Έρευνα με ημερομηνίες ραδιοχρονολόγησης C14, θέτουν υπό αμφισβήτηση τη χρονολόγηση της Ελληνικής Αρχαιότητας

Εναέρια άποψη του οικισμού της Σίνδου, της Βόρειας Ελλάδας, που περιλαμβάνει ένα υψηλότερο και ένα χαμηλότερο τεχνητό ανάχωμα. Οι δύο κωνικές δομές στα αριστερά είναι νέες (η φωτογραφία τραβήχτηκε το 2001) [Credit: Stefanos Gimatzidis & Bernhard Weninger, 2020]

 Σύμφωνα με  τα αποτελέσματα, σημαντικά ιστορικά γεγονότα, καθώς και η προέλευση πολλών καινοτομιών στη φιλοσοφία, τη λογοτεχνία και την πολιτική οργάνωση έπρεπε να χρονολογούνται 50 έως 150 χρόνια νωρίτερα...!

Ήδη και την αρχαιότητα θεωρήθηκε ως μοντέλο: Όμηρος. Τα έπη του, "Η Ιλιάδα" και "Η Οδύσσεια" είναι ακόμη επίκαιρα ακόμη και μετά από 2700 χρόνια - ή μήπως είναι 2800 χρόνια; Η ακριβής χρονολόγηση των επικών του είναι μέχρι τώρα εξίσου αμφιλεγόμενη, όπως και το ερώτημα αν υπήρχε πραγματικά ο ποιητής. Η προηγούμενη ερώτηση μπορεί τώρα να τροποποιηθεί. Ο λόγος: μια προηγουμένως απαράμιλλης ακρίβειας  χρονολόγησης, με βάση τις νέες ημερομηνίες του άνθρακα C14, θέτει υπό αμφισβήτηση το προηγουμένως αποδεκτό ελληνικό σύστημα χρονολόγησης περιόδων .

Το Βυζάντιο εκπολίτισε ολόκληρη την Ευρώπη...!

Από το 2006 άρχισε να λειτουργεί μέσα στο συγκρότημα κτιρίων του Ευρωκοινοβουλίου το Μουσείο της Ευρώπης. Οι Ευρωπαίοι, όμως, αποφάσισαν να αφήσουν έξω από το Μουσείο αυτό την πηγή από την οποία πήραν τα φώτα του Πολιτισμού: Το Βυζάντιο!

(ΣΣ Τα ίδια κάνανε και με τον Κάρολο τον «μέγα »)

Το Βυζάντιο, λένε οι Ευρωπαίοι, ταυτίζεται με τους Άραβες και το Ισλάμ…

Την απάντηση στη θεωρία αυτή της Ευρ. Ένωσης δίνουν σπουδαίοι Ευρωπαίοι Ιστορικοί: Ο Άγγλος Ιστορικός Κάρολος Ντήλ (Ch. Diel) γράφει στο σύγγραμμά του «Les Grands Problems de l’ Histoire Byzantine σελ. 173 – 174: Το Βυζάντιο εδημιούργησε λαμπρόν πολιτισμόν, τον λαμπρότερον ίσως, ο οποίος είδε το φως μέχρι το 1.100 στη Χριστιανική Ευρώπη. Με αυτόν δε τον πολιτισμόν, τον πνευματικόν και τον τεχνικόν, εξάσκησε ευρεία επίδραση σε όλους τους λαούς της Ανατολικής Ευρώπης. Αλλά, το Ορθόδοξο Βυζάντιο επέδρασε και στη Δυτική Ευρώπη, η οποία από τον 5ον αιώνα, που κατακτήθηκε από τους βαρβάρους μέχρι τον 11ον αιώνα «διετέλει επιστημονικώς εν χειμερία νάρκη».

Αίγινα : Η λατρεία της άφαντης θεάς

Στο βορειοανατολικό τμήμα της Αίγινας, σε πευκόφυτο ύψωμα με πανοραμική θέα, βρίσκεται το ιερό της Αφαίας.

