Ο τάφος του Δαρείου και της Άτοσσα στο σημερινό Ιράν
Βασίλισσα Άτοσσα: Η κόρη του Κύρου που ανέτρεψε τον αδελφό της και έπεισε τον Δαρείο να εκστρατεύσει κατά των Ελλήνων – Εφηύρε το παντελόνι, για να επιβληθεί στους Πέρσες
Η φημισμένη αυτοκρατορία των Αχαιμενιδών ήταν μια αρχαία ιρανική αυτοκρατορία που ιδρύθηκε από τον περίφημο Κύρο τον Μέγα το 550 π.Χ.
Γρήγορα αναδείχθηκε ως μία από τις κορυφαίες παγκόσμιες δυνάμεις της εποχής και σάρωσε μεγάλο μέρος της Εγγύς Ανατολής με ανυποχώρητη κυριαρχία. Όσοι ήταν πιο κοντά στον Κύρο τον Μέγα απολάμβαναν μεγάλο πλούτο και δύναμη, αλλά είχαν και κρίσιμους ρόλους να παίξουν.
Ένα από αυτά τα άτομα ήταν η βασίλισσα Atossa, κόρη του ίδιου του αυτοκράτορα Κύρου, και η σύζυγος του μετέπειτα ηγεμόνα, Δαρείου του Μεγάλου.
Πώς ήταν η ζωή της και ποια είναι η ιστορία της; Είναι αλήθεια ότι και οι γυναίκες είχαν μεγάλη δύναμη σε εκείνες τις αρχαίες εποχές;
Η προέλευση του ονόματός της
Το όνομα Atossa είναι παλαιοπερσικής προέλευσης και η ακριβής σημασία του δεν είναι απολύτως σαφής. Οι αρχαίες γλώσσες και οι έννοιές τους έχουν εξελιχθεί και, σε ορισμένες περιπτώσεις, έχουν χαθεί με την πάροδο του χρόνου.
Αυτό που γνωρίζουν σήμερα οι μελετητές είναι ότι η Atossa είναι στην πραγματικότητα η ελληνική μεταγραφή του παλαιού περσικού ονόματος Utauθa. Θα μπορούσε να σημαίνει: «χαρίζοντας μεγάλο πλούτο» ή «καλά χορηγεί».
Στην Αχαιμενιδική περίοδο, τα ονόματα είχαν μεγάλη σημασία, ειδικά των μελών της βασιλικής οικογένειας. Τα ονόματα επιλέγονταν συχνά για να αντανακλούν τις ιδιότητες, τις φιλοδοξίες ή θρησκευτικές πεποιθήσεις του ατόμου ή της οικογένειάς τους.
Η Atossa, η κόρη του Κύρου του Μεγάλου και η σύζυγος του Δαρείου Α’ θα λάμβανε ένα όνομα που ενσαρκώνει την αξιοπρέπεια και το καθεστώς της καταγωγής της. Ο Ζωροαστρισμός, η κυρίαρχη θρησκεία εκείνη την εποχή, που ιδρύθηκε από τον προφήτη Ζωροάστρη, έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του περσικού πολιτισμού και των πεποιθήσεων, και αυτή η επιρροή πιθανότατα επεκτάθηκε στις ονοματοδοσίες της εποχής.
Η Atossa γεννήθηκε γύρω στο 550 π.Χ. και ο πατέρας της, Κύρος ο Μέγας , ήταν ο ιδρυτής της Πρώτης Περσικής Αυτοκρατορίας και ένας από τους πιο σημαντικούς κατακτητές της ιστορίας. Η μητέρα της ήταν η Κασσάντα, μια από τις συζύγους του Κύρου. Είχε πολλά αδέλφια, συμπεριλαμβανομένου του αδελφού της, Καμβύση Β’, ο οποίος αργότερα έγινε βασιλιάς της Περσίας.
Οι πληροφορίες για την πρώιμη ζωή και την παιδική ηλικία της βασίλισσας Άτοσσα είναι σχετικά σπάνιες και πολλά από όσα είναι γνωστά προέρχονται από αρχαίους Έλληνες ιστορικούς, κυρίως από τον Ηρόδοτο.
