Για πρώτη φορά ανάγνωση μοναδικού κειμένου στην γλώσσα των Θρακών του 5ου π.Χ. αι. Κείμενο χαραγμένο στο χρυσό «δακτυλίδι του Εζέροβο»
Πρόκειται για κείμενο 61 χαρακτήρων του μεγαλογράμματου αττικού-ιωνικού αλφαβήτου, σε συνεχή λόγο - μη χωριζόμενο σε λέξεις - ανερμήνευτο έως σήμερα, κατά την επίσημη εκδοχή.
Το αρχαίο κείμενο είναι χαραγμένο στην πλάκα χρυσού δακτυλιδιού, το οποίο φορούσε διαπρεπής άνδρας της αρχαίας μεγάλης θρακικής Σαπαϊκής χώρας ή της αρχαίας χώρας των Βησσών Θρακών, που συμπίπτει με την σημερινή περιφέρεια Βορισογράδσκο της Βουλγαρίας (χωριό Εζέροβο).
Το «μυστικό» του χρυσού δακτυλιδιού, έπειτα από 25 αιώνες, που κρατήθηκε στο σκοτάδι, απακαλύψε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών ο θρακικής καταγωγής καθηγητής (εκ Ξάνθης) Χαράλαμπος Χ. Σπυρίδης. Αποτέλεσμα πολυετούς ερεύνης του, με την οποία κατάφερε να αποκωδικοποιήσει ένα μοναδικό κείμενο, γραμμένο στην γλώσσα των Θρακών του 5ου π.Χ. αι.! Η ανάγνωση του «χρυσού δακτυλιδιού» πραγματοποιήθηκε - για πρώτη φορά παγκοσμίως! - σε διάλεξη του καθηγητού την οποία διοργάνωσε το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών την Τετάρτη 9 Απριλίου στην αίθουσα τελετών του Ιδρύματος (Πανεπιστημίου 30).
Από την ανάγνωση του επιγράμματος του χρυσού δακτυλιδιού του Εζέροβο, προκύπτουν: - Η εξιστόρηση γεγονότων που αναφέρονται από πλείστους όσους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, τραγικούς και ιστορικούς. - Ποιος και τι ήταν αυτός που
φορούσε το δακτυλίδι. - Ποια ήταν η θρησκεία των αρχαίων Θρακών της περιοχής. - Ότι η γλώσσα των αρχαίων Θρακών ήταν ελληνική. - Εμπλουτίζεται το υπάρχον αρχαιοθρακικό γλωσσικό υλικό των διαλεκτικών λέξεων. - Ξεκαθαρίζει ο τρόπος γραφής του επιγράμματος και η διττή προφορά κάποιου βασικού γράμματος στην γλώσσα των αρχαίων Θρακών. - Μαθαίνουμε από πού μετώκησαν οι αρχαίοι Θράκες της περιοχής, κλείνοντας έναν κύκλο μετακινήσεων αιώνων. - Μαθαίνουμε πώς λεγόταν η πόλις του Εζέροβο εκείνον τον καιρό και λεπτομέρειες άγνωστες μέχρι σήμερα για την ονομασία και την γεωγραφία της περιοχής. - Μαθαίνουμε την κύρια ασχολία των αρχαίων Θρακών της περιοχής. - Μαθαίνουμε πληροφορίες για την αρχαία θρακική μετρική και ρυθμοποιία. - Διασαφηνίζεται οριστικώς η καταγωγή πολλών ανθρώπων του πνεύματος και των γραμμάτων από την αρχαία Θράκη, όπως είναι ο σοφιστής Πρωταγόρας και ο Σκυθίνος ο ιαμβογράφος. Πρόκειται, λοιπόν, για μοναδικό - έως σήμερα - εκτεταμένο αρχαίο θρακικό κείμενο.
Το δακτυλίδι του Εζέροβο Τύχη αγαθή, το έτος 1912, κατά την εκσκαφή ενός τύμβου (τούμπας, γηλόφου) στο χωριό Εζέροβο της περιφερείας Βορισογράδσκο της Βουλγαρίας - το βορειότερο τμημα της αρχαίας Μεγάλης Θρακικής Σαπαϊκής χώρας ή ίσως προς το νοτιώτερο τμημα της αρχαίας χώρας των Βησσών Θρακών - μεταξύ των πόλεων Χάσκοβο και Φιλιππουπόλεως, ευρέθη μεγαλοπρεπής τάφος του 403 π.Χ. Ήταν τάφος διαπρεπούς ανδρός, όπως προκύπτει από τα κτερίσματα. Ο νεκρός φορούσε χρυσό δακτυλίδι, το οποίο έφερε πλατειά ενεπίγραφη πλάκα, στην οποία ήσαν χαραγμένα 61 γράμματα του μεγαλογράμματου αττικο-ιωνικού αλφαβήτου!
