Έλληνες επιστήμονες ανακάλυψαν νέα στοιχεία σχετικά με την κατακλυσμική έκρηξη του ηφαιστείου στο νησί της Θήρας πριν από 3.600 χρόνια προτείνει μια νέα αφήγηση για την καταστροφή που ακρωτηρίασε τους πολιτισμούς της Εποχής του Χαλκού που είχαν αναπτυχθεί στο προϊστορικό Αιγαίο για περισσότερα από 2.000 χρόνια.
Και άλλοι επιστήμονες δίνουν χρονολόγηση περί το 1610 1625 π.Χ
Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας έγινε γύρω στο 1610 π.Χ. – +/- 15 χρόνια -και ήταν ίσως μία από τις μεγαλύτερες που ο κόσμος έχει δει τα τελευταία 10.000 χρόνια.
Οι επιστήμονες προηγουμένως πίστευαν ότι ένα τσουνάμι εννέα μέτρων κτύπησε στις ακτές της Κρήτης, και επέφερε ένα σοβαρό πλήγμα για τους Κρήτες που ονομάζουμε «Μινωίτες», όπου είχαν κυριαρχήσει στην περιοχή μέχρι εκείνη τη περίοδο, και προκλήθηκε από την κατάρρευση της καλντέρας του νησιού, ή από τον ηφαιστειακό κρατήρα, που δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια μιας έκρηξης που ανατίναξε 80 κυβικά χιλιόμετρα του αυτού βράχου στο Πέλαγος του Αιγαίου .
Η Γεωλόγος-Ωκεανογράφος Δρ Παρασκευή Νομικού και οι συνεργάτες της από το τμήμα Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και Γεω-Περιβάλλοντος , τώρα προτείνει μια εντελώς διαφορετική γραμμή του χρόνου για αυτά που συνέβησαν με το τσουνάμι, με στοιχεία που βασίζονται σε νέα σεισμική και ωκεανογραφική μελέτη δεδομένων σε συνδυασμό και με την μοντελοποίηση αυτών των δεδομένων .
Σύμφωνα με τη θεωρία τους, που δημοσιεύθηκε στο Nature Communications , τα τσουνάμι ήταν το αποτέλεσμα της «ροής πυροκλαστικών» - χόβολης, πέτρας και λάβας που σηκώθηκαν μέσα από την θάλασσα πριν από την κατάρρευση του κρατήρα.
 |
| Η θέση του περάσματος και η διαδρομή της ροής που έγινε στον χώρο σύμφωνα με τα νέα στοιχεία |
Τα νέα δεδομένα από τη μελέτη τους φαίνεται να δείχνουν ότι η καλντέρα δεν ήταν ανοιχτή προς τη θάλασσα κατά τη διάρκεια της κύριας φάσης της έκρηξης του ηφαιστείου, αλλά είχε πλημμυρίσει κατόπιν , όταν τα υλικά της έκρηξης εκτινάσσονταν προς τα πάνω. Οι Έλληνες επιστήμονες έχουν ανακαλύψει ένα υποβρύχιο δίαυλο διαστάσεων σε ένα χιλιόμετρο πλάτος και τα τρία χιλιόμετρα σε μήκος, που συνδέει την καλντέρα με τη θάλασσα.
 |
| Το υποθαλάσσιο πέρασμα με τον δίαυλο |
Είπαν ότι αυτό είχε αρχικά αποκλειστεί από τέφρα και άλλα υλικά από την έκρηξη, που ενέργησαν σαν ένα φράγμα. Αυτό στη συνέχεια έδωσε τη θέση του και γέμισε την ,πρότερα ξερή κοίτη της καλντέρας, με θαλασσινό νερό σε λιγότερο από δύο ημέρες, ή ενδεχομένως ακόμα και ώρες.
Μιλώντας στο Αθηναϊκό Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, η Δρ Νομικού είπε ότι οι επιστήμονες έχουν μελετήσει τη μορφολογία του ηφαιστείου της Θήρας για χρόνια για να ανακαλύψουν που βυθίστηκαν τα τμήματα , τα οποία παρέμειναν στην επιφάνεια μετά την έκρηξη .
