Το Χορηγικό Μνημείο του Λυσικράτους

Πρόκειται για ένα χορηγικό μνημείο, που έστησε το 334 πΧ. ο Λυσικράτης. Στην αρχαία Αθήνα, όταν ένας χορηγός, δηλαδή χρηματοδότης μιας θεατρικής παράστασης, κέρδιζε το βραβείο, η πολιτεία του έδινε το δικαίωμα να κτίσει ένα μνημείο για να στήσει πάνω του τον τρίποδα που πήρε ως έπαθλο για τη νίκη του.

Όταν, λοιπόν, το έργο που είχε χορηγήσει ο Λυσικράτης νίκησε σε θεατρικούς αγώνες, έκτισε αυτό το μνημείο όπου έστησε πάνω τον δικό του τρίποδα. Η οδός Τριπόδων που ξεκινά από δω ήταν στην αρχαιότητα ένας κεντρικός δρόμος της πόλης με πλάτος 6 μ., στολισμένος με τρίποδες νικητών σε θεατρικούς αγώνες. Από αυτούς πήρε και το όνομά της.

Περιγραφή
Το μνημείο του Λυσικράτη, κορινθιακού ρυθμού, είναι διακοσμημένο με μια ζωφόρο που έχει θέμα την περιπέτεια του θεού Διονύσου με τους Τυρρηνούς πειρατές. Οι πειρατές αιχμαλώτισαν τον θεό χωρίς να γνωρίζουν ποιος είναι και σκόπευαν να τον πουλήσουν δούλο! Τότε ο Διόνυσος, αφού ελευθερώθηκε, τους τιμώρησε με την βοήθεια των σατύρων: τους μεταμόρφωσε σε δελφίνια. Όπως καταλαβαίνετε, η επιλογή του θέματος δεν είναι τυχαία. Είχε ως σκοπό όχι μόνο να διακοσμήσει το μνημείο, αλλά και να τιμήσει τον θεό Διόνυσο αφού προς τιμήν του γινόταν οι δραματικοί αγώνες.

Η ανασκαφή
H αρχαία οδός των Tριπόδων άρχιζε από το Πρυτανείο και κατέληγε στο θέατρο του Διονύσου (Παυσανίου I. 20. 1). Tο όνομά της οφειλόταν στους χαλκούς τρίποδες, που δίδονταν ως βραβεία στους νικητές χορηγούς στους αγώνες διθυράμβου στα Διονύσια, οι οποίοι είχαν και την υποχρέωση να αναθέσουν τον τρίποδα. Τα χορηγικά μνημεία ιδρύονταν κατά μήκος της οδού, και ήταν άλλοτε απλά και άλλοτε μνημειώδη, όπως το μνημείο του Λυσικράτους (335/4 π.X.).