Πρόταση 3D απεικόνισης του οικισμού στη νησίδα Δασκαλιό.
Συνέντευξη στην HuffPost με αφορμή την πρώτη συμπαραγωγή Cosmote TV και National Geographic που κάνει πρεμιέρα στην Ελλάδα.
Ανιχνεύονται, αλήθεια, στην, ακατοίκητη σήμερα, βραχονησίδα Κέρο και το κοντινό Δασκαλιό απέναντι από το Μεγάλο Κουφονήσι, οι ρίζες της ιστορίας της Ελλάδας και της Ευρώπης, οι απαρχές του Μινωϊκού και του Μυκηναϊκού πολιτισμού;
Ήταν περίπου πριν από 60 χρόνια, όταν ένα επικό ταξίδι εξερεύνησης ξεκινούσε στην καρδιά του Αιγαίου. Σκοπό είχε να αποκαλύψει ένα μυστήριο 4.500 ετών. Με τη βοήθεια υψηλής τεχνολογίας και μίας ομάδας επιστημόνων, το ντοκιμαντέρ «Κέρος: Το μυστήριο των σπασμένων ειδωλίων», η πρώτη συμπαραγωγή μεταξύ Cosmote TV και National Geographic στην Ελλάδα, μας μεταφέρει στο νησί της Κέρου για να ανακαλύψουμε πώς ο συγκεκριμένος τόπος αποτέλεσε τη γενέτειρα ενός νέου τρόπου ζωής. Το ντοκιμαντέρ θα κάνει πρεμιέρα την Δευτέρα 5 Οκτωβρίου στις 22.0 στο Cosmote History HDεπαληθεύοντας το ρεπορτάζ της HuffPost.
Ο Καθηγητής Κόλιν Ρένφιου με το δρ. Κώστα Πασχαλίδη στην αρχαιολογική τοποθεσία Κάβος, στην Κέρο με φόντο τη νησίδα Δασκαλιό.
Βασισμένο στην αρχαιολογική έρευνα και τα ευρήματα του Κέμπριτζ Κέρος Πρότζεκτ, το ντοκιμαντέρ «Κέρος: Το μυστήριο των σπασμένων ειδωλίων»,με παρουσιαστή τον αρχαιολόγο Δρ.Κώστα Πασχαλίδη, μας μεταφέρει στην Κέρο, όπου η ανακάλυψη εκατοντάδων σπασμένων, μαρμάρινων ειδωλίων αποτελεί αντικείμενο πολυετούς επιστημονικής μελέτης, αλλά και την αρχή ενός μεγάλου μυστηρίου. Ταξιδεύοντας πίσω στον χρόνο, θα δούμε πώς το μικρό νησί Δασκαλιό, που στο παρελθόν συνδεόταν χερσαία με την Κέρο, εκτιμάται ότι αποτελεί έναν από τους πιο εξελιγμένους οικισμούς της πρώιμης Εποχής του Χαλκού.
Στο αρχαιολογικό ταξίδι, συμμετέχουν o Καθηγητής Κόλιν Ρένφιου, ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολόγους παγκοσμίως, συνδιευθυντής του Κέιμπριτζ Κέρος Πρότζεκτ και National Geographic Explorer, ο Δρ. Μάικλ Μπόιντ, αρχαιολόγος και συνδιευθυντής του Κέιμπριτζ Κέρος Πρότζεκτ, η Δρ. Εύη Μαργαρίτη, επίκουρη καθηγήτρια στο Ινστιτούτο Κύπρου και υποδιευθύντρια του Κέιμπριτζ Κέρος Πρότζεκτ και ο Δρ. Γεώργιος Αρτόπουλος, επίκουρος καθηγητής στο Ινστιτούτο Κύπρου.
Ο Δρ. Κώστας Πασχαλίδης με τον Δρ. Μάικλ Μπόιντ στην νησίδα Δασκαλιό.