Φυσικά, ως πριγκίπισσα, η Atossa θα είχε λάβει μια εκπαίδευση που θα άρμοζε στη βασιλική της ιδιότητα. Αυτή η εκπαίδευση πιθανότατα περιλάμβανε εκμάθηση για τα περσικά έθιμα, τις παραδόσεις, τις γλώσσες, την ιστορία και πιθανώς ακόμη και τις θρησκευτικές διδασκαλίες, ιδιαίτερα εκείνες που σχετίζονται με τον Ζωροαστρισμό.
Ο Κύρος την ήθελε διάδοχο και εκείνη εκθρόνισε τον αδελφό της
Ο πατέρας της την μεγάλωσε σαν αγόρι και όταν εκείνος πέθανε την όρισε διάδοχό του. Αυτό όμως προκαλούσε προβλήματα γιατί ο λαός δεν ήταν συνηθισμένος να διοικείται από μία γυναίκα.
Όταν πέθανε ο Κύρος ο Μέγας, τον διαδέχθηκε ο γιος του, Καμβύσης. Ωστόσο, σε μια μάχη για την εξουσία που ακολούθησε, ο Δαρείος -ένας ισχυρός ευγενής- αναδείχθηκε νικητής και ανέλαβε το ρόλο του Αυτοκράτορα.
Παντρεύτηκε την Άτοσσα και έτσι εδραίωσε τη θέση του στη βασιλική δυναστεία των Αχαιμενιδών. Ο γάμος της Άτοσσα με τον Δαρείο Α’ έγινε καθοριστικός για τον καθορισμό της διαδοχής του περσικού θρόνου. Έτσι, η αξίωση του Δαρείου για το θρόνο νομιμοποιήθηκε πλήρως μέσω του γάμου του με την Άτοσσα, η οποία ήταν απόγονος της βασιλικής καταγωγής.
Μαθαίνουμε από αρχαίες πηγές ότι η Ατόσα είχε σημαντική επιρροή στην περσική αυλή ως βασίλισσα και συμμετείχε σε βασικές κρατικές υποθέσεις. Δεν ήταν απλώς μια παθητική φιγούρα, αλλά έπαιξε ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση πολιτικών και αποφάσεων, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της βασιλείας του συζύγου της, Δαρείου Α’. Επιπλέον, γέννησε στον σύζυγό της έναν γιο και κληρονόμο, τον Ξέρξη Α’, ο οποίος έγινε ο επόμενος αυτοκράτορας.
Σύμφωνα, δε, με τον Ελλάνικο, εφηύρε το παντελόνι, που ήταν ένα ρούχο ουδέτερο που δεν αποκάλυπτε το φύλο του ανθρώπου που το φορούσε έτσι ώστε να μην υπογραμμίζεται το γεγονός ότι ήταν γυναίκα.
Η Άτοσσα επέβαλλε σε όλους τους υπηκόους της, άντρες και γυναίκες, να φοράνε αυτό το ένδυμα που αποδείχθηκε τόσο πρακτικό που δεν το αποχωρίστηκαν από τότε. Με αυτόν τον τρόπο ηγήθηκε με επιτυχία πολλών φυλών και επέδειξε μεγάλο θάρρος στο πεδίο της μάχης και στρατιωτική ιδιοφυΐα.
Ο γιατρός Δημοκήδης και η εκστρατεία στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο η Άτοσσα υπέφερε από μια αρρώστια (όγκο στο στήθος, που της προκαλούσε φλεγμονή και πύο). Ζήτησε τη βοήθεια του αιχμάλωτου ιατρού Δημοκήδη, που καταγόταν από την κάτω Ιταλία, και έτσι μπόρεσε να θεραπευτεί.
Σύμφωνα με το Ηρόδοτο η Άτοσσα, για να ευχαριστήσει τον Δημοκήδη, που νοσταλγούσε να επιστρέψει στην πατρίδα του, ενθάρρυνε και έπεισε τελικά τον σύζυγό της Δαρείο να εκστρατεύσει κατά των Ελλήνων.
