Το άμορφο οργανικό κατάλοιπο στο εσωτερικό από ένα μεγάλο δοχείο αποθήκευσης που βρέθηκε στον οικισμό της πρώιμης Εποχής Χαλκού του Castelluccio στη Σικελία της Ιταλικής δείχνει ότι το ελαιόλαδο έγινε στο νησί στα τέλη της 3ης χιλιετίας π.Χ.
 |
| Το βάζο αποθήκευσης 4.000 ετών στο οποίο βρέθηκαν ίχνη ελαιολάδου.Φωτ : Το Polo Regionale di Siracusa per i siti e musei archeologici Museo Paolo Orsi. |
Αυτός ο τόπος είναι πολύ γνωστός στην αρχαιολογική λογοτεχνία ότι είναι ο τύπος της τοποθεσίας της Εποχής του Χαλκού της Σικελίας.
Στη δεκαετία του 1990, μια ομάδα αρχαιολόγων με επικεφαλής τον Giuseppe Voza βρήκε περίπου 400 κεραμικά θραύσματα στην περιοχή.
Χερσόνησος Μαγνησίας / Θάψου
Σε αυτή την παλιά φωτογραφία (που ελήφθη από το αρχείο του Salvo Maccarrone, συγγραφέα ), Ο Giuseppe Voza, επικεφαλής της Περιφέρειας Πολιτιστικής και Περιβαλλοντικής Κληρονομιάς, παρουσιάζεται στον αρχαιολογικό χώρο που καλύπτεται από τέντες της αρχαίας πόλης Θάψου . Ήταν αυτός, μετά από μια ένδειξη από τον προκάτοχό του, Luigi Bernabò Brea, που έφερε στο φως την πόλη Θάψο (Thapsian) της Μέσης Εποχής του Χαλκού (15ος-13ος αιώνας π.Χ.). Η ανακάλυψη ονομάστηκε αμέσως "πρωτοφανής" καθώς οι ανασκαφές κατέγραψαν την υπεροχή της Θάψου σε ολόκληρη τη Σικελία, εδώ το αστικό φαινόμενο γεννήθηκε τουλάχιστον πέντε αιώνες νωρίτερα από την ίδρυση των αρχαιότερων ελληνικών αποικιών στη Σικελία. Οι Συρακούσες δεν υπήρχαν καν και ήδη σε αυτή τη χερσόνησο οι Μυκηναίοι έχτισαν καλά οχυρωμένα συγκροτήματα κτηρίων, εξυπηρετούμενα από πηγάδια και πλαισιωμένα από δρόμους, είναι η πόλη την οποία ο Βόζα ορίζει ως Θάψο. " (Η παλαιά φωτογραφία που αναπαρίσταται εδώ περιελάμβανε ένα άρθρο "Syracuse the Greek", που δημοσιεύτηκε από την εβδομαδιαία "L'Espresso" στις 6 Μαρτίου 1988). [Αρχείο Salvo Maccarrone]
«Νεκρόπολη του Φάρου» - Ένας τεχνητός σπηλαιώδης τάφος σκαμμένος στη βραχώδη πλαγιά. Είναι προσβάσιμο από έναν δρόμο "dromos", ή από ένα φρεάτιο για την αποστράγγιση του βρόχινου νερού. Σύμφωνα με τον σύγχρονο αρχαιολόγο Vincenzo Tusa, τάφοι όπως αυτός με τον "δρόμο" περισσότερο ή λιγότερο μακρύ, αποκαλύπτουν μια ορισμένη επιρροή στον Θάψο. Στην πραγματικότητα, η Τούσα ισχυρίζεται ότι η χερσόνησος της Μαγνησία;, που αποικίστηκε από τους Μυκηναίους τον 15ο αιώνα π.Χ., ίσως ήταν ιδανικός τόπος διευθέτησης για το εμπόριο ίσως στο ιστορικό αυτό κενό (Σκοτεινοί Αιώνες )που θα έμενε από τα τέλη του 12ου αιώνα έως τα τέλη του 8ου αιώνα π.Χ..
ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΣ ΤΗΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ - Βόρεια Νεκρόπολη. Η χαρακτηριστική είσοδος ενός από τους τεχνητούς τάφους. Η χιλιετής ιστορία της Θάψου είναι γραμμένη στις πλευρές των βραχώδεις τοίχους που κρέμονται προς τη θάλασσα και στο έδαφος όπου, με εξαιρετική επιδεξιότητα, εκατοντάδες αξιοθαύμαστοι θολωτοί τάφοι σκάφτηκαν στον ζωντανό βράχο, ακόμα ανεξάντλητες αποθέσεις πολυτελών κηδειών σε μεγάλο μέρος σαφούς Αιγαιο-μυκηναϊκής προέλευσης (φωτογραφία από τον Aldo Scaravilli ).
Οι χημικές υπογραφές ελαιολάδου που χρονολογούνται από τη δεύτερη και την τρίτη χιλιετία π.Χ. έχουν επίσης αναγνωριστεί σε δείγματα δοχείων από την Κρήτη.
