Οι αρχαίοι Ασσύριοι δύτες είχαν και φιάλη οξυγόνου...; Μάλλον όχι...

Στην εικόνα βλέπετε ένα ανάγλυφο του 8ου - 7ου π.Χ. Εικονίζει έναν Ασσύριο «αυτοδύτη», ο οποίος κολυμπά σε μεγάλο βάθος, κάτω από την « άγκυρα » , η οποία ευρίσκεται επάνω αριστερά.
Προφανώς διασχίζει ένα ποτάμι, φαίνεται και η κυματορροή του... Αλλά και είναι γνωστό ότι οι Ασσύριοι δεν είχαν σχέσεις με την θάλασσα και απέκτησαν ξαφνικά αυτοδύτες ;

Σε Ασσυριακό ανάγλυφο περί το 730 π.Χ. δείχνει Φοίνικες να μεταφέρουν αντικείμενα με τους πλόες τους .Οι Ασσύριοι δεν είχαν ιδιαίτερες σχέσεις με την θάλασσα για αυτό χρησιμοποιούσαν τους Φοίνικες

Αλλά το ιδιαίτερο της παραστάσεως είναι ότι χρησιμοποιεί γι’ αυτό ένα φουσκωμένο με αέρα δέρμα ζώου, δέον όπως χαρακτηριστεί η αρχαιότερη απεικόνιση «φιάλης οξυγόνου δυτών»…Έτσι περιγράφουν την παραπάνω εικόνα του 860 π.Χ. από το Βρετανικό Μουσείο, όπου αποδίδεται ότι είναι δύτης (αυτοδύτης) έχοντας παροχή οξυγόνου η τουλάχιστον ατμοσφαιρικού αέρα, σε ασκό , κολυμπά σε ποτάμι ή τάφρο .... Είναι όμως έτσι ;...Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με την σειρά ....

Εδώ βλέπουμε το άνω δεξιά μέρος της εικόνας (ανάγλυφο του 860 π.Χ.) να είναι το σημείο που δείχνει η πιο πάνω φωτογραφία που χρησιμοποιείται πολλάκις για απόδειξη αυτοδύτη , αλλά και το υπόλοιπο μέρος του ανάγλυφου δείχνει και άλλους να κρατούν ασκούς άλλους όχι και να βρίσκονται στο νερό αλλά και άλογα να ρίχνονται στο νερό, οπότε συμπεραίνουμε ότι όλοι κολυμπούν ,αλλά ίσως και να κολυμπούν στην επιφάνεια μόνο τα άλογα αλλά και η βάρκα που μεταφέρει ένα άρμα το κατ εξοχήν όπλο των Ασσυρίων, βλέπουμε λοιπόν ότι δεν είναι άγκυρα αλλά η θέση που τοποθετούνται τα υποζύγια .

Σε μια υπόθεση εργασίας ... Να θεωρήσουμε οι εχθροί από την απέναντι όχθη , δεν το περιμένουν και θα ξαφνιαστούν από τους δύτες όταν βγούνε στην όχθη τους άρα για αυτό γίνεται η επιχείρηση αυτή... Αλλά χωρίς όπλα;...
Ο εχθρός απέναντι δηλαδή θα βλέπει μια η περισσότερες βάρκες να τον πλησιάζουν στην μεριά της όχθης του αλλά και άλογα να κολυμπούν προς το μέρος του και δεν θα υποψιαστεί τίποτε ...; Ποιο το νόημα λοιπόν του υποβρύχιου περάσματος των πολεμιστών ;

Ένα άλλο το πιο σημαντικό στοιχείο είναι η άνωση....! Δεν είναι δυνατόν να είναι βυθισμένο σε νερό του σώμα ενός ανθρώπου αγκαλιά με ένα τόσο μεγάλο ασκό ...!

Εδώ βλέπουμε περισσότερη εικόνα και βλέπουμε ότι μαζί με τον δύτη με τον ασκό υπάρχει και άλλος κολυμβητής χωρίς ασκό , αυτός πως αναπνέει ;

Εδώ βλέπουμε καθαρά ότι γίνεται μεταφορά άρματος με μικρό πλόα

Εδώ βλέπουμε ότι πράγματι πρόκειται για ακροφύσιο άρματος και ότι υπάρχουν αρκετοί κολυμβητές χωρίς ασκό. Επίσης βλέπουμε κολυμβητές στην όχθη που φουσκώνουν ασκούς για να πέσουν στο νερό .

