Και μια μικρή ιστοριούλα για όσους αγαπούν την αρχιτεκτονική! Ο ψηλός "κύριος" δίπλα μου, όπως όλα δείχνουν, είναι μια μεγαλοφυής επινόηση του αρχιτέκτονα του ανακτόρου των Αιγών που έλυσε τα χέρια όλων των ομοτέχνων του για πολλούς-πολλούς αιώνες και χρησιμοποιήθηκε σε ανατολή και δύση, όπου παράγονταν μνημειακή αρχιτεκτονική....
Αγγελική Κοτταρίδη
Τι έκανε λοιπόν ο δαιμόνιος αυτός άνθρωπος, που πιστεύω (δηλ. έχω πια πολλές ενδείξεις για αυτό) ότι είναι ο γνωστός από τις πηγές αρχιτέκτονας και πολεοδόμος Πύθεος από την Πριήνη;
Πήρε έναν ιωνικό κίονα, τον έκοψε στην μέση κατά τον άξονα του ύψους του σε δύο ημικίονες και ανάμεσα τους έβαλε έναν πεσσό, όλα δουλεμένα στο ίδιο κομμάτι λίθου (ανά σπόνδυλο).
Έτσι μπορούσε, αυξομειώνοντας το πάχος του πεσσού, να έχει το επιθυμητό πάχος στύλου που του ηταν απαραίτητο για να γεφυρώσει στατικά το εκάστοτε άνοιγμα, κρατώντας την διάμετρο και συνακόλουθα το ύψος του κίονα στην επιθυμητή διάσταση.
Όταν γνωρίζουμε την προσήλωση των αρχαίων στις αναλογίες, καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικό είναι αυτό.
Ο αρχιτέκτονας Πύθεος - Ένας σπουδαίος αρχιτέκτονας του 4ου αι. π.Χ. θα μπορούσε να έχει χτίσει το ανάκτορο του Φιλίππου Β’ στις Αιγές, όπως καταθέτει ως υπόθεση εργασίας η κυρία Αγγελική Κοτταρίδη. Πρόκειται για τον Πύθεο από τη Μικρά Ασία, αρχιτέκτονα του ναού της Αθηνάς Πολιάδος στην Πριήνη και του Μαυσωλείου του Μαύσωλου, αλλά και πολεοδόμο επίσης, ο οποίος εφάρμοζε στα έργα του καθαρούς μαθηματικούς λόγους. Στην περίπτωση μάλιστα του ανακτόρου των Αιγών ο αριθμός 8 φαίνεται να είναι το κλειδί σε διάφορες διαστάσεις. Ο ίδιος άλλωστε είχε συνεργαστεί στο Μαυσωλείο με τον γλύπτη Λεωχάρη, ο οποίος εργάστηκε για τον Φίλιππο Β Δ στο ανάκτορο.
Ένα παράδειγμα: Στο άνοιγμα που βλέπουμε (το άνοιγμα του προθαλάμου του νότιου τριμερούς συγκροτήματος προς το περιστύλιο του ανακτόρου) το πάχος τοίχου και αντίστοιχα ανοίγματος, στο οποίο καλείται να ανταποκριθεί ο στύλος είναι τουλάχιστον 1,10 μ., αυτό σημαίνει ότι, αν χρησιμοποιούσε ιωνικό κίονα αυτής της διαμέτρου, θα έφτανε σε ένα ύψος κοντά στα 9 μέτρα, ενώ χρειάζεται κάτι λιγότερο από 6 μ, φτάνοντας σε μία διάμετρο βάσης 0,65μ (2 πόδια) όπως αυτό που βλέπουμε.
Στον όροφο των στοών της όψης, με το ίδιο πάχος ανοίγματος, με αυτόν τον τρόπο, κατορθώνει να χρησιμοποιεί κίονες με διάμετρο βάσης 0.41 μ (5 παλάμες) και το ανάλογο ύψος κ.ο.κ.
Έτσι μπορεί να οργανώνει στατικά τις δομές και αισθητικά τις όψεις του κτηρίου του με ελευθερία, ασφάλεια και συγχρόνως εφαρμόζοντας εξαιρετικά ενδιαφέροντα συστήματα οργάνωσης που αντιστοιχούν σε πολλαπλές λειτουργίες...
Καταλαβαίνω ότι γίνεται πολύπλοκο, αλλά κρατείστε αυτό: έχουμε εντοπίσει τέσσερις κατηγορίες μεγέθους ιωνικών «αμφιπεσσοκιόνων» , με διάμετρο βάσης κίονα αντίστοιχα 0,65μ., 0,41 μ. , 0.25μ. και 0.16 μ. και ΝΑΙ η αναλογία μεταξύ αυτών (ως διάμετρος, συνακόλουθα και ύψος) είναι 1,6, δηλαδή η αναλογία της χρυσής τομής!!!!
