Στο σπήλαιο εντοπίστηκαν επίσης πάρα πολλά
εργαλεία και οστά ζώων, κυρίως ελαφιών και ψαριών, καθώς επίσης και λείψανα που ανήκαν σε βραχύσωμους άντρες και γυναίκες με διαδεδομένη αναιμία και αρθριτικές παραμορφώσεις. Πότε ακριβώς κατοικήθηκε η περιοχή της Τροιζηνίας δεν είναι γνωστό. Τα ευρήματα από τις ανασκαφές που έχουν γίνει μας πάνε λίγο πριν από την εποχή του χαλκού (3200 π.Χ. - 1150 π.Χ.) Από την «προϊστορική εποχή» λοιπόν έχουν ανακαλυφθεί στην ευρύτερη περιοχή μεταξύ άλλων: -Στα Μέθανα, κινητό «ληνό» (πατητήρι ελιών όπου έβγαζαν το λάδι) 4.000 π.Χ. -Στην Καλαυρία στη θέση Κάβο-Βασίλη ο πιο γνωστός πανάρχαιος οικισμός της Τροιζηνίας, το Κοκορέλι (3.000 π.Χ.) -Στην Καλλονή τάφος κοριτσιού της Πρώιμης Εποχής του Σιδήρου (3.000 π.Χ.). Μέσα βρέθηκαν ο σκελετός μιας 15χρονης, δυο χάλκινα δαχτυλίδια σε σχήμα φιδιού και πολλοί αμφορείς. -Στο λόφο του Άγιου Γιώργη Καλλονής ερείπια από κτίσματα της ύστερης εποχής του χαλκού (1500 π.Χ.) -Στην Απάθεια Γαλατά Μυκηναϊκό νεκροταφείο -Στη Μαγούλα Γαλατά τρεις μυκηναϊκοί θολωτοί τάφοι. Ο παλαιότερος είναι του 16ου αιώνα π.Χ., ο δεύτερος ανήκει στην Πρώιμη Μυκηναϊκή περίοδο του 15ου π.Χ.. και ο τρίτος είναι του 13ου π.Χ. Μέσα υπήρχαν πολλά αντικείμενα των περιόδων εκείνων. -Στους Αδέρες ερείπια του αρχαίου Φορβαντίου (1400 -1300 π.Χ.) -Στο Μόδι εντοπίστηκαν ερείπια κτισμάτων μυκηναϊκής εποχής (1300 - 1200 π.Χ). και τάφοι μικρών παιδιών.
ΑΡΧΑΙΑ ΤΡΟΙΖΗΝΑ. ΑΠΟ ΤΟ 1180 Π.Χ. ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΠΙΤΘΕΑ ΔΕΣ ΕΠΙΣΗΣ ΦΑΙΔΡΑ ΚΑΙ ΙΠΠΟΛΥΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΜΕΝΟΣ ΤΟΥ IΠΠΟΛΥΤΟΥ ΣΤΗΝ TΡΟΙΖΗΝΑ ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΤΑΦΗ ΒΡΕΦΟΥΣ ΤΟΥ 7ΟΥ Π.Χ. ΑΙ. ΒΡΕΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΤΡΟΙΖΗΝΑ
Ίσα ίσα που θα είχε πρόλαβε να ξεκόψει από το γάλα της μάνας του κι ακόμη θα νανουριζόταν στην αγκαλιά της, όταν κάποιος από τους ολύμπιους θεούς το ζήλεψε και το πήρε κοντά του.
Μπορεί να φανταστεί κανείς τον πόνο της κι ας έχουν περάσει από τότε πάνω από 2.700 χρόνια.
Κάποια πράγματα δεν αλλάζουν.
Κι όχι μόνον τα συναισθήματα αλλά και οι συνήθειες.
Όπως τα θήλαστρα, που από τα αρχαία χρόνια είχαν εφευρεθεί για να τρέφονται τα βρέφη, μόνον που τότε τα συνόδευαν και στον θάνατο, όταν αυτός ερχόταν τόσο νωρίς.
Ένα τέτοιο, πήλινο θήλαστρο μαζί με τρία άλλα αγγεία, που είχαν εναποτεθεί ως προσφορά επάνω στη μικρή λάρνακα με την ταφή ενός βρέφους, αντίκρισε η αρχαιολόγος Μαρία Γιαννοπούλου κατά την ανασκαφή που μόλις ολοκληρώθηκε στο αρχαίο νεκροταφείο της Τροιζήνας.
Στις αρχές του 7ου αιώνα π.Χ. χρονολογείται το εύρημα και δεν ήταν το μόνο που είχε σχέση με παιδιά.
Επρόκειτο για εποχές άλλωστε κατά τις οποίες η θνησιμότητα νεογνών και παιδιών ήταν τεράστια, ιδιαίτερα κτερίσματα λοιπόν, παιχνίδια συνήθως, τα ακολουθούσαν στην ταφή.
Και στην Τροιζήνα του ήρωα και ιδρυτή της Αθήνας Θησέα αλλά και του γιου του Ιππόλυτου, που η ιστορία του συνδέθηκε με εκείνη της μητριάς του, της Φαίδρας - μύθο που επεξεργάστηκε δραματουργικά ο Ευριπίδης - όχι μόνον οι μικρές ιστορίες των ανθρώπων αλλά και ολόκληρης της πόλης αποκαλύπτονται από τις ανασκαφές στα νεκροταφεία της.
Μια καθιστή πλαγγόνα (κούκλα με κινητά μέλη), δύο φτερωτοί Έρωτες, ο ένας από τους οποίους αναπαριστάνεται ως παιδική μορφή, τυλιγμένος με ιμάτιο και ο άλλος ως γυμνός έφηβος, δύο επίσης γυναικεία ειδώλια χορευτριών με ζωηρή κίνηση, δύο ογκώδεις σιδερένιοι δακτύλιοι, κάποια αγγεία αλλά και δύο ακόμη θήλαστρα ήρθαν στο φως σε μια άλλη παιδική ταφή της Τροιζήνας, που χρονολογήθηκε στους Ελληνιστικούς χρόνους.
Ήταν ένας εγχυτρισμός, ταφή δηλαδή σε πίθο, ο οποίος μάλιστα είχε επιδιορθωθεί με μολύβδινους συνδέσμους, όπως γινόταν συχνά στην αρχαιότητα.
Δύο ακόμη ταφές παιδιών, η μία από τα τέλη του 8ου αιώνα π.Χ. και η άλλη του 7ου αιώνα π.Χ., βρέθηκαν κτερισμένες και αυτές με μικρά αγγεία.
ΤΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
«Προέρχονται από το ανατολικό νεκροταφείο της Τροιζήνας, όπου φαίνεται ότι η ταφική δραστηριότητα αρχίζει από την Πρωτογεωμετρική εποχή, όπως αποδεικνύεται από έναν εγχυτρισμό σε γραπτό αμφορέα του 10ου αιώνα π.Χ.και φθάνει ως την Ελληνιστική» λέει η κυρία Γιαννοπούλου.
Τα ευρήματά της παρουσίασε η ίδια προ ολίγων ημερών στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στο πλαίσιο των επιστημονικών ανακοινώσεων της ΚΣΤ΄ Εφορείας Αρχαιοτήτων στην οποία υπηρετεί υπό την έφορο Έφη Λυγκούρη.
Ανατολικά και δυτικά της αρχαίας πόλης εκτείνονταν τα νεκροταφεία της σε μια αγροτική περιοχή, τότε και σήμερα, με το μαλακό έδαφος στις όχθες των ποταμών να ευνοεί στη δημιουργία οργανωμένων και συστηματικών νεκροπόλεων.
Στις πρόσφατες ανασκαφές της Εφορείας ήρθαν στο φως συνολικά δεκαπέντε ταφές όλων των ειδών (κιβωτιόσχημοι, κεραμοσκεπείς, εγχυτρισμοί, σε λάκκο, καύση, σε λάρνακα και σε πίθο) αλλά και ένας μαρμάρινος ταφικός περίβολος του 4ου αιώνα π.Χ.
Και όπως οι ανασκαφές στα νεκροταφεία δίνουν τις αρτιότερες πληροφορίες για τη ζωή των ανθρώπων, την κοινωνική τους τάξη, τα έθιμα και τη θρησκευτική τους πίστη ακόμη και σε βάθος χιλιετιών, έτσι και σε αυτή την περίπτωση μιλούν για τους αρχαίους Τροιζήνιους.