Σε μία αποτύπωση του ανάγλυφου, από έκδοση του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης βλέπουμε σχεδόν την ολική εικόνα του ανάγλυφου που αναφερόμαστε . Εδώ το στράτευμα διαβαίνοντας ποταμό πρόκειται να κάνει μια μαζική επίθεση ή μαζικό πέρασμα πλήθους και οι δύτες ως αυτοδύτες κρυφίως δεν θα υπήρχε καμιά χρησιμότητα να επιχειρήσουν, αποκλείεται λοιπόν να είναι δύτες -αυτοδύτες

Επίσης έχουμε και άλλα ανάγλυφα με αυτή την διαδικασία που ακολουθούν οι Ασσύριοι σε μια επίθεση ή πέρασμα ποταμού .Εξάλλου η πρωτεύουσά τους Νινευί είναι στο ηπειρωτικό κέντρο πλάι στον Τίγρη ποταμό, μεταξύ Κασπίας και Αν. Μεσογείου , πολύ μακριά από θάλασσα.

Βέβαια οι Ασσύριοι χρησιμοποιούσαν συχνά τα φουσκωμένα ασκιά για μεταφορά αντικειμένων και άλλων στοιχείων στα ποτάμια όπως βλέπουμε εδώ σε μία αποτύπωση του 1853 ανάγλυφου των Ασσυρίων

Αυτό γίνεται και σήμερα στην περιοχή

Νεο-Ασσυριακή εποχή, Ανάγλυφο από το Nimrud (883-859 π.Χ.)

Την τακτική αυτή και σε μία επίθεση, όπως βλέπουμε, οι Ασσύριοι χρησιμοποιούν συχνά, μάλιστα οι πολεμιστές εδώ είναι με την ενδυμασία τους μέσα στο νερό. Εδώ δεν είναι δυνατόν με τα βαριά μακριά ενδύματα να είναι σε υποβρύχια αποστολή και να κολυμπούν κάτω από το νερό ,όπου ο πνιγμός είναι κάτι σίγουρο.

Η άμαξα του βασιλέως εδώ περνά πλωτή γέφυρα ποταμού . Πιθανά φτιαγμένη με πολλούς παραγεμισμένους με αέρα ασκούς (αποτύπωση από έκδοση του Παν Χαϊδελβέργης )

Σε ένα ανάγλυφο από την Πρωτεύουσα Νινευί των Ασσυρίων βλέπουμε την χρήση ασκού από ζώο για να διασχίσουν ποταμό/

Πουθενά λοιπόν δεν έχουμε απόδειξη ότι οι Ασσύριοι χρησιμοποιούσαν αέρα ατμοσφαιρικό σε κάποιο σκεύος για να βυθίζονται μέσα στο νερό ως αυτοδύτες και δεν είναι απλά ζήτημα ερμηνείας αλλά κάτι ουσιαστικό .

Άλλες ενδείξεις

1

Το Σπήλαιο των κολυμβητών είναι ένα σπήλαιο με αρχαία τέχνη , την βραχογραφία , στο ορεινό οροπέδιο Gilf Kebir του τμήματος της Λιβύης της έρημο της Σαχάρας. Εκτός από το τεράστιο κύτος αριστερά και ένα μάλλον ξιφία δεξιά αυτό που μπορεί να παρατηρήσει κάποιος είναι ότι εδώ πρόκειται μάλλον για μυθικές γοργόνες και όχι για ανθρώπινα όντα

Το Γκιλφ αλ Κεμπίρ είναι οροπέδιο στο Κυβερνείο Νέας Κοιλάδας της απομακρυσμένης νοτιοδυτικής γωνίας της Αιγύπτου, και της νοτιοανατολικής Λιβύης. Το όνομά του μεταφράζεται ως "το μεγάλο εμπόδιο". Αυτό τα 7770 τετραγωνικών χιλιομέτρων ψαμμίτη οροπέδιο, περίπου στο μέγεθος του Πουέρτο Ρίκο, υψώνεται 300 μέτρα από τη Λιβυκή έρημο.

Το όνομα Γκιλφ Κεμπίρ δόθηκε στο οροπέδιο του πρίγκιπα Καμάλ Ελ Ντιν Χουσεΐν το 1925, δεδομένου ότι δεν είχε καμία τοπική ονομασία. Είναι γνωστό για την άγρια ομορφιά του, τον απόμακρο χαρακτήρα του, το γεωλογικό ενδιαφέρον, και τα πετρογλυφικά που απεικονίζουν μια παλαιότερη εποχή της άφθονης ζωής των ζώων και την ανθρώπινη κατοίκηση στην περιοχή.