Πολλοί μελετητές, ιδίως Ευρωπαίοι, μεταξύ των οποίων Βαλκάνιοι - συμπεριλαμβανομένων και των Ελλήνων (D. Detschew, Ρ. Kretschmer, Ribezzo, Seure, Basavaricius, M. Αποστολίδης, Κ. Κουρτίδης, κ.ά.) προσπάθησαν να ερμηνεύσουν, ο καθένας με τις γνώσεις του και την πλούσια φαντασία του την επιγραφή.
Κατά τον κ. Σπυρίδη, «ο κάθε ερευνητής εξ αυτών χωρίζει τις λέξεις με τον δικό του τρόπο και δίνει στις λέξεις την προσωπική του ερμηνεία έτσι, ώστε όλες αυτές οι ερμηνευτικές προσπάθειες να έχουν σαν μόνο κοινό στοιχείο την αυθαιρεσία». Ως Ξανθιώτης, ο κ Σπυρίδης ενδιαφέρθηκε για το δακτυλίδι του Εζέροβο και ασχολήθηκε ερευνητικά με αυτό από το 1988. Την έρευνά του ολοκλήρωσε στις 30 Δεκεμβρίου 2013.
Όλα αυτά γίνονται ακόμη σπουδαιότερα, εάν αναλογισθεί κανείς πως οι Θράκες δεν είχαν γραπτή γλώσσα και γι' αυτό δεν άφησαν γραπτά μνημεία. Δεν εγνώριζαν να γράφουν και θεωρούσαν μεγάλη ντροπή την χρήση των γραμμάτων (Αιλιανός «Ιστορικά Διάφορα», 8,6,1-4)... Δεν μπορούσαν να μετρήσουν πάνω από τον αριθμό τέσσερα (Αριστοτέλης «Προβλήματα», 911a, 1-4)... Ως προς την γλώσσα των Θρακών οι γνώσεις μας είναι πολύ περιορισμένες, όπως λέει ο καθηγητής Σπυρίδης.
Το γλωσσικό υλικό, που έχει διασωθεί από τους αρχαίους συγγραφείς και λεξικογράφους (κυρίως τον Ησύχιο τον Αλεξανδρέα και εν μέρει τον Στέφανο τον Βυζάντιο), περιλαμβάνει:
● 40 διαλεκτικές λέξεις,
● περίπου 1.500 κύρια ονόματα (ανθρωπωνύμια και τοπωνύμια),
● διάφορες ανάγλυφες επιγραφές, οι οποίες ευρέθησαν στην Μοισία και την Βόρεια Θράκη και οι οποίες μας καθιστούν γνωστά πολλά κύρια θρακικά ονόματα, διαφόρων εποχών και ρωμαϊκής ακόμη,
● δυο επιγραφές επάνω σε δυο χρυσά δακτυλίδα, τα οποία ευρέθησαν στο Εζέροβο και το Ντιβανλί, αντιστοίχως,
● επιγραφές σε τέσσερις ασημένιες τεφροδόχους του Ντιβανλί,
● ένα αγγείο το οποίο ευρέθη σε ιερό της Σαμοθράκης, και
● κάποιες λέξεις κυρίως φυτών χάρις στο γεγονός ότι οι αρχαίοι Έλληνες εθεωρούσαν τους Θράκες αξεπέραστους στην βοτανοθεραπεία.
Τέλος, πολλές ελληνικές λέξεις οι οποίες διαβάστηκαν στην Γραμμική Β μαρτυρούνται και στον χώρο της Θράκης.