Ως θεότητα κρητομυκηναϊκής καταγωγής, η Αφαία (Άφα) ταυτίστηκε με την Άρτεμη και λατρεύτηκε στην Κρήτη ως Βριτόμαρτις ή Δίκτυννα.

Νάξος : Οι κούροι και η κόρη

Ο κούρος των Μελάνων,

Τεκμήρια της ακμής του νησιού σε αλλοτινές εποχές αποτελούν αφενός τα λείψανα των μεγάλων ιερών και αφετέρου τα ανολοκλήρωτα αρχαϊκά αγάλματα κολοσσιαίου μεγέθους (κούροι και κόρη), που βρέθηκαν στις θέσεις όπου λαξεύτηκαν και για τις οποίες προορίζονταν (in situ)

Β.Ιταλική :Ανακαλύφθηκαν εντυπωσιακά ψηφιδωτά με ελληνικούς μαίανδρους σε οικία ρωμαϊκής περιόδου.

Εντυπωσιακά ψηφιδωτά ρωμαϊκής εποχής ανακαλύφθηκαν σε αμπελώνα της Βόρειας Ιταλίας. Ελληνικοί Μαίανδροι και  πλοχμοί διακοσμούν τα δάπεδα της οικίας αυτής της ρωμαϊκής περιόδου 

Ενδέχεται να αποτελούν μέρη σημαντικής  ρωμαϊκής κατοικίας του 3ου αιώνα
Ένας μικρός θησαυρός κρυβόταν κάτω από αμπελώνα της Βόρειας Ιταλίας όπου οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ρωμαϊκά ψηφιδωτά τα οποία μάλιστα βρίσκονται σε εξαιρετική κατάσταση.

Κωνσταντινούπολη: Η Αιώνια Πόλη ως μήλο της έριδος για τους πολιορκητές

Η ιστορία και οι θρύλοι.

«Εκεί που κάποτε ήταν η ακρόπολη του Βυζαντίου, γεμάτη ναούς αφιερωμένους στη Δήμητρα, στην Αφροδίτη, στον Δία, στον Ποσειδώνα και στον Απόλλωνα, εκεί στέκει τώρα το Σαράι του Σουλτάνου, πάνω σε μάρμαρα αρχαία ενός πολιτισμού ανώτερου, τώρα οριστικά καταποντισμένου από την οργή του υποδεέστερου. Και λίγο παρακάτω διάσπαρτα εδώ κι εκεί, μερικά απομεινάρια από Κυκλώπεια τείχη…» 
Ογκιέρ Γκισλέν ντε Μπουσμπέκ (πρεσβευτής του βασιλιά Φερδινάνδου Ι στην αυλή του Σουλτάνου μεταξύ 1554 έως το 1562- ο άνθρωπος που εισήγαγε τους πρώτους βολβούς τουλίπας από την Ανατολή στη Δύση). 

Από την Αλωση μέχρι σήμερα: Το Βυζάντιο στη ζωή μας

Τι σημαίνει για εμάς σήμερα το Βυζάντιο;

Ο μήνας Μάϊος είναι γεμάτος από μνήμες Βυζαντίου και Κωνσταντινουπόλεως. Στις 11 του μηνός γιορτάζουμε την ίδρυση της Κωνσταντίνου Πόλεως το 330 από τον Μέγα Κωνσταντίνο. Στις 21 του ιδίου μηνός γιορτάζει ο ιδρυτής Άγιος και η μητέρα του, η Αγία Ελένη. Στις 29 τιμούμε τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο και τους πεσόντες κατά την Άλωση της Πόλης, της Βασιλεύουσας, το 1453.

Τι σημαίνει για εμάς σήμερα το Βυζάντιο; Μερικοί το θεωρούν σαν κάτι μακρινό, κι όμως είναι πολύ κοντά μας. Είναι μέσα στη ζωή μας, στον πολιτισμό μας, στην ταυτότητά μας, στις συνήθειές μας. Ας θυμηθούμε ορισμένες ενδιαφέρουσες πτυχές.