ΤΑ ΧΑΛΚΙΝΑ
Ιδιαίτερα εντυπωσιακά ήταν τα ευρήματα τριών από τους τάφους που περιείχαν χάλκινα αντικείμενα, όπως κάτοπτρα, κώδωνες με σιδερένιο κρουστήρα, έναν κάνθαρο, έναν επιχρυσωμένο δακτύλιο, αλλά και σιδερένιες στλεγγίδες, σιδερένιες αιχμές βελών, επίσης μια μολύβδινη πυξίδα και πολλά αγγεία, όπως αυτό που έχει τη μορφή κεφαλής αγοριού.
«Τα χάλκινα αγγεία και σκεύη από τους κλασικούς και τους πρώιμους ελληνιστικούς τάφους της Τροιζήνας είναι μικρού μεγέθους και σχετίζονται με το σερβίρισμα και την πόση του οίνου» λέει η κυρία Γιαννοπούλου.
«Όσο για τους χάλκινους κώδωνες μαζί με χάλκινα αγγεία, μπορούν να θεωρηθούν ως χθόνια αντικείμενα, καθώς θεωρείται ότι σχετίζονται με τη διονυσιακή λατρεία» προσθέτει.
Η παρουσία πολλών χάλκινων αντικειμένων εξάλλου και μάλιστα εξαιρετικής ποιότητας θεωρείται από την ίδια ότι ίσως υποδηλώνει την παρουσία τοπικών εργαστηρίων μεταλλοτεχνίας.
Υπόθεση που ενισχύεται από την ανεύρεση απορρίμματος χύτευσης χαλκού στην επίχωση μιας δεξαμενής των ρωμαϊκών χρόνων.
Συμπερασματικά λοιπόν, και όπως λέει πάντα η αρχαιολόγος, στην αρχαία Τροιζήνα υπήρχε διαχρονικά μια κλειστή, συντηρητική κοινωνία αγροτικού χαρακτήρα, χωρίς μεγάλη εμπορική δραστηριότητα.
Η ΠΟΛΗ
«Πρόκειται για μια πόλη του ελληνικού κόσμου που άκμασε κατά μεγάλες περιόδους, ενώ σε άλλες έπεσε σε δευτερεύοντα ρόλο επισκιασμένη από μεγαλύτερα κέντρα.
Είναι βέβαιο εξάλλου ότι διέθετε μια οικονομικά εύρωστη τάξη, η οποία επιδείκνυε τον πλούτο της και συμμετείχε σε πανελλήνιους αθλητικούς αγώνες» επισημαίνει.
Τις ανάγκες μάλιστα αυτής της τάξης εξυπηρετούσε η δημιουργία τοπικού κέντρου παραγωγής χάλκινων αγγείων, τα οποία ήταν δημοφιλή ως κτερίσματα για δύο τουλάχιστον αιώνες.
Η πρώτη αναφορά του ονόματος της Τροιζήνας εντοπίζεται στην Ιλιάδα, στον «Κατάλογο των νηών», ενώ από τον Ηρόδοτο είναι γνωστή η δραστηριότητά της στους Περσικούς Πολέμους αφού εκτός από τη συμμετοχή της στη ναυμαχία της Σαλαμίνας, παρείχε και άσυλο στις γυναίκες και τα παιδιά των Αθηναίων.
Τον επόμενο χρόνο εξάλλου, το 479 π.Χ., πήρε μέρος και στη μάχη των Πλαταιών με χίλιους οπλίτες.
Στα δυτικά του σημερινού οικισμού εκτείνεται η αρχαία πόλη που είχε τείχη, ακρόπολη, αγορά και πολλά ιερά με εξαιρετικά ευρήματα τα οποία φυλάσσονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πόρου αλλά και στο Εθνικό Αρχαιολογικό.
Επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο αποτελεί σήμερα το ιερό του Ιππόλυτου, μετά την απαλλοτρίωση της περιοχής ενώ με πρωτοβουλία της κυρίας Λυγκούρη έχει προταθεί στο ΥΠΠΟ μελέτη για την προστασία και την ανάδειξή του.
ΑΡΧΑΙΑ ΤΡΟΙΖΗΝΑ. ΑΠΟ ΤΟ 1180 Π.Χ. ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΠΙΤΘΕΑ
Πότε ακριβώς πέθανε ο Πιτθέας, δεν είναι γνωστό.
Πάντως δεν ζούσε την εποχή του Τρωικού πολέμου, γιατί δεν αναφέρεται πουθενά.