Οι βραχογραφίες της περιοχής μοιάζουν με τη τέχνη των κοιλάδων του Νείλου. Η περιοχή της Σαχάρας ήταν πιο υγρή μέχρι τα μέσα του Ολόκαινου ή περίπου το 4000 π.Χ., όταν οι μουσώνες υποχώρησαν προς τα νότια, αναγκάζοντας τους ανθρώπους να μεταναστεύσουν. Άλλοι θεωρούν ότι είναι προ 10.000 ετών όταν η Σαχάρα ήταν λίμνη . Κάποιοι υποχώρησαν ανατολικά της κοιλάδας του Νείλου, παίρνοντας μαζί τους τις πεποιθήσεις τους και επηρεάζουν την αιγυπτιακή τέχνη.

2
Μια αναφορά για δύτη στην Πτολεμαϊκή Αίγυπτο που μάλλον πρόκειται απλά για κολυμβητή και όχι για αυτοδύτη έχουμε σε ζωγραφική παράσταση της βασίλισσας Κλεοπάτρας

Δείχνει την Πτολεμαία βασίλισσα να ψαρεύει και πίσω της με ρωμαϊκή στολή ο Μάρκος Αντώνιος και ένας κολυμβητής να υποβοηθά το έργο της . Όπως προαναφέραμε ένας κολυμβητής δεν μπορεί να βυθιστεί κρατώντας έναν ασκό τέτοιου μεγέθους χωρίς πολλά βάρη. O Μάρκος Αντώνιος, ο διάσημος Ρωμαίος στρατηγός, προσπάθησε να αποκτήσει την όμορφη Κλεοπάτρα βάζοντας δύτες όπου τους πληρώνει να κάνουν το εξής να βουτήξουν κρυφά και να τοποθετήσουν ένα ψάρι στο αγκίστρι κατά την διάρκεια αλιευτικού ανταγωνισμού. Αλλά η Κλεοπάτρα δεν ήταν μόνο όμορφη, αλλά και πονηρή. Ανακάλυψε την εξαπάτηση και την επόμενη μέρα διέταξε τον δύτη να βάλει ένα αλατισμένο ψάρι στο γάντζο. Δηλαδή ένας απλός δύτης που πήγαινε μερικά μέτρα βάθος όχι αυτοδύτης.

3
Υπήρχαν φημισμένοι δύτες στην αρχαιότητα – και δη στην Ελλάδα. Περίφημοι όλων ήταν οι Ρόδιοι, οι Δήλιοι, οι Ευβοείς, αλλά και άλλοι .
Στον Κρητικό πολιτισμό στην αρχαία Ελλάδα (3000-1400 π.Χ.) ασκείται το μάζεμα των σφουγγαριών και συλλέγονται σαλιγκάρια πορφύρας από τα οποία παρασκευάζονται, τα «μωβ», η πορφύρα , έχουν δε τη δυνατότητα να φέρουν το χρώμα μόνο βασιλείς και ευγενείς. Δύτες από τη Μεσόγειο αγωνίστηκαν για το δικαίωμα να εξαγάγουν πολύτιμα μαύρα κοράλλια ή πολύτιμα εμπορεύματα από βυθισμένα πλοία. Ακόμα και στην Ιλιάδα του Ομήρου βρίσκουμε καταδύσεις: "Ο δύτης βουτά σε αναζήτηση τροφής από τη θάλασσα".
Επίσης ο Όμηρος αναφέρει την χρήση σπόγγων, η συλλογή των οποίων δεν γίνεται χωρίς σκάφανδρο και παροχή αέρος. Τα σφουγγάρια τα αναφέρει και ο Πλάτων. Ο δε Αριστοτέλης («Προβλήματα») αναφέρει χρήση ανεστραμμένης χύτρας, για συγκράτηση / παροχή αέρος. Επιχειρήσεις με δύτες αναφέρει ο Θουκυδίδης στις Συρακούσες και ο Αρριανός από τον Μ. Αλέξανδρο στην πολιορκία της Τύρου . Καταδυτικές επιχειρήσεις που δεν γίνονται άνευ παροχής αέρος στους δύτες…Ο Ηρόδοτος περιγράφει επίσης πώς ο αθηναϊκός στρατός χρησιμοποίησε αυτοδύτες για να ανοίξει τις αλυσίδες του λιμανιού κατά την εισβολή των Συρακουσών το 413 π.Χ.
Ο Τίτος Λίβιος μας λέει πως τον 2ο αιώνα μ.Χ.... Ο βασιλιάς Περσέας έριξε τον θησαυρό του στη θάλασσα για να μην πέσει στα χέρια του εχθρού, μόνο για να τον ανακτήσει αργότερα χάρη σε ένα είδος δύτη,αυτούς που ονομάζονται στα κατοπινά χρόνια από τους Ρωμαίους «urinatores».

