Αναφορά από τον Στράβωνα στα Γεωγραφικά
Καυκώνων γένος τὸ περὶ τὸ .........Τίειον ...... μέχρι Παρθενίου καὶ τὸ τῶν..........
............ Παρθενίου ποταμοῦ πόλιν ἔχοντας τὸ Τίειον, οἱ μὲν Σκύθας φασὶν οἱ........
στοιχεία για τα βυθισμένα πλοία στο λιμάνι της αρχαίας πόλης, αλλά δεν μπορούσε να προσδιοριστεί θέση τους. Ο Atasoy είπε ότι εκτιμάται ότι τα πλοία είχαν βυθιστεί μετά το χτύπημα στα βράχια, και συνέχισε: «Είμαστε σε αναμονή για έγκριση και χρηματοδότηση από το αρμόδιο υπουργείο. Τα δύο αρχαία πλοία είναι υπό εξέταση. Είπε ότι τα πλοία έχουν αγγεία, στήλες και πέτρες. Δεν ξέρουμε πόσο βαθιά είναι.
Όταν πάρουμε χρηματοδότηση και την άδεια, οι δύτες θα βουτήξουν για να τραβήξουν φωτογραφίες και θα έχουμε μια ιδέα σχετικά με τη θέση και το βάθος τους. » ...προσθέτοντας, «Η Ενάλια αρχαιολογία απαιτεί μια διαφορετική τεχνική. Πρέπει να βιαστούμε για να διατηρηθούν τα βυθισμένα πλοία, τα οποία μπορεί να είναι από τις περιόδους της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας , το Βυζάντιο ή από τους Γενουάτες μεταξύ του δεύτερου αιώνα μ.Χ. και 13ου αιώνα π.Χ.
Ο τούρκος ενώ ανέφερε ρωμαϊκή και άλλες περιόδους δεν ανέφερε την λέξη ελληνική εποχή μιας και αναφέρει τον 13 ο αιώνα π.Χ. Τις δηλώσεις τις έκανε στην τουρκική εφημερίδα Χουριέτ, τουλάχιστον δεν αναφέρει την λέξη η εφημερίδα στα πλαίσια τακτικής προπαγάνδας εναντίων κάθε τι ελληνικού.
Το Τίειον (ή η Τίος) ήταν μία από τις αποικίες των Μιλησίων. Βρισκόταν σε ένα από τα σημεία διέλευσης μεταξύ της Βιθυνίας και της Παφλαγονίας. Χτισμένη στις ακτές του Εύξεινου Πόντου, στις εκβολές του Βιλλαίου, παρείχε στους κατοίκους εύφορη γη αλλά και πρόσβαση στην ενδοχώρα, καθώς τα πρώτα 20 χιλιόμετρα ήταν πλωτά.
Μέχρι στιγμής έχουν έρθει στο φως το αρχαίο λιμάνι, ναός, θέατρο και μια τελωνειακή αποθήκη, στην οποία μεταφέρονταν η γεωργική παραγωγή και η ξυλεία από τα διάσημα δάση της περιοχής. Η μεταφορά γινόταν με πλοιάρια ή οδικώς, προκειμένου να ζυγιστούν και να πληρωθούν οι φόροι, πριν μεταφερθούν στην πόλη.
«Είναι η πρώτη αρχαία πόλη στον Εύξεινο Πόντο. Ιδρύθηκε τον 6ο αι. π.Χ. και τα πρώτα κτίσματα ήταν στην ακρόπολη. Εκεί βρέθηκαν ερείπια 3.000 ετών. Κυρίως, όμως, είναι η μοναδική αρχαία πόλη στην περιοχή που δεν βρίσκεται κάτω από νεότερης εποχής κτίσματα»,
Το Τίειον, η μοναδική πόλη που έχει παραμείνει ανέπαφη σε όλη τη Μεσόγειο, έχει ήδη… κυριαρχήσει σε πολλά διεθνή συμπόσια. Το λιμάνι της ήταν μία από τις σημαντικότερες δομές. Μέχρι στιγμής έχουν βρεθεί οκτώ ναυάγια που χρονολογούνται από τη Ρωμαϊκή Περίοδο μέχρι την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. «Αποδεικνύεται ότι ο Εύξεινος Πόντος ήταν μια σημαντική θαλάσσια οδός ήδη από την Ελληνιστική περίοδο, περισσότερες απαντήσεις θα δώσουν τα ναυάγια, πολλά από τα οποία διατηρούνται σε καλή κατάσταση.
Στα επόμενα σχέδια των αρχαιολόγων είναι να γίνουν ανασκαφές στην ακρόπολη προκειμένου να έρθει στο φως βυζαντινή εκκλησία που έχει ήδη εντοπιστεί, ενώ μέσα στα επόμενα δύο με τρία χρόνια θα φτιαχτεί και ένα γυάλινο «μπαλκόνι» προκειμένου οι επισκέπτες να μπορούν να βλέπουν τα ευρήματα.
Το Τίειον (ή η Τίος) ήταν μία από τις αποικίες των Μιλησίων. Βρισκόταν σε ένα από τα σημεία διέλευσης μεταξύ της Βιθυνίας και της Παφλαγονίας. Χτισμένη στις ακτές του Εύξεινου Πόντου, στις εκβολές του Βιλλαίου, παρείχε στους κατοίκους εύφορη γη αλλά και πρόσβαση στην ενδοχώρα, καθώς τα πρώτα 20 χιλιόμετρα ήταν πλωτά.
Μέχρι στιγμής έχουν έρθει στο φως το αρχαίο λιμάνι, ναός, θέατρο και μια τελωνειακή αποθήκη, στην οποία μεταφέρονταν η γεωργική παραγωγή και η ξυλεία από τα διάσημα δάση της περιοχής. Η μεταφορά γινόταν με πλοιάρια ή οδικώς, προκειμένου να ζυγιστούν και να πληρωθούν οι φόροι, πριν μεταφερθούν στην πόλη.
«Είναι η πρώτη αρχαία πόλη στον Εύξεινο Πόντο. Ιδρύθηκε τον 6ο αι. π.Χ. και τα πρώτα κτίσματα ήταν στην ακρόπολη. Εκεί βρέθηκαν ερείπια 3.000 ετών. Κυρίως, όμως, είναι η μοναδική αρχαία πόλη στην περιοχή που δεν βρίσκεται κάτω από νεότερης εποχής κτίσματα»,
Το Τίειον, η μοναδική πόλη που έχει παραμείνει ανέπαφη σε όλη τη Μεσόγειο, έχει ήδη… κυριαρχήσει σε πολλά διεθνή συμπόσια. Το λιμάνι της ήταν μία από τις σημαντικότερες δομές. Μέχρι στιγμής έχουν βρεθεί οκτώ ναυάγια που χρονολογούνται από τη Ρωμαϊκή Περίοδο μέχρι την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. «Αποδεικνύεται ότι ο Εύξεινος Πόντος ήταν μια σημαντική θαλάσσια οδός ήδη από την Ελληνιστική περίοδο, περισσότερες απαντήσεις θα δώσουν τα ναυάγια, πολλά από τα οποία διατηρούνται σε καλή κατάσταση.
Στα επόμενα σχέδια των αρχαιολόγων είναι να γίνουν ανασκαφές στην ακρόπολη προκειμένου να έρθει στο φως βυζαντινή εκκλησία που έχει ήδη εντοπιστεί, ενώ μέσα στα επόμενα δύο με τρία χρόνια θα φτιαχτεί και ένα γυάλινο «μπαλκόνι» προκειμένου οι επισκέπτες να μπορούν να βλέπουν τα ευρήματα.