Πολλά ονόματα και τοπωνύμια γνωστά στην Θράκη (όπως λ.χ. Αγριάνες, Δύμη, Νέστος, Σκαιός ποταμός, Άβαι, κ.ά.), υπάρχουν και στην νότια Ελλάδα. Αυτό το γλωσσικό υλικό, όμως, είναι ένα ανεπαρκές υλικό. Οι Θράκες άρχισαν να χρησιμοποιούν το ελληνικό αλφάβητο - και ειδικότερα την αττική-ιωνική παραλλαγή του, από τον 5ο π.Χ. αι., όπως προκύπτει από τα μέχρι σήμερα υπάρχοντα στοιχεία.
Ο βιολονίστας των Αβδήρων
Την προηγουμένη εβδομάδα στο Συνέδριο Φυσικών στο Ναύπλιο ο κ. Σπυρίδης ομίλησε, μεταξύ των άλλων και για τον «βιολονίστα των Αβδήρων», τον οποίο πρώτον παρουσίασε αυτή εδώ η στήλη, στο φύλλο της 21.06.2011, άρθρο με τίτλο «Στα αρχαία Άβδηρα έπαιζαν βιολί!» (Για περισσότερα, βλ. σχ. βιβλίο Γ. Λεκάκη «Μουσικής Μύηση», εκδ. MadMelody, 2013). Ο καθηγητής υπερθεμάτισε για τα αρχαία έγχορδα μουσικά όργανα με δοξάρι, που την ύπαρξη και λειτουργία τους πρώτος αναφέρει ο Ηράκλειτος (στο απόσπασμα 51), ο σκοτεινός φιλόσοφος.
Η εισήγηση έκανε εντύπωση, δεδομένου, όπως ανέφερα και στο παραπάνω άρθρο, η σύγχρονη μουσικολογία πιστέυει και διαδίδει πως οι αρχαίοι Έλληνες δεν εγνώριζαν τον δοξάρι!!!
Όσο για τον «αρχαίο Αβδηρίτη βιολονίστα» ο κ. Σπυρίδης θα ομιλήσει στις 29 Απριλίου στην αίθουσα «Δρακόπουλος» στα Προπύλαια (Πανεπιστημίου 30). ΥΓ: βλ. και σχ. ανακοίνωση του Χαρ. Σπυρίδη στο τελευταίο Βαλκανικό Συνέδριο Φυσικής.
Η ΜΟΝΑΔΙΚΗ στον κόσμο ακέραιη μουσική καταγραφή μελωδίας σε αρχαιοελληνική παρασημαντική με τη χρήση αποκλειστικά φωνητικών χαρακτήρων, που βρέθηκε το 1912 στη Θράκη, αποκωδικοποιήθηκε από Έλληνα επιστήμονα.
Τη μουσική ερμηνεία της επιγραφής, πάνω σε δαχτυλίδι, που βρέθηκε σε τάφο του 5ου π.Χ. αιώνα, στο σημερινό βουλγαρικό χωριό Εζέροβο, κοντά στη Φιλιππούπολη, έκανε ο επίκουρος καθηγητής της ακουστικής και φυσικής της μουσικής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης κ. Χαράλαμπος Σπυρίδης και θα την ανακοινώσει αύριο στο Βαλκανικό Συνέδριο Φυσικής.
Ο κ. Σπυρίδης που έχει μελετήσει την αρχαιοελληνική και βυζαντινή μουσική, υποστηρίζει ότι το κείμενο με 61 συνολικά χαρακτήρες είναι μελωδία γραμμένη στη μουσική σημειογραφία των αρχαίων Ελλήνων με ελληνικά γράμματα, κι όχι απλή ελληνική επιγραφή, όπως υποστήριζαν ως τώρα πολλοί αρχαιολόγοι και γλωσσολόγοι.
«Πιστεύω, είπε στα "ΝΕΑ" ό κ. Σπυρίδης, ότι το επίγραμμα στο δαχτυλίδι του Εζέροβο είναι μια θρακική μελωδία, πιθανόν ένας ύμνος, κι είναι γραμμένη με σύμβολα της φωνητικής μουσικής. Με τη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή και με τη βοήθεια των μουσικών πινάκων του Αλυπίου (4ος μ.Χ.) έκανα αποκωδικοποίηση των ιωνικών μουσικών συμβόλων, που είναι όλα φωνητικά, σε νότες σημερινής μουσικής σημειογραφίας.
εξέλιξη της μελωδίας είναι μουσικά και μουσικολογικά ορθή, καθώς επίσης και αισθητικά αποδεκτή. Πιθανώς ο ρυθμός της μελωδίας είναι έξι-όγδοα. Τον ίδιο ρυθμό, επισήμανε ο κ. Σπυρίδης, έχει και ό ιερότερος χορός των Θρακιωτών, ο «ζωναράδικος». Κι αυτό δεν είναι τυχαίο. Διαπιστώθηκε, είπε ο κ. Σπυρίδης, ότι οι τρεις γραμμές της μελωδίας ανήκουν στο υπεριώνιο (ή υπεριάστιο) τρόπο και οι υπόλοιπες γραμμές στον υπεραιόλιο τρόπο...».
Το δαχτυλίδι με την παρτιτούρα του θρακικού ύμνου, που βρίσκεται στο αρχαιολογικό μουσείο της Σόφιας, είχε βρεθεί στη διάρκεια ανασκαφών στον τάφο του Εζέροβο μαζί με άλλα αρχαιοελληνικά κτερίσματα, κι έχει προκαλέσει ζωηρό ενδιαφέρον συγκριτικής γλωσσολογίας,
Οι χαρακτήρες είναι γραμμένοι πάνω στην πλάκα του δακτυλιδιού χωρίς να ξεχωρίζουν οι λέξεις. Σε αντιγραφή είναι οι εξής:
Ο φιλόλογος Κοσμάς Αποστολίδης από τη Φιλιππούπολη είχε υποστηρίξει ότι η επιγραφή είναι γραμμένη στην ελληνική γλώσσα και ο Κωνσταντίνος Κουρτίδης είχε διατυπώσει τη γνώμη ότι είναι προφανής ο προφορικός και προαιολικός, δηλαδή ο θρακικός, χαρακτήρας της επιγραφής.
Πάντως πρέπει να σημειωθεί ότι την εποχή που γράφτηκε η επιγραφή οι Θράκες γνώριζαν την ελληνική γλώσσα την οποία μιλούσαν με ιδιαίτερους ιδιωματισμούς.
του Χρίστου Ζαφείρη
ermionh.blogspot.gr
Πρόκειται για κείμενο 61 χαρακτήρων του μεγαλογράμματου αττικού-ιωνικού αλφαβήτου, σε συνεχή λόγο - μη χωριζόμενο σε λέξεις - ανερμήνευτο έως σήμερα, κατά την επίσημη εκδοχή.
Το αρχαίο κείμενο είναι χαραγμένο στην πλάκα χρυσού δακτυλιδιού, το οποίο φορούσε διαπρεπής άνδρας της αρχαίας μεγάλης θρακικής Σαπαϊκής χώρας ή της αρχαίας χώρας των Βησσών Θρακών, που συμπίπτει με την σημερινή περιφέρεια Βορισογράδσκο της Βουλγαρίας (χωριό Εζέροβο).
Το «μυστικό» του χρυσού δακτυλιδιού, έπειτα από 25 αιώνες, που κρατήθηκε στο σκοτάδι, απακαλύψε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών ο θρακικής καταγωγής καθηγητής (εκ Ξάνθης) Χαράλαμπος Χ. Σπυρίδης. Αποτέλεσμα πολυετούς ερεύνης του, με την οποία κατάφερε να αποκωδικοποιήσει ένα μοναδικό κείμενο, γραμμένο στην γλώσσα των Θρακών του 5ου π.Χ. αι.! Η ανάγνωση του «χρυσού δακτυλιδιού» πραγματοποιήθηκε - για πρώτη φορά παγκοσμίως! - σε διάλεξη του καθηγητού την οποία διοργάνωσε το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών την Τετάρτη 9 Απριλίου στην αίθουσα τελετών του Ιδρύματος (Πανεπιστημίου 30).
