ΕΠΙΣΗΣ : Ρώμη: Βρήκαν αρχαία κεφαλή μάλλον του Διονύσου στο κέντρο της πόλης
Ένας Ισπανός αρχαιολόγος ο Νέστωρ Μαρκές Γκαρθία αλλάζει τα δεδομένα για τα Fake News και το πότε ξεκίνησαν.
Ποια είναι τα δεδομένα του;... Όπως θέλει ο θρύλος, που αποτυπώθηκε και στην κλασσική ταινία Quo Vadis (1951) με τον Πίτερ Ουστίνοφ στον πρωταγωνιστικό ρόλο, ο Νέρων για να διασκεδάσει έβαλε φωτιά στην αρχαία Ρώμη και εκστασιασμένος με το θέαμα από τις φλόγες που καταβρόχθιζαν τα κτίρια της Αιώνιας Πόλης έπαιζε τη λύρα του.
Ο Peter Ustinov παίζει τον Nero στο Quo Vadis (1951). Φωτ. PATRICIA R. BLANCO / ÁLVARO RODRÍGUEZ |
- Όμως εκείνο το μακρινό 64 πΧ ο Νέρωνας, όπως τεκμαίρουν οι πηγές δεν βρισκόταν καν στη Ρώμη, αλλά στο Άντιουμ, ενώ και η αρχαιολογική σκαπάνη έχει αποδείξει πως και η πυρκαγιά προκλήθηκε από τυχαία αιτία.
Fake News στην Αρχαία Ρώμη -Ψεύδη 2000 χρόνια πριν
Όπως τονίζει ο αρχαιολόγος Νέστωρ Μαρκές, συγγραφέας του άρτι εκδοθέντος βιβλίου «Fake News στην Αρχαία Ρώμη. Διαβολές, προπαγάνδα, ψεύδη 2000 χρόνια πριν» (Fake News de la Antigua Roma. Engaños, propaganda mentiras de hace 2000 años, ed. Espasa, 2019), «λειτούργησε ένα ‘σπασμένο’ τηλέφωνο: κυκλοφόρησε η φήμη πως είδαν τον Νέρωνα σε έναν κήπο της πόλης, κάποιος άλλος πρόσθεσε πως παρατηρούσε την πυρκαγιά από έναν πύργο και μετά πολλά χρόνια προστέθηκε ο θρύλος πως έπαιζε λύρα στο παλάτι, ενώ οι φλόγες κατέστρεφαν τη Ρώμη, όμως η ιστορική αλήθεια δεν έχει καμία σχέση με την εικόνα αυτή».
Κι άλλο παράδειγμα για την ρωμαϊκή προέλευση των fake news
Όμως, η ιστορία του Νέρωνα δεν είναι το μοναδικό παράδειγμα μίας διεστραμμένης παραλλαγής των ιστορικών γεγονότων που μας έχει παραδοθεί και αποτελεί τμήμα της συλλογικής φαντασίας ακόμη και σήμερα.
«Για τον ρωμαϊκό κόσμο έχουν δημιουργηθεί πλήθος fake news, ορισμένα από τα οποία τα έπλασαν οι ίδιοι οι Ρωμαίοι για πολιτικούς λόγους—για να υποσκάψουν φερ’ ειπείν έναν αυτοκράτορα, ή για να υμνήσουν έναν άλλον, αλλά επίσης υπάρχουν και πολλές ιστορίες οι οποίες παραλλάχθηκαν προϊόντος του χρόνου», τονίζει ο ίδιος.
«Πολλά μυθεύματα»
Πολλές από αυτές τις παραποιημένες ιστορίες από την αρχαία Ρώμη επέζησαν στο συλλογικό ασυνείδητο έως σήμερα χάρις στο Χόλιγουντ. Όπως για παράδειγμα οι μονομαχίες, όπου σε πολλές ταινίες ένας μονομάχος αντιμετωπίζει πολλούς αντιπάλους κραδαίνοντας μία αλυσίδα με μία μπάλα με καρφιά, η οποία όμως αποτελεί ένα όπλο που αναπτύχθηκε στον Μεσαίωνα.