- Τα αποτελέσματα που προέκυψαν από τα τρία δείγματα από το Castelluccio έγιναν τα πρώτα χημικά στοιχεία του παλαιότερου ελαιολάδου στην ιταλική προϊστορία, ωθώντας πίσω τους δείκτες του ρολογιού για τη συστηματική παραγωγή ελαιολάδου από τουλάχιστον 700 χρόνια.- -Davide Tanasi, Πανεπιστήμιο της Νότιας Φλόριντα.
- Το ανακατασκευασμένο δοχείο, μαζί με δύο άλλα δείγματα που πιστεύεται ότι χρησιμοποιήθηκαν για ένα σχετικό σκοπό, βρέθηκαν με άλλα εργαλεία μαγειρέματος στην περιοχή της λοφώδους, νοτιοανατολικής περιοχής της Σικελίας.
- Η ομάδα αρχαιολόγων χρησιμοποίησε αέρια χρωματογραφία και φασματομετρία μάζας για να προσδιορίσει τις χημικές υπογραφές των οργανικών υπολειμμάτων που βρέθηκαν και στα τρία δείγματα. Στη συνέχεια η ομάδα καθόρισε την ηλικία των δειγμάτων χρησιμοποιώντας δοκιμές πυρηνικού μαγνητικού συντονισμού.
- Τα αποτελέσματα των δύο πρώτων δοκιμών έδειξαν ότι τα ελαϊκά και λινελαϊκά οξέα, τα οποία είναι υπογραφές ελαιολάδου, βρέθηκαν στο οργανικό υπόλειμμα. Ο έλεγχος πυρηνικού μαγνητικού συντονισμού διαπίστωσε ότι τα κοχύλια ήταν από την πρώιμη εποχή του Χαλκού
Ο Δρ Tanasi και οι συν-συγγραφείς εξέτασαν τα τρία τεχνουργήματα χρησιμοποιώντας τεχνικές παραδοσιακά και επιτυχώς χρησιμοποιούμενες στην αρχαιολογική κεραμική: αέρια χρωματογραφία, φασματομετρία μάζας και πυρηνικό μαγνητικό συντονισμό.Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα οργανικά κατάλοιπα και από τα τρία δείγματα περιείχαν ελαϊκά και λινολεϊκά οξέα, υπογραφές ελαιολάδου.
"Η ταυτοποίηση μέσω χημικών αναλύσεων του ελαιολάδου στα επιτραπέζια σκεύη της Σικελίας που χρονολογούνται στα τέλη του 3ου και στις αρχές της 2ης χιλιετίας π.Χ. αντιπροσωπεύει μια πολύ αξιόλογη ανακάλυψη", δήλωσε ο Δρ. Tanasi και οι συνεργάτες του.
«Η αρχαιότερη ελαιοκαλλιέργεια και η παραγωγή ελαιολάδου στη Μεσόγειο, που χρονολογείται από την εποχή του χαλκού είναι συνήθως καλά τεκμηριωμένη μόνο από αρχαιολογικά (ελαιοτριβείων και ελαιοτριβείων) και από αρχαιοβοτανικές προοπτικές (γύρη, ελιές, φύλλα)."
"Η πρώτη χημική υπογραφή του ελαιόλαδου εντοπίστηκε σε δείγματα από την Μινωική Κρήτη: Κεφαλή της Αφροδίτης (3200-2700 π.Χ.), Χρυσοκάμινο (2300-1900 π.Χ.) και Τουρλωτή (1200 / 1190-1070 π.Χ.)".
"Όσον αφορά την προϊστορία της Ιταλίας, οι μόνες γνωστές περιπτώσεις ταυτοποίησης των χημικών υπογραφών ελαιολάδου είναι εκείνες του Broglio di Trebisacce (Cosenza) και της Roca Vecchia (Lecce), όπου τα μεγάλα βάζα αποθήκευσης χρονολογούνται στην τοπική Ύστερη Εποχή του Χαλκού (12ος- 11ος αιώνας π.Χ.).
«Με αυτή την προοπτική, τα αποτελέσματα των τριών δειγμάτων από το Castelluccio γίνονται οι πρώτες χημικές αποδείξεις για το παλαιότερο ελαιόλαδο στην ιταλική προϊστορία, ωθώντας τα χέρια του ρολογιού για συστηματική παραγωγή ελαιολάδου τουλάχιστον 700 χρόνια».
Τα αποτελέσματα της ομάδας δημοσιεύονται στο περιοδικό Analytical Methods .
_____
Davide Tanasi et al . 1Η NMR, 1H-1H2D TOCSY και GC-MS αναλύσεις για την ταυτοποίηση του ελαιολάδου στην κεραμική της πρώιμης εποχής του χαλκού από Castelluccio (Noto, Italy). Analytical Methods , που δημοσιεύτηκε ηλεκτρονικά στις 7 Μαΐου 2018, doi: 10.1039 / C8AY00420J
©ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ
