Πομπηία : Βρέθηκε σε οικία το «Ιερό δωμάτιο» , εκεί όπου λατρεύεται ο "Οικουρός όφις".


 Η αρχαιολογική σκαπάνη στην Πομπηία έφερε στο φως ένα πλουσιοπάροχα διακοσμημένο αλλά ασυνήθιστα μικρό οίκημα με εξαιρετικά διατηρημένες τοιχογραφίες. Ένα Λαράριο -Λαράριουμ συνήθως σημαίνει τον τόπο που φυλάσσεται στο ρωμαϊκό σπίτι για οικιακή λατρεία. Ονομάστηκε «Οίκος της Φαίδρας», από τη μυθολογική βασίλισσα της Αθήνας η οποία απεικονίζεται σε μια τοιχογραφία.

Ο   χώρος της οικίας που ήταν προορισμένος για « ιερό δωμάτιο». εκεί όπου λατρεύεται ο "Οικουρός όφις", δηλαδή το φίδι που είναι προστάτης του σπιτιού

Όπως υπογραμμίζεται σε ανακοίνωση της διεύθυνσης του αρχαιολογικού πάρκου της Πομπηίας, η εν λόγω ανακάλυψη ρίχνει επίσης φως στην αλλαγή του αρχιτεκτονικού στυλ κατά τον 1ο αιώνα μ.Χ. Εν αντιθέσει με άλλα οικήματα στον αρχαιολογικό χώρο, δε χτίστηκε γύρω από το παραδοσιακό ρωμαϊκό αίθριο (atrium) – έναν ανοικτό χώρο με δεξαμενή για τη συλλογή όμβριων υδάτων.

Ένα παράθυρο, δίπλα στην εικόνα με τον Ιππόλυτο και την Φαίδρα ανοίγει σε μια μικρή αυλή, όπου οι οικοδομικές εργασίες ήταν σε εξέλιξη κατά τη στιγμή της έκρηξης, χαρακτηρίζονται από την είσοδο ενός λαράριο (εκεί όπου  λατρεύεται ο "Οικουρός όφις") - διακόσμηση ζωγραφισμένη με φυτικά και ζωικά μοτίβα σε λευκό φόντο.

Παρά το μικρό μέγεθος, το συγκεκριμένο οίκημα «εντυπωσιάζει λόγω των υψηλού επιπέδου τοιχογραφιών», αναφέρει η ανακοίνωση, συμπληρώνοντας πως είναι εφάμιλλες πολύ μεγαλύτερων και πολυτελέστερων κατοικιών που έχουν βρεθεί σε κοντινή απόσταση.


Κατά την Ελληνική Μυθολογία, η Φαίδρα κυριεύθηκε από σφοδρό έρωτα για τον ξακουστό για την ομορφιά, γιο του Θησέα (εκ της Ιππολύτης), τον Ιππόλυτο, στη προσπάθειά της να τον σαγηνεύσει, εκείνος την απέκρουσε.

 Η ακμάζουσα πόλη της Πομπηίας και η γύρω περιοχή, στο νότιο τμήμα της Ιταλίας, εις την Μεγάλη Ελλάδα, καταστράφηκε ολοσχερώς από τη φοβερή έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ., η οποία στοίχισε τη ζωή σε χιλιάδες ανθρώπους που αγνοούσαν ότι βρίσκονταν στη σκιά ενός εκ των μεγαλύτερων ηφαιστείων στην Ευρώπη.



Στο αρχαίο ρωμαϊκό σπίτι, το εσωτερικό παρεκκλήσι είναι που προορίζεται για τη λατρεία των Λαρί, τους θεούς του σπιτιού , τα ιερά φίδια 


Εκτός από την τοιχογραφία της Φαίδρας και του Ιππόλυτου, ο οποίος απέρριψε το ερωτικό κάλεσμα της μητριάς του, άλλες μυθολογικές σκηνές που απεικονίζονται στους τοίχους της οικίας περιλαμβάνουν τη συνεύρεση ενός σάτυρου με μια νύμφη και τη συνάντηση της Αφροδίτης με τον Άδωνη. Υπάρχουν επίσης αρκετές μικρότερες, αλλά λεπτομερείς τοιχογραφίες με τοπία.

Λαράριο – καυστήρας αρώματος και λάμπα 




Οικουρό ονομάζεται το φίδι που προστατεύει το σπίτι. Ο οικουρός όφις της Ακρόπολης ζούσε στο Ερέχθειο και οι Αθηναίοι του πρόσφεραν κάθε μήνα - κατ’ άλλους κάθε μέρα - μελόπιττες, καθώς πίστευαν ότι προστάτευε την πόλη τους. Ήταν το ιερό φίδι της θεάς Αθηνάς, υπόσταση του μυθικού Εριχθόνιου-Ερεχθέα, που γεννήθηκε ως φίδι.