Ή ακόμη οι φόνοι Χριστιανών που ρίχνονταν στα λιοντάρια: «η καταδίκη αυτή υπήρχε μεν, αλλά μόνο ως τιμωρία για συγκεκριμένα εγκλήματα και όχι για θρησκευτικούς λόγους», τονίζει ο Μαρκές, που πιστεύει ότι έχουν δημιουργηθεί «πολλά μυθεύματα» αναφορικά με τους διωγμούς των Χριστιανών.
«Μέσα σε τρεις αιώνες είχαν καταδικασθεί λίγες εκατοντάδες, που και αυτές συμπυκνώνονται σε μία περίοδο 13 ετών. Αλλά ακόμη και στα ρωμαϊκά έδικτα (διατάγματα) κατά των Χριστιανών τονίζεται σαφώς πως θα πρέπει να αποφευχθεί η αιματοχυσία, εάν αυτό είναι εφικτό», υπογραμμίζει ο συγγραφέας.
Fake και τα Βακχικά δείπνα;
Για τον ίδιον, μία από τις μεγαλύτερες παραποιήσεις στην ιστορία και την εικόνα της Ρώμης αφορά την σχέση των πολιτών της με τις βακχείες (τα γνωστά μπακανάλια), «τον θρύλο για τα οργιαστικά δείπνα με αχαλίνωτο έρωτα και πολύ φαγητό». Όπως εξηγεί ο Μαρκές, «τα μπακανάλια δεν έχουν καμία σχέση με αυτό, ήσαν τυπικές θρησκευτικές τελετές αφιερωμένες στον Βάκχο, τον θεό του κρασιού».
Η ψευδής τούτη αντίληψη δημιουργήθηκε το 186 π Χ όταν ο πρωθύπατος Ποστούμιος αντιλήφθηκε πως και άνδρες συμμετείχαν στους εορτασμούς του Βάκχου, που έως τότε (ΣτΜ, όπως τεκμαίρεται και στις Βάκχες του Ευρυπίδη, άλλωστε) συμμετείχαν μόνο γυναίκες, έφερε το θέμα και προειδοποίησε για τον κίνδυνο τη Γερουσία.
Aποκαλύψεις για τα face news στο βιβλίο «Fake News στην Αρχαία Ρώμη. Διαβολές, προπαγάνδα, ψεύδη 2000 χρόνια πριν»
- Ανάμεσα στις διεστραμμένες εικόνες που πλάσθηκαν σκόπιμα για αυτοκράτορες, εξόν από τον πυρομανή Νέρωνα, ο Μαρκές αναφέρει επίσης τις περιπτώσεις του ανόητου Κλαύδιου, ή των απάνθρωπων τυράννων όπως ο Δομητιανός, ο Καλιγούλας, ή ο Κόμοδος.
Ο αυτοκράτωρ Ο Γάιος Ιούλιος Καίσαρας Γερμανικός , (Καλιγούλας) |
Κακόβουλα μυθεύματα για τη Λίβια
Επιπλέον, για τον Δομητιανό υπάρχουν λιγοστές πηγές, εάν όχι μόνον όσα άφησαν πίσω τους οι δυσφημιστές του. Όμως ακόμη και από αυτά τα λιγοστά τεκμήρια που έμειναν για τη διακυβέρνησή του, προκύπτει πως ο Δομητιανός «ήταν ένας ικανός αυτοκράτορας, που φρόντισε για την ευημερία των Ρωμαίων, αφήνοντας γεμάτα τα δημόσια ταμεία».
