Αρχαία Μελιταία, νέα ευρήματα.

Ολοκληρώθηκαν πριν λίγες μέρες οι αρχαιολογικές έρευνες του προγράμματος στην Μαγούλα Πλατανιώτικη στον Αλμυρό. Το παραπάνω πρόγραμμα αποτελεί μια συνεργασία του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με το Ολλανδικό Ινστιτούτο Αθηνών και τα Πανεπιστήμια του Groningen και Amsterdam, καθώς και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας.

Οι έρευνες ξεκίνησαν από το 2013 και συνεχίζονται στον  δυτικό τομέα της κλασσικής πόλης η οποία, πιθανότατα, ταυτίζεται με την κλασσική Άλο.
 Η ανασκαφική έρευνα στο δυτικό τομέα της πόλης κατά το 2018, από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Μαγνησίας, έφερε στο φως τμήμα κεντρικού δρόμου του οικισμού, καθώς και την βόρεια πλευρά όμορων οικιών που χρονολογούνται στον 4ο και πρώιμο 3ο αι. π.Χ.

Η θέση της Μαγούλας Πλατανιώτικης και της ελληνιστικής πόλης της Άλου.

Στόχος των φετινών ερευνών ήταν η περαιτέρω αποκάλυψη των αρχαίων οικιών και στις δύο πλευρές (βόρεια και νότια) της οδού.

Απώτερος στόχος είναι η ανασκαφή ολόκληρων οικιών και της σκευής τους, έτσι ώστε να σχηματίσουμε μια όσο το δυνατόν πληρέστερη εικόνα για τη ζωή σε αυτήν την σημαντική θεσσαλική πόλη κατά τους ύστερους κλασικούς και πρώιμους ελληνιστικούς χρόνους.

Η διαπίστωση αυτή, ότι δηλαδή η Μαγούλα Πλατανιώτικη κατοικούνταν, εκτός από τις παλιότερες περιόδους, και κατά τη διάρκεια των ελληνιστικών χρόνων, οδηγεί στην ανάγκη περεταίρω διερεύνησης του συγκεκριμένου χώρου, προκειμένου να αποδείξουμε ότι κατοίκηση, πιθανόν, να υπήρχε και κατά την περίοδο ύπαρξης της ελληνιστικής πόλης της Νέας Άλου, από το 302 π.Χ. μέχρι τη χρονολογία εγκατάλειψής της, το 265 π.Χ.

Το γεγονός ότι η κατοίκηση δεν σταμάτησε στους κλασικούς χρόνους, όπως πιστεύαμε έως σήμερα, αλλά συνεχίστηκε και κατά τη διάρκεια της Ελληνιστικής περιόδου, θέτει πολλά ακόμη ερωτήματα και κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον αναζήτησης της πραγματικότητας μέσα από τους μύθους που πλέκονται γύρω από τη Μαγούλα Πλατανιώτικη.

ΕΠΙΣΗΣ

   Οι κυβόλιθοι με μαστοειδείς αποφύσεις

Μια ειδική έκφανση λατρείας αποτελούν οι κυβόλιθοι με μαστοειδείς αποφύσεις. Αυτοί εντοπίζονται, κυρίως, στην νότια Θεσσαλία, Φάρσαλος, Πέλιννα και ιδιαίτερα στην Αχαΐα Φθιώτιδα στις πόλεις των Φθιωτίδων Θηβών, του Πεύματος και της Μελιταίας.

Κυβόλιθος με τρεις μαστοειδείς αποφύσεις στην ανώτερη επιφάνεια. Στην πρόσθια όψη η επιγραφή ΕΥΠΑΤΡΑ ΑΝΕΘΕΙΚΕ. Τέλος 3ου αι. π.Χ.

Πρόκειται είτε για αναθηματικές στήλες με αφιέρωση σε λατρευόμενη θεότητα (εικ. 1-2) είτε για λατρευτικούς βωμούς-τράπεζες προσφορών σε οικιακά ιερά και μικρούς ναούς(εικ.3-4). Εκτός από του κυβόλιθους σε περιοχές της Αχαΐας Φθιώτιδας έχουν εντοπισθεί και λαξευμένες αποφύσεις σε βράχους.