Περί 500 π.Χ. Ένας σφουγγαράς (;) ετοιμάζεται να βουτήξει. Ζωγραφική σε ελληνικό αγγείο

Περίπου το 460 π.Χ., ο Ηρόδοτος είπε την ηρωική ιστορία του Σκύλλα από την Σκιώνη, έναν Έλληνα δύτη και της κόρης του που έφυγαν από την Περσική αιχμαλωσία κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας. Οι Πέρσες υποθέτουν λοιπόν ότι πνίγηκε.

Στη Σκιώνη της Μακεδονίας, στις αρχές του 5ου πΧ. αιώνα, γεννήθηκε η Ύδνα Κυανή. Πατέρας της ήταν ο διάσημος κολυμβητής και καταδύτης, Σκύλλης ή Σκολίας.-Σύμφωνα με τον Παυσανία , πριν από μια κρίσιμη ναυμαχία με τους Πέρσες , η Υδνα και ο πατέρας της, ο Σκύλλης , προσφέρθηκαν εθελοντικά να βοηθήσουν τις ελληνικές δυνάμεις, βανδαλίζοντας τον κοντινό πολεμικό στόλο της Περσίας .

Οι Πέρσες ξεκίνησαν την αναζήτηση για τους δύο, αλλά δεν μπορούσαν να τα εντοπίσουν και υποθέτουν ότι πνίγηκαν.
Κάτω από το σκοτάδι, ο Σκύλλας επέστρεψε, χρησιμοποιώντας ένα κοίλο καλάμι ως αναπνευστήρα.
Αφού λοιπόν ανέπνεε μέσα από το κούφιο καλάμι έκοψε τα σχοινιά πρόσδεσης του πλοίου του Πέρση βασιλιά Ξέρξη , έκανε δε την ηρωική αυτή πράξη για αποφευχθεί μια ξαφνική επίθεση κατά του ελληνικού στόλου. Αργότερα, σύμφωνα με την ιστορία, κολύμπησε υποβρύχια για 15 χιλιόμετρα για να συναντήσει τους Έλληνες συντρόφους του που ήταν στο ακρωτήριο του Αρτεμισίου.

Αναφορά για αυτοδύτες.

Μία ίσως πρώτη καταγραφή έχουμε εξ αφορμής αυτής της επιγραφής που αναφέρει για δύτες.
Αυτοί οι επαγγελματίες, που βρέθηκε ότι υπήρξαν στη ρωμαϊκή εποχή, συγκεντρώθηκαν σε συντεχνίες, όπως αυτές του ποταμού Τίβερη και το λιμάνι της Ostia.

Ο πλόας του ναυαγίου του Mandrague de Giens

Η δουλειά τους ήταν αφιερωμένοι στην ανάκτηση πεσμένων αντικείμενων στο λιμάνι,ή για να κάνουν τις επισκευές των πλοίων ή να τραβήξουν τα φορτία των βυθισμένων πλοίων, η εργασία τους διέπονταν από τον Rhodia lex δηλώνοντας ότι ο ευρών θα μπορούσε να κρατήσει το ένα τρίτο της αξίας του εξορυσσόμενου υλικού μέχρι 15 μέτρα βάθος και το ήμισυ αν αυτό ανακτήθηκε μετά τα 15 και μέχρι 27 μέτρα. Αλλά σπάνια βυθίζονταν σε περισσότερο από 27 μέτρα λόγω της υψηλής πίεσης.