Με αφορμή αυτή την πρεμιέρα, ο παγκοσμίου φήμης αρχαιολόγος λόρδος σερ Κόλιν Ρένφιου, ένας ακόμα κρίκος της «αλυσίδας» των μεγάλων αρχαιολόγων - φιλελλήνων που έχουν ανασκάψει την χώρα μας και παγκοσμίως μία από τις πιο σεβαστές προσωπικότητες της αρχαιολογίας, μίλησε στην HuffPost.
΄Αραγε, ποιος είναι ο τρόπος με τον οποίο ένα ντοκιμαντέρ εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος μπορεί να αποδώσει με τον καλύτερο τρόπο μια έρευνα, ένα ταξίδι εξερεύνησης που ξεκίνησε 60 χρόνια πριν στο κέντρο των Κυκλάδων στο Αιγαίο, τον ρωτήσαμε.
«To ντοκιμαντέρ των National Geographic/Cosmote TV ήδη ”ακουμπά” μεγάλο μέρος της ιστορίας. Η πρώτη μου επίσκεψη στην Ελλάδα το 1961, ενώ ήμουν ακόμα φοιτητής στο Κέιμπριτζ (για να συμμετάσχω στις αρχαιολογικές ανασκαφές στον πρώιμο νεολιθικό χώρο της Νέας Νικομήδειας κοντά στη Βέροια στους νομούς της Ανατολικής Μακεδονίας, υπό την «μπαγκέτα» του Ρόμπερτ Ρόντεν, τότε διδακτορικού φοιτητή στο Κέιμπριτζ), μου έδωσε την δυνατότητα να επισκεφθώ το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Αθήνα για πρώτη φορά και να θαυμάσω την πρώιμη Κυκλαδική συλλογή συμπεριλαμβανομένων των μαρμάρινων ειδωλίων με τους διπλωμένους βραχίονες, ανάμεσα στα οποία υπάρχουν (δημιουργίες με) κεφάλια σχεδόν σε φυσικό μέγεθος στην εντυπωσιακή απλότητά τους, τα οποία γοήτευαν τόσο τους γλύπτες στις αρχές του 20ου αιώνα, όπως ο Μπρανκούζι. Ετσι, όταν ξεκίνησα την διδακτορική μου έρευνα, επέλεξα ως θέμα τον αρχαιολογικό πολιτισμό των Κυκλαδίτικων νησιών την τρίτη χιλιετία π.Χ (και τις εξωτερικές τους σχέσεις). Ηταν μια καλή επιλογή», μας είπε.
Πως εξελίχθηκε η έρευνά του στην συνέχεια;
«Κατά τη διάρκεια αυτής της εργασίας είχα την άδεια από τον Έφορο (Δρ. Ν. Ζαφειρόπουλο) να πραγματοποιήσω μια επιτόπια έρευνα και να συλλέξω δείγματα υλικών. Και αναγνώρισα τον πρώτο οικισμό στις Κυκλάδες που θα μπορούσε να χρονολογηθεί από την προηγούμενη, νεολιθική περίοδο (θέση Σαλιαγκός Αντιπάρου) και ως μέρος της διδακτορικής μου έρευνας μπόρεσα να οργανώσω μια ανασκαφή εκεί.