Δύο αναθηματικές στήλες με μαστοειδείς αποφύσεις στην ανώτερη επιφάνειά τους από τις Φθιώτιδες Θήβες. Η πρώτη αναγράφει την ανάθεση της Αριστόκλειας, κόρης του Μικίνα στην Εννοδία, ενώ η δεύτερη την ανάθεση στην θεά Άρτεμη (τέλη 3ου αι. π.Χ.).

Οι μαστοειδείς αποφύσεις έχουν ερμηνευθεί ως ομοιώματα αναθηματικών ημισφαιρικών άρτων τους ονομαζόμενους ως "πόπανα", "πελανοί" ή "κόλλικες" τους οποίους αφιέρωναν σε τράπεζες προσφορών σε ιερά.

Κυβόλιθος με μαστοειδείς αποφύσεις από το αρχαίο Πεύμα ( Κάστρο Καλλιθέας Φαρσάλων). Εντοπίστηκε στο αίθριο μιας ελληνιστικής οικίας (κτίριο 10).

Κυβόλιθος με μαστοειδή απόφυση από την Μελιταία. Εντοπίστηκε σε αγρό της κάτω πόλης. Σε μικρή απόσταση από τον συγκεκριμένο αγρό αποκαλύφθηκαν αρχιτεκτονικά κατάλοιπα ελληνιστικών οικιών.

 Οι λαξευμένες αποφύσεις σε βράχους επικύρωναν την ιερότητα του χώρου μέσω της θεϊκής παρουσίας και υποδείκνυαν τη θέση της θυσίας. Οι παραπάνω κυβόλιθοι συνδέονται με τη λατρεία της Άρτεμις, της Εννοδίας, του Ασκληπιού, του Απόλλωνα, της Αφροδίτης και της Δήμητρας.



  ΕΠΙΣΗΣ

Ευρήματα Φθιωτιδών Θηβών

Αγγεία με μελανόμορφη και ερυθρόμορφη διακόσμηση αττικών και βοιωτικών εργαστηρίων (τέλη 6ου -5ος αι. π.Χ.).

Τις τελευταίες δύο δεκαετίες πραγματοποιήθηκαν σωστικές ανασκαφικές έρευνες στο Νότιο Νεκροταφείο των Φθιωτίδων Θηβών.

Τύποι τάφων (λακκοειδείς, κεραμοσκεπείς, κιβωτιόσχημοι) με τα κτερίσματά τους από το νεκροταφείο των Φθιωτιδών Θηβών.

Πιο συγκεκριμένα ερευνήθηκαν 250 περίπου τάφοι διαφόρων τύπων (κιβωτιόσχημοι, λακκοειδείς, κεραμοσκεπείς, λάρνακες), που καλύπτουν μια περίοδο χρήσης του νεκροταφείου από τους ύστερους αρχαϊκούς έως και τους ύστερους ρωμαϊκούς χρόνους.

Μελαμβαφές κύπελλο με ερυθρόμορφη διακόσμηση αθλητή και την επιγραφή "ΚΑΛΟΣ" εισηγμένο από την Αττική (5ος αι. π.Χ.).

Η πληθώρα των ευρημάτων ( τα πήλινα αγγεία, τοπικά και εισαγόμενα από την Αττική, τα νομίσματα, τα ειδώλια, τα γυάλινα αγγεία κτλ.) παρέχει σημαντικές πληροφορίες για τις ταφικές πρακτικές.

Χρυσό στεφάνι από το νεκροταφείο των Φθιωτιδών Θηβών της ελληνιστικής εποχής.

Η συνολική μελέτη του υλικού συμβάλει στην κατανόηση της ιστορικής συνέχειας της πόλης των Φθιωτίδων Θηβών, μιας από τις σημαντικότερες πόλεις της Αχαΐας Φθιώτιδας.

Τύποι τάφων (λακκοειδείς, πήλινες λάρνακες, κιβωτιόσχημοι) με τα κτερίσματά τους από το νεκροταφείο των Φθιωτιδών Θηβών.

Επιπλέον βοηθά στο να κατανοηθούν οι εμπορικές επαφές τόσο με την Αττική όσο και με την υπόλοιπη Ελλάδα τόσο στο πλαίσιο της ίδιας της πόλης όσο και της ευρύτερης περιοχής της Αχαΐας Φθιώτιδας.

ΠΗΓΗ https://www.facebook.com/melitaia.ancient/