Ηράκλειο Κρήτης, η άγνωστη σήραγγα 1.100 μέτρων στο Σκαλάνι

Ηράκλειο Κρήτης, η άγνωστη σήραγγα 1.100 μέτρων στο Σκαλάνι, ένα εκπληκτικής ομορφιάς και σπουδαιότητας έργο, το "Ευπαλίνειο Όρυγμα της Κρήτης".

Από Helena Koumpenaki

Σύμφωνα με την επιστημονική κοινότητα, πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα υπόγεια υδραγωγεία στον Ελλαδικό χώρο. Βρίσκεται στην περιοχή ανάμεσα στο Σκαλάνι και τα Σπήλια, που ξεκινούσε από την πηγή της Φουντάνας, και ύδρευε την Ρωμαϊκής εποχής Κνωσό.

Το μνημείο εντυπωσιάζει για το μέγεθος του, που το καθιστά ένα από τα μεγαλύτερα αρχαία υδραγωγεία της Μεσογείου, ίσως και η πιο μεγάλη σήραγγα σε όλη τη Μεσόγειο, αλλά και για την άριστη κατάσταση στην οποία είναι διατηρημένο.

Η εν λόγω σήραγγα υπερβαίνει σε μήκος τα 1.100 μέτρα και κατά πάσα πιθανότητα εξυπηρετούσε τις ανάγκες υδροδότησης του Χάνδακα, πιθανότατα τη Ρωμαϊκή εποχή , είτε ακόμη και νωρίτερα, ενώ επαναχρησιμοποιήθηκε την περίοδο της Αιγυπτιοκρατίας στο νησί. Το ρωμαϊκής κατασκευής υδραγωγείο ύδρευε αρχικά τη ρωμαική Κνωσό (2ος αιώνας κχ περίπου) και στη συνέχεια την περίοδο της Αιγύπτιοκρατίας στην Κρήτη (1830 - 1840 κχ), και συνδέθηκε με το υπάρχον υδραγωγείο Μοροζίνι για να ενυσχίσει την ποσότητα του νερού που έφτανε στη κρήνη Μοροζίνι (Λιοντάρια) στο κέντρο του Ηρακλείου. Μέρος της σύνδεσης αυτής ήταν και η κατασκευή της υδατογέφυρας της Αγίας Ειρήνης στα Σπήλια, νότια του ανακτόρου της Κνωσού. Το υδραγωγείο αποτελείται από την πηγή, τον υπέργειο αγωγό (λαξευτό στο βράχο ή χτιστό ή μεικτής κατασκευής), τις υδατογέφυρες και τη σήραγγα.

Όπως εξηγεί ο γεωλόγος - ερευνητής, Στέλιος Μανωλιούδης, πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα υπόγεια υδραγωγεία της Ελλάδας, που κρύβεται στα έγκατα της γης. Ακόμη πιο εντυπωσιακό δεδομένο που σώζεται σε σχεδόν άρτια κατάσταση, είναι το μέγεθός της. Έχει μήκος 1.130 μέτρα, κάτι που την καθιστά από τα μεγαλύτερα υδραγωγεία στην Ελλάδα και ευρύτερα στο χώρο της Μεσογείου, ίσως και η πιο μεγάλη σήραγγα σε όλη τη Μεσόγειο.