Η ΑΛΩΣΗ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Τον καιρό που οι ιστορικοί ήταν απλοί άνθρωποι η άλωση της Κωνσταντινούπολης, το 1453, πιστευόταν ότι σημείωνε το τέλος του Μεσαίωνα. Σήμερα γνωρίζουμε πολύ καλά ότι το ρεύμα της ιστορίας κυλά ασταμάτητα και ότι δεν το διακόπτει ποτέ κανένα φράγμα. Δεν υπάρχει κανένα σημείο για το οποίο να μπορούμε να πούμε ότι ο μεσαιωνικός κόσμος μεταλλάχθηκε στο σύγχρονο. Στην Ιταλία και στο μεσογειακό κόσμο η κίνηση που αποκαλούμε Αναγέννηση βρισκόταν σε εξέλιξη πολύ πριν από το 1453. Στο βορρά οι μεσαιωνικές ιδέες επικρατούσαν πολύ μετά το 1453.

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΧΡΟΝΙΚΟΥ ΤΗΣ ΑΛΩΣΗΣ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΦΡΑΤΖΗ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΑΡΑΧΑΡΑΞΗΣ ΤΟΥ ΧΡΟΝΙΚΟΥ ΑΠΟ ΤΡΙΤΟΥΣ

                         

Το απόσπασμα προέρχεται από το «Χρονικόν» του Γεωργίου Σφραντζή για την άλωση της Κωνσταντινούπολης. Ο πρωτοβεστιάριος, δηλαδή αρχιθαλαμηπόλος, Σφραντζής ήταν ο μοναδικός Βυζαντινός ιστορικός αυτόπτης μάρτυρας της κοσμοϊστορικής κατάληψης. Οι άλλες τρεις βυζαντινές πηγές για το ψυχομαχητό της αυτοκρατορίας (Δούκας, Λαόνικος Χαλκοκονδύλης και Μιχαήλ Κριτόβουλος) στηρίζονται σε μαρτυρίες ή διηγήσεις τρίτων.

Το χρονικό άρχισε να το γράφει ή να το υπαγορεύει (από μνήμης είτε από σημειώσεις του) μετά την απόσυρσή του σε μοναστήρι της Κέρκυρας (Μονή Ταρχανιτών) δεκαπέντε χρόνια μετά την άλωση. Απελπισμένος από τις εξελίξεις, άρρωστος, φτωχός -ίσως και κουφός- φαίνεται ότι προχώρησε στη σύνταξη του χρονικού του κατά παρακίνηση Κερκυραίων στους οποίους διηγούνταν, προφανώς, τα γεγονότα που έζησε.

Οι μακεδονικές φάλαγγες στις όχθες του Δούναβη: Ο αγώνας για τον θρόνο και η εκστρατεία του Αλεξάνδρου στα Βαλκάνια

Αλέξανδροι στην ιστορία υπήρξαν πολλοί, αλλά «Ο Αλέξανδρος» ήταν μόνο ένας, και ήταν αυτός ο οποίος απέκτησε το προσωνύμιο «Μέγας». Ο νεαρός Μακεδόνας βασιλιάς, εκπαιδευμένος στην τέχνη του πολέμου από ένα από τα πιο κοφτερά πολιτικά και στρατιωτικά μυαλά της αρχαίας Ελλάδας, τον Φίλιππο τον Β', και μαθητής του Αριστοτέλη, έπρεπε πρώτα να επιβιώσει και να επικρατήσει σε ένα ανελέητο «παιχνίδι του στέμματος» πριν αρχίσει την εκστρατεία που έφερε τον Ελληνισμό στα πέρατα του κόσμου.

ΠΟΛΙΟΡΚΙΑ ΚΑΙ ΑΛΩΣΙΣ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 1453

Άλωσις της Κωνσταντινουπόλεως υπό των Τούρκων *Σπάνιο βιβλίο του 1866*  Όπως εξηγεί και ο υπότιτλός του πρόκειται για το περίφημο «Χρονικό» του Γεωργίου Φρατζή, το μοναδικό ντοκουμέντο της Αλώσεως γραμμένο από αυτόπτη μάρτυρα. Το συγκεκριμένο έργο έγραψε ο Γεώργιος Θεόφιλος.

