Αρχαία ελληνική πόλη κοντά στην Τρωάδα η Ασσος δεν έχει όσο τουρισμό θα ήθελε. Οι τοπικοί άρχοντες λοιπόν αποφάσισαν να ανοίξουν δρόμους με μπουλντόζες, ώστε οι επισκέπτες να μπορούν να ανέβουν από το αρχαίο λιμάνι, που σώζεται στο σύγχρονο επίνειο, μέχρι το Μπεχράμ Καλέ του Αϊβατζίκ, όπου και τα κατάλοιπα της Άσσου. Η καταστροφή, που καταγγέλλεται από τοπικούς φορείς, είναι τεράστια τόσο για το περιβάλλον και το τοπίο όσο και για αρχαιότητες που υπήρχαν στους λόφους. Η Άσσος είναι στον κατάλογο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Κτισμένη από Αιολείς της Λέσβου τον 10ο αι. π.Χ., η Άσσος, στην περιοχή της Τρωάδας, ήταν ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της Μεσογείου. Σήμερα παραμένει μια από τις πιο καλοδιατηρημένες αρχαιοελληνικές πόλεις. Οι ανασκαφές έχουν αποκαλύψει ναούς, όπως τον δωρικού ρυθμού ναό της Αθηνάς, της Δήμητρας, άλλα δημόσια κτίρια, και το αρχαίο οδικό δίκτυο. Μέρος του οποίου καταστράφηκε τώρα, καθώς οι εκσκαφές με μπουλντόζες έφαγαν όλη την επιφάνεια των βραχωδών λόφων. Μαζί καταστράφηκαν και κατάλοιπα αρχαίων τειχών διαφόρων εποχών.
Η αρχαία πόλη ιδρύθηκε την περίοδο 1000-900 π.Χ. από αποίκους που είχαν ξεκινήσει από την Μήθυμνα της Λέσβου. Όταν την κυβερνούσε ο Ερμίας, μαθητής του Πλάτωνα, ύστερα από ενθάρρυνσή του πήγε εκεί ο Αριστοτέλης. Το 348 π.Χ. παντρεύτηκε την ανιψιά του βασιλιά, την Πυθία, πριν φύγει για τη Λέσβο, το 345 π.Χ. Ίδρυσε μια Ακαδημία και ηγήθηκε ομάδας φιλοσόφων οι οποίοι έκαναν καινοτόμες έρευνες στη ζωολογία και τη βιολογία.
Αυτή η «χρυσή περίοδος» της Άσσου τελείωσε αρκετά χρόνια αργότερα, όταν έφθασαν οι Πέρσες, οι οποίοι στη συνέχεια βασάνισαν τον Ερμία μέχρι θανάτου- σημειωτέο πως ο μαθητής του Πλάτωνα ήταν απελεύθερος δούλος, κάτι που οι Πέρσες έκριναν ως απαράδεκτο. Οι Πέρσες εκδιώχθηκαν από τους Έλληνες του Μεγάλου Αλεξάνδρου το 334 π.Χ. Οι Ατταλίδες της Περγάμου την μετονόμασαν σε Απολλωνία, και κατόπιν έγινε μέρος της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
Ο Απόστολος Παύλος την επισκέφθηκε, επίσης, κατά το τρίτο ιεραποστολικό ταξίδι του μέσω της Μικράς Ασίας, το οποίο ήταν μεταξύ 53-57 μ.Χ Από τότε και μετά, η Άσσος συρρικνώθηκε σε ένα μικρό χωριό.
Οι εργασίες που προξένησαν τις καταστροφές βαφτίστηκαν «βελτίωση του βράχου» επειδή όπως είπαν υπήρχαν πτώσεις τεμαχίων. Οι αντίθετοι αντέτειναν πως θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν πλέγματα (σ.σ. κάτι που εφαρμόζεται στους δικούς μας Δελφούς). Και αυτό, ενώ η περιοχή είχε απόλυτη προστασία ως ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Μάλιστα, έφτασαν μέχρι τη χρήση εκρηκτικών.
«Η Άσσος καταδικάστηκε σε θάνατο» λέει ο Ντογάν Περιντσέκ, καθηγητής από το Πανεπιστήμιο του Τσανάκκαλε (Δαρδανέλια) «Πρέπει να αποτρέψουμε την εμπορευματοποίηση αυτού του τόπου». Ο καθηγητής φοβάται ανέγερση ξενοδοχείων και ζητά σταμάτημα των εργασιών και αποκατάσταση του περιβάλλοντος. Άλλοι θεωρούν πως θα γίνει εμπορικό κέντρο και χώροι στάθμευσης. Η αλήθεια είναι πως κάτι αναμένεται να γίνει, αφού παρά τις δικαστικές προσφυγές που έγιναν από κατοίκους, συλλόγους και συλλογικότητες, δεν υπήρξε καμία διακοπή των έργων.
Από την άλλη, αν και ζήτησαν εγγράφως την μελέτη για τα έργα, μέχρι στιγμής δεν έχει δοθεί σε κανένα ενδιαφερόμενο. Προφανώς, περιμένουν να ολοκληρωθεί η καταστροφή…
Αγγελική Κώττη -/www.liberal.gr/
ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ
