Η Αδριάνειος Δεξαμενή στο Κολωνάκι

Η Αδριάνειος δεξαμενή στο Κολωνάκι είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα αξιοθέατα που δυστυχώς δεν είναι ακόμη επισκέψιμο.

Το 134-140 ο αυτοκράτορας Αδριανός κατασκεύασε το σύστημα υδροδότησης που κατεύθυνε το νερό από πηγές στις Αχαρνές στην Αθήνα και αποθηκεύονταν σε δεξαμενή στους πρόποδες του Λυκαβηττού σε υψόμετρο 136 μέτρων. Για αρκετές δεκαετίες η Αδριάνειος Δεξαμενή δρόσιζε τους Αθηναίους. Όμως την περίοδο της τουρκοκρατίας παραμελήθηκε και οι κάτοικοι έπαιρναν νερό από πηγάδια στην πόλη.

Το νερό γέμιζε τη δεξαμενή του Κολωνακίου, τροφοδοτώντας την τότε ρωμαϊκή συνοικία της Αθήνας. Το έργο επισκευάστηκε και χρησιμοποιήθηκε ως πηγή ύδρευσης και της σύγχρονης Αθήνας, έστω και βοηθητικά μέχρι κάποια εποχή (1960).

Σήμερα, όπου δεν έχει καταστραφεί, λειτουργεί ακόμα, με την ελπίδα να αξιοποιηθεί στο μέλλον το νερό του για το πότισμα των περιοχών κάτω από τις οποίες διέρχεται (Αχαρναί, Κηφισιά, Μεταμόρφωση, Ν. Ηράκλειο, Μαρούσι, Χαλάνδρι, Ν. Ψυχικό, Αμπελόκηποι, Αθήνα).

Το 1870, ο τοπογράφος και πολεοδόμος μηχανικός, Ιωάννης Γενισαρλής, ανακάλυψε την αρχαία δεξαμενή του Αδριανού στο λόφο του Λυκαβηττού.

Η δεξαμενή ανακατασκευάστηκε και τέθηκε σε λειτουργία.

Μαζί με τη νέα δημοτική δεξαμενή που κατασκευάστηκε το 1880 σαν διυλιστήριο στην ίδια τοποθεσία, είχαν χωρητικότητα γύρω στα 2200 κυβικά μέτρα νερού. Στον πρώτο θάλαμο (νέα δεξαμενή) το νερό περνούσε από φίλτρο άμμου – χαλικιού, ενώ από τον δεύτερο θάλαμο (αρχαία δεξαμενή) έφευγε στη συνέχεια προς κατανάλωση. Έτσι λειτούργησε μέχρι το 1940.

Η Αδριάνειος έδωσε το όνομά της όχι μόνο στην πλατεία στην γύρω γειτονιά του Κολωνακίου αλλά και στο ιστορικό καφενείο που υπήρχε δίπλα της. Στις αρχές του 20ου αιώνα μεγάλοι λογοτέχνες τη εποχής Σουρής, Παπαδιαμάντης(φωτό), Βάρναλης, Κονδυλάκης Καζαντζάκης σύχναζαν στη δεξαμενή.

Σήμερα ανήκει στον Πολιτιστικό Σύλλογο της ΕΥΔΑΠ, ανοίγει για την εορτή των Θεοφανείων, έχουν μπει γυάλινες πόρτες για να μπορεί κανείς να δει το εσωτερικό της που φωτίζεται, όμως ακόμη δεν είναι επισκέψιμη.