Η ανακάλυψή τους ρίχνει φως σε ένα βασικό ερώτημα της ανθρώπινης εξέλιξης – ποιο είδος ανθρωποειδούς χρησιμοποίησε πρώτο λίθινα εργαλεία;
Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν λίθινα εργαλεία, οστά ιπποπόταμων και δύο δόντια που ανήκουν σε ένα ανθρωποειδές που ονμάζεται Παράνθρωπος (Paranthropus), στην περιοχή Nyayanga της Κένυας. Η ανακάλυψη των εργαλείων αυτών που χρονολογούνται πριν από σχεδόν 3 εκατομμύρια χρόνια δημιουργεί ερωτήματα σχετικά με το ποιο είδος ανθρωποειδών τα κατασκεύασε.
«Ενώ ορισμένα είδη μη ανθρώπινων πρωτευόντων χρησιμοποιούν τεχνικές που βοηθούν στην αναζήτηση τροφής, οι άνθρωποι εξαρτώνται μοναδικά από την τεχνολογία για την επιβίωσή τους. Ωστόσο, η εξελικτική προέλευση αυτής της εξάρτησης από την τεχνολογία για την επιβίωση, καλύπτεται από μυστήριο», δήλωσε ο Τομ Πλάμερ, καθηγητής ανθρωπολογίας στο Queens College του City University της Νέας Υόρκης και συν-συγγραφέας της μελέτης.
Τα αρχαιότερα γνωστά λίθινα εργαλεία χρονολογούνται πριν από 3,3 εκατομμύρια χρόνια και ανακαλύφθηκαν σε μια τοποθεσία που ονομάζεται Lomekwi 3, επίσης στην Κένυα. Ωστόσο, τα λίθινα εργαλεία που ανακαλύφθηκαν στη Nyayanga είναι πιο εξελιγμένα και σχετίζονται με την εμφάνιση του γένους Homo που περιλαμβάνει το δικό μας είδος, τον Homo sapiens.
Συστηματικά και όχι τυχαία κατασκευασμένα, τα λίθινα εργαλεία θα επέτρεπαν στα ανθρωποειδή να χαράζουν το παχύ δέρμα μεγάλων ζώων, να κόβουν κομμάτια κρέατος, να σπάνε τα οστά για να βγάλουν τον μυελό, καθώς και να πολτοποιούν φυτά για να κάνουν πιο εύγευστη την τροφή, εξήγησε ο Πλάμερ.
Ο συν-συγγραφέας της μελέτης Ρικ Ποτς, παλαιοανθρωπολόγος στο Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Smithsonian στην Ουάσιγκτον, περιέγραψε τα ευρήματα ως «τα πρώτα απλά εργαλεία επεξεργασίας τροφής».
Νιφάδες πέτρας όπως αυτή θα μπορούσαν να κόψουν το δέρμα των ζώων.
«Οι νιφάδες με τις αιχμηρές άκρες μπορούσαν να κόβουν τόσο αποτελεσματικά όσο και τα δόντια ενός λιονταριού και οι σφυρόλιθοι μπορούσαν να συνθλίβουν τόσο αποτελεσματικά όσο και οι γομφίοι ενός ελέφαντα», δήλωσε στο CNN.
Απολιθωμένος σκελετός ιπποπόταμου και πέτρινα εργαλεία παρουσιάζονται τον Ιούλιο του 2016 στην τοποθεσία Nyayanga στην Κένυα.
Πριν από αυτή τη νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Science», οι αρχαιολόγοι είχαν ανακαλύψει λίθινα εργαλεία στο Τρίγωνο Αφάρ της Αιθιοπίας τα οποία χρονολογούνται πριν από περίπου 2,6 εκατομμύρια χρόνια.
Ποιος κατασκεύασε τα εργαλεία;
Ο Παράνθρωπος είχε μεγάλο πρόσωπο, γιγαντιαίο σαγόνι και τεράστια δόντια, πολύ μεγαλύτερα από εκείνα που ανήκαν στα παλαιότερα είδη ανθρωποειδών, όπως ο Homo habilis, ο οποίος είχε συνδεθεί στενότερα με τα εργαλεία του Oldowan.