«To ντοκιμαντέρ των National Geographic/Cosmote TV ήδη ”ακουμπά” μεγάλο μέρος της ιστορίας. Η πρώτη μου επίσκεψη στην Ελλάδα το 1961, ενώ ήμουν ακόμα φοιτητής στο Κέιμπριτζ (για να συμμετάσχω στις αρχαιολογικές ανασκαφές στον πρώιμο νεολιθικό χώρο της Νέας Νικομήδειας κοντά στη Βέροια στους νομούς της Ανατολικής Μακεδονίας, υπό την «μπαγκέτα» του Ρόμπερτ Ρόντεν, τότε διδακτορικού φοιτητή στο Κέιμπριτζ), μου έδωσε την δυνατότητα να επισκεφθώ το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Αθήνα για πρώτη φορά και να θαυμάσω την πρώιμη Κυκλαδική συλλογή συμπεριλαμβανομένων των μαρμάρινων ειδωλίων με τους διπλωμένους βραχίονες, ανάμεσα στα οποία υπάρχουν (δημιουργίες με) κεφάλια σχεδόν σε φυσικό μέγεθος στην εντυπωσιακή απλότητά τους, τα οποία γοήτευαν τόσο τους γλύπτες στις αρχές του 20ου αιώνα, όπως ο Μπρανκούζι. Ετσι, όταν ξεκίνησα την διδακτορική μου έρευνα, επέλεξα ως θέμα τον αρχαιολογικό πολιτισμό των Κυκλαδίτικων νησιών την τρίτη χιλιετία π.Χ (και τις εξωτερικές τους σχέσεις). Ηταν μια καλή επιλογή», μας είπε.
Πως εξελίχθηκε η έρευνά του στην συνέχεια;
«Κατά τη διάρκεια αυτής της εργασίας είχα την άδεια από τον Έφορο (Δρ. Ν. Ζαφειρόπουλο) να πραγματοποιήσω μια επιτόπια έρευνα και να συλλέξω δείγματα υλικών. Και αναγνώρισα τον πρώτο οικισμό στις Κυκλάδες που θα μπορούσε να χρονολογηθεί από την προηγούμενη, νεολιθική περίοδο (θέση Σαλιαγκός Αντιπάρου) και ως μέρος της διδακτορικής μου έρευνας μπόρεσα να οργανώσω μια ανασκαφή εκεί.
Επίσης, μελέτησα το εμπόριο οψιδιανού (μαύρο ηφαιστειακό γυαλί) το οποίο χρησιμοποιήθηκε ευρέως για την κατασκευή εργαλείων πελεκημένης πέτρας (πριν από την εποχή του χαλκού) και μπόρεσα να χρησιμοποιήσω ανάλυση ιχνοστοιχείων για να τεκμηριώσω ότι οι περισσότεροι (αλλά όχι όλοι) που χρησιμοποιούνταν στο Αιγαίο προήλθαν από το νησί της Μήλου.
Το εμπόριο οψιδιανού ήταν το πρώτο εμπόριο στον κόσμο», συνέχισε. Συνδεδεμένη με το ανασκαφικό του έργο είναι κι η σχέση του με την αγαπημένη σύζυγό του, Τζέιν:
«Στα ταξίδια μου, ιδιαίτερα στην Απείρανθο της Νάξου, γνωρίστηκα με μια υπέροχη ομάδα νέων ανθρώπων – έχω μνήμες από ολονύχτια πάρτι με πολλούς παραδοσιακούς Κυκλαδίτικους χορούς και τη γιορτή των Απόκρεω το 1964.
Η Απείρανθος ήταν και παραμένει πολύ ξεχωριστή (για εμένα). Έτσι αποφάσισα να διαλέξω έναν μύλο έξω από το χωριό της Απειράνθου ως το ιδανικό ρομαντικό μέρος για να κάνω πρόταση γάμου στην Τζέιν Εουβμπανκ (τώρα Τζέιν Ρένφιου), την οποία είχα συναντήσει στο Κέιμπριτζ και συμμετείχε στις ανασκαφές του Σαλιαγκού το 1964.Η δουλειά μας στις Κυκλάδες συνεχίστηκε τα χρόνια που ακολούθησαν και σύντομα με οδήγησε πίσω στην Κέρο (την οποία είχα επισκεφθεί κατά τη διάρκεια της διδακτορικής μου διατριβής) με αποκορύφωμα το Κέιμπριτζ Κέρος Πρότζεκτ τα τελευταία χρόνια», εξηγεί.«Στα ταξίδια μου, ιδιαίτερα στην Απείρανθο της Νάξου, γνωρίστηκα με μια υπέροχη ομάδα νέων ανθρώπων – έχω μνήμες από ολονύχτια πάρτι με πολλούς παραδοσιακούς Κυκλαδίτικους χορούς και τη γιορτή των Απόκρεω το 1964.