Από την ανάγνωση του επιγράμματος του χρυσού δακτυλιδιού του Εζέροβο, προκύπτουν: - Η εξιστόρηση γεγονότων που αναφέρονται από πλείστους όσους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, τραγικούς και ιστορικούς. - Ποιος και τι ήταν αυτός που
φορούσε το δακτυλίδι. - Ποια ήταν η θρησκεία των αρχαίων Θρακών της περιοχής. - Ότι η γλώσσα των αρχαίων Θρακών ήταν ελληνική. - Εμπλουτίζεται το υπάρχον αρχαιοθρακικό γλωσσικό υλικό των διαλεκτικών λέξεων. - Ξεκαθαρίζει ο τρόπος γραφής του επιγράμματος και η διττή προφορά κάποιου βασικού γράμματος στην γλώσσα των αρχαίων Θρακών. - Μαθαίνουμε από πού μετώκησαν οι αρχαίοι Θράκες της περιοχής, κλείνοντας έναν κύκλο μετακινήσεων αιώνων. - Μαθαίνουμε πώς λεγόταν η πόλις του Εζέροβο εκείνον τον καιρό και λεπτομέρειες άγνωστες μέχρι σήμερα για την ονομασία και την γεωγραφία της περιοχής. - Μαθαίνουμε την κύρια ασχολία των αρχαίων Θρακών της περιοχής. - Μαθαίνουμε πληροφορίες για την αρχαία θρακική μετρική και ρυθμοποιία. - Διασαφηνίζεται οριστικώς η καταγωγή πολλών ανθρώπων του πνεύματος και των γραμμάτων από την αρχαία Θράκη, όπως είναι ο σοφιστής Πρωταγόρας και ο Σκυθίνος ο ιαμβογράφος. Πρόκειται, λοιπόν, για μοναδικό - έως σήμερα - εκτεταμένο αρχαίο θρακικό κείμενο.
Το δακτυλίδι του Εζέροβο Τύχη αγαθή, το έτος 1912, κατά την εκσκαφή ενός τύμβου (τούμπας, γηλόφου) στο χωριό Εζέροβο της περιφερείας Βορισογράδσκο της Βουλγαρίας - το βορειότερο τμημα της αρχαίας Μεγάλης Θρακικής Σαπαϊκής χώρας ή ίσως προς το νοτιώτερο τμημα της αρχαίας χώρας των Βησσών Θρακών - μεταξύ των πόλεων Χάσκοβο και Φιλιππουπόλεως, ευρέθη μεγαλοπρεπής τάφος του 403 π.Χ. Ήταν τάφος διαπρεπούς ανδρός, όπως προκύπτει από τα κτερίσματα. Ο νεκρός φορούσε χρυσό δακτυλίδι, το οποίο έφερε πλατειά ενεπίγραφη πλάκα, στην οποία ήσαν χαραγμένα 61 γράμματα του μεγαλογράμματου αττικο-ιωνικού αλφαβήτου!
Πολλοί μελετητές, ιδίως Ευρωπαίοι, μεταξύ των οποίων Βαλκάνιοι - συμπεριλαμβανομένων και των Ελλήνων (D. Detschew, Ρ. Kretschmer, Ribezzo, Seure, Basavaricius, M. Αποστολίδης, Κ. Κουρτίδης, κ.ά.) προσπάθησαν να ερμηνεύσουν, ο καθένας με τις γνώσεις του και την πλούσια φαντασία του την επιγραφή.
Κατά τον κ. Σπυρίδη, «ο κάθε ερευνητής εξ αυτών χωρίζει τις λέξεις με τον δικό του τρόπο και δίνει στις λέξεις την προσωπική του ερμηνεία έτσι, ώστε όλες αυτές οι ερμηνευτικές προσπάθειες να έχουν σαν μόνο κοινό στοιχείο την αυθαιρεσία». Ως Ξανθιώτης, ο κ Σπυρίδης ενδιαφέρθηκε για το δακτυλίδι του Εζέροβο και ασχολήθηκε ερευνητικά με αυτό από το 1988. Την έρευνά του ολοκλήρωσε στις 30 Δεκεμβρίου 2013.
Όλα αυτά γίνονται ακόμη σπουδαιότερα, εάν αναλογισθεί κανείς πως οι Θράκες δεν είχαν γραπτή γλώσσα και γι' αυτό δεν άφησαν γραπτά μνημεία. Δεν εγνώριζαν να γράφουν και θεωρούσαν μεγάλη ντροπή την χρήση των γραμμάτων (Αιλιανός «Ιστορικά Διάφορα», 8,6,1-4)... Δεν μπορούσαν να μετρήσουν πάνω από τον αριθμό τέσσερα (Αριστοτέλης «Προβλήματα», 911a, 1-4)... Ως προς την γλώσσα των Θρακών οι γνώσεις μας είναι πολύ περιορισμένες, όπως λέει ο καθηγητής Σπυρίδης.
