Ο Λέων της Αμφίπολης, δεν είχε συναρμολογηθεί ποτέ στην αρχαιότητα.

Του Δημητρίου Δενδρινού ,επίτιμου καθηγητή Αρχιτεκτονικής και Αστικού Σχεδιασμού, του Πανεπιστημίου του Κάνσας των Η.Π.Α.

Με τον πρωτότυπο τίτλο «A Review and Critical Appraisal of Oscar Broneer’s 1941 book :The Lion Monument at Amphipolis », ο καθ. Δ. Δενδρινός παρουσιάζει ορισμένα πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία για τον Λέοντα της Αμφίπολης.

ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ ΣΕ ΟΣΟΥΣ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

Υπάρχουν πολλά στοιχεία που δείχνουν ξεκάθαρα το γεγονός ότι ο Λέων της Αμφίπολης, δεν είχε συναρμολογηθεί ποτέ στην αρχαιότητα, Και αυτή η εργασία δείχνει επιπροσθέτως από στοιχεία παρμένα από το βιβλίο του Βroneer ότι δεν θα μπορούσε να είχε συναρμολογηθεί, επιπλέον, πολλοί αρχαιολόγοι στην δεκαετία του 1930 είχαν δίκιο, να επισημαίνουν το γεγονός ότι ο Λέων της Αμφίπολης, επρόκειτο να βρίσκεται σε κάποιο χρονικό σημείο ,πολύ πιθανόν το τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα π.Χ. εκεί ακριβώς όπου βρίσκεται επί του παρόντος. Ήταν εκεί για να λειτουργεί ως Δημόσιον Σήμα για ολόκληρη την περιοχή της Αμφίπολης.

Πριν αρχίσουν οι ανασκαφές για τον Λέοντα - 1936

Ήταν ο Broneer που για καλή τύχη μπόρεσε να συγκεντρώσει για πρώτη φορά, ένα γλυπτό που είχε σχεδιασθεί και λαξευτεί σε μπλοκ από ασβεστόλιθο και μάρμαρο γύρω στο 323 π.Χ., αλλά δεν έχει τελειώσει και δεν συναρμολογήθηκε , δεδομένου ότι δεν θα μπορούσε ποτέ να συναρμολογηθεί τότε.

Έπρεπε να περιμένουμε τον Broneer και τους συνεργάτες του, τις κοινωνικο-οικονομικές διαδικασίες και μαζί και την τεχνολογία του σκυροδέματος και έναν εντελώς νέο σχεδιασμό, για να μπορεί να ανεγερθεί σωστά 23 αιώνες αργότερα. Όλως περιέργως, ο ίδιος ο Broneer αγνοούσε αυτό το «τέχνασμα» της τύχης .

Το σημείο του Λέοντα παρά τον Στρυμόνα όταν άρχισαν οι ανασκαφές

Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι θα είχε ανάμεικτα συναισθήματα και ένα πολύ βαρύτερο φορτίο να μεταφέρει ,αν είχε συνειδητοποιήσει ότι έμελλε, να εκπληρώσει το όραμα ενός αρχιτέκτονα και σχεδιαστή της εποχής του Αλεξάνδρου Γ '.

Μάλλον σκέφτηκε ότι απλώς επαναλάμβανε αυτό που κάποιος κατά την αρχαιότητα είχε ήδη κάνει. Ενώ στην πραγματικότητα, έμελλε στο να συμβάλλει ως αρχιτέκτονας / γλύπτης / μηχανικός σε ένα έργο που διήρκεσε λίγο περισσότερο από ό,τι ένα συνηθισμένο έργο κατασκευής και να το κάνει ακόμη και κάτω από τις πιο ασυνήθιστες περιστάσεις.

Ετοιμασία του βάθρου τοποθέτησης του Λέοντα της Αμφίπολης

Διαβάζοντας αυτό το σαγηνευτικό βιβλίο, είμαι πεπεισμένος για ένα πράγμα, η μνημειακή γλυπτική του Λέοντα στην πραγματικότητα προοριζόταν για να ανεγερθεί εκεί πού ακριβώς ο Broneer και οι συνεργάτες του τον έχουν συναρμολογήσει. Σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να αναθεωρήσω και να επεκτείνω την προηγούμενη θέση μου σχετικά με τη θέση της δομής αυτής . Δεν ήταν για να συσταθεί σε μια θέση μεταξύ του λόφου 133 και της Τούμπας του λόφου Καστά , όπως είχα αρχικά σκεφτεί τον Οκτώβριο του 2014. Το άγαλμα υπήρχε πράγματι για να χρησιμεύει ως Σήμα , αλλά ένα Σήμα για ολόκληρη την περιοχή της Αμφίπολης, της Πόλης που το λιοντάρι ήταν εκεί για να ατενίζει από απόσταση από τον ποταμό Στρυμόνα.

Ετοιμασία του βάθρου τοποθέτησης του Λέοντα της Αμφίπολης

Αισθάνομαι ένα αίσθημα ευγνωμοσύνης προς τον συγγραφέα αυτού του βιβλίου γιατί καθιστά σαφές, αν και ο ίδιος ο Broneer ποτέ δεν συνειδητοποίησε, ότι το έργο δεν τελείωσε ποτέ. Όπως και ο ίδιος ποτέ δεν κατάλαβε ότι ήταν ο πρώτος άνθρωπος, θα μπορούσε κανείς να πει «προοριζόταν », για να συγκεντρώσει το μνημείο, τα διάφορα τμήματα του οποίου βρέθηκαν, διάσπαρτα στις όχθες του ποταμού Στρυμόνα, που υπομονετικά περίμεναν να συναρμολογηθούν για 23 αιώνες, περιμένοντας την έλευση του τσιμέντου και του σκυροδέματος για να συνδέσουν αποτελεσματικά τα μπλοκ σε μια μόνιμη και εφικτή για το βάρος του συναρμολόγηση.

Στην ακρόπολη της Καμίρου στην Ρόδο σώζεται σήμερα κτίσμα μιας μεγάλης δεξαμενής από μπετόν, χωρητικότητας 600 κυβικών μέτρων που χρονολογείται γύρω στο 500 π.Χ. Είναι πράγματι από μπετόν με προδιαγραφές, σύσταση, ποιότητα, ποιοτική αντοχή και ελαστικότητα όμοια με τις σημερινές, σύμφωνα με εργασία του κ .Ευσταθιάδη.
Ο Ε. Ευσταθιάδης είναι ένας πολύ καλός μηχανικός με μεγάλη πείρα στα μπετόν – μπετόν αρμέ, διευθυντής του Κέντρου Ερευνών Δημοσίων έργων του ΥΠΕΧΩΔΕ. Η αξιέπαινη αυτή εργασία του έγινε το 1978, η οποία δεν αμφισβητείται πειραματικώς και αποδεικνύει ότι το μπετόν της δεξαμενής της Καμίρου είναι όμοιο και ίσως καλύτερο από το σημερινό τύπου “πόρτλαντ”.

Φυσικά, η έλευση του τσιμέντου και σκυροδέματος ήταν « πίσω από τη γωνία» στο τέλος του 4ου π.Χ. αιώνα. Αλλά οι άνεμοι της αλλαγής απορρόφησαν το λιοντάρι σε μια δίνη όπου η βούληση για να αλλάξει ο σχεδιασμός σε συνδυασμό με την μετατόπιση του πολιτιστικού συμβολισμού και της αισθητικής του μνημείου δεν το επέτρεπαν ακόμα τότε στην Αμφίπολη του τέλους του 4ου π. Χ αιώνα.