Βούλγαροι αρχαιολόγοι πρόσφατα ανακάλυψαν τον τάφο ενός πρώην άγνωστου αριστοκράτη του 14ου αιώνα, απόγονο της δυναστείας των Βυζαντινών Ελλήνων Παλαιολόγων, στο φρούριο της ελληνικής πόλεως Καλή Άκρα στην ακτή της Μαύρης Θάλασσας της σημερινής Βουλγαρίας, όπως δήλωσε το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της Βουλγαρίας .
Ο τάφος βρέθηκε από μια ομάδα αρχαιολόγων σε ανασκαφή με επικεφαλής τον διευθυντή του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, τον Αναπληρωτή Καθηγητή Boni Petrunova, ο οποίος έχει καθοδηγήσει τις ανασκαφές στην περιοχή Ἂκραι ή Καλή Άκρα, από το 2004.
Ο ένοικος του τάφου ταυτίστηκε με ένα χρυσό δαχτυλίδι που φέρει το όνομά του: Γιώργιου Παλαιολόγου [Φωτ: Μουσείο Εθνικής Ιστορίας] |
Παρόλο που δεν υπήρχαν άλλα ιστορικά αρχεία αυτού του προσώπου, οι αρχαιολόγοι πίστευαν ότι θα μπορούσε να ήταν άρχοντας που ζούσε εκεί στα μέσα του 14ου αιώνα.
►Ο τάφος χαρακτηρίστηκε από πλούσια ταφικά δώρα, συμπεριλαμβανομένου ενός πολυτελούς υφάσματος που τοποθετήθηκε για να καλύψει το πρόσωπό του ευγενούς αλλά και μια γυάλινη φιάλη, ήταν το Γυάλινο κύπελλο από δάκρυα πενθούντων .◄
Πιο συγκεκριμένα, οι αρχαιολόγοι βρήκαν ένα τεράστιο χρυσό δαχτυλίδι με το όνομα του ευγενή από την οικογένεια του Παλαιολόγου, που επέτρεψε να εντοπιστεί ο αριστοκράτης αυτός , δήλωσαν οι ανασκαφείς .
Οι εκσκαφές, που χρηματοδοτούνται φέτος με επιχορηγήσεις από το Υπουργείο Πολιτισμού και τον δήμο Καβάρνα, έχουν προγραμματιστεί να συνεχιστούν μέχρι το τέλος του μήνα.
Βυζαντινά νομίσματα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας που βρέθηκαν στην ελληνική πόλη Καλή Άκρα |
Η ΚΑΛΗ ΑΚΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ
Το Δεσποτάτο της Δοβρουτσάς ή Πριγκιπάτο της Καρβούνας (βουλγαρικά: Добруджанско деспотство ή Карвунско деспотство, ρουμανικά: Despotatul Dobrogei or Țara Cărvunei) ήταν ένα ημιαυτόνομο κρατίδιο στην περιοχή της σημερινής Δοβρουτσάς, που διαχωρίστηκε από τη Β΄ Βουλγαρική Αυτοκρατορία υπό την επιρροή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
Το όνομα του δεσποτάτου προέρχεται από την περιοχή Δοβρουτσά, και το εναλλακτικό του από το φρούριο της Καρβούνας (η σημερινή βουλγαρική πόλη Καβάρνα), που αναφέρεται σε βουλγαρικά και βυζαντινά έγγραφα καθώς και ιταλικούς πορτολάνους του 14ου αιώνα μ.Χ. ως η πρώτη του πρωτεύουσα, ευρισκόμενη μεταξύ της πόλης Βάρνα (60 χλμ. βορείως αυτής) και του ακρωτηρίου Καλή Άκρα (Καλιάκρα). δεσποτάτο αποσχίστηκε από τη Β΄ Βουλγαρική Αυτοκρατορία γύρω στα 1340 υπό τον Μπαλίκ (μέλος της βουλγαρο-κουμανικής δυναστείας των Τερτεριδών σύμφωνα με κάποιους συγγραφείς) και υπήχθη εκκλησιαστικώς υπό το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης. Σε κάποια έγγραφα αναφέρεται η ύπαρξη Μητρόπολης Βάρνας και Καρμπόνας (Καρβούνας) το έτος 1325. Υπό το γιο του Μπαλίκ, Τομπροτίτζα (1347-1386), το δεσποτάτο έφτασε στη μεγαλύτερη ακμή και επέκτασή του, ενώ η πρωτεύουσά του μεταφέρθηκε στην Καλή Άκρα.