Και η Αίθρα, βρίσκεται πότε στην Αφιδνα, πότε στη Σπάρτη και πότε στην Τροία.
Άλλωστε το γεγονός ότι οι Τροιζήνιοι (1180 π.Χ) μετείχαν στον Τρωικό πόλεμο υπό τον Διομήδη β’ του Άργους-Σικυώνας, φανερώνει ότι ο Πιτθέας δεν υπήρχε.
Μετά από αυτόν καταργήθηκε η βασιλεία στην Τροιζήνα.
Το πολίτευμα αναφέρεται σαν «αριστοκρατικό», αλλά στην ουσία διάφοροι τύραννοι κυβέρνησαν την περιοχή, μεταξύ των οποίων ο Τήμενος του Άργους και ο Δηϊφόντης β’ της Επιδαύρου.
Το 1124 π.Χ. έγιναν μετακινήσεις πληθυσμών στην περιοχή, πρώτα Δωριέων και μετά Ιώνων.
Τότε ή λίγο μετά, πρέπει να δημιουργήθηκε ο θεσμός της Αμφικτιονίας της Καλαυρίας (με αυτό το όνομα την συναντάμε).
Επίσης πρέπει να δημιουργήθηκε και ο ναός του Ποσειδώνα.
Αλλά τα στοιχεία που γνωρίζουμε δεν μας βοηθούν περισσότερο.
Πάντως είναι σίγουρο ότι με την αμφικτιονία της Καλαυρίας, η Τροιζήνα πέρασε σε δεύτερο πλάνο.
Το 750 π.Χ. υπαγόταν στον Αργείο βασιλιά Φείδωνα.
Από κει και μετά άρχισε και η μετανάστευση.
Στα χρόνια 656-5l0 π.Χ. Τροιζήνιοι, Αχαιοί και πολλοί Καλαβροί, μετανάστευσαν στην νότια Ιταλία, στην ακτή της Λευκανίας και έχτισαν την πόλη Ποσειδωνία, κοντά στη Σύβαρη.
Όλη δε αυτή η περιοχή ονομάστηκε Καλαβρία.
Σε πολλές πόλεις της ακόμη και σήμερα μιλούν ελληνικά.
Το φθινόπωρο του 481 π.Χ. εμφανίζεται ο Περσικός κίνδυνος και ακολουθούν οι Μηδικοί πόλεμοι.
Η Τροιζήνα ήταν μέσα στις πόλεις που υπεράσπιζαν την τιμή της φυλής.
Τότε οι Τροιζήνιοι (480 π.Χ.) έστειλαν 5 πλοία στο Αρτεμίσιο και πήραν μέρος στην οχύρωση του Ισθμού της Κορίνθου.
Την εποχή εκείνη οι Αθηναίοι, εν όψει πιθανής κατάληψης των Αθηνών, σύμφωνα με σχέδιο του Θεμιστοκλή, άδειασαν την πόλη από τα γυναικόπαιδα και τα πήγαν στην Τροιζήνα.
Οι Τροιζήνιοι τα φιλοξένησαν υποδειγματικά, και τα έτρεφαν με έξοδα της πόλης τους, δίνοντας δυο οβολούς κατ' άτομο. Πλήρωναν τους δασκάλους τους και τα άφηναν να κόβουν άφθονα φρούτα από τους κήπους τους.
Την προηγούμενη της ναυμαχίας της Σαλαμίνας συγκεντρώθηκε στον Πώγωνα (Βίδι) ο μισός Ελληνικός στόλος.
Ο Πώγων ήταν μέσα στην αμυντική γραμμή κατά των Περσών: Πώγων - Αίγινα, Ηράκλειο (Πέραμα) - Σαλαμίνα.
Στα πλοία που πήγαν στον Πώγωνα, προστέθηκαν και 5 τριήρεις των Τροιζηνίων.
Τη νύχτα της 21ης προς την 22α Σεπτεμβρίου του 480 π.Χ., όταν δόθηκε το σήμα της επίθεσης, περικύκλωσαν την Περσική αρμάδα που είχε επικεφαλής τον Ξέρξη και όπως είναι γνωστό νίκησαν.
Αλλά μετά τη νίκη της Σαλαμίνας οι ελεύθεροι Έλληνες ανησυχούσαν γιατί ο Μαρδόνιος κατείχε την Στερεά Ελλάδα.