Δεν κατάφερα να βρω το αρχαίο όνομα αυτού του στοιχείου, οπότε, περιγραφικά, τον είπα «αμφιπεσσοκίονα » !....
Στο πρώτο σχόλιο μια φωτογραφία από τους αμφιπεσσοκίονες του ορόφου της νοτιοανατολικής στοάς της πρόσοψης, όπως τους ανατάξαμε στο Μουσείο...Η φωτογραφία στο μνημείο είναι της Meropi Chatzimichali
Πηγή: Angeliki Kottaridi
Η Αγγελική Κοτταρίδη είναι απόφοιτος του τμήματος αρχαιολογίας και ιστορίας της τέχνης της φιλοσοφικής σχολής του Α.Π.Θ. με μεταπτυχιακές σπουδές στην κλασική, προϊστορική και μεσαιωνική αρχαιολογία, την ιστορία της τέχνης, την αρχαία και μεσαιωνική φιλολογία, την εθνολογία και τη θεατρολογία, είναι διδάκτωρ της κλασικής αρχαιολογίας της φιλοσοφικής σχολής του Πανεπιστημίου της Κολωνίας. Για σειρά ετών βοηθός του Μανόλη Ανδρόνικου στην ανασκαφή της Βεργίνας και από το 1991 αρχαιολόγος του ΥΠΠΟ, είναι αρμόδια για τον αρχαιολογικό χώρο και το Μουσείο των Αιγών (Βεργίνας), όπου μεταξύ άλλων σχεδίασε και οργάνωσε την έκθεση των θησαυρών στο Μουσείο των βασιλικών τάφων. Υπεύθυνη για όλα τα έργα ανάπλασης, ανάδειξης και συντήρησης της βασιλικής Νεκρόπολης και του Ανακτόρου των Αιγών, της πρώτης πρωτεύουσας των Μακεδόνων.
Επιστημονική υπεύθυνη και συγγραφέας κειμένων της μεγάλης ηλεκτρονικής έκδοσης του ΥΠΠΟ για τις Αίγες, αλλά και της παρουσίασης του χώρου και του μουσείου στο διαδίκτυο, έχει δημοσιεύσει, εκτός από τη διδακτορική της διατριβή με θέμα τις μάγισσες στον αρχαιοελληνικό μύθο, μια μεγάλη σειρά μελετών, άρθρων, καταλόγου κτλ. με θέματα σχετικά με την έρευνα και την ανασκαφή στις Αίγες και τη Μακεδονίδα γη, τα ταφικά έθιμα των Μακεδόνων, την αρχαία ζωγραφική, τη μαγεία, το μύθο, τη θρησκεία και τις γυναίκες στην αρχαιότητα, καθώς και με την προβληματική της κοινωνικοποίησης της αρχαιολογίας και της σημασίας της προσέγγισης της φιλοσοφίας του αρχαίου κόσμου σήμερα.
Παράλληλα με την πλούσια ανασκαφική και λοιπή ερευνητική δραστηριότητα, σε συνεργασία με το ζωγράφο Χ. Μποκόρο προχώρησε στην ανάπλαση των αριστουργηματικών χρυσελεφάντινων κλινών από τον τάφο του Φιλίππου Β΄, και οργάνωσε σειρά περιοδικών εκθέσεων του ΥΠΠΟ στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Αθήνα, Ανόβερο, Ρώμη, Δελχί, Νέα Υόρκη): «Μακεδόνες, οι Έλληνες του Βορρά», «Από τη Μήδεια στη Σαπφώ» κ.ά.).
1982 στο θέατρο των Αιγών. Η Αγγελική Κοτταρίδη στο μέσον της φωτογραφίας
Έχει συμμετάσχει σε πολλά επιστημονικά συνέδρια και συμπόσια, έχει δώσει διαλέξεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αλλά και συνεντεύξεις και παρουσιάσεις στον περιοδικό και ηλεκτρονικό Τύπο, ενώ έχει συνεργαστεί ως επιστημονικός σύμβουλος σε διεθνείς τηλεοπτικές παραγωγές και εκπαιδευτικά ντοκιμαντέρ.
Είναι μέλος του Συμβουλίου Μουσείων και Μουσειακής Πολιτικής του ΥΠΠΟ και Γενική Γραμματέας του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων.