Ο Γεώργιος Σφραντζής ή Φραντζής έχει δώσει στην ιστορία μία από τις 4 συγκλονιστικές διηγήσεις του 15ου αιώνα για την άλωση της Κωνσταντινούπολης στις 29 Μαϊου, τα χρόνια που προηγήθηκαν, αλλά και τα αμέσως επόμενα.
«..Και την 29η Μαϊου, ημέρα Τρίτη και τις πρωινές ώρες, κατέλαβε την Πόλη ο αμηράς (Μωάμεθ Β). Την ίδια ακριβώς ώρα της άλωσης τραυματίστηκε θανάσιμα και πέθανε ο μακαρίτης ο αυθέντης μου κυρ Κωνσταντίνος ο βασιλιάς Παλαιολόγος. Εγώ, βέβαια, την ώρα του θανάτου του δεν ήμουν παρών (κοντά του), γιατί, εκτελώντας δική του διαταγή, επόπτευα κάποιο άλλο σημείο της Πόλης...».

Ο Μέγας Αλέξανδρος γίνεται κυρίαρχος της Ασίας στη Μάχη των Γαυγαμήλων, 331 π.Χ.

«Αισχρόν είναι κλέψαι την νίκην»- Μέγας Αλέξανδρος, όταν του προτάθηκε νυκτερινή επίθεση το βράδυ πριν τη μάχη

Η μάχη στα Γαυγάμηλα 

Η έννοια της «αποφασιστικής μάχης» αποτελεί βασικό πυλώνα του δυτικού τρόπου πολέμου: Η επιδίωξη για μία αναμέτρηση από την οποία θα αναδειχθεί μόνο ένας και αδιαμφισβήτητος νικητής,κρίνοντας – πολύ συχνά- την έκβαση του πολέμου και φέρνοντας το τέλος του, ήταν βασικός προσανατολισμός αμέτρητων στρατιωτικών διοικητών από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, τη στιγμή που κατά κανόνα ήταν αυτό το οποίο απέφευγαν οι επικεφαλής κατώτερων, σε μάχη εκ παρατάξεως, στρατευμάτων, ώστε να αποφύγουν την ολοκληρωτική καταστροφή.

Στην παγκόσμια ιστορία δεν είναι λίγες οι αποφασιστικές αυτές μάχες οι οποίες έκριναν πολέμους, οδηγώντας τη μία πλευρά σε θρίαμβο και την άλλη στην καταστροφή. Ωστόσο, ελάχιστες είναι αυτές που παρουσιάζουν τα χαρακτηριστικά της μάχης που αποτέλεσε το αποκορύφωμα της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ασία, καθιστώντας τον νεαρό Μακεδόνα βασιλιά κύριο της άλλοτε πανίσχυρης Περσικής Αυτοκρατορίας και εδραιώνοντας την παρουσία του Ελληνισμού στην Ανατολή για αιώνες: Της μάχης των Γαυγαμήλων (γνωστή και ως μάχη στα Άρβηλα).

Τι θα είχε συμβεί εάν ο Μέγας Αλέξανδρος δεν είχε πεθάνει στα 32;

Τέσσερις ειδικοί μιλούν  για ένα από τα μεγαλύτερα υποθετικά ερωτήματα «εναλλακτικής ιστορίας» που έχουν υπάρξει ποτέ.

Τα «what if» σενάρια και ο κλάδος της αποκαλούμενης «εναλλακτικής ιστορίας» (alternate history) αποτελούν ένα από τα αγαπημένα χόμπι πολλών φίλων της ιστορίας: Το ερώτημα τι θα μπορούσε να είχε συμβεί εάν σε κάποια φάση η ιστορία είχε πάρει άλλη τροπή πάντα γοήτευε και θα γοητεύει πολλούς, και η «εναλλακτική ιστορία» έχει αποτελέσει αντικείμενο ερευνών, λογοτεχνικών έργων, ταινιών, ηλεκτρονικών παιχνιδιών κλπ.