Το 1346 ή 1347, το δεσποτάτο χτυπήθηκε από τον Μαύρο Θάνατο (πανώλη), που έφτασε από γενουάτικα πλοία από την αποικία τους στον Καφφά (σημερινή Θεοδοσία) της Κριμαίας, πριν μεταφερθεί αργότερα στη Σικελία, τη Γένοβα, και την υπόλοιπη Ευρώπη. Το δεσποτάτο είχε τις δικές του ναυτικές δυνάμεις, που εμπλέκονταν επίσης σε πειρατικές ενέργειες, αναγκάζοντας τους Γενουάτες να διαμαρτυρηθούν, ενώ πιθανόν το ναυτικό του δεσποτάτου πήρε μέρος σε μια επιχείρηση έξω από την Τραπεζούντα. Το 1453, το Οθωμανικό Ναυτικό κατά την πολιορκία της Κωνσταντινούπολης, είχε αρχηγό αρχικώς έναν ναύαρχο ονόματι Μπαλτόγλου, Βούλγαρο αλλαξοπιστήσαντα από το πρώην δεσποτάτο της Δοβρουτσάς (από τα τέλη του 14ου αιώνα δεν υφίστατο πλέον το δεσποτάτο).
Το 1366, ο Βούλγαρος τσάρος Ιβάν Αλέξανδρος αρνήθηκε να επιτρέψει τη διέλευση του Βυζαντινού αυτοκράτορα Ιωάννη Ε΄ Παλαιολόγου μέσω της επικράτειάς του στο ταξίδι επιστροφής του στην Πόλη μετά τις άκαρπες συνομιλίες του με τον βασιλιά της Ουγγαρίας στην Αυλή του τελευταίου, για κοινή δράση κατά των Οθωμανών, με αποτέλεσμα τον εγκλωβισμό του στο Βιδίνιο. Προκειμένου να αναγκαστούν οι Βούλγαροι να συμμορφωθούν μετά την πρωτοφανή αυτή πρόκληση και προσβολή, ο Ιωάννης Ε΄ Παλαιολόγος διέταξε τον συγγενή του, Κόμη Αμεδαίο ΣΤ΄ της Σαβοΐας, να επιτεθεί στις παραλιακές πόλεις της Βουλγαρίας στη Μαύρη Θάλασσα. Το φθινόπωρο του ίδιου έτους, το ναυτικό του Αμεδαίου κατέλαβε τις πόλεις Αγχίαλο, Μεσημβρία, Αίμονα και Κόζιακα, και στις 25 Οκτωβρίου πολιόρκησε το ισχυρό φρούριο της Βάρνας, όπου όμως αναχαιτίστηκε. Ως αποτέλεσμα όλων αυτών, τελικώς ο Ιβάν Αλέξανδρος επέτρεψε και εγγυήθηκε στους Βυζαντινούς την ασφαλή διέλευσή τους από τα βουλγαρικά εδάφη, καίτοι διατήρησαν οι δεύτεροι τη Μεσημβρία. Η Βάρνα, ο Αίμονας, και ο Κόζιακας παραχωρήθηκαν στο δεσποτάτο της Δοβρουτσάς του Τομπροτίτζα για τη βοήθεια που προσέφερε στις δυνάμεις του Βούλγαρου τσάρου εναντίον του Αμεδαίου.
Ως παραδοσιακός σιτοβολώνας, η περιοχή της Δοβρουτσάς προμήθευε σιτάλευρο την Κωνσταντινούπολη κυρίως μέσω των σημαντικών λιμανιών της Βάρνας και της Καλής Άκρας, όπου εμπορεύονταν πολλά ενετικά και γενουάτικα πλοία.λης Βάρνα (60 χλμ. βορείως αυτής) και του ακρωτηρίου Καλή Άκρα (Καλιάκρα).
Υπάρχει βέβαια ένας Γεώργιος Παλαιολόγος αλλά πολύ νωρίτερα ..............