Τα υπολείμματα δύο δοντιών ανθρωπίνων βρέθηκαν δίπλα στα πέτρινα εργαλεία και υπολείμματα ιπποπόταμου.
«Τυπικά, πιστεύεται ότι ο Homo με τα μικρότερα δόντια θα είχε επωφεληθεί από την κατασκευή λίθινων εργαλείων που βοηθούσαν στην επεξεργασία της τροφής, ενώ ο Παράνθρωπος μασούσε την τροφή του χρησιμοποιώντας τους μεγάλους μασητικούς μύες του», δήλωσε ο Ποτς.
Τα υπολείμματα σφαγμένων ιπποπόταμων είναι η πρώτη απόδειξη ότι οι πρόγονοι του ανθρώπου ήταν σε θέση να επεξεργάζονται και να τρώνε μεγάλα ζώα. Ωστόσο, είναι απίθανο οι ιπποπόταμοι να κυνηγήθηκαν ενεργά.
Ένας αριθμός συγγενικών ανθρωποειδών που περπατούσαν στα δύο πόδια είναι γνωστό ότι ζούσαν στην Αιθιοπία, την Κένυα και μέχρι το Τσαντ δυτικά μεταξύ 3,5 εκατομμυρίων και 2,5 εκατομμυρίων ετών πριν. Αυτά τα πρώιμα ανθρωποειδή περιλαμβάνουν τον Australopithecus afarensis, στον οποίο ανήκει το διάσημο απολίθωμα της Lucy, καθώς και τους Paranthropus και Homo habilis.
Αυτή είναι η τοποθεσία Nyayanga τον Ιούλιο του 2014 πριν από την ανασκαφή. Τα μαύρισμα και τα κοκκινοκαφέ ιζήματα είναι εκεί όπου ανακαλύφθηκαν εργαλεία και απολιθώματα Oldowan.
Ο Τζον ΜακΝάμπ, καθηγητής αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Southhampton στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, είπε ότι είναι πολύ νωρίς για να πούμε με βεβαιότητα ότι αυτά τα σχετικά εξελιγμένα λίθινα εργαλεία προϋπήρχαν των πρώτων ανθρώπων, ωστόσο πρόσθεσε ότι η ανακάλυψη αυτή είναι «πολύ σημαντική».
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι τα ανθρωποειδή κατανάλωναν ωμές τις τροφές. Μπορεί να χτυπούσαν το κρέας για να μαλακώσει και να γίνει σαν ταρτάρ για να μασιέται ευκολότερα. Άλλωστε, η χρήση της φωτιάς για μαγείρεμα, ήρθε 2 εκατομμύρια χρόνια αργότερα. Πάντως, λένε οι επιστήμονες, τα ευρήματα των σφαγμένων ιπποπόταμων είναι η πρώτη απόδειξη ότι οι πρόγονοι του ανθρώπου ήταν σε θέση να επεξεργάζονται και να τρώνε μεγάλα ζώα.
Τα τρόφιμα που παρασκευάζονταν με τα εργαλεία θα είχαν καταναλωθεί ωμά. Ίσως το κρέας να κοπανιστεί σε κάτι παρόμοιο με ταρτάρ ιπποπόταμου για να διευκολύνεται το μάσημα. Η χρήση της φωτιάς για το μαγείρεμα δεν μπήκε στα αρχαιολογικά αρχεία πριν από λιγότερο από 1 εκατομμύριο χρόνια .
«Δεν υπάρχουν αποδείξεις από τη Nyayanga (ή οποιαδήποτε άλλη τοποθεσία της Oldowan) ότι μπορούσαν να σκοτώσουν ένα πολύ μεγάλο ζώο. Φαίνεται ότι τα ανθρωποειδή επεξεργάζονταν τα κουφάρια που έβρισκαν. Το πλεονέκτημα μιας τέτοιας δραστηριότητας θα ήταν η πρόσβαση σε μεγάλα πακέτα πρωτεϊνών και λίπους – ένα πραγματικό πλεονέκτημα επιβίωσης», κατέληξε ο Ποτς.
ΠΗΓΗ: CNN
