 |
| Λεπτομέρεια από μια ελληνική επιγραφή μήκους 5 μέτρων που ονομάζει τον αρχιεπίσκοπο της Τύρου [Φωτ: Yehoshoa Dray] |
Ψηφιδωτό βυζαντινής εκκλησίας 1.600 ετών δείχνει τον βασικό ρόλο των γυναικών στον Πρώιμο Χριστιανισμό.
Ασυνήθιστο σε μια πατριαρχική κοινωνία, η δωρήτρια Sausann που αναφέρεται στην επιγραφή ανεξάρτητα από οποιονδήποτε, σύζυγο ή αρσενικό κηδεμόνα. Αυτό το Sausann πιστεύεται ότι ήταν μια γυναίκα ,κάποιας κοινωνικής θέσης , ίσως ακολουθώντας τα ιστορικά βήματα του υποτιθέμενου ομώνυμου της, ήταν η γυναίκα μαθητής Susannah, η οποία ήταν μεταξύ των γυναικών που αναφέρονται στο κατά Λουκά 8: 3 που συνέβαλαν τον Ιησού "από τους πόρους τους".
Το εύρημα ενισχύει τη θέση που έχει πάρει ένας αυξανόμενος αριθμός επιστημόνων των προσφάτων μελετών ότι οι γυναίκες έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ίδρυσή της Χριστιανοσύνης . Σύμφωνα με πρόσφατο άρθρο του Christianity Today, "στα ανώτερα κλιμάκια της κοινωνίας, οι γυναίκες συχνά μετατρέπονται σε χριστιανές, ενώ οι αρσενικοί συγγενείς τους παρέμειναν ειδωλολάτρες, μήπως χάσουν την θέση τους στην γερουσία και στην κοινωνία. Αυτό συνέβαλε επίσης στον υπερβολικό αριθμό γυναικών στην εκκλησία, ιδιαίτερα στις ανώτερες τάξεις ».
Η ιδέα μιας ανεξάρτητης γυναίκας μέσα στην αγροτική Δυτική Γαλιλαία εξέπληξε τον αρχαιολόγο Aviam, ο οποίος είναι επικεφαλής του Ινστιτούτου Γαλιλαϊκής Αρχαιολογίας. Σύμφωνα με πρόσφατο άρθρο του Haaretz, «Είναι μια ανεξάρτητη γυναίκα που δωρίζει χρήματα στην εκκλησία και η οποία λέει κάτι για τη ζωή στο χωριό των Γαλιλαίων».
Δουλεύοντας παράλληλα, η σπάνια πολυεπιστημονική σύμπραξη των μελετητών αντλούν από τα αντίστοιχα πεδία τους μια ζωτική εικόνα της χριστιανικής ζωής του 4ου-5ου αιώνα στην περιοχή.
Έχουν ήδη "χτυπήσει το τζάκποτ" στην πρώτη τους σεζόν, με επτά μεγάλες ελληνικές επιγραφές 1.600 ετών, δήλωσε ο Aviam. (Για το φόβο των βανδάλων, οι ακριβείς θέσεις τους δεν αναφέρονται .)
 |
| Η ελληνική επιγραφή 5 μέτρων βρέθηκε δυτικά της Θάλασσας της Γαλιλαίας το καλοκαίρι του 2017 σε ανασκαφήπου συνόδευε ο ιστορικός Jacob Ashkenazi και ο αρχαιολόγος Mordechai Aviam [Φωτ: Yehoshoa Dray] |
Διακοσμημένο με ένα παγώνι,κατα την βυζαντινή συνήθεια η ελληνική επιγραφή πέντε μέτρων είναι η μεγαλύτερη που βρέθηκε στην περιοχή. Είναι επίσης, ακούσια, μια άλλη απόδειξη για μια γυναίκα στη ζωή του Ιησού.
Ο Ειρηναίος, που ονομάστηκε στο μωσαϊκό ως επίσκοπος της Τύρου κατά την ολοκλήρωση της εκκλησίας το 445 μ.Χ., ήταν φίλος του Νεστορίου, μιας αμφισβητούμενης ηγετικής μορφής στην Χριστιανική θεωρεία για την πίστη του 5ου αιώνα. Ο Νεστόριος ήταν θεολογικά κακοποιημένος επειδή μίλησε εναντίον της «Θεοτόκου», της φιλοσοφίας ότι η μητέρα του Ιησού ήταν η «Θεοφόρος». Αντ 'αυτού, προώθησε μια ριζοσπαστική ιδέα ότι γεννήθηκε ένας άνθρωπος που ήταν θεϊκός.
