Στις 15/05/2015 έγινε η παρουσίαση των ανασκαφικών εργασιών, αλλά και των ευρημάτων που ήρθαν στο φως από το υπέδαφος του Πειραιά. Αποκαλύφθηκε μέρος του Ιπποδάμειου συστήματος, καθώς και πληθώρα αντικειμένων.
Υπόγειες δεξαμενές, σήραγγες, ένα άγνωστο μεγάλο υδραγωγείο και πολλά άλλα που υπήρχαν για αιώνες ακριβώς κάτω από τα πόδια μας, παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στο ευρύ κοινό.
Βασική επιδίωξη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων υπήρξε από την έναρξη του έργου «Επέκταση της Γραμμής 3: Τμήμα Χαϊδάρι – Πειραιάς» η διεπιστημονική προσέγγιση του αρχαιολογικού υλικού με στόχο την πληρέστερη τεκμηρίωση των ανασκαφικών δεδομένων παράλληλα με την απρόσκοπτη εξέλιξη του τεχνικού έργου. Η φύση των ευρημάτων άλλωστε ευνόησε από την πρώτη κιόλας στιγμή την ανάπτυξη της στενής συνεργασίας της αρχαιολογικής ομάδας με τον Τομέα Υδατικών Πόρων και Περιβάλλοντος της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και το τμήμα Τεχνικής Γεωλογίας της Αττικό Μετρό Α.Ε.
Πριν ξεκινήσουν τα έργα, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων, υπό την συνεχή επίβλεψη της υπεύθυνης αρχαιολόγου του έργου Στέλλας Χρυσουλάκη διενήργησε σωστική ανασκαφή και προχώρησε σε σχεδιαστική, τοπογραφική και φωτογραφική αποτύπωση, βιντεοσκόπηση, λήψη εκμαγείων, μέτρηση υδατοπερατότητας, αλλά και στερεώσεις in situ. Μετά το πέρας των αρχαιολογικών ερευνών, οι χώροι παραδόθηκαν στον εργολάβο του έργου για την συνέχιση των εργασιών.
Ιπποδάμειο σύστημα
Ο αρχαίος Πειραιάς χαράχθηκε και οικοδομήθηκε με βάση το περίφημο Ιπποδάμειο ρυμοτομικό σύστημα, το οποίο περιλάμβανε δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης.
Ο Μιλήσιος πολεοδόμος Ιππόδαμος, τελειοποίησε κατά τον 5ο αι. π.X. το σύστημα αυτό, που διαιρεί το χώρο της πόλης με κάθετους και οριζόντιους δρόμους σε ορθογώνιες οικοδομικές νησίδες, οι οποίες περιλαμβάνουν τις οικίες και τα δημόσια κτίρια.
Οι δεξαμενές που ανακαλύφθηκαν στην ανασκαφή του Δημοτικού Θεάτρου εξυπηρετούσαν ιδιωτικές οικίες, και ανάγονται έως και την ελληνιστική εποχή. Ωστόσο, αρκετές προσπάθειες ανεύρεσης ύδατος φαίνεται ότι έγιναν και με διάνοιξη πηγαδιών, μερικά από τα οποία επικοινωνούσαν με γειτονικές δεξαμενές μέσω σηράγγων. Κατά κύριο λόγο όμως οι δεξαμενές ήταν ομβροδέκτες, εφόσον συνέλεγαν τα νερά της βροχής. Σε αρκετές περιπτώσεις συναντάμε διεύρυνση του όγκου κωδωνόσχημων ή απιόσχημων δεξαμενών με παράπλευρες σήραγγες επενδεδυμένες με κονίαμα στεγανοποίησης, οι οποίες ενίοτε συνέδεαν δύο ή και περισσότερες δεξαμενές μεταξύ τους, διευκολύνοντας έτσι και την ορθότερη διαχείριση των υδάτων. Η άντληση του νερού γινόταν από τα στόμια είτε των δεξαμενών, είτε των συνδεδεμένων με αυτές φρεάτων («πηγαδιών»).
Γενικά, αναφέρεται ότι σε όλη την περιοχή του Πειραιά υπήρχαν εκατοντάδες αντίστοιχες δεξαμενές, πολλές από τις οποίες έχουν βρεθεί σε αρχαιολογικές ανασκαφές, και μέρος των οποίων έχει συγκεντρωθεί στη διατριβή του αρχαιολόγου Eickstedt (1991).
Περισσοτερες πληροφορίες για το Ιπποδάμειο σύστημα ύδρευσης διαβάστε ΕΔΩ
Πληροφορίες: ΕφορείαΑρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής Πειραιώς και Νήσων, ΙΤΙΑ, ΑΣΤΙΚΗ ΣΠΗΛΑΙΟΛΟΓΙΑ
ΠΗΓΗ ΟΜΑΔΑ ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