Στην ελληνική μυθολογία με το όνομα Καλυδώνιος Κάπρος είναι γνωστό ένα φοβερό στο μέγεθος και στη δύναμη αγριογούρουνο, το οποίο έστειλε η θεά Άρτεμις για να τιμωρήσει τον βασιλιά της πόλεως Καλυδώνας στην Αιτωλία.
Σύμφωνα με τον μύθο, ο βασιλιάς της Καλυδώνας Οινέας προσέφερε τους πρώτους ετήσιους καρπούς της χώρας προς όλους τους θεούς εκτός από την Άρτεμη. Η θεά τότε από την οργή της έστειλε τον Κάπρο, που σκότωνε τους γεωργούς όταν πήγαιναν να σπείρουν και προκαλούσε καταστροφές γενικώς στα υπάρχοντα των χωρικών. Τότε ο Μελέαγρος, γιος του Οινέα και της Αλθέας, για να απαλλάξει τη χώρα από το θηρίο, κάλεσε τους περισσότερους από τους ήρωες της Ελλάδας και τους υποσχέθηκε ότι όποιος κατόρθωνε να το σκοτώσει θα έπαιρνε ως έπαθλο το τομάρι και το κεφάλι του θηρίου.
Ακολούθησε το περίφημο «κυνήγι του Καλυδωνίου Κάπρου», στο οποίο πήραν μέρος οι πιο ονομαστοί μυθικοί ήρωες της εποχής (ο Βακχυλίδης στα «Επινίκια» τους αποκαλεί «αρίστους των Ελλήνων»).
Με αλφαβητική σειρά αναφέρονται (Π = από τον Παυσανία, Υ = από τον Υγίνο, Ο = από τον Οβίδιο) οι παρακάτω:
Αγκαίος ο Τεγεάτης Π, Ο, Υ
Άδμητος Ο, Υ
Άκαστος Ο
Άλκωνας Ο, Υ
Αμφιάραος Π, Ο
Ασκληπιός Υ
Αταλάντη Π, Ο, Υ
Δευκαλίωνας (γιος του Μίνωα) Υ
Διόσκουροι (Κάστορας και Πολυδεύκης) Π, Ο, Υ
Δρύας (ο γιος του Άρη) Ο, Υ
Εναίσιμος Ο, Υ
Έποχος (ο γιος του Λυκούργου) Π
Ευρύπυλος
Ευρυτίων Ο
Εύρυτος του Ερμή Υ
Εύφημος Υ
Εχίονας, Ο, Υ
Θησέας Π, Υ
Ιάσονας Ο, Υ
`Ιδας Ο, Υ
Ιόλαος Π, Ο, Υ
`Ιππασος (ο γιος του Ευρύτου) Ο, Υ
Ιππόθους Π, Υ, Ο
Ιφικλής
Ίφικλος
Καινέας Ο, Υ
Κηφέας
Κομήτης (γιος του Θεστίου) Π, Ο
Λαέρτης Ο
Λέλεγας Ο
Λεύκιππος Ο, Υ
Λυγκέας Ο, Υ
Μελέαγρος (γιος του Οινέως) Π, Υ
Μόψος Ο, Υ
Νέστωρ Ο
Πανοπέας Ο
Πειρίθους Π, Ο
Πηλέας Π, Υ
Πλέξιππος
Πρόθους (γιος του Θεστίου) Π, Ο
Τελαμώνας Π, Ο, Υ
Τοξέας Ο
Υλέας Ο
Φοίνικας Ο, Υ
Φυλέας Ο
Αφού πρώτα φιλοξενήθηκαν οι ήρωες στα ανάκτορα του Οινέως επί εννέα ημέρες, βγήκαν για να συναντήσουν το αγριογούρουνο. Στην αρχή σκοτώθηκαν από αυτό ο Υλέας και ο Αγκαίος.
Ο πρώτος κυνηγός που κατάφερε να τραυματίσει το ζώο ήταν η θρυλική Αταλάντη, που το πέτυχε στο πίσω μέρος, και ο δεύτερος ο Αμφιάραος, που το πέτυχε στο μάτι.
Στη συνέχεια ο Μελέαγρος σκότωσε το θηρίο χτυπώντας το με το ακόντιό του στο πλευρό.
Πήρε λοιπόν το έπαθλο, το δέρμα του Κάπρου, και στη συνέχεια το χάρισε στην Αταλάντη, που είχε πρώτη τραυματίσει το ζώο.
 |
| Το κυνήγι του Καλυδωνίου Κάπρου σε μελανόμορφο αγγείο από τη Λακωνία, έργο του «Ζωγράφου του Ναύκρατη», περ. 555 π.Χ. -Μουσείο του Λούβρου. |
Επακολούθησε μάχη και σε αυτή ο Μελέαγρος σκότωσε τους Τοξέα και Πλέξιππο, αδελφούς της μητέρας του, η οποία τότε τον καταράστηκε, επικαλούμενη εναντίον του την οργή των «χθόνιων θεών» .
Τελικώς, στη συνέχεια του μύθου (σε δύο διαφορετικές εκδοχές), ο Μελέαγρος έχασε τη ζωή του εξαιτίας αυτών των γεγονότων.
 |
| Μαρμάρινη ρωμαϊκή σαρκοφάγος από το Βικοβάρο με αναπαράσταση του κυνηγιού του Καλυδωνίου Κάπρου (Palazzo dei Conservatori, Ρώμη). |
Εξ αυτού έλαβε το θέμα ο Σκόπας στο γλυπτό στολισμό του ανατολικού αετώματος του ναού της Αλέας Αθηνάς στη Τεγέα, όπως επίσης ο Κλιτίας, στο διάκοσμο του περίφημου κρατήρα γνωστότερου ως αγγείο του Φρανσουά, κ.άλ.
 |
| Αρχαϊκή Αγγειογραφία, Μελανόμορφος ρυθμός, πρώιμη περίοδος, Κλειτίας- Στο Αγγείο του Κλιτία « Francois» α' πλευρά,. Στην α ζώνη της α' πλευράς εικονίζεται το κυνήγι του Καλυδωνίου κάπρου. |
Πηγές: el.wikipedia.org
Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου, τόμ. 10ος, σελ.141
Emmy Patsi-Garin: Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας, εκδ. οίκος «Χάρη Πάτση», Αθήνα 1969
ΦΩΤ : ΑΡΧΕΙΟ ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ
ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
ΔΕΙΤΕ
Αταλάντη ,η μοναδική γυναίκα Αργοναύτης
Μελέαγρος και Αταλάντη
Ο ήρωας Μελέαγρος και το κυνήγι του Καλυδωνίου κάπρου