η Λιβία |
- Σύμφωνα με τον Μαρκές, η Λιβία υπήρξε η πρώτη γυναίκα με εξουσίες στη Ρώμη. «Απελευθερώθηκε από την ανδρική καταπίεση, χάρις στον γάμο της με τον Αύγουστο και υπήρξε πολύ αγαπητή στον λαό, στο βαθμό που της απένειμαν τον τίτλο mater patriae (πατριδομήτωρ). Όμως θα έπρεπε να στιγματισθεί ως μία τρομερή γυναίκα, διότι αλλιώτικα δεν θα μπορούσε να φθάσει τόσο ψηλά», επισημαίνει.
- Εξόν από τα ψεύδη και τις διαβολές, οι Ρωμαίοι χρησιμοποίησαν με περισσή αποτελεσματικότητα και την προπαγάνδα. Το έπος της Αινειάδας, πέρα από την αδιαμφισβήτητη λογοτεχνική της αξία «είναι ένα έργο που παραγγέλθηκε από τον Αύγουστο, προκειμένου να πεισθεί ο ρωμαϊκός λαός να του παραδώσει την εξουσία και πως αυτό θα ήταν προς το συμφέρον του», ερμηνεύει ο σύγχρονος αρχαιολόγος.
Μία εργασία του αρχαιολόγου για την τριδιάστατη απεικόνιση ενός ελληνικού αγγείου
Ρώμη: Βρήκαν αρχαία κεφαλή του Διονύσου στο κέντρο της πόλης -Με περίτεχνη κόμη
ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟΣ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΜΕΡΟΣ ΑΓΑΛΜΑΤΟΣ
Η κεφαλή του Διονύσου / φωτογραφία Parco archeologico del Colosseo/NEWSROOM IEFIMERIDA.GR
- Οι ανασκαφές έγιναν γύρω από τα ερείπια του μεσαιωνικού τείχους. Όπως αναφέρουν τα Ιταλικά Μέσα, οι αρχαιολόγοι που βρήκαν το μαρμάρινο κεφάλι, πιστεύουν πως αντικατοπτρίζει τον αρχαίο Έλληνα θεό και ενδεχομένως αποτελεί μέρος ενός μεγάλου αγάλματος.
«Οι αρχαιολόγοι έκαναν ανασκαφές σε ένα μεσαιωνικό τείχος όταν είδαν, κρυμμένο μέσα στη γη, ένα κεφάλι από λευκό μάρμαρο. Ήταν χτισμένο μέσα στο τείχος, συνιστώντας κατασκευαστικό υλικό, όπως συνέβαινε συχνά τον Μεσαίωνα. Μόλις ανασύρθηκε από το έδαφος, αποκαλύφθηκε όλο το μεγαλείο της ομορφιάς του. Το πρόσωπο είναι εκλεπτυσμένο, ευγενικό, στοιχεία που μας κάνουν να πιστεύουμε πως θα μπορούσε να απεικονίζει τον Διόνυσο», ανέφερε σε ανακοίνωση το Archaeological Park of the Colosseum.
Το κεφάλι με την πλούσια κόμη πιθανώς να έχει ακόμα τα αρχικά χρώματα |
Η επιφάνεια δεν είναι εντελώς ορατή επειδή ακόμη δεν έχει καθαριστεί προσεκτικά. Πιστεύουμε πως ενδεχομένως υπάρχουν ακόμη ίχνη του αρχικού χρώματος διατηρημένα στο στεφάνι γύρω από το μαλλιά», σημείωσε ο ίδιος.
«Το πρόσωπο είναι εκλεπτυσμένο, ευγενικό, στοιχεία που μας κάνουν να πιστεύουμε πως θα μπορούσε να απεικονίζει τον Διόνυσο», ανέφερε σε ανακοίνωση το Archaeological Park of the Colosseum -Πηγή: iefimerida.gr
«Το πρόσωπο είναι εκλεπτυσμένο, ευγενικό, στοιχεία που μας κάνουν να πιστεύουμε πως θα μπορούσε να απεικονίζει τον Διόνυσο», ανέφερε σε ανακοίνωση το Archaeological Park of the Colosseum -Πηγή: iefimerida.gr