Ο Πλίνιος περιγράφει, στο έργο του Naturalis Historia (XXXV, 139), το είδος των εργασιών που εκτελούνται: οι δύτες ξεκινούσαν την κατάδυση όπου θα γεμίσουν το στόμα με ελαιόλαδο και θα ρίξουν λίγες σταγόνες νερού λίγο-λίγο , για να έχουν περιστασιακά ορατότητα κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στο νερό.
Οι «Ουρινατόρες» οι δύτες δηλαδή, χρησιμοποίησαν μεγάλες πέτρες ως έρμα για να κατεβαίνουν πιο γρήγορα, όπως αποδεικνύεται από τα ευρήματα που ανακαλύφθηκαν κατά την ανασκαφή του ναυαγίου του Mandrague de Giens .

Μια άλλη αναφορά

Σύμφωνα με την περιγραφή του Αριστοτέλη στο βιβλίο του "Προβλήματα" ο Αλέξανδρος χρησιμοποίησε αυτό που σήμερα ονομάζουμε καταδυτικό κώδωνα με τη μορφή ενός γυάλινου βαρελιού, το οποίο ρυμουλκήθηκε μέχρι το σημείο της κατάδυσης. Αναφέρεται δηλαδή πως ο Μ. Αλέξανδρος θέλοντας να ελέγξει τα ναυτικά αμυντικά έργα της Τύρου πριν την πολιορκήσει, μπήκε μέσα σε ένα βαρέλι που είχε τουλάχιστον γυάλινο παράθυρο και στη συνέχεια διέταξε να το βυθίσουν στη θάλασσα. Το γεγονός αυτό αναφέρεται επίσης σε ρωμαϊκό έγγραφο του 12ου αι. της Αλεξάνδρειας.

Ενώ ο Ηρόδοτος επίσης αναφέρει ότι ο Σκυλίας και η κόρη του Ύδνα ήταν αυτοί οι Έλληνες δύτες που επινόησαν τα εργαλεία των δυτών, για να ανασύρουν από τη θάλασσα ένα βυθισμένο σκάφος του Ξέρξη με θησαυρούς .

Μεσαιωνικό σχέδιο από την Δύση, που δεικνύει τη εξερεύνηση του Μ.Αλεξάνδρου στον βυθό της θάλασσας .

Η ιδέα μιας συσκευής που θα επιτρέπει στον άνθρωπο να αναπνέει κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ανήκει στον Αριστοτέλη, ο οποίος πρότεινε μια χύτρα ανεστραμμένη πάνω στο κεφάλι του δύτη, έτσι ώστε να συγκρατεί μέσα της αέρα.

Πως εξηγεί το πείραμα...
ὥσπερ ὅταν παῖς κλεψύδρῃ παίζῃσι διειπετέος χαλκοῖο εὖτε μὲν αὐλοῦ πορθμὸν ἐπ΄ εὐειδεῖ χερὶ θεῖσα εἰς ὕδατος βάπτῃσι τέρεν δέμας ἀργυφέοιο͵ οὐδεὶς ἄγγοσδ΄ ὄμβρος ἐσέρχεται͵ ἀλλά μιν εἴργει ἀέρος ὄγκος ἔσωθε πεσὼν ἐπὶ τρήματα πυκνά͵ εἰσόκ΄ ἀποστεγάσῃ πυκινὸν ῥόον· αὐτὰρ ἔπειτα πνεύματος ἐλλείποντος ἐσέρχεται αἴσιμον ὕδωρ. ὡς δ΄ αὔτως͵ ὅθ΄ ὕδωρ μὲν ἔχῃ κάτα βένθεα χαλκοῦ πορθμοῦ χωσθέντος βροτέῳ χροῒ ἠδὲ πόροιο͵ αἰθὴρ δ΄ ἐκτὸς ἔσω λελιημένος ὄμβρον ἐρύκῃ ἀμφὶ πύλας ἠθμοῖο δυσηχέος ἄκρα κρατύνων͵ [474a] εἰσόκε χειρὶ μεθῇ͵ τότε δ΄ αὖ πάλιν͵ ἔμπαλιν ἢ πρίν͵ πνεύματος ἐμπίπτοντος ὑπεκθέει αἴσιμον ὕδωρ.

