Ο Αλέξανδρος Γ΄ ο Μακεδών (Αρχαία Πέλλα, 22 Ιούλιος 356 π.Χ. – Βαβυλώνα, 13 Ιουνίου 323 π.Χ.), κοινώς γνωστός ως Μέγας Αλέξανδρος ή Αλέξανδρος ο Μέγας ήταν Έλληνας βασιλεύς του Αρχαίου Ελληνικού Βασιλείου της Μακεδονίας, αυτοκράτορας της Μακεδονικής αυτοκρατορίας (μετά την εκστρατεία του) και μέλος της δυναστείας των Αργεαδών. Ήταν ηγεμόνας της Πανελλήνιας Συμμαχίας κατά της Αχαιμενιδικής αυτοκρατορίας. Οι κατακτήσεις του, αποτέλεσαν τον θεμέλιο λίθο της Ελληνιστικής εποχής των βασιλείων των Διαδόχων και Επιγόνων του.
Γεννήθηκε στην Πέλλα της Μακεδονίας στις 20 Ιουλίου του έτους 356 π.Χ. Γονείς του ήταν ο βασιλιάς Φίλιππος Β' της Μακεδονίας και η πριγκίπισσα Ολυμπιάδα της Ηπείρου. Ως βασιλιάς της Μακεδονίας, συνέχισε το έργο του πατέρα του, Φιλίππου Β', και του παππού του, Αμύντα Γ', ικανών στρατηγών, πολιτικών και διπλωματών, οι οποίοι διαδοχικά αναμόρφωσαν το μακεδονικό βασίλειο και το εξέλιξαν σε σημαντική δύναμη του ελληνικού κόσμου, και με τη σειρά του ο Αλέξανδρος το διαμόρφωσε σε παγκόσμια υπερδύναμη. Ως Μακεδόνας είχε συνείδηση της ελληνικής του καταγωγής.
Παλάτι Αλεξάνδρου Ιωνικό κιονόκρανο ΚΤΗΡΙΟ ΙV
Υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους στρατηγούς στην ιστορία, και κατά την περίοδο των 13 ετών της βασιλείας του (336 – 323 π.Χ.) κατέκτησε το μεγαλύτερο μέρος του τότε γνωστού κόσμου προς την ανατολή (Μικρά Ασία, Περσία, Αίγυπτο κλπ), φτάνοντας στις παρυφές της Ινδίας, και χωρίς να έχει ηττηθεί σε καμία μάχη που ο ίδιος συμμετείχε. Οι Αλεξανδρινοί χρόνοι αποτελούν το τέλος της κλασικής αρχαιότητας και την απαρχή της περιόδου της παγκόσμιας ιστορίας γνωστής ως Ελληνιστικής.
Δυτική Στοά Προπυλου- Δωρικό κιονόκρανο
Πέθανε στη Βαβυλώνα, στο παλάτι του Ναβουχοδονόσορα Β', στις 10–13 Ιουνίου του 323 π.Χ., σε ηλικία 32 ετών. Το σύνολο της επιρροής του, συχνά τον κατατάσσει μεταξύ των κορυφαίων παγκοσμίων προσωπικοτήτων όλων των εποχών με τη μεγαλύτερη επιρροή, μαζί με τον δάσκαλό του, Αριστοτέλη.
Σήμερα
ΚΤΗΡΙΟ-Ι-ΑΝΑΤ.ΑΨΙΔΑ-ΕΠΙΚΡΑΝΟ ΠΑΡΑΣΤΑΔΑΣ ΠΡΙΝ ΤΑ ΜΕΣΑ 3 ΑΙ.π.Χ.
Μέρος των ανακτόρων είχε έρθει στο φως από την αρχαιολογική σκαπάνη ήδη από το 1957, με την διαφορά ότι ουδείς τότε γνώριζε ότι επρόκειτο για κάτι τόσο σημαντικό. Άλλωστε οι αλλαγές στην μορφολογία της περιοχής σε αυτά τα περίπου 2.500 χρόνια που μεσολάβησαν ήταν τεράστιες. Η Πέλλα σήμερα δεν βρέχεται από θάλασσα και στην πορεία του χρόνου οι παρακείμενοι ποταμοί κατέβασαν φερτά υλικά τα οποία μετέτρεψαν τον κάποτε κόλπο της σε λίμνη που στη συνέχεια αποξηράνθηκε.
Ήδη, οι αρχαιολόγοι έχουν εντοπίσει την ακτογραμμή του λιμανιού της Πέλλας και το νησάκι Φάκος που βρισκόταν απέναντί της και διέθετε τείχος. Πλέον προσπαθούν να αντιληφθούν τι γινόταν τα πρώτα χρόνια ίδρυσης της πόλης στις αρχές του 5ου αιώνα και τα χρόνια στα οποία λειτουργούσε ως λιμάνι. Πάντως στα ελληνιστικά χρόνια ο Φάκος ήταν ακόμη ορατός σαν λοφίσκος πλέον, γιατί η περιοχή είχε γίνει ήδη έλος. Εκεί σύμφωνα με τον Διόδωρο το Σικελιώτη και τον Πολύβιο ήταν και το θησαυροφυλάκιο των Μακεδόνων, ενώ άλλοι αναφέρουν ότι ήταν και φυλακή.
Ανδρώνας Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών
Στην πορεία όμως και καθώς οι ανασκαφές προχωρούσαν βγήκαν στην επιφάνεια τα στοιχεία που δεν χωρούσαν αμφισβήτησης, με αποτέλεσμα σήμερα να γνωρίζουμε το σημείο όπου γεννήθηκε και ανδρώθηκε ο Μέγας Αλέξανδρος, σε μια επιφάνεια κτηριακών συγκροτημάτων που φτάνει στα 70 στρέμματα γης,
Νότιο τμήμα κτηρίου-Ι μετά την ολοκλήρωση των εργασιών
Μιλώντας η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πέλλας, Ελισάβετ Τσιγαρίδα εξηγεί: «Οι διαστάσεις αυτές μπορούν να γίνουν αντιληπτές αν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι η Πέλλα ήταν τότε η πρωτεύουσα του Μακεδονικού Βασιλείου.
.Κτήριο-Ι-Μνημειακό Πρόπυλο και χώρος στάθμευσης μετά την ολοκλήρωση των εργασιών
Το ανάκτορο ξεκίνησε πιο μικρό, αλλά επεκτάθηκε μετά την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η περίοδος από το 320 ως το 250 π.Χ. ήταν μια εποχή τεράστιας ακμής για τη Μακεδονία, ενώ ήταν γνωστός και ο πλούτος του ανακτόρου. Δεν ξεχνάμε ότι σε όλο τον τρίτο και τον δεύτερο π.Χ. αιώνα, η Πέλλα ήταν το κέντρο του Μακεδονικού Βασιλείου, ένα από τα σπουδαιότερα κράτη της εποχής».
Μνημειακό πρόπυλο μετά την ολοκλήρωση των εργασιών
Οι εργασίες συνεχίζονται ώστε να γίνει επισκέψιμο το μεγαλύτερο μέρος αυτής της έκτασης και να μπορεί ο ταξιδιώτης να βιώσει το πρωτόγνωρο συναίσθημα του να ξεναγηθεί και να περπατήσει στα βήματα του Μακεδόνα βασιλιά.
Να δει με τα μάτια του τα απομεινάρια της παλαίστρας όπου γυμναζόταν, το ανάκτορο στο οποίο μεγάλωσε ή ακόμη και την κολυμβητική δεξαμενή που λειτουργούσε ως αρχαίου τύπου πισίνα για τους βασιλικούς γόνους.
Μνημειακό Πρόπυλο
Παράλληλα τρέχει και ένα δεύτερο πρόγραμμα, που αναμένεται να υλοποιηθεί φέτος δηλαδή μέχρι το 2023. Ουσιαστικά αφορά την ψηφιακή αποτύπωση του συνόλου των οικοδομημάτων ώστε να είναι δυνατή μια εικονική «ξενάγηση» στους χώρους, με μια όσο το δυνατόν πιο πιστή αναπαράσταση των επτά βασικών κτηρίων αλλά και των τρόπων ή των οδών που αυτά συνδέονταν μεταξύ τους με εσωτερικούς διαδρόμους, αυλές, σκάλες και διάφορες στοές.
Κτήριο 1
Εκείνο που είναι αδύνατο να μεταφερθεί επαρκώς στο «σήμερα» είναι ο πλούτος ως ένδειξη δύναμης και ισχύος που υπήρχε στο παλάτι. Μετά την ήττα των Μακεδόνων από τους Ρωμαίους το 168 π.Χ, οι κατακτητές μετέβησαν άμεσα στην Πέλλα, στην καρδιά δηλαδή του βασιλείου των Μακεδόνων. Αν και δεν προχώρησαν σε καταστροφές των κτηριακών εγκαταστάσεων, λεηλάτησαν ανελέητα τα ανάκτορα αποσπώντας αμύθητους θησαυρούς, νομίσματα, πολύτιμους λίθους, καλλιτεχνήματα και κάθε λογής αντικείμενα και ένα μέρος εξ αυτών κατέληξε είτε στα πουγκιά τους είτε πίσω στη Ρώμη.
Ανάλογη τύχη είχαν και τα μέλη της βασιλικής οικογένειας των Μακεδόνων. Οι τελευταίοι στην γραμμή αίματος του Αλέξανδρου που μεταφέρθηκαν ως σκλάβοι εκεί όπου τους περίμενε τραγική μοίρα και τέλος. Μετά από αυτό το γεγονός τα ανάκτορα δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ ξανά ως τέτοια παρά το γεγονός ότι η Πέλλα παρέμεινε σημαντικό κέντρο κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους αφού περνούσε από εκεί η περίφημη Εγνατία Οδός που ένωνε την Ανατολή με την Δύση.
ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ
Η ΑΡΧΑΙΑ ΠΕΛΛΑ ΑΠΟ ΨΗΛΑ. 2019 από τον Kostas Gertzos
Ο αρχαιολογικός χώρος της Αρχαίας Πέλλας βρίσκεται 1 km ΝΔ του χωριού Πέλλα και 12 km ανατολικά των Γιαννιτσών. Ήταν η πρωτεύουσα των Μακεδόνων μετά τις Αιγές (Βεργίνα). Η πόλη έφτασε σε πλήρη ακμή την εποχή του Φιλίππου του Β και του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Παρέμεινε πρωτεύουσα του Μακεδονικού κράτους μέχρι την κατάληψη της από τους Ρωμαίους.
ΤΕΛΟΣ