Αυτή η ιδεολογική σύγκρουση έδωσε έδαφος για μια δεκαετή μάχη και για τελικό σχίσμα στην εκκλησία της βυζαντινής περιόδου. Οι συνεργάτες του Νεστορίου όπως ο Ειρηναίος είδαν τις μοίρες τους να ανεβαίνουν και να πέφτουν μαζί με τον φίλο τους.
Μέχρι την ανακάλυψη του ψηφιδωτού φέτος το καλοκαίρι, δεν ήταν σαφές σε ποιο έτος ο Ειρηναίος χειροτονήθηκε ως επίσκοπος της Τύρου. Σύμφωνα με την ανθολογία του 2011, "Επισκοπικές Εκλογές στην Ύστερη Αρχαιότητα", δίνεται συχνά μια ημερομηνία περίπου 445. Ωστόσο, δεδομένου ότι θεωρήθηκε ιστορικά ότι εξορίστηκε μαζί με τον Νεστόριο στην Πέτρα για 12 χρόνια το 436 - "μαζί με δύο άλογα για να φέρουν τις αποσκευές τους" - οι συγγραφείς τώρα παρουσιάζουν μια ισχυρή υπόθεση για μεταγενέστερη ημερομηνία.
Το μωσαϊκό που ανακαλύφθηκε πρόσφατα, η επιγραφή του οποίου αναφέρει την ημερομηνία ολοκλήρωσης της εκκλησίας ως 445, παραχωρεί στον Ειρηναίο τον τίτλο του επισκόπου της Τύρου, πρωτεύουσας της Φοινίκης. Η σαφής ιστορική απόδειξη θέτει νέα στοιχεία σε μια παλιά ακαδημαϊκή διαμάχη και δίνει πίστη σε μια ημερομηνία ήδη από το 444 μ.Χ. για την χειροτονία του. Μέχρι το 449 μ.Χ., όπου είχε καθαιρεθεί .
Αυτή η επιγραφή είναι μια "μεγάλη ευκαιρία να συνδέθούν το όνομα στο ψηφιδωτό, με αυτό στα βιβλία ιστορίας", δήλωσε ο Aviam.
Οι άνθρωποι πίσω από τις επιγραφές
Σύμφωνα με τον Aviam, πολλά μπορούμε να μάθουμε μέσω των επιγραφών για τους χωρικούς που ανέθεσαν τα ψηφιδωτά.
Ο Ειρηναίος, που ονομάστηκε στο μωσαϊκό ως επίσκοπος της Τύρου κατά την ολοκλήρωση της εκκλησίας το 445 μ.Χ., ήταν φίλος του Νεστορίου, μιας αμφισβητούμενης ηγετικής μορφής στην Χριστιανική θεωρεία για την πίστη του 5ου αιώνα. Ο Νεστόριος ήταν θεολογικά κακοποιημένος επειδή μίλησε εναντίον της «Θεοτόκου», της φιλοσοφίας ότι η μητέρα του Ιησού ήταν η «Θεοφόρος». Αντ 'αυτού, προώθησε μια ριζοσπαστική ιδέα ότι γεννήθηκε ένας άνθρωπος που ήταν θεϊκός.
Αυτή η ιδεολογική σύγκρουση έδωσε έδαφος για μια δεκαετή μάχη και για τελικό σχίσμα στην εκκλησία της βυζαντινής περιόδου. Οι συνεργάτες του Νεστορίου όπως ο Ειρηναίος είδαν τις μοίρες τους να ανεβαίνουν και να πέφτουν μαζί με τον φίλο τους.
Το μωσαϊκό που ανακαλύφθηκε πρόσφατα, η επιγραφή του οποίου αναφέρει την ημερομηνία ολοκλήρωσης της εκκλησίας ως 445, παραχωρεί στον Ειρηναίο τον τίτλο του επισκόπου της Τύρου, πρωτεύουσας της Φοινίκης. Η σαφής ιστορική απόδειξη θέτει νέα στοιχεία σε μια παλιά ακαδημαϊκή διαμάχη και δίνει πίστη σε μια ημερομηνία ήδη από το 444 μ.Χ. για την χειροτονία του. Μέχρι το 449 μ.Χ., όπου είχε καθαιρεθεί .
Αυτή η επιγραφή είναι μια "μεγάλη ευκαιρία να συνδέθούν το όνομα στο ψηφιδωτό, με αυτό στα βιβλία ιστορίας", δήλωσε ο Aviam.