Αχαιμενίδες σε αγγείο του 540 π.Χ. ΕΑΜ -Φ.αρχαιογνώμων
Αρχικά, ο Δαρείος προετοιμαζόταν τότε να επιτεθεί κατά των Σκυθών, αλλά τελικά φέρεται να πείστηκε από την σύζυγό του να εκστρατεύσει κατά των Ελλήνων. Παρά ταύτα δεν έχει αποδειχθεί ιστορικά ότι η επεκτατική πολιτική του Δαρείου οφειλόταν στην πανουργία και τον δυναμισμό της Άτοσσα.
Η επανάσταση των Ιώνων στα 498 π.Χ. πιθανότερα συνέβαλε ως αφορμή στην επίθεση των Περσών εναντίον των Ελλήνων.
Η θέση της και η γνώμη της στην Περσική αυλή ήταν πολύ μεγάλη λόγω του ότι ήταν κόρη του Κύρου Β΄ του Μέγα και επέβαλε στον σύζυγο της Δαρείο Α’ να ορίσει διάδοχό του τον δικό της γιο Ξέρξη Α’, αν και δεν ήταν πρωτότοκος.
Η Άτοσσα ήταν ο κεντρικός χαρακτήρας του Αισχύλου στην τραγωδία του «Πέρσες».
Μήπως είναι η Σεμίραμις;
Λέγεται ότι η Ατόσσα ίσως να ταυτίζεται με την θρυλική Πέρσα βασίλισσα πολεμίστρια Ροδογύνη ή ακόμα και με την βασίλισσα Σεμίραμη που φημιζόταν για τις πολεμικές της ικανότητες αλλά και για τις εφευρέσεις της και την αρχιτεκτονική της μεταρρύθμιση
Ως βασίλισσα, η Atossa θα ήταν σημαντικός προστάτης της Ζωροαστρικής θρησκείας, η οποία ήταν η κυρίαρχη πίστη στην Περσική Αυτοκρατορία. Ο Ζωροαστρισμός έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του περσικού πολιτισμού και κοινωνίας και η επιρροή του επεκτάθηκε στη βασιλική αυλή.
Συμπέρασμα
Είναι σαφές από τα ελληνικά γραπτά ότι η Atossa είχε σίγουρα σημαντική δύναμη και επιρροή στην Αυτοκρατορική Αυλή. Είναι απόδειξη ότι ακόμη και στην αρχαιότητα, γυναίκες ευγενικής καταγωγής μπορούσαν να καταλάβουν σημαντικές θέσεις και να παίξουν κρίσιμους ρόλους στην αυλή.
Ένα άλλο σημάδι της δύναμής της και του σεβασμού που απολάμβανε είναι η ταφή της: η Άτοσσα αναπαύθηκε σε έναν πλούσιο λαξευμένο βράχο τάφο, δίπλα στον σύζυγό της, Δαρείο τον Μέγα.
Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ η ζωή και οι συνεισφορές της Άτοσσα είναι συναρπαστικές, οι ιστορικές πληροφορίες από αυτήν την εποχή είναι συχνά περιορισμένες και υπόκεινται σε κάποια ασάφεια. Οι Έλληνες ιστορικοί ήταν συχνά προκατειλημμένοι όταν έγραφαν για τους Πέρσες.
Έτσι, όπως συμβαίνει με πολλά αρχαία ιστορικά πρόσωπα, οι λεπτομέρειες γύρω από τη ζωή της βασίλισσας Άτοσσα μπορεί να συνεχίσουν να αποτελούν αντικείμενο έρευνας και εξερεύνησης από ιστορικούς και αρχαιολόγους.
Αλλά ακόμα κι έτσι, περιμένουμε με ανυπομονησία νέες συναρπαστικές λεπτομέρειες για τη ζωή και τις πράξεις αυτής της Βασίλισσας.Εκ του ://hellasjournal.com/