Ο καθηγητής Κ. Ρένφιου (ΣΣ νέα θεωρία καταγωγής των Iνδοευρωπαίων) μας μιλά και για τοποθεσίες στην Ανατολική Μακεδονία, την Μήλο και την Αμοργό που επίσης ανέσκαψε:
«Βέβαια, υπάρχουν πολύ περισσότερα να ειπωθούν. Η τοποθεσία Σιταγροί στον νομό της Ανατολικής Μακεδονίας ήταν εκείνος που η Τζέιν και εγώ επισκεφτήκαμε το 1964 και μπόρεσα σε μια ανασκαφή που οργανώθηκε από κοινού με την καθηγήτρια Μαρίζα Τζιμπουτάς (Marija Gimbutas) ( ΣΣ. «Ινδοευρωπαϊκή θεωρία » ) του UCLA να τεκμηριώσω την αξιοσημείωτη προϊστορική πολιτιστική ακολουθία εκεί, και τους πολλούς πολιτιστικούς δεσμούς προϊστορική Βουλγαρία, σημαντική για την προέλευση της μεταλλουργίας στο Αιγαίο. Ήμουν επίσης σε θέση να σκάψω στη σημαντική τοποθεσία της Φυλακωπής στη Μήλο (αρχικά ανασκάφηκε από τη Βρετανική Σχολή στην Αθήνα από το 1896 έως το 1899) και, σε συνεργασία με την καθηγήτρια Λίλα Μαραγκού, να ανασκάψουμε τον οικισμό Μαρκιανής στην Αμοργό».
Και καταλήγει στο σήμερα: «Φυσικά, όπως ανέφερα και πριν, υπάρχουν πολλά περισσότερα να πούμε. Ωστόσο, σε γενικές γραμμές, γι’ αυτά τα έργα, με τη συμμετοχή πολλών συνεργατών (και την υποστήριξη της BSA και του Ινστιτούτου Προϊστορίας Αιγαίου), έχουν γίνει αρκετές δημοσιεύσεις. Και οι Κυκλάδες παραμένουν ένα υπέροχο μέρος του κόσμου, με μια πλούσια προϊστορία. Το έργο στην Κέρο, σε συνεργασία με τον Μάικλ Μπόιντ, φτάνει τώρα στην τελική του παρουσίαση - και έχει προσελκύσει την προσοχή του κοινού με αυτό το υπέροχο τηλεοπτικό πρόγραμμα».
Οι συμμετέχοντες της ψηφιακής ενημερωτικής συνάντησης. Από αριστερά: Βασίλης Ηλιόπουλος, Country Manager, The Walt Disney Company Greece, Δρ. Εύη Μαργαρίτη, Δρ. Κώστας Πασχαλίδης, Δρ. Μάικλ Μπόιντ, ο δημοσιογράφος και συντονιστής της ψηφιακής ενημερωτικής συνάντησης Χρίστος Βασιλόπουλος, Δημήτρης Μιχαλάκης, Executive Director, Cosmote TV
Η επιστημονική ομάδα συμμετείχε στην παρουσίαση του ντοκιμαντέρ, στο πλαίσιο ψηφιακής ενημερωτικής συνάντησης, και μίλησε για τη σπουδαιότητα της ανασκαφικής έρευνας στην Κέρο, σε παγκόσμια κλίμακα. Στην παρουσίαση έλαβαν μέρος και οι κ.κ. Δημήτρης Μιχαλάκης, ExecutiveDirectorCosmote TV, και Βασίλης Ηλιόπουλος, CountryManager, TheWaltDisneyCompanyGreece. Μετά την προβολή του στο κανάλι, το ντοκιμαντέρ «Κέρος: Το μυστήριο των σπασμένων ειδωλίων» θα είναι διαθέσιμο ondemand στην υπηρεσία Cosmote TVPlus.