Για να αποσοβήσουν τον κίνδυνο αυτό δίνουν και άλλη μάχη στις Πλαταιές, αρχές του 479 και νικούν τον Μαρδόνιο.
Οι Τροιζήνιοι , μαζί με τα Μέθανα και την Καλαυρία, πήραν μέρος με 1000 οπλίτες και 200 «ψιλούς».
Οι Τροιζήνιοι πήραν μέρος και στη ναυμαχία της Μυκάλης το 479, αλλά και σε όλες τις εθνικές μάχες που ακολούθησαν, και οι Πέρσες τράπηκαν σε φυγή.
Τότε οι Τροιζήνιοι, ανήγειραν το ναό του Ηλίου Ελευθερίου επειδή σώθηκαν από τους Πέρσες.
Αλλά οι νίκες δεν συμβιβάζονται πάντοτε με τις υλικές ανάγκες της ζωής. Έτσι δραματική υπήρξε η επόμενη μέρα, μετά το θρίαμβο για τους Αθηναίους.
Η πόλη ήταν ερειπωμένη και ο λαός της διασκορπισμένος στη Σαλαμίνα, στην Αίγινα και κυρίως στην Τροιζήνα όπου βρισκόντουσαν τα γυναικόπαιδα.
Οι πόλεις αυτές άρχισαν να διαμαρτύρονται γιατί ερχόταν και χειμώνας.
Ύστερα από αυτό οι Αθηναίοι αποφάσισαν να γυρίσουν στις εστίες τους.
Ωστόσο οι Τροιζήνιοι έστησαν στην αγορά ανάγλυφα, που παρίσταναν τις αθηναϊκές οικογένειες που είχαν καταφύγει εκεί.
ΞΕΣΠΑΣΑΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΔΙΑΜΑΧΕΣ
Νικήθηκαν οι Πέρσες, αλλά ξέσπασαν εσωτερικές διαμάχες.
Κατά το 458-457 π.Χ. η Κόρινθος η Αίγινα και η Επίδαυρος, κήρυξαν πόλεμο κατά των Αθηνών.
Το 456 π.Χ. οι Αθηναίοι συγκρούστηκαν στην Τανάγρα με τους Σπαρτιάτες (σύμμαχοί τους οι Τροιζήνιοι).
Εκεί οι Αθηναίοι νικήθηκαν. Αιτία της σύγκρουσης το γεγονός ότι η Αθήνα αποκτούσε όλο και μεγαλύτερη ακμή, κάτι που ζήλευαν οι Σπαρτιάτες.
Όπως αναφέρει ο ιστορικός Ηρόδοτος (445 π.Χ.), γύρω στο 500 π.Χ. οι Τροιζήνιοι κυριαρχούσαν στην Ύδρα, την οποία είχαν παραλάβει από Σάμιους πειρατές (αυτοί την είχαν αγοράσει από τους Ερμιονείς με χρήματα που έκλεψαν από Σιφνίους).
Αλλά τότε η Ύδρα ήταν άσημη και χωρίς πολλούς κατοίκους. Περισσότερους είχε η Δοκός.
Δέκα χρόνια αργότερα οι Λακεδαιμόνιοι, πάλι με σύμμαχους τους Τροιζήνιους, εκστρατεύουν εκ νέου εναντίον των Αθηνών.
Αλλά τις σώζει ο Περικλής μετά από μακρές διαπραγματεύσεις.
Όμως και οι Αθηναίοι δεν ηρεμούν.
Το 446, επιχειρούν να καταλάβουν την Τροιζήνα για να μπορέσουν από εκεί να επιτεθούν στην Κόρινθο. Αλλά απέτυχαν.
Τότε συνάπτονται «οι τριακονταετείς σπονδαί » (συμφωνία ειρήνης), αλλά κρατούν μόνο δέκα χρόνια.
Το 436 π.Χ. οι Τροιζήνιοι, βοηθούν τους Κορίνθιους με δύο πλοία στην εκστρατεία τους κατά της Κέρκυρας.
Τον ίδιο χρόνο οι Αθηναίοι εκστρατεύουν εναντίον της Επιδαύρου με αρχηγό τον Περικλή, αλλά αποτυγχάνουν.
Τότε λεηλατούν τις περιοχές της Τροιζήνας, Ερμιόνης, Αλιέων (Πόρτο Χέλι) και καταστρέφουν το φρούριο των Πρασιών.
