Ο Ηρακλής. ο Κέρβερος και ο Ερμής
Μια εξαιρετική ανακάλυψη στην Μεγάλη Ελλάδα έγινε κατά τη διάρκεια της τοποθέτησης αγωγού ύδρευσης στο Giugliano, στη βόρεια Νάπολη. Οι αρχικές έρευνες αποκάλυψαν την παρουσία μιας πρώιμης αυτοκρατορικής εποχής νεκρόπολης από μέτριους αλλά άθικτους τάφους.
Ωστόσο, μετά από αρκετές εβδομάδες ανασκαφής, αρχαιολόγοι ανακάλυψαν έναν εντυπωσιακό υπόγειο ταφικό θάλαμο, διαστάσεων 3m επί 4m, σε βάθος άνω των 3m, πλήρως καλυμμένο με τοιχογραφίες και σε εξαιρετική κατάσταση διατήρησης, ανενόχλητο αφού σφραγίστηκε πριν από περισσότερα από 2.000 χρόνια.
Μέσα στον θάλαμο βρέθηκαν δύο σαρκοφάγοι, με τα σκελετικά υπολείμματα του νεκρού και τα τα κηφικά αντικείμενα που τους συνόδευαν ακόμα μέσα.
Αρχαιολογικός χώρος του Liternum
Οι πλαϊνοί τοίχοι του θαλάμου διαθέτουν μια όμορφη διακόσμηση φεστούνι,( festuca pratensis ) η οποία θυμίζει τις πραγματικές γιρλάντες που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της κηδείας. Στον μπροστινό τοίχο εμφανίζονται δύο ιχθυοκένταυροι (μυθικά πλάσματα των Ελλήνων που είναι μισός άνθρωπος, μισό άλογο και μισό ψάρι), που κρατούν μια ασπίδα μεταξύ τους, πιθανώς αναφορά στις ναυτικές νίκες της Ρώμης και την ίδρυση της κοντινής θαλάσσιας αποικίας στο Liternum.
Στην απέναντι πλευρά, το θέμα των τοιχογραφιών προκαλεί τη σφαίρα του κάτω κόσμου, με τον τρικέφαλο σκύλο Κέρβερο, φύλακα του κάτω κόσμου, που αγωνίζεται εναντίον του Ηρακλή στους τελευταίους από τους 12 κόπους του, παρουσία του Ερμή, του αγγελιοφόρου των θεών.
Η χρονολόγηση του τάφου είναι σε αρκετά περιορισμένο χρονικό εύρος, το οποίο πηγαίνει από τη δημιουργία της αποικίας του Liternum το 194 π.Χ. έως το 27 μ.Χ. μια ημερομηνία που καταγράφηκε σε μια επιγραφή μέσα σε έναν από τους τάφους από την τελευταία φάση της εναπόθεσης στη νεκρόπολη του Κέρβερου.
Μπορούμε λοιπόν να φανταστούμε ότι ο ιδιοκτήτης αυτού του πλούσιου τάφου ήταν πιθανότατα ένας πλούσιος Ρωμαίος πολίτης, ίσως ένας βετεράνος που είχε λάβει μέρος στις νίκες μαζί με τον διάσημο στρατηγό Σκιπίωνα Αφρικανό και ο οποίος είχε λάβει ως δώρο μέρος των εδαφών που προορίζονταν για τη νέα αποικία.
