Από την μέχρι σήμερα έρευνα είναι δυνατόν να συνθέσουμε τη γενικότερη εικόνα που σχετίζεται με τη ναοδομία και τους τύπους που επικράτησαν στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας από τον 4ο μέχρι τον 6ο αιώνα. Σημειώνουμε το συνηθέστερο τύπο της Παλαιοχριστιανικής βασιλικής (αυτήν που παλαιότερα ονόμαζαν και ελληνιστική βασιλική), τα περίκεντρα κτίρια, την τρουλλωτή βασιλική, και τους σταυρικούς ναούς. Για διάφορους κάθε φορά λόγους, ιστορικούς, αισθητικούς και λατρευτικούς, αλλά και ανάλογα με τον προορισμό του αρχιτεκτονικού συγκροτήματος, δηλαδή αν ήταν ναός επισκοπικός ή ενοριακός, γινόταν επιλογή του τύπου. Όπως έχει δείξει η ανασκαφική έρευνα τους περισσότερους ναούς συνόδευαν βαπτιστήρια, στους οποίους αποτελούσαν αναπόσπαστα αρχιτεκτονικά και λειτουργικά στοιχεία. Έτσι σήμερα, περπατώντας ο θιασώτης της ιστορίας τις σύγχρονες μεγάλες πόλεις, αλλά και τους γνωστούς αρχαιολογικούς χώρους της Μακεδονίας, θα θαυμάσει τα εντυπωσιακά κτίρια, που στέκουν ολόρθα και λειτουργούνται ή είναι ερειπωμένα και προβάλλουν μέσα από τα ερείπια τους το αρχαίο μεγαλείο.