Το θέμα του φιδιού παραπέμπει στον οικουρό όφι της Ακρόπολης, στα φίδια που φύλασσαν τον Εριχθόνιο και στο κάτω σώμα των μυθικών γεναρχών της Αττικής, Κέκροπα και Εριχθόνιου, τονίζοντας την αυτόχθονα καταγωγή των Αθηναίων.


Ένα πρόσωπο Σειληνού 



Το φίδι φύλακας ή ο Οίκουρος όφις, ο φύλακας των σπιτιών, των τόπων, των τεμένων και των ναών και ο Αγαθός Δαίμων ο φύλακας και προστάτης των οικειών και των πόλεων.


Τα δύο δωμάτια που βρίσκονται υπό έρευνα βρίσκονται στο πίσω μέρος του σπιτιού. Στην πρώτη, εκτός από τη μυθολογική εικόνα με τον Ιππόλυτο και την Φαίδρα οι τοίχοι είναι όμορφα διακοσμημένοι  δείχνουν άλλες σκηνές από το ρεπερτόριο κλασικών μύθων: μια αναπαράσταση ενός σύμπλεγματος   μεταξύ σάτυρου και νύμφης μια εικόνα με ένα θεϊκό ζευγάρι, ίσως η Αφροδίτη και ο Άδωνις εκτός από μια σκηνή, δυστυχώς κατεστραμμένη από εξερευνήσεις  στην οποία μπορεί κανείς να αναγνωρίσει στο ένα την « Απόφαση του Πάρη».

Η Φαίδρα κατηγορεί τον Ιππόλυτο.-Τοιχογραφία από την οικία του Ιάσονα στην Πομπηία. Η Φαίδρα, θυμωμένη από την άρνηση του Ιππόλυτου να ανταποκριθεί στα ερωτικά της αισθήματα, δίνει στην υπηρέτριά της το γράμμα με το οποίο κατηγορεί τον Ιππόλυτο στον Θησέα για ερωτική παρενόχληση. Νάπολη, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

ΤΕΛΟΣ


Ελληνική Προϊστορία Το φίδι φύλακας ή ο Οίκουρός όφις, 



Το φίδι φύλακας ή ο Οίκουρός όφις, ο φύλακας των σπιτιών, των τόπων, των τεμένων και των ναών και ο Αγαθός δαίμων ο φύλακας και προστάτης των οικειών και των πόλεων.
  Το φίδι ήτο φύλακας όχι μόνον των οικειών, τόπων, τεμένων και ναών. Ονομαστό ήταν το φίδι εις το ιερό της Πολιάδος εις την ακρόπολη των Αθηνών, ο «οικουρός όφις» ή φύλακας τις ακροπόλεως, όπου παραμονή της επιθέσεως των Περσών εξαφανίστηκε, προμηνύοντας την καταστροφή η οποία θα επέρχετο. Ο όφις ήτο ο Εριχθόνιος ή ο Ερεχθεύς το οποίου ο τάφος ήτο εις το ιερό της Πολιάδος. Όπως οικουρός όφις ήτο ο Κυχρείδης εις την Ελευσίνα και ο «κρύφιος οικουρός όφις» αυτός που φύλασσε τον σηκό της Χρύσης [θυγατέρος του Άλμου].
  Ο Πύθων και η Δελφύνη ήσαν οικούριοι όφεις εις τον ιερό του Απόλλωνος εις τους Δελφούς. Ο όφις είναι σύμβολο των χθονίων θεοτήτων, όπως και του Μειλιχίου Διός.
  Οι όφεις είναι σύμβολα των Διοσκούρων, του ήρωος Αμφιαράου [ευρεθέντα σε νομίσματα των Ωρωπίων]. Ο ήρωας Κυχρέας με την μορφή φιδιού προσήλθε σε βοήθεια των Ελλήνων εις την ναυμαχία της Σαλαμίνος. Ομοίως ο Σωσίπολις με την μορφή φιδιού βοήθησε  του Ήλειους όταν επιχειρούσαν να εισβάλουν οι Αρκάδες. Εις το Τροφώνιο μαντείο εις την Λεβάδια δυο δράκοντες το εφύλασσαν και αυτοί ήσαν η ενσάρκωση των ηρώων Τροφωνίου και Αγάμηδος.
  Ο Ασκληπιός σε μορφή φιδιού επήγε εις την Σικυώνα και την Επίδαυρο την Λιμηρά. Ο Πλούταρχος εις τον «…….» αναφέρει ότι τον νεκρό του βασιλέα περιέβαλε φίδι. Ο δε Σουΐδας εις την λέξη Ηρακλείδης όπως και ο Διογένης Λαέρτιος [., ..,..] αναφέρουν ότι εις την κλίνη του Ηρακλείδου όταν απέθανε ευρέθηκε δράκος αντί του νεκρού φιλοσόφου. Όλοι οι προαναφερόμενοι όφεις [φίδια] ταΐζοντο με μειλίγματα, δηλαδή με άρτο και σταφίδες.
  Κατά τον Ηρόδοτο, ονομάζετο Οικουρός όφις η Αθηνά, διότι επιστεύετο ότι είχε εις την φύλαξή της την ασφάλεια της πόλεως των Αθηνών.
  Εις την Ήπειρο, την πιο «εγκατελειμμένη» περιοχή της χώρας μας, εσώζετο έως την χριστιανική περίοδο ένα ιερό άλσος του Απόλλωνος. Εντός μόνο του δάσους τούτου ζούσαν αρκετά φίδια, τα οποία έλεγον ότι ήσαν απόγονοι του δράκοντος των Δελφών, τον οποίον είχε φονεύσει και εξ αιτίας του φόνου αυτού είχε τιμωρηθεί ο Απόλλων.  Τα φίδια αυτά τα φρόντιζε μια ιέρεια, όπου μόνο αυτή μπορούσε να μπει εις τον περίβολο του άλσους και να τα ταΐσει. Τα έθρεφε με πίττες και μέλι. Αν εκείνα εδέχοντο πρόθυμα την τροφή, αυτό σήμαινε ότι και το επόμενο χρονικό διάστημα θα ήτο καλότυχο.
  Κατά κάποιους αρχαίους συγγραφείς λέγεται ότι τα φίδια αυτά εταΐζοντο μόνο μια ημέρα το χρόνο δια όλο το χρόνο και αυτή ήτο η ημέρα των Θεοφανίων εις τους Δελφούς, ημέρα κατά την οποία  επανεμφανίζοντο οι θεοί, εις τους ανθρώπους. Οπότε εάν αυτά εδέχοντο την τροφή όπως ο χρόνος θα ήτο καλότυχος, σε αντίθετη περίπτωση θα ήτο κακότυχος.     
  Υπήρχε όμως και ο Αγαθός δαίμων φύλακας και προστάτης των οικειών και των πόλεων.
   