Οι άνθρωποι πίσω από τις επιγραφές
Σύμφωνα με τον Aviam, πολλά μπορούμε να μάθουμε μέσω των επιγραφών για τους χωρικούς που ανέθεσαν τα ψηφιδωτά.
 |
| Μια ελληνική επιγραφή με το όνομα μιας γυναικείας δωρητού της εκκλησίας που ονομάζεται Susaan ή Shoshana [Φωτ : Mordechai Aviam] |
Εδώ τα γραπτά της βυζαντινής περίοδοι, είναι "γεμάτα λάθη στην ελληνική γλώσσα", είπε. Για παράδειγμα, μια επιγραφή του Ψαλμού 118: 19, «Ανοίξτε προς εμένα τις πύλες της δικαιοσύνης», έχει πολλές διαφορές από το κείμενο που εκδόθηκε στην ελληνική μετάφραση της Βίβλου.
"Είναι ντόπιοι κάτοικοι ", δήλωσε ο Aviam, "ο κατασκευαστής οποίος πιθανότατα δεν μπορούσε να φέρει τους καλύτερους καλλιτέχνες, και ως αποτέλεσμα βλέπουμε πολλά ορθογραφικά λάθη." Τα περισσότερα από τα ονόματα που αναγράφονται στις επιγραφές είναι ντόπιοι , κυρίως από την ευρύτερη περιφέρεια της Συρίας
Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι χωρικοί ήταν αρχικά ειδωλολάτρες, είπε ο Aviam. "Δεν έχουν ονόματα" Εβραίων ", που να μας λένε ότι πριν ήταν Εβραίοι που μετατράπηκαν σε Χριστιανούς και πιθανόν άλλαξαν τα ονόματά τους", είπε.
Αλλά πέρα από τα ονόματά τους, υπάρχουν άλλοι λόγοι για τους οποίους ο αρχαιολόγος πιστεύει ότι οι χωρικοί ήταν αρχικά ειδωλολάτρες, συμπεριλαμβανομένων των τύπων αγγειοπλαστικής που βρέθηκαν στο χώρο, καθώς και υπολείμματα παγανιστικών ναών.
"Σε μια εκκλησία είχαμε τρία βάθρα που επαναχρησιμοποιήθηκαν στο κτίριο της εκκλησίας στους τοίχους", είπε. Κάποιος είχε μια εικόνα μέσα σε ένα στεφάνι, το οποίο για τους αρχαιολόγους είναι ένα πολύ σαφές σημάδι της παγανιστικής επιρροής, είπε. Στην κορυφή κάθε βάθρου υπήρχαν τέσσερις τρύπες, οι οποίες μάλλον χρησιμοποιούνταν για τη συγκρότηση γλυπτών - όχι ένα στολίδι που χρησιμοποιείται σε εκκλησίες , αλλά μάλλον στους ειδωλολατρικούς ναούς.
Δεδομένου ότι τα κομμάτια του ναού επαναχρησιμοποιήθηκαν μόνο στο κτίριο της εκκλησίας που είχε αρχίσει το 445, ο Aviam υποθέτει ότι οι χωρικοί ήταν παγανιστές μέχρι κάποια στιγμή στον 4ο ή τον 5ο αιώνα, είπε.
"Είναι ντόπιοι κάτοικοι ", δήλωσε ο Aviam, "ο κατασκευαστής οποίος πιθανότατα δεν μπορούσε να φέρει τους καλύτερους καλλιτέχνες, και ως αποτέλεσμα βλέπουμε πολλά ορθογραφικά λάθη." Τα περισσότερα από τα ονόματα που αναγράφονται στις επιγραφές είναι ντόπιοι , κυρίως από την ευρύτερη περιφέρεια της Συρίας
Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι χωρικοί ήταν αρχικά ειδωλολάτρες, είπε ο Aviam. "Δεν έχουν ονόματα" Εβραίων ", που να μας λένε ότι πριν ήταν Εβραίοι που μετατράπηκαν σε Χριστιανούς και πιθανόν άλλαξαν τα ονόματά τους", είπε.
Αλλά πέρα από τα ονόματά τους, υπάρχουν άλλοι λόγοι για τους οποίους ο αρχαιολόγος πιστεύει ότι οι χωρικοί ήταν αρχικά ειδωλολάτρες, συμπεριλαμβανομένων των τύπων αγγειοπλαστικής που βρέθηκαν στο χώρο, καθώς και υπολείμματα παγανιστικών ναών.