Τα ιστορικά «what if» ερωτήματα/ υποθέσεις που θα μπορούσε να θέσει κάποιος είναι πραγματικά πάρα πολλά, αλλά δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως οι «βασιλιάδες» μεταξύ τους είναι δύο: Το τι θα είχε συμβεί εάν ο Άξονας είχε κερδίσει τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και το τι θα μπορούσε να είχε συμβεί εάν ο Μέγας Αλέξανδρος δεν είχε πεθάνει πρόωρα στα 32 του και είχε συνεχίσει την πορεία του, ευρισκόμενος στο ζενίθ της δύναμης και της φιλοδοξίας του.

Προσωρινή απόσπαση και επανατοποθέτηση των «Δεσμωτών του Φαλήρου»

Έγκριση από το ΚΑΣ της μεθόδου προσωρινής απόσπασης και επανατοποθέτησης του ευρήματος των Δεσμωτών του Φαλήρου

Τη μέθοδο απόσπασης-μεταφοράς και επανατοποθέτησης ενέκρινε το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο στη συνεδρίαση της 19ης Μαΐου 2020 για το εύρημα των «Δεσμωτών», στην περιοχή Εσπλανάδα του Φαλήρου. Την μελέτη ζήτησε το ΚΑΣ με την γνωμοδότησή του της 3ης Φεβρουαρίου 2020, όταν επανεξέτασε το θέμα της προσωρινής απόσπασης του ευρήματος και της επανατοποθέτησής του στην ίσια ακριβώς θέση μετά την εξυγίανση του εδάφους.

Την αναπομπή του θέματος στο ΚΑΣ είχε ζητήσει η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνα Μενδώνη τον περασμένο Ιανουάριο, καθώς η απόφαση που ελήφθη το 2016, προέκρινε τη διατήρηση κατά χώρα, με ενέργειες που θα διασφάλιζαν το εύρημα. Οι ενέργειες δεν έγιναν ποτέ, με αποτέλεσμα, σημαντικό μέρος του ευρήματος να έχει χαθεί.

Το εύρημα των Δεσμωτών του Φαλήρου αφορά σε ομαδική ταφή 78 ανθρώπινων σκελετών που εντοπίστηκε τον Μάρτιο του 2016 στο πλαίσιο σωστικής ανασκαφής. Η εκτέλεση των Δεσμωτών,

Μοργάντιον ή Μοργαντίνη της Σικελίας

Η «θεά της Μοργαντίνης » ,στην πραγματικότητα αντιπροσωπεύει τη Δήμητρα ή την Περσεφόνη το άγαλμα χρονολογείται γύρω στα 425-400 π.Χ. Η θεά λοιπόν σμιλεύτηκε τον 5ο αιώνα π.Χ. στη Σικελία. Ο γλύπτης πρέπει ήταν μαθητής του Φειδία , ο οποίος θα δούλευε στην Μεγάλη Ελλάδα 

Το άγαλμα είναι ύψους 2.24εκ. Θα έχει κατασκευαστεί  μεταξύ 425 π.Χ. και 400 π.Χ. , περίοδο κατά την οποία η πόλη  Μοργαντίνη ανατέθηκε διοικητικά στην Καμαρίνα , μετά τη συμφωνίας στην  Γέλα το  424 π.Χ.

Κατακρημνισμός και Βάραθρα: Η εκτέλεση στην ύπαιθρο

Καιάδας

«Ο πατέρας που έκαμε το παιδί δεν είχε δικαίωμα να το αναθρέψει. Το έπαιρνε και το έφερνε σε ένα μέρος που το έλεγαν Λέσχη, όπου κάθονταν οι γεροντότεροι από τους πολίτες της ίδιας φυλής και εξέταζαν το νεογέννητο. Αν ήταν καλοκαμωμένο και γερό, του το έδιναν να το αναθρέψει, παραχωρώντας του έναν κλήρο από τις 9 χιλιάδες. Κι αν ήταν ασθενικό και κακοφτιαγμένο, το έστελναν στους Αποθέτες, ένα βάραθρο κοντά στον Ταΰγετο, γιατί ούτε για το ίδιο το παιδί, ούτε και για την πόλη ήταν καλό να ζει, μια και γεννήθηκε αρρωστιάρικο και αδύνατο»1.