Την εκτέλεση παραγωγής του ντοκιμαντέρ ανέλαβε η GreenOliveFilms.
Με το κινητό: Νέες ξεναγήσεις για το Κρασί στην Αρχαιότητα και την Κέρο στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης
Ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να σαρώσει τον κωδικό ταχείας απόκρισης QR που θα βρει στην είσοδο του μουσείου και να κατεβάσει δωρεάν την εφαρμογή Clio Muse Tours.
Νέες ξεναγήσεις για τους επισκέπτες εντάσσει από 23 Σεπτεμβρίου στον προγραμματισμό του το Mουσείο Κυκλαδικής Τέχνης: Ψηφιακές ξεναγήσεις στις μόνιμες συλλογές είναι πλέον διαθέσιμες στους τέσσερις ορόφους, ενώ παράλληλα δύο νέες θεματικές ξεναγήσεις με θέματα «Το Αίνιγμα της Κέρου: Μύθος ή πραγματικότητα» και «Κρασί: To δώρο του Θεού Διονύσου» προσφέρονται για τους επισκέπτες.
Στις ψηφιακές ξεναγήσεις περιλαμβάνονται επιλεγμένα εκθέματα και από τις τέσσερις μόνιμες εκθέσεις του Μουσείου.
Ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να σαρώσει τον κωδικό ταχείας απόκρισης QR που θα βρει στην είσοδο του μουσείου και έξω από τις εκθέσεις, να κατεβάσει δωρεάν την εφαρμογή Clio Muse Tours στο smartphone ή το tablet του και να περιηγηθεί στις μόνιμες συλλογές, διαβάζοντας ενδιαφέρουσες πληροφορίες για επιλεγμένα εκθέματα, τα οποία υποδεικνύονται με αριθμημένες σημάνσεις στις λεζάντες των αντικειμένων.
Η εφαρμογή αυτή επιλέχθηκε από το Μουσείο Κυκλαδικής Τένχης ως μία απόλυτα ασφαλής μέθοδος ψηφιακής ξενάγησης καθώς δεν πραγματοποιείται μέσω συσκευής που μοιράζεται στο κοινό (όπως τα audio guides) αλλά κάθε επισκέπτης την παρακολουθεί από δική του συσκευή.
Οι ξεναγήσεις γίνονται στα ελληνικά, στα αγγλικά και στα γαλλικά. Το έργο υλοποιήθηκε με την υποστήριξη της Eurolife FFH, στρατηγικού συνεργάτη του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
«Το Αίνιγμα της Κέρου: Μύθος ή πραγματικότητα»
Παρασκευή 13.00 (αγγλικά) & Κυριακή 12.30 (ελληνικά).
Διάρκεια 50΄-60΄
«Κρασί: To δώρο του Θεού Διονύσου»
Τετάρτη 13.00 (αγγλικά) & Σάββατο 12.30 (ελληνικά).
Διάρκεια 50΄-60΄
Παρασκευή 13.00 (αγγλικά) & Κυριακή 12.30 (ελληνικά).
Διάρκεια 50΄-60΄
«Κρασί: To δώρο του Θεού Διονύσου»
Τετάρτη 13.00 (αγγλικά) & Σάββατο 12.30 (ελληνικά).
Διάρκεια 50΄-60΄
Η Κέρος είναι σήμερα ένα άγονο, ακατοίκητο νησί ανάμεσα στην Αμοργό και τα Κουφονήσια, στις Νοτιοανατολικές Κυκλάδες. Κατά τη διάρκεια της 3ης χιλιετίας όμως, αποτελούσε το σπουδαιότερο ίσως κέντρο του Αιγαίου πελάγους, μέσα σε ένα τεράστιο δίκτυο επικοινωνίας και πολλαπλών δραστηριοτήτων.