"Σε μια εκκλησία είχαμε τρία βάθρα που επαναχρησιμοποιήθηκαν στο κτίριο της εκκλησίας στους τοίχους", είπε. Κάποιος είχε μια εικόνα μέσα σε ένα στεφάνι, το οποίο για τους αρχαιολόγους είναι ένα πολύ σαφές σημάδι της παγανιστικής επιρροής, είπε. Στην κορυφή κάθε βάθρου υπήρχαν τέσσερις τρύπες, οι οποίες μάλλον χρησιμοποιούνταν για τη συγκρότηση γλυπτών - όχι ένα στολίδι που χρησιμοποιείται σε εκκλησίες , αλλά μάλλον στους ειδωλολατρικούς ναούς.
Δεδομένου ότι τα κομμάτια του ναού επαναχρησιμοποιήθηκαν μόνο στο κτίριο της εκκλησίας που είχε αρχίσει το 445, ο Aviam υποθέτει ότι οι χωρικοί ήταν παγανιστές μέχρι κάποια στιγμή στον 4ο ή τον 5ο αιώνα, είπε.
 |
| Μια ελληνική επιγραφή του Ψαλμού 118: 19, «Ανοίξτε για μένα τις πύλες της δικαιοσύνης», έχει επίσης το όνομα του καλλιτέχνη [Φωτ: Mordechai Aviam] |
Ταυτόχρονα, ο Aviam εντυπωσιάζεται με το πόσο γρήγορα ο χριστιανισμός έφτασε στην αγροτική Γαλιλαία, μετά την επίσημη υιοθέτηση της θρησκείας από τη βυζαντινή αυτοκρατορία το 380 μ. Χ. λέγοντας ότι στην ανασκαφή τα ευρήματα έδειξαν έναν χριστιανισμό της περιοχής της αγροτικής Γαλιλαίας που ξεκινά από τις αρχές του 5ου αιώνας.
Εκτός από τον Επίσκοπο Ειρηναίο, από τις επιγραφές συλλέγονται και άλλες γνώσεις για την ιεραρχία των εκκλησιών. Τα ονομαζόμενα ονόματα περιλαμβάνουν διάκονοι και έναν ειδικό επισκόπο που περιπλανήθηκε ανάμεσα στα χωριά για να απαντήσει σε θρησκευτικά προβλήματα, καθώς και έναν άλλο επίσκοπο ο οποίος ήταν υπεύθυνος για τους οικονομικούς πόρους τους.
"Ήμασταν πολύ τυχεροί που βρήκαμε αυτό και πήραμε πολλές πληροφορίες για να ξεκινήσουμε να χτίζουμε τον χάρτη της χριστιανικής βυζαντινής κοινωνίας της Γαλιλαίας, της οικονομίας και της θρησκευτικής ιεραρχίας", δήλωσε ο Aviam.
Η σημασία της συντηρητικής ανασκαφής
Τα αρχαιολογικά ευρήματα, όπως είναι τα πέτρινα αγγεία και τα νομίσματα, μας λένε λίγο ιστορία, αλλά ποια είναι η σημασία αυτών των αντικειμένων σε τέτοιες και τέτοιες περιοχές είναι θέμα πολλών ερμηνειών ", δήλωσε ο Aviam. "Η εύρεση των επιγραφών είναι σαν την εύρεση ενός βιβλίου - δίνει μια σαφή ιστορία."
Οι επιγραφές των εκκλησιών, είπε ο Aviam, "λένε τις ιστορίες για το ποιος έκτισε την εκκλησία και πότε, την ιεραρχία των εκκλησιών, τα ονόματα των δωρητών ... μας δίνουν πολλά "
Δεδομένου ότι πρόκειται για πληροφορίες που ακολουθούν η μία την άλλη , η ομάδα συλλέγει με προσοχή τις τοποθεσίες της διάσπασης και εντοπίζει ακριβώς ποιες μερίδες του εδάφους πρέπει να ανασκαφτούν.
Εκτός από τον Επίσκοπο Ειρηναίο, από τις επιγραφές συλλέγονται και άλλες γνώσεις για την ιεραρχία των εκκλησιών. Τα ονομαζόμενα ονόματα περιλαμβάνουν διάκονοι και έναν ειδικό επισκόπο που περιπλανήθηκε ανάμεσα στα χωριά για να απαντήσει σε θρησκευτικά προβλήματα, καθώς και έναν άλλο επίσκοπο ο οποίος ήταν υπεύθυνος για τους οικονομικούς πόρους τους.
"Ήμασταν πολύ τυχεροί που βρήκαμε αυτό και πήραμε πολλές πληροφορίες για να ξεκινήσουμε να χτίζουμε τον χάρτη της χριστιανικής βυζαντινής κοινωνίας της Γαλιλαίας, της οικονομίας και της θρησκευτικής ιεραρχίας", δήλωσε ο Aviam.