Το γλωσσικό υλικό, που έχει διασωθεί από τους αρχαίους συγγραφείς και λεξικογράφους (κυρίως τον Ησύχιο τον Αλεξανδρέα και εν μέρει τον Στέφανο τον Βυζάντιο), περιλαμβάνει:
● 40 διαλεκτικές λέξεις,
● περίπου 1.500 κύρια ονόματα (ανθρωπωνύμια και τοπωνύμια),
● διάφορες ανάγλυφες επιγραφές, οι οποίες ευρέθησαν στην Μοισία και την Βόρεια Θράκη και οι οποίες μας καθιστούν γνωστά πολλά κύρια θρακικά ονόματα, διαφόρων εποχών και ρωμαϊκής ακόμη,
● δυο επιγραφές επάνω σε δυο χρυσά δακτυλίδα, τα οποία ευρέθησαν στο Εζέροβο και το Ντιβανλί, αντιστοίχως,
● επιγραφές σε τέσσερις ασημένιες τεφροδόχους του Ντιβανλί,
● ένα αγγείο το οποίο ευρέθη σε ιερό της Σαμοθράκης, και
● κάποιες λέξεις κυρίως φυτών χάρις στο γεγονός ότι οι αρχαίοι Έλληνες εθεωρούσαν τους Θράκες αξεπέραστους στην βοτανοθεραπεία.
Τέλος, πολλές ελληνικές λέξεις οι οποίες διαβάστηκαν στην Γραμμική Β μαρτυρούνται και στον χώρο της Θράκης.
Πολλά ονόματα και τοπωνύμια γνωστά στην Θράκη (όπως λ.χ. Αγριάνες, Δύμη, Νέστος, Σκαιός ποταμός, Άβαι, κ.ά.), υπάρχουν και στην νότια Ελλάδα. Αυτό το γλωσσικό υλικό, όμως, είναι ένα ανεπαρκές υλικό. Οι Θράκες άρχισαν να χρησιμοποιούν το ελληνικό αλφάβητο - και ειδικότερα την αττική-ιωνική παραλλαγή του, από τον 5ο π.Χ. αι., όπως προκύπτει από τα μέχρι σήμερα υπάρχοντα στοιχεία.
Ο βιολονίστας των Αβδήρων
Την προηγουμένη εβδομάδα στο Συνέδριο Φυσικών στο Ναύπλιο ο κ. Σπυρίδης ομίλησε, μεταξύ των άλλων και για τον «βιολονίστα των Αβδήρων», τον οποίο πρώτον παρουσίασε αυτή εδώ η στήλη, στο φύλλο της 21.06.2011, άρθρο με τίτλο «Στα αρχαία Άβδηρα έπαιζαν βιολί!» (Για περισσότερα, βλ. σχ. βιβλίο Γ. Λεκάκη «Μουσικής Μύηση», εκδ. MadMelody, 2013). Ο καθηγητής υπερθεμάτισε για τα αρχαία έγχορδα μουσικά όργανα με δοξάρι, που την ύπαρξη και λειτουργία τους πρώτος αναφέρει ο Ηράκλειτος (στο απόσπασμα 51), ο σκοτεινός φιλόσοφος.
Η εισήγηση έκανε εντύπωση, δεδομένου, όπως ανέφερα και στο παραπάνω άρθρο, η σύγχρονη μουσικολογία πιστέυει και διαδίδει πως οι αρχαίοι Έλληνες δεν εγνώριζαν τον δοξάρι!!!
Όσο για τον «αρχαίο Αβδηρίτη βιολονίστα» ο κ. Σπυρίδης θα ομιλήσει στις 29 Απριλίου στην αίθουσα «Δρακόπουλος» στα Προπύλαια (Πανεπιστημίου 30). ΥΓ: βλ. και σχ. ανακοίνωση του Χαρ. Σπυρίδη στο τελευταίο Βαλκανικό Συνέδριο Φυσικής.