Το 432 π.Χ. Σπαρτιάτες, Τροιζήνιοι και άλλοι σύμμαχοί τους αποφασίζουν πόλεμο κατά πόλεις.
Έτσι τον Ιούλιο του 431, π.Χ. αρχίζουν εχθροπραξίες μεταξύ Αθηνών -Σπάρτης.
Στην αρχή οι δυνάμεις των Πελοποννησίων κέρδιζαν έδαφος, αλλά κατόπιν οι Αθηναίοι ξαναπήραν τις δυνάμεις τους και άρχισαν να κυριεύουν πολλές πόλεις συμμάχους των Σπαρτιατών.
Το 425 π.Χ. οι Αθηναίοι κατέλαβαν την Τροιζήνα και την κατέστρεψαν.
Στο δε στενό που την ενώνει με τα Μέθανα, έχτισαν φρούριο (ερείπια σώζονται) και εγκατέστησαν φρουρά για να μη μπορούν οι Τροιζήνιοι να παρέχουν βοήθεια στους Σπαρτιάτες.
Από εκεί έκαναν επιδρομές στην Τροιζήνα, την Επίδαυρο, την Ερμιόνη και τους Αλιείς.
Αλλά μετά τέσσερα χρόνια το εγκατέλειψαν, με την Νικίειο ειρήνη.
(Πάνω στα ερείπιά του ο Γάλλος στρατηγός Φαβιέρος έχτισε το 1826 νέο φρούριο).
Την εποχή αυτή πρέπει να έζησε στην Τροιζήνα, ο Τροιζήνιος φιλόσοφος, Δημήτριος ο Γραμματικός, στον οποίο αποδίδεται σύγγραμμα φιλολογικού και ιστορικού περιεχομένου με τον τίτλο «Κατά Σοφιστών», στο οποίο γίνεται λόγος και περί του θανάτου του Εμπεδοκλέους (435 π.Χ.).
Αναφέρεται επίσης ο Δημόκριτος ο Τροιζήνιος ο οποίος ασχολήθηκε με τον Όμηρο, και μεταξύ άλλων αναφέρει ότι πατέρας του ήταν ο Δαήμων, έμπορος το επάγγελμα. Ίσως πρόκειται περί του ίδιου.
ΑΡΧΑΙΑ ΤΡΟΙΖΗΝΑ. ΑΠΟ ΤΟ 420 Π.Χ. ΚΑΙ ΜΕΤΑ
ΤΑ ΜΕΤΑ ΤΟ 420 π.Χ.
Το 413 π.Χ. οι Τροιζήνιοι, παίρνουν μέρος στον Πελοποννησιακό πόλεμο, με 10 πλοία, μαζί με τους Επιδαύριους, τους Ερμιονείς και τους Μεγαρείς.
Ο πόλεμος συνεχίστηκε μέχρι το 404 π.Χ. και υπήρξε η πιο τρομερή δοκιμασία που πέρασε η Ελλάδα.
Νικήθηκαν οι Αθηναίοι, εγκατέλειψαν ότι είχαν κατακτήσει, και η Τροιζήνα, από τα ερείπιά της, άρχισε να ορθώνεται και πάλι.
Αργότερα, το 394 π.Χ. όταν οι Κορίνθιοι επιτέθηκαν στους Σπαρτιάτες, οι Τροιζήνιοι τους βοήθησαν με 3.000 οπλίτες, μαζί με τους Επιδαύριους, τους Ερμιονείς και τους Ειλεείς.
Το 377 π.Χ. η Αθήνα κάνει συμφωνία ειρήνης με τη Σπάρτη, αλλά η Τροιζήνα παραμένει σύμμαχος των Σπαρτιατών μέχρι τη μάχη των Λεύκτρων, οπότε της επιτίθεται ο Επαμεινώνδας.
Το 373 π.Χ. οι Τροιζήνιοι βοηθούν τους Σπαρτιάτες να επιτεθούν κατά των Αθηναίων, διότι οι τελευταίοι θέλησαν να εμποδίσουν τον αποκλεισμό της Κέρκυρας που επιχείρησε η Σπάρτη.
Αλλά οι διαμάχες πήραν μικρή έκταση.
Το 369 π.Χ. η Τροιζήνα συμμετείχε σε πολεμικές επιχειρήσεις κατά του Επαμεινώνδα.
Κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων, στρατεύματα του Επαμεινώνδα λεηλάτησαν την ύπαιθρο της Τροιζήνας και της Επιδαύρου, αλλά δεν μπόρεσαν να καταλάβουν τις πόλεις, γιατί φυλάσσονταν ισχυρά.
Το 365 έκλεισαν συμφωνία ειρήνης με τη Θήβα.
Μετά τη μάχη της Χαιρώνειας, ένας μακεδονίζων Αθηναίος, ο Αθηνογένης, που απόκτησε πολιτικά δικαιώματα στην Τροιζήνα, γίνεται «άρχων» της πόλης και δημιουργεί ένα είδος τυραννίας για μικρό διάστημα.
Το 338 π.Χ, όταν ο Φίλιππος κατέλαβε στρατιωτικά την Κόρινθο και προχώρησε στο εσωτερικό της Πελοποννήσου, πολλοί «Φιλιππίζοντες» εκδήλωσαν τον ενθουσιασμό τους.
Ωστόσο πολέμησαν στον Λαμιακό πόλεμο, και κατόπιν μπήκαν στους πολέμους των Διαδόχων.
Στην αρχή πέρασαν στα χέρια του Αντίπατρου και ύστερα του Κάσσανδρου.
Μετά από διάφορες περιπέτειες, τελικά πήγαν με το μέρος του Δημητρίου του Πολιορκητού και ελευθερώθηκαν από τη φρουρά του Κάσσανδρου, που είχε εγκατασταθεί εκεί.
Όμως το 293 π.Χ. ο Δημήτριος ενισχύει τους ολιγαρχικούς και βάζει φρουρά στην Τροιζήνα, που την διατηρεί και ο γιος του Αντίγονος Γονατάς.
Το 287 π.Χ. οι Τροιζήνιοι βοήθησαν το Δημήτριο στην εκστρατεία του στην Μ. Ασία.
Το 280 π.Χ. όταν ο Αντίγονος εκστρατεύει στην Μ. Ασία, ο βασιλιάς της Σπάρτης Κλεώνυμος, καταλαμβάνει την Τροιζήνα, και διώχνει τη Μακεδονική φρουρά.
Αλλά οι Μακεδόνες επανέρχονται.
Το 243 π.Χ., αφού αποχώρησαν οι Μακεδόνες, όταν ο Άρατος ο Σικυώνιος ήταν επικεφαλής της Αχαϊκής συμπολιτείας η Τροιζήνα προσχώρησε σ' αυτήν.
Αυτό κράτησε 15 χρόνια. Στο διάστημα αυτό, Τροιζήνιοι και Καλαβροί, πολέμησαν με τον Άρατο το Σικυώνιο, για την κατάληψη του Ακροκορίνθου.
Το 227 π.Χ. ο βασιλιάς της Σπάρτης, Κλεομένης νίκησε τον Άρατο, και κατέλαβε πολλές πόλεις.
Το 225 π.Χ. οι Τροιζήνιοι προσχώρησαν στον Κλεομένη.
Όταν το 223 π.Χ. ο Κλεομένης έκανε νέα επίθεση κατά του Άρατου, ο τελευταίος ζήτησε τη βοήθεια του Αντίγονου. Ο Αντίγονος επικεφαλής 30.000 ανδρών, νίκησε την άνοιξη του 222 π.χ. τον Κλεομένη και διέλυσε τη δύναμή του ολοσχερώς.
Τότε η Τροιζήνα, μαζί με όλη την Πελοπόννησο, τέθηκε κάτω από την κυριαρχία του Αντίγονου, και του Άρατου, με μορφή φιλίας.
Κατόπιν διαδραματίστηκαν διάφορα γεγονότα, ασήμαντα για την περιοχή.
Το 191π.Χ. τον Άρατο διαδέχθηκε ο Φιλοποίμην, ύστερα ήρθε ο Μεναλκίδας, και τέλος ο Μεγαλοπολίτης Διαίος.
Αλλά το 147 π.Χ., ύστερα από αίτημα των Σπαρτιατών, ήρθαν οι Ρωμαίοι με τον σκληρό Λεύκιο Μόμιο, διέλυσαν την Αχαϊκή Συμπολιτεία, υποδούλωσαν και κατέστρεψαν τις πόλεις της Πελοποννήσου.