Γεώργιος Παλαιολόγος
Γέννηση περί το 1060
Ὁ μὲν οὖν Παλαιολόγος Γεώργιος ταῖς ἀκταῖς τοῦ ἤδη ῥηθέντος βουνοῦ (ακρολοφία Καστορίας) προσορμίσας ὁπλισάμενος εἱστήκει σκοπὸν ἄνωθεν ἐπιστήσας τὸν τὸ δοθὲν αὐτῷ παρὰ τοῦ βασιλέως ἐπιτηροῦντα ἰδεῖν σύνθημα καὶ παρήγγειλεν ὡς, ὁπηνίκα τοῦτο θεάσοιτο, αὖθις αὐτὸ τούτῳ ἐπισημήνασθαι.
Αὐγαζούσης δὲ τῆς ἡμέρας ἤδη τὸ ἐνυάλιον ἀλλάξαντες οἱ τοῦ αὐτοκράτορος πόλεμον μετὰ τῶν Λατίνων ἀπὸ τῆς χέρσου συναίρειν ἠπείγοντο. Ὁ δὲ σκοπὸς τὸ δοθὲν σημεῖον θεασάμενος δι' ἑτέρου σημείου δηλοῖ τῷ Παλαιολόγῳ. Ὁ δ' εὐθὺς μετὰ τῶν σὺν αὐτῷ τὴν ἀκρολοφίαν θᾶττον καταλαβὼν συνησπικὼς ἵστατο.»
Άννα Κομνηνή, Αλεξιάς 6.1.3
Ο Γεώργιος Παλαιολόγος ήταν ένας από τους πιο εξέχοντες στρατιωτικούς διοικητές και οι υποστηρικτές του αυτοκράτορα Αλεξίου Κομνηνού (1081-1118) που συμμετείχε σε πολλές εκστρατείες και τιμήθηκε με το αξίωμα του νωβελίσσιμου.
Ήταν γιος του γνωστού, ως πρώτου μέλους της Παλαιολόγου οικογένειας, Νικηφόρου Παλαιολόγου δούκα της Μεσοποταμίας. Η σύζυγός του Άννα Δούκαινα ήταν αδελφή της Ειρήνης Δούκαινας, συζύγου τού Αλέξιου Α΄ Κομνηνού. Έπαιξε σημαντικό ρόλο στις εκστρατείες του (1081-1085), ειδικά στην μάχη στο Δυρράχιο (18 Οκτωβρίου 1081), στην πολιορκία και επανάκτηση της Καστοριάς εναντίον των Νορμανδών, καθώς και στην μάχη του λόφου Λεβούνιου κοντά στην Κωνσταντινούπολη κατά των Πετσενέγων (1087-1091).[2] Οι εκστρατείες αυτές ήταν η κύρια πηγή που χρησιμοποιείται από την Άννα Κομνηνή στην Αλεξιάδα στις μάχες του πατέρα της. Στη σύνοδο του 1094 αναφέρεται ως νωβελίσσιμος.[3]
Ο Γεώργιος Παλαιολόγος είχε έναν μικρότερο αδελφό, τον Νικόλαο
Είχε αποκτήσει τέσσερις γιους:[4]
Νικηφόρος, δούκας της Θεσσαλονίκης. Ο δισεγγονός του Ανδρόνικος Παλαιολόγος ήταν ο πατέρας του Μιχαήλ Η΄.
Ανδρόνικος π. 1083/85-π. 1115/18, κυβερνήτης της Θεσσαλονίκης.
Μιχαήλ, σεβαστός.Αλέξιος, νυμφεύτηκε την Άννα Κομνηνή Δούκαινα. Ο εγγονός του Αλέξιος Παλαιολόγος νυμφεύτηκε σε 2ο γάμο την Ειρήνη Αγγελίνα (κόρη του Αλεξίου Γ΄) και είχαν κόρη τη Θεοδώρα Παλαιολογίνα, μητέρα του Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου.
- Angold, Michael, The Byzantine Empire 1025–1204: A Political History(1984) Η βυζαντινή αυτοκρατορία 1025 - 1204:Μία πολιτική ιστορία. Longman. ISBN 0582490618
- Skoulatos, Basile (1980) (στα γαλλικά), Les personnages byzantins de l'Alexiade: Analyse prosopographique et synthese.
©ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