Γιώργος Λεκάκης www.lekakis.com
ΕΝ ΤΩ ΜΕΤΑΞΥ ΣΕ ΠΑΛΑΙΌΤΕΡΗ ΣΕ ΑΝΑΡΤΗΣΗ
14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΊΟΥ 2013 ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ
Η αρχαιότερη μουσική παρτιτούρα είναι επάνω σε δαχτυλίδι.;
 |
| Το δαχτυλίδι του Εζέροβο με τη μουσική παρτιτούρα του 5ου π.Χ.αιώνα |
Τη μουσική ερμηνεία της επιγραφής, πάνω σε δαχτυλίδι, που βρέθηκε σε τάφο του 5ου π.Χ. αιώνα, στο σημερινό βουλγαρικό χωριό Εζέροβο, κοντά στη Φιλιππούπολη, έκανε ο επίκουρος καθηγητής της ακουστικής και φυσικής της μουσικής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης κ. Χαράλαμπος Σπυρίδης και θα την ανακοινώσει αύριο στο Βαλκανικό Συνέδριο Φυσικής.
Ο κ. Σπυρίδης που έχει μελετήσει την αρχαιοελληνική και βυζαντινή μουσική, υποστηρίζει ότι το κείμενο με 61 συνολικά χαρακτήρες είναι μελωδία γραμμένη στη μουσική σημειογραφία των αρχαίων Ελλήνων με ελληνικά γράμματα, κι όχι απλή ελληνική επιγραφή, όπως υποστήριζαν ως τώρα πολλοί αρχαιολόγοι και γλωσσολόγοι.
«Πιστεύω, είπε στα "ΝΕΑ" ό κ. Σπυρίδης, ότι το επίγραμμα στο δαχτυλίδι του Εζέροβο είναι μια θρακική μελωδία, πιθανόν ένας ύμνος, κι είναι γραμμένη με σύμβολα της φωνητικής μουσικής. Με τη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή και με τη βοήθεια των μουσικών πινάκων του Αλυπίου (4ος μ.Χ.) έκανα αποκωδικοποίηση των ιωνικών μουσικών συμβόλων, που είναι όλα φωνητικά, σε νότες σημερινής μουσικής σημειογραφίας.
εξέλιξη της μελωδίας είναι μουσικά και μουσικολογικά ορθή, καθώς επίσης και αισθητικά αποδεκτή. Πιθανώς ο ρυθμός της μελωδίας είναι έξι-όγδοα. Τον ίδιο ρυθμό, επισήμανε ο κ. Σπυρίδης, έχει και ό ιερότερος χορός των Θρακιωτών, ο «ζωναράδικος». Κι αυτό δεν είναι τυχαίο. Διαπιστώθηκε, είπε ο κ. Σπυρίδης, ότι οι τρεις γραμμές της μελωδίας ανήκουν στο υπεριώνιο (ή υπεριάστιο) τρόπο και οι υπόλοιπες γραμμές στον υπεραιόλιο τρόπο...».
Το δαχτυλίδι με την παρτιτούρα του θρακικού ύμνου, που βρίσκεται στο αρχαιολογικό μουσείο της Σόφιας, είχε βρεθεί στη διάρκεια ανασκαφών στον τάφο του Εζέροβο μαζί με άλλα αρχαιοελληνικά κτερίσματα, κι έχει προκαλέσει ζωηρό ενδιαφέρον συγκριτικής γλωσσολογίας,
Οι χαρακτήρες είναι γραμμένοι πάνω στην πλάκα του δακτυλιδιού χωρίς να ξεχωρίζουν οι λέξεις. Σε αντιγραφή είναι οι εξής:
ΡΟΛΙΣΤΕΝΕΑΣΝ
ΕΡΕΝΕΑΤΙΑ
ΤΕΑΝΗΣΚΟΑ
ΡΑΖΕΑΔΟΜ
ΕΑΝΤΙΛΕΖΥ
ΠΤΑΜΙΗΕ
ΡΑΖ
ΗΛΤΑ
Ο φιλόλογος Κοσμάς Αποστολίδης από τη Φιλιππούπολη είχε υποστηρίξει ότι η επιγραφή είναι γραμμένη στην ελληνική γλώσσα και ο Κωνσταντίνος Κουρτίδης είχε διατυπώσει τη γνώμη ότι είναι προφανής ο προφορικός και προαιολικός, δηλαδή ο θρακικός, χαρακτήρας της επιγραφής.
Πάντως πρέπει να σημειωθεί ότι την εποχή που γράφτηκε η επιγραφή οι Θράκες γνώριζαν την ελληνική γλώσσα την οποία μιλούσαν με ιδιαίτερους ιδιωματισμούς.
του Χρίστου Ζαφείρη
ermionh.blogspot.gr