Χριστιανική ιστορία  

Το φίδι φύλακας του σπιτιού ή ο Αφέντης του σπιτιού
 Μ. Ελλάδα : Εις την ελληνόφωνη Καλάβρια [νότιο Ιταλία], θεωρούν το φίδι ως στοιχειό του σπιτιού, και λέγουν αν είναι λευκό δεν πρέπει ποτέ να το κακοποιήσουν, εάν δε είναι μέλανο, λέγουν ότι είναι ενσαρκώσεις των ψυχών εθνικών ή φονευμένων.
  Κατά μια μακεδονική δοξασία, τα στοιχεία των σπιτιών είναι οι ψυχές των προγόνων, οι οποίοι παραμένουν εις την παλαιά κατοικία και επαγρυπνούν για την ευημερία των απογόνων τους.
  Οι κατοικίες τα παλαιά χρόνια ξεκινούσαν να κατασκευάζοντο την άνοιξη εποχή κατά την οποίαν ξυπνούν τα φίδια. Έπρεπε κατά την έναρξη των εργασιών, δηλαδή το σκάψιμο της γης ώστε να μπουν τα θεμέλια, να εμφανισθεί φίδι, για να τους φυλάει από κάθε κακό [αυτό συνέβαλε όμως για να γνωρίζουν αν υπάρχουν υπόγεια ύδατα ώστε το σπίτι να μην έχει υγρασία. Διότι το φίδι όταν ξυπνάει την άνοιξη πάει και κάνει την φωλιά ώστε να είναι έτοιμη επειδή μετά από λίγο καιρό θα ζευγαρώσει, την φωλιά του δεν την φτιάχνει σε σημεία όπου από κάτω θα έχει νερά, άρα υγρασία και δεν θα είναι ζεστά για νεογνά του]. Σε κάποια άλλα μέρη τα φίδια αυτά τα εντοίχιζαν εις τα θεμέλια για να τους φυλάει από κάθε λογής κακό.
   Άμα το φίδι εμφανίζετο μετά το τελείωμα της κατοικίας του έδιναν προς ευχαρίστηση της φυλάξεώς του, άρτο και σταφίδες δηλαδή το αρχαίο μείλιγμα.  -Εκ του ://pirforosellin.blogspot.com/

ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ

ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΚΑΝΟΝΙΚΑ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΣΤΟ ΚΙΝΗΤΟ ΚΛΙΚ ΕΠΑΝΩ ΤΗΣ