«Η νέα μελέτη μας δείχνει ότι υπήρχε ένα κανάλι -δίαυλος- μεταξύ Οίας και Θηρασιάς, που συμπληρώθηκε από την έκρηξη, έτσι ώστε η κύρια καλντέρα κατέρρευσε χωρίς να προκληθεί τσουνάμι. Στη συνέχεια, όταν το φράγμα στο κανάλι μεταξύ της Οίας και της Θηρασιάς έσπασε, το θαλασσινό νερό εισήλθε στην καλντέρα και την κατέκλυσε σε δύο ημέρες το πολύ.
 |
| Η διαδικασία που προτέινουν τα νέα στοιχεία |
"Κάτι τέτοιο, ωστόσο, δεν προκάλεσε τσουνάμι. Αυτό προκλήθηκε επειδή, κατά την τρίτη και τέταρτη φάση της έκρηξης, τεράστιες ποσότητες ηφαιστειακής τέφρας είχαν εκτιναχτεί στον αέρα, και λόγω των πυροκλαστικών ροών στη συνέχεια εισήλθαν στην θάλασσα. Αυτά ήταν αυτό που προκάλεσαν το τσουνάμι που έπληξε τη βόρεια Κρήτη και όλη την ανατολική Μεσόγειο », ανέφερε.
Ενώ η κύρια έκρηξη ήταν σε πλήρη εξέλιξη, οι Έλληνες επιστήμονες προτείνουν ότι μπορεί να υπήρξε λίγος χρόνος και χωρίς να υπάρχει νερό στο εσωτερικό του κρατήρα, που αποκόπηκε από τη γύρω θάλασσα. Πιστεύουν ότι μία ρηχή καλντέρα μπορεί να υπήρχε ήδη στο βόρειο τμήμα του ηφαιστειακού πεδίου του νησιού, που δημιουργήθηκε από μια προηγούμενη έκρηξη πριν 18.000 χρόνια. Η σημαντική ηφαιστειακή έκρηξη το 1610 π.Χ., στη συνέχεια, έκανε αυτήν τη αρχαιότερη καλντέρα βαθύτερη και ευρύτερη μέχρι να πλημμυρίσει με το θαλασσινό νερό.
 |
| Η νήσος Θήρα σε φωτογραφία από το Διάστημα Το μεγάλο νησί στα ανατολικά (δεξιά) είναι της Θήρας, με το Ασπρονήσι και Θηρασία προς τα ανατολικά που αποτελούν το υπόλοιπο του δακτυλίου της καλντέρας. Στο κέντρο είναι το μεγαλύτερο νησί της Νέας Καμένης και το μικρότερο είναι η Παλαιά Καμένη |
Προς υποστήριξη αυτής της θεωρίας, οι ερευνητές έχουν βρει τις αποθέσεις των πυροκλαστικών υλικών μέχρι 60 μέτρα πάχος στο βυθό της θάλασσας γύρω από τις ακτές της Θήρας (Σαντορίνης), σε ποσότητες επαρκείς για να προκαλέσουν ένα τσουνάμι. Αυτό συμφωνεί και με τις μεταγενέστερες μελέτες σχετικά με την έκρηξη του Κρακατόα το 1883, οι οποίες προσδιόρισαν τις ροές πυροκλαστικών ως υπεύθυνες για το τσουνάμι που δημιουργήθηκε εκείνη την χρονική στιγμή.
 |
| Μέρος τοιχογραφίας από το Ακρωτήρι της Θήρας που δείχνει ναυτικούς μα πνίγονται |
Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας έγινε γύρω στο 1610 π.Χ. – +/- 15 χρόνια -και ήταν ίσως μία από τις μεγαλύτερες που ο κόσμος έχει δει τα τελευταία 10.000 χρόνια. Σύμφωνα με την Δρ.Νομικού, ωστόσο, δεν ήταν υπεύθυνη για αφανισμό του Μινωικού πολιτισμού, όπως ευρέως υποθέτουν . Επεσήμανε ότι ο Μινωικός πολιτισμός στην Κρήτη κατάφερε να επιβιώσει για σχεδόν δύο αιώνες μετά το τσουνάμι που έπληξε έπληξε τις ζωτικές περιοχές του - μέχρι περίπου το 1450 π.Χ. έγινε πιο ευάλωτος και τελικά κατέρρευσε λόγω ενδογενών αιτιών.
Στην Εργασία με την Δρ. Νομικού στην ελληνική μελέτη ήταν ο Δρ Δημήτρης Παπανικολάου και η Δανάη Λαμπρίδου μαζί με άλλους επιστήμονες από τη Γαλλία, τη Βρετανία, τη Γερμανία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ισλανδία.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
