Ο Αλέξανδρος Γ’ γεννήθηκε το 356 π.Χ στην Πέλλα, την πρωτεύουσα τότε του Μακεδονικού βασιλείου. Ήταν γιος του Μακεδόνα Φιλίππου Β’ και της Ολυμπιάδας, Πριγκήπισσας των Μολοσσών στην Ήπειρο.
Ο Μακεδονικός βασιλικός οίκος λεγόταν ‘Αργεάδες’ ή ‘Τημενίδες’. Σύμφωνα με την παράδοση ο ιδρυτής του Βασιλικού οίκου – ο οποίος σημειωτέον διαφέρει ανάλογα με την ιστορική πηγή – ήρθε στην Μακεδονία, απο το Άργος της Πελοποννήσου και ήταν απόγονος του Ηρακλή. Ήταν με λίγα λόγια, Ηρακλείδες εξ’ Άργους.
Από την εποχή του Αλέξανδρου Α’, που έμεινε στην ιστορία με το παρατσούκλι ο ‘Φιλλέλην’, οι Μακεδόνες Βασιλείς μετείχαν στους Ολυμπιακούς αγώνες, στους οποίους ως γνωστόν μόνο Έλληνες μπορούσαν να πάρουν μέρος. Λίγο πολύ θα έχουμε ακούσει όλοι μας την ιστορία του Αλέξανδρου Α’ και την διαμαρτυρία των συναθλητών του σχετικά με το ότι ήταν βάρβαρος και δεν θα έπρεπε να λάβει μέρος. (Εκτενέστερη ανάλυση περί αυτού σε ένα από τα επόμενα θέματα). Όταν του ζητήθηκαν εξηγήσεις, ο Αλέξανδρος απόδειξε την Ελληνική καταγωγή του, αναφέρομενος στην ιστορία των Τημενιδών και από τότε ποτέ δεν αμφισβητήθηκε ξανά.
Ο πατέρας του Αλέξανδρου, Ο Φίλιππος Β’ ήταν γιος του βασιλιά της Μακεδονίας Αμύντα Γ’ και της Ευρυδίκης, πριγκήπισσας των γειτονικών Λυγκηστών. Οι Λυγκηστές παλαιότερα υπαγόντουσαν στους Μολοσσούς για αυτό τους βρίσκουμε σε ιστορικές πηγές [1] είτε σαν Μολοσσικά έθνη, είτε σαν Λυγκηστές Μακεδόνες. Στην ουσία είχαν αναμειχτεί σε ένα μικρό βαθμό με τους Ιλλυριούς. Ο βασιλικός τους οίκος ισχυριζόταν ότι είναι Βακχιάδες απόγονοι από την Κόρινθο και παντρευόντουσαν συχνά με μέλη γειτονικών βασιλείων. Η Ευρυδίκη για παράδειγμα ήταν κόρη του Σίρρα ή Ίρρα – άλλοι τον θεωρούν Λυγκηστή [2] και κατ’ άλλους είναι Ιλλυριός- και μιας Λυγκηστίδας πριγκήπισσας.
Σειρά έχει τώρα η γενεαλογία του Αλέξανδρου από την μεριά της μητέρας του, της Ηπειρώτισσας Ολυμπιάδας. Το όνομα της όπως μαθαίνουμε απο τον έγκριτο ιστορικό W. Heckel “Πολυξένη όταν ήταν παιδί, Μυρτάλη όταν παντρεύτηκε, και αργότερα μετονομάστηκε Ολυμπιάδα και Στρατονίκη“. [3] Το όνομα Ολυμπιάδα της δόθηκε, σύμφωνα με την παράδοση, ύστερα απο την νίκη του Φίλιππου στους Ολυμπιακούς αγώνες.
Τα μέλη του βασιλικού οίκου των Μολοσσών, οι λεγόμενοι ‘Αιακίδες’ ισχυρίζονταν να είναι απόγονοι του γιού του Αχιλλέα, Νεοπτόλεμου και της Ανδρομάχης που κατέφυγαν στην περιοχή μετέπειτα της πτώσης της Τροίας. Στην κλασσική εποχή, η καταγωγή απο φημισμένους Ομηρικούς ήρωες, όπως ο Αχιλλέας, πρόσδιδε τεράστιο κύρος στους απογόνους τους. Η Ολυμπιάδα ήταν κόρη του Νεοπτόλεμου, βασιλιά της Ηπείρου και της Ανασατίας,[4] αγνώστων λοιπών στοιχείων αλλά πιθανότατα Ηπειρώτισσας. Στις αρχές του 6ου αιώνα ο τύραννος της Σικυώνος Κλεισθένης θέλησε να βρει σύζυγο για την κόρη του Αγαρίστη. Κάλεσε τους ‘καλύτερους των Ελλήνων για να αποφασίσει με ποιόν θα πάντρευε την κόρη και ανάμεσα στους μνηστήρες ήταν και ο Βασιλιάς των Μολοσσών, Άλκων.
Ως τώρα εξετάσαμε την γενεαλογία του Αλέξανδρου. Στην συνέχεια, περνάμε σε ένα εξίσου σημαντικό ερώτημα. Πως ένιωθε ο ίδιος ο Αλέξανδρος ;...Απ’ όλες τις ιστορικές πηγές, παίρνουμε το ίδιο μήνυμα. Ο Αλέξανδρος δεν έχανε ευκαιρία να πιστοποιεί πόσο περήφανος ήταν που ήταν Έλληνας. Η σούμα απο όλα αυτά είναι: Οι γονείς του είχαν Ελληνική καταγωγή. Ο Αλέξανδρος θεωρούσε τον εαυτό του Έλληνα. Μιλούσε Ελληνικά. Μεγάλωσε και μορφώθηκε απο φημισμένους Έλληνες δάσκαλους και είχε σαν αγαπημένο του βιβλίο, την Ιλιάδα. Πίστευε στους ίδιους θεούς όπως και οι άλλοι Έλληνες. Ανέλαβε να φέρει σε πέρας και τα κατάφερε, μια εκστρατεία, βασισμένη σε μακροχρόνια έχθρα μεταξύ των Ελλήνων και των Περσών, σαν ‘Αρχιστράτηγος των Ελλήνων’. Αυτός και ο στρατός του, διέδωσαν την Ελληνική γλώσσα και πολιτισμό, σε όλα τα έθνη απο τα οποία πέρασαν και κατα συνέπεια ο Αλέξανδρος δικαιότατα έχει παραμείνει δια μέσου των αιώνων σαν ένα σύμβολο της Ελληνικής Ιστορίας και πολιτισμού.
[1] Εκαταίος
[2] Καπετανόπουλος ‘Σίρρας – Ευριδίκη’
[3] Waldemar Heckel “Who’s Who In The Age Of Alexander The Great: Prosopography Of Alexander’s Empire” p. 181
[4] Φαβορίνος ap. Jul Val 1.7 (frg. 49)