Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν μια μαρμάρινη πλάκα 1.900 ετών που έφερε μια αρχαία ελληνική επιγραφή στα Λουτρά της ρωμαικής εποχής σε μια μικρή παραθεριστική πόλη στην επαρχία Plovdiv στην περιφέρεια της Φιλιππούπολης, στην Βουλγαρία , που αποκαλύπτει ποιος διαχειριζόταν τα οικονομικά της επαρχίας της Θράκης και πότε χτίστηκαν τα λουτρά.
Αρχαία ελληνική μαρμάρινη επιγραφή αποκαλύπτει την ίδρυση της Διοκλητιανούπολης
Η μικρή πόλη αυτή βρίσκεται περίπου 40 χιλιόμετρα από την πόλη του Plovdiv. Τα παλαιότερα απομεινάρια που έχουν βρεθεί στην πόλη χρονολογούνται από τον 4ο αιώνα π.Χ. Ιδρύθηκε από τον αυτοκράτορα Διοκλητιανό Diocletian που έδωσε επίσης το όνομα της πόλης, εκείνη την εποχή ως {Dioclecianopolis. }Διοκλητιανούπολη
Η Χισάρια έχει λουτρά ρωμαικής περιόδου εξαιρετικά καλά διατηρημένα και την εποχή εκείνη χρησιμοποιούνταν για ιαματικές θεραπείες. Η πόλη έχει 22 σημεία με μεταλλικό νερό με διαφορετική φυσικοχημική σύσταση και θερμοκρασία που έχει αποδεδειγμένες θεραπευτικές ιδιότητες.
Η μαρμάρινη πλάκα ανακαλύφθηκε σε μια ειδική πρόθεση και είναι αφιερωμένη στον αυτοκράτορα Αντωνίνο τον Ευσεβή [Τίτος Φούλβος Αίλιος Αδριανός Αντωνίνος, γνωστός ως Αντωνίνος ο Ευσεβής, ήταν Ρωμαίος αυτοκράτορας από το 138 έως το 161. Ήταν θετός γιος και διάδοχος του Αδριανού] και τον Μάρκο Αυρήλιο. Το κείμενο δίνει ακριβείς πληροφορίες ότι τα λουτρά κατασκευάστηκαν το έτος 152 και ότι τα οικονομικά της επαρχίας Θράκης διαχειριζόταν ο Βολούσιος Σεβήρος.
Η επιγραφή τοποθετήθηκε την εποχή του κυβερνήτη της επαρχίας Θράκης Γαλώνιου Φρόντωνα και ήταν δωρεά της Ελίας Μπεντίντα και του συζύγου της για τα ιαματικά λουτρά στην αυτοκρατορική περιοχή κοντά στις ιαματικές πηγές.Η ανακάλυψη επιβεβαιώνει την προηγούμενη δήλωση σχετικά με την κατασκευή των λουτρών στα μέσα του 2ου αιώνα.
Ο Διευθυντής του Αρχαιολογικού Μουσείου έκανε μια δήλωση στη Βουλγαρική Εθνική Τηλεόραση (BNT): «Η επιγραφή είναι άθικτη, διαστάσεων 1,3 x 70 cm. Όταν μιλάμε για μια αυτοκρατορική λατρεία, αυτό σημαίνει ότι τοποθετήθηκε σε λατρευτική θέση. Το δωμάτιο στο οποίο βρέθηκε είναι μια βαθιά πισίνα, μια τεράστια ποσότητα μαρμάρινου, κρυπτογραφικών πλακών και σίγουρα αυτό το δωμάτιο ήταν ιερό », είπε...Τα Λουτρά της ρωμαικής εποχής χτίστηκαν μετά τον χαρακτηρισμό της περιοχής ως αυτοκρατορική κτήση και αργότερα αναδείχθηκαν ως η πρωτεύουσα των λουτρών της Θράκης και των Βαλκανίων.
Μέχρι στιγμής έχουν ανασκαφεί και εξερευνηθούν και διερευνηθούν στα ρωμαϊκά λουτρά της ρωμαικής εποχής . Σύμφωνα με τον Αναπλ. καθηγητή το πολύτιμο τεχνούργημα αποτελεί προϋπόθεση για νέες ανακαλύψεις στα λουτρά:
«Πριν από μερικά χρόνια, βρήκαμε ένα αρσενικό πόδι ενός συμπαγούς αγάλματος και είναι πολύ πιθανό να βρούμε αυτό το άγαλμα και εδώ – είτε θα είναι αυτοκράτορα είτε του Θεού της Υγείας, θα το δείξουν μελλοντικές ανασκαφές. ”
Οι ειδικοί ορίζουν τα ευρήματα ως εξαιρετικά πολύτιμα γιατί δίνουν μια πιο ξεκάθαρη ιδέα για τη σημασία του θερμομεταλλευτικού κοιτάσματος της αρχαίας Διοκλητιανούπολης.
Πρόκειται για το τρίτο επιγραφικό μνημείο που ανακαλύφθηκε στον χώρο κατά τη διάρκεια των σωστικών αρχαιολογικών ανασκαφών στο πλαίσιο του έργου του δήμου Χισάρια, το οποίο υλοποιείται στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγράμματος Περιφέρειες σε ανάπτυξη.Η μαρμάρινη πλάκα εκτίθεται πλέον σε ειδικό χώρο στο Αρχαιολογικό Μουσείο