Στο δυτικό άκρο του νησιού, το οποίο ήταν ενωμένο με τη γειτονική νησίδα Δασκαλιό, έχει βρεθεί πολύ μεγάλος αριθμός σπασμένων μαρμάρινων ειδωλίων και αγγείων, αλλά και πήλινων σκευών της 3ης χιλιετίας π.Χ. Η μελέτη του αινιγματικού συνόλου έδειξε ότι τα κομμάτια αυτά δεν συνανήκουν και ότι ο κατακερματισμός τους έγινε σκόπιμα στην αρχαιότητα. Μεγάλο μέρος του περίφημου αυτού «Θησαυρού» στεγάζεται στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
Κατά τη διάρκεια της ξενάγησης, ο επισκέπτης θα έχει τη δυνατότητα να ταξιδέψει 5.000 χρόνια πίσω και να μάθει για το τελετουργικό της εναπόθεσης των σπασμένων ειδωλίων στο αρχαιότερο ναυτικό ιερό του κόσμου. Οι αρχαιολόγοι του Μουσείου συνομιλούν με τους επισκέπτες για τη σημασία του μυστηριώδους συνόλου, τον ρόλο του συμπλέγματος Κέρος - Δασκαλιό κατά την 3η χιλιετία και τις κυκλαδικές κοινωνίες της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού.
Το κρασί θεωρείται βασικός φορέας και δείκτης πολιτισμού, αφού προσφέρει απόλαυση, αναψυχή, συλλογική ταυτότητα ή πολιτικό κύρος. Αποτέλεσε ισχυρό όπλο στα χέρια εκείνων που όριζαν την παραγωγή και τη διακίνηση του. Οι ρίζες της αμπελουργίας εντοπίζονται στην αγροτική επανάσταση της Νεολιθικής Εποχής (5.000 π.Χ.), ενώ κατά τον 5ο και 4ο αιώνα π.Χ. ο θεσμός του Συμποσίου στάθηκε το σπουδαιότερο μέσο κοινωνικοποίησης.
Αγγεία υψηλής τέχνης και αισθητικής δημιουργήθηκαν για το πολύτιμο δώρο του θεού Διονύσου. Στη διάρκεια της ξενάγησης, ο επισκέπτης θα γνωρίσει την πορεία του οίνου ανά τους αιώνες, την μακρόχρονη ιστορία της αμπελουργίας, την εξέλιξη της στον ελλαδικό χώρο από την εποχή του Χαλκού έως την κλασική αρχαιότητα και τον καθοριστικό ρόλο του σε θρησκευτικά και τελετουργικά δρώμενα.
ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
Ερυθρόμορφος κιονωτός κρατήρας, 470π.Χ
Η ξενάγηση στα πιο αντιπροσωπευτικά εκθέματα του Μουσείου, χωρίζεται σε τρεις βασικές ενότητες: Κυκλαδικός Πολιτισμός, Αρχαία Ελληνική Τέχνη και Κυπριακός Πολιτισμός.
Οι αρχαιολόγοι του Μουσείου αφηγούνται την ιστορία των μαρμάρινων κυκλαδικών ειδωλίων της 3ης χιλιετίας, παρουσιάζουν τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα της αρχαίας ελληνικής τέχνης από τη 2η χιλιετία π.Χ. έως τον 4ο αιώνα μ.Χ. και συστήνουν στο κοινό τη μεγαλύτερη συλλογή κυπριακών αρχαιοτήτων εκτός Κύπρου.
Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης
Θεματικές ξεναγήσεις
Eίσοδος και συμμετοχή στην ξενάγηση: 15 €, μειωμένο:10 €
Προτείνεται η ηλεκτρονική αγορά εισιτηρίων στο viva.gr
www.cycladic.gr
To ωράριο λειτουργίας του Μουσείου είναι:
Δευτέρα - Τετάρτη – Παρασκευή- Σάββατο: 10:00 - 17:00
Πέμπτη: 10:00 - 17:00
Κυριακή: 11:00 - 17:00
Τρίτη: κλειστό.
ΠΗΓΗ : Κατερίνα Λυμπεροπούλου /www.huffingtonpost.gr/