....με κλεψύδραν εκ λείου χαλκού κατεσκευασμένην. Αφού σκεπάση με την κομψήν χείρα της το στόμιον του σωλήνος και εμβαπτίση εις το υποχωρούν σώμα του αργυρού ύδατος, δεν εισέρχεται τότε το ύδωρ εις το αγγείον, αλλά το αποκλείει ο όγκος του αέρος, όστις έσωθεν εισεχώρησεν εις τας πυκνάς οπάς, έως ου απομακρύνη την χείρα της και αφήση ελεύθερον τον πυκνόν ρουν του ύδατος· τότε δε ελλείποντος του αέρος εισέρχεται ακωλύτως το ύδωρ. Ωσαύτως δε, όταν αφ' ενός μεν το ύδωρ κατέχη τον πυθμένα του χαλκού αγγείου, σκεπασθέντος του στομίου του σωλήνος και παντός πόρου διά της χειρός, αφ' ετέρου δε ο εξωτερικός αήρ ορμών να εισέλθη εντός, εμποδίζη την εκροήν του ύδατος περί τας οπάς του συρίττοντος λαιμού, ούτινος κατέχει τα άκρα, τότε πάλιν συμβαίνει το εναντίον παρά πρότερον. Εισχωρούντος του αέρος, εκτρέχει ελεύθερον το ύδωρ......

Ο θρύλος λέει ότι ο Αλέξανδρος είχε μια ιδιαίτερη γοητεία με τον υποβρύχιο κόσμο, επινοώντας ένα είδος βαθυσκάφους που αποτελείται από δύο σκάφη αντεστραμμένα ενώνονται με σανίδες σφραγισμένα με άσφαλτο, σταθμίζονται με ράβδους χαλκού και είναι εφοδιασμένο με δύο γυάλινα παράθυρα για να παρατηρήσει κάποιος το εξωτερικό, όπως εξηγεί ένα χειρόγραφο από το 15ο αιώνα που διατηρείται στη Βρετανική Βιβλιοθήκη στο Λονδίνο.

Οι Έλληνες της εποχής φαίνεται πως είχαν μάθει καλά την δημιουργία και επεξεργασία του γυαλιού. Οι παραλλαγές της διήγησης που πήρε τις διαστάσεις θρύλου είναι πολλές. Σύμφωνα με κάποιες από αυτές ο Αλέξανδρος πήρε μαζί του και ζώα όπως γάτα και έναν κόκορα.

Ο Καλλισθένης μας αναφέρει πως το έτος 332 π. Χ., ο στρατός του Αλεξάνδρου φθάνοντας στην καρδιά της Περσικής Αυτοκρατορίας (330 π. Χ. πτώση Περσέπολις) και ενώ ήταν κοντά στις ακτές του Ινδικού ωκεανού ζήτησε από τον Αντίοχο να φτιάξει με τους μηχανικούς του μια κρυστάλλινη κάψουλα. Έτσι και έγινε, αφού εξόπλισε ένα πλοίο, ανοίχτηκε στον ωκεανό και ζήτησε να βυθίσουν την κάψουλα με σχοινιά και όταν αυτός θα τα τραβούσε θα ήταν το σήμα για να τον ανελκύσουν και πάλι πάνω. Ο Καλλισθένης αναφέρει πως έμεινε για τουλάχιστον 24 ώρες στον βυθό παρακολουθώντας τις μάχες μεταξύ των ψαριών, όταν ένα μεγάλο ψάρι σαν βουβάλι χτύπησε το σχοινί και οι ναύτες του το πήραν ως σήμα του Αλεξάνδρου, έτσι τον τράβηξαν και πάλι πάνω υπό την έντονη δυσαρέσκεια του Αλεξάνδρου για τα όσα θαυμαστά δεν μπορούσε να δει πια.

Καταδυτικός κώδωνας που σχεδιάστηκε από τον Giuseppe Bono του Παλέρμο σε σχέδιο που έγινε το 1583 και φυλάσσεται στο «Αρχείο των Ινδιών» της Σεβίλλης. Το πρωτότυπο ήταν φτιαγμένο από χαλκό είχαν μέτρο σε διάμετρο, ένα μέτρο και είκοσι υψηλό και περίπου έναν τόνο βάρους

Ένα μεσαιωνικό κείμενο (“Roman d’Alexandre” 12ος αιώνας) αναφέρει ότι ο Αλέξανδρος πήρε δύο ακόμη άτομα μαζί του και μάλιστα όταν είδε τον κόσμο του βυθού είπε: "...αυτός ο κόσμος είναι καταραμένος και χαμένος, Το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό".

Ίσως αυτή είναι η πραγματική έννοια του αυτοδύτη με παροχή οξυγόνου για πρώτη φορά όπως το περιέγραψε ο Αριστοτέλης .

ΠΗΓΕΣ