Η σημασία της συντηρητικής ανασκαφής
Τα αρχαιολογικά ευρήματα, όπως είναι τα πέτρινα αγγεία και τα νομίσματα, μας λένε λίγο ιστορία, αλλά ποια είναι η σημασία αυτών των αντικειμένων σε τέτοιες και τέτοιες περιοχές είναι θέμα πολλών ερμηνειών ", δήλωσε ο Aviam. "Η εύρεση των επιγραφών είναι σαν την εύρεση ενός βιβλίου - δίνει μια σαφή ιστορία."
Οι επιγραφές των εκκλησιών, είπε ο Aviam, "λένε τις ιστορίες για το ποιος έκτισε την εκκλησία και πότε, την ιεραρχία των εκκλησιών, τα ονόματα των δωρητών ... μας δίνουν πολλά "
Δεδομένου ότι πρόκειται για πληροφορίες που ακολουθούν η μία την άλλη , η ομάδα συλλέγει με προσοχή τις τοποθεσίες της διάσπασης και εντοπίζει ακριβώς ποιες μερίδες του εδάφους πρέπει να ανασκαφτούν.
 |
| Άποψη του ορόφου της εκκλησίας της βυζαντινής εποχής που ανακαλύφθηκε κοντά στο Abu Ghosh κατά την αναβάθμιση και επέκταση της εθνικής οδού Ιερουσαλήμ-Τελ Αβίβ, Ιούνιος 2015 [Φωτ: Skyview, Israel Antiquities Authority] |
Εξήγησε ότι σε αντίθεση με τις σύγχρονες συναγωγές που προσανατολίζονται βορρά-νότου, τα βυζαντινά εκκλησιαστικά κτίρια είναι προσανατολισμένα δυτικά-ανατολικά.
"Στην ανατολική πλευρά, αν είμαστε τυχεροί, μπορούμε να δούμε την αψίδα, ένα ημικυκλικό τοίχο όπου στέκεται ο βωμός. Μερικές φορές υπάρχουν πυλώνες, που παραμένουν ", δήλωσε ο Aviam, ο οποίος βοήθησε στην ταυτοποίηση με βεβαιότητα 99%, είπε.
Μόλις αναγνωριστεί μια εκκλησία, η ομάδα εντοπίζει ανασκαφές σε περιοχές της δομής στις οποίες τυπικά βρίσκονται οι επιγραφές. Αφού είδαν τα αποτελέσματα σε αρκετές ανασκαφές παρόμοιων εκκλησιών σε ολόκληρο το Ισραήλ, τη Συρία, το Λίβανο, την Ιορδανία και την Τουρκία, οι αρχαιολόγοι γνωρίζουν ότι είναι συνήθως μπροστά από την κεντρική αψίδα ή την αψίδα, μπροστά στις εισόδους, και μερικές φορές στο κέντρο του κτιρίου, είπε ο Aviam, ο οποίος αποφάσισε να ανασκάψει τις δομές του με αυτή τη σειρά.
"Την πρώτη εβδομάδα, χτυπήσαμε το τζάκποτ. Δεν ήταν όλες οι θέσεις [που είχαν επιγραφές], αλλά σε κάθε εκκλησία, βρήκαμε μία έως τέσσερις επιγραφές », είπε.
Ο Aviam, ο οποίος θα δημοσιεύσει τα ευρήματα της ομάδας στο τέλος της τριετούς επιχορήγησης, δήλωσε ότι έσκαψαν και άλλα τμήματα των κατασκευών για να διαπιστώσουν ένα ακριβές σχέδιο κατασκευής, αλλά προσπάθησαν να διατηρήσουν το έργο τους ανασκαφής στο ελάχιστο.
«Όταν σκάψουμε και αποκαλύψουμε έναν χώρο, είναι ένα στάδιο στην καταστροφή του κτιρίου», είπε. "Έτσι ανασκάψαμε μικρές περιοχές για να είμαστε πιο ηθικοί. Διατηρήσαμε τα περισσότερα καλυμμένα "Ό, τι ανασκάφηκε καλύφθηκε εκ νέου, σύμφωνα με την άδεια της Αρχαιότητας του Ισραήλ, που παραχωρήθηκε στην ομάδα .
"Δεν μας αρέσει να ανασκάλεύουμε τα πάντα", είπε. «Θέλουμε να διατηρήσουμε τα πράγματα για τις μελλοντικές γενιές που θα είναι πιο έξυπνοι από όσο είμαστε σήμερα».
Συγγραφέας: Amanda Borschel-Dan | Πηγή: Times of Israel
