Ο αρχαιολογικός χώρος της Πομπηίας, στην επαρχία της Νάπολης, συνεχίζει να φέρνει στην επιφάνεια εκπλήξεις. Σε πρόσφατη ανασκαφή που συμπεριλαμβάνει ένα σχεδόν ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο της αρχαίας πόλης που θάφτηκε το 79 μ.Χ. κάτω από τις καυτές στάχτες του ηφαιστείου Βεζούβιο, βρέθηκε μια τοιχογραφία περίπου 2.000 ετών η οποία απεικονίζει κάτι το ιδιαίτερο.
Όπως μεταδίδει σε σχετικό ανακοινωθέν το Ιταλικό Υπουργείο Πολιτισμού, το έργο που παρατηρείται δείχνει μια νεκρή φύση η οποία, εκ πρώτης όψεως “μοιάζει με πίτσα”.
“Γνωστές στην αρχαιότητα ως xenia, εμπνεύστηκαν από τα ‘φιλόξενα δώρα’ που προσφέρονταν στους επισκέπτες σύμφωνα με μια Ελληνική παράδοση που χρονολογείται από την ελληνιστική περίοδο (3ος-1ος αιώνας π.Χ.)”
Αν και διευκρινίζεται πως “αυστηρά μιλώντας, φυσικά και δεν μπορεί να είναι, εφόσον λείπουν μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά συστατικά, δηλαδή οι ντομάτες και η μοτσαρέλα”. Όμως, συνεχίζει το δελτίο Τύπου “θα μπορούσε να είναι ένας μακρινός πρόγονος του σύγχρονου πιάτου” της Ναπολιτάνικης παράδοσης, πασίγνωστο σε όλη την υφήλιο.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες του Αρχαιολογικού Πάρκου της Πομπηίας “δίπλα σε μια κούπα κρασιού, τοποθετημένη πάνω σε έναν ασημένιο δίσκο, βρίσκεται ένα ψωμί τύπου λαγάνα (focaccia στα Ιταλικά, πανομοιότυπο με τη λαδένια) που χρησιμεύει ως βάση για διάφορα φρούτα”.
Το δελτίο Τύπου του Ιταλικού Υπουργείο επικεντρώνεται στο γεγονός πως αυτού του είδους οι τοιχογραφίες επικαλούνται το έντονο ελληνιστικό στοιχείο...
“Γνωστές στην αρχαιότητα ως xenia, εμπνεύστηκαν από τα ‘φιλόξενα δώρα’ που προσφέρονταν στους επισκέπτες σύμφωνα με μια Ελληνική παράδοση που χρονολογείται από την ελληνιστική περίοδο (3ος-1ος αιώνας π.Χ.)” συνεχίζει το Υπουργείο. Αν και “περίπου τριακόσιες τέτοιες απεικονίσεις είναι γνωστές από τις βεζουβιανές πόλεις” δεν φαίνεται να υπάρχει “σύγκριση για την πρόσφατα ανακαλυφθείσα τοιχογραφία, η οποία είναι επίσης εντυπωσιακή για την αξιοσημείωτη ποιότητά της”.
Συνεχίζει το δελτίο Τύπου. “Σε ένα απόσπασμα της Αινειάδας του Βιργιλίου μπορεί κανείς να συμπεράνει την τοποθέτηση φρούτων και άλλων προϊόντων των αγρών πάνω σε θυσιαστήρια ψωμιά που χρησιμεύουν ως mense (Λατινικά για τραπέζι ή βάση): τη στιγμή που οι Τρώες ήρωες τρώνε, μετά τα φρούτα, και τα ψωμιά που χρησιμοποιούνται ως δοχεία, συνειδητοποιούν στο βεργιλικό έπος ότι η προφητεία (σύμφωνα με την οποία θα έβρισκαν μια νέα πατρίδα) εκπληρώθηκε, όταν ‘οδηγούμενοι σε άγνωστες ακτές, έχοντας εξαντλήσει κάθε τροφή’, η πείνα θα τους οδηγήσει να ‘καταβροχθίσουν ακόμη και τις mense ”.
Υψηλό το ενδιαφέρον του Τύπου για την ανακάλυψη, αλλά και ο ενθουσιασμός του Ιταλού Υπουργού Πολιτισμού, Τζενάρο Σαντζουλιάνο: “Η Πομπηία δεν παύει ποτέ να εκπλήσσει, είναι ένα σεντούκι που αποκαλύπτει πάντα νέους θησαυρούς”.
Ταχυφαγείο στην Πομπηία
Αξιοσημείωτα και τα σχόλια του Διευθυντή του Αρχαιολογικού Πάρκου της Πομπηίας, Γκάμπριελ Τζουχτρίγκελ: “Σε αυτή την τοιχογραφία παρατηρούμε ορισμένα θέματα από την ελληνιστική παράδοση, τα οποία επεξεργάστηκαν αργότερα συγγραφείς της ρωμαϊκής-αυτοκρατορικής περιόδου”, στοιχεία τα οποία δείχνουν “την αντίθεση μεταξύ ενός λιτού και απλού γεύματος, που θυμίζει μια σφαίρα μεταξύ του βουκολικού και του ιερού, από τη μια πλευρά, και της πολυτέλειας των ασημένιων δίσκων και της φινέτσας των καλλιτεχνικών και λογοτεχνικών αναπαραστάσεων από την άλλη”.
Κάτι το οποίο, σύμφωνα με τον Διευθυντή Τζουχτρίγκελ, παραπέμπει στην πίτσα “η οποία επίσης ξεκίνησε ως ‘φτωχό’ πιάτο στη νότια Ιταλία και η οποία έχει πλέον κατακτήσει τον κόσμο και σερβίρεται και σε πρωτοκλασάτα εστιατόρια”.ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ
Ανταπόκριση από την Ιταλία για την ΕΡΤ: Κρίστιαν Μαυρής
