Αρχαία παράλια χώρα στη Μικρά Ασία την οποία οι Έλληνες διέκριναν στη «Μεσογειακή» ή «Άνω Καρία» και στη «Επί τη Θαλάττη». Καταλάμβανε τη ΝΔ άκρη της Μ. Ασίας κείμενη (έναντι των νήσων Σάμου μέχρι και Ρόδου) και μεταξύ της από Β. Λυδίας, και της Ιωνίας, προς Α. της Φρυγίας και προς Ν. της Λυκίας.Οι έναντι της Καρίας νήσοι Τήλος, Σύμη, Ρόδος, Νίσυρος, Μεγίστη, Κως, Κάλυμνος και μικρότερες ομού και οι πόλεις Αλικαρνασσός, Κνίδος κ.ά αποτελούσαν τη Δωρίδα ενώ οι Λέρος Πάτμος, Ικαρία και Σάμος με τις πόλεις Μίλητος Πριήνη Μυούντα Μαγνησία και Έφεσο ανήκαν στην Ιωνία.
Ολόκληρη η χώρα είναι ορεινή και ως επί το πλείστον λοφώδης με πολλές κοιλάδες και μια εύφορη πεδιάδα που διαρρέει ο π. Μαίανδρος με άφθονα γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα. Από την αρχαιότητα υπήρξε μέγα κέντρο εμπορίου.
Κυριότερες πόλεις της ήταν: η Αλικαρνασσός, η Κνίδος, που με τις Ρόδιες πόλεις Λίνδος, Ιαλυσσός, Κάμειρος και Ρόδος αποτελούσαν τη «Δωρική Εξάπολη», επίσης η Σαλβάκη, τα Καρύανα, η Ευίπη, η Άβα, η Κίδραμος, τα Μύλασα κ.ά.
Οι Κάρες που διαπορθμεύτηκαν από τα νησιά του Αιγαίου που κατοικούσαν ως Λέλεγες, και που επί Μίνωα ήταν στη μεγαλύτερη ακμή θαλασσοκρατορίας τους. Εναντίον τους κατά τους προϊστορικούς χρόνους επιτέθηκαν οι Αχαιοί, κατόπιν οι Ίωνες και μετά οι Δωριείς. Οι τελευταίοι συγχωνεύτηκαν με τους Κάρες οι οποίοι τελικά συμφιλιώθηκαν και με τους Ίωνες και Αχαιούς και μάλιστα συμμετείχαν σε μεγάλες ναυτικές επιχειρήσεις όπως στη Λιβύη που έσπευσαν να βοηθήσουν το Βασιλέα της Σάϊος Ψαμμήτιχον (666-612) που πολεμούσε τους αντιπάλους του.
Ο Ψαμμήτιχος Α΄ της Αιγύπτου ήταν ο ιδρυτής και πρώτος Φαραώ της Αιγύπτου από την 26η δυναστεία. Ήταν ο Φαραώ που ενοποίησε ξανά την Αίγυπτο σε ενιαίο ισχυρό βασίλειο μετά τον κατακερματισμό της χώρας λόγω της κατάκτησης των Ασσυρίων.
Οι Κάρες ήταν Έλληνες και όχι όπως τους παρουσιάζουν ως άλλη εθνότητα ,ξένη προς τα Ελληνικά φύλα ,γνωστά κέντρα εξουσίας που λυμαίνονται πνευματικά τον αφελή νεοέλληνα Ρωμηό.
Οι Κάρες αναφέρονται συχνά στην αρχαία λογοτεχνία, τα περισσότερα πράγματα γι 'αυτούς παραμένουν ένα μυστήριο. Μέχρι τη δεκαετία του 80, όταν η καρική γραφή αποκρυπτογραφήθηκε τελικά, δεν ξέραμε τίποτα για τη φύση της γλώσσας τους. Κάρες είχαν επισημανθεί ως οτιδήποτε άλλο εκτός από Ινδο-Ευρωπαίοι. Ωστόσο, οι περισσότεροι αρχαίοι συγγραφείς τοποθετούν τους Κάρες αρχικά σε Ελληνικό έδαφος.!!!!
Είναι πιθανό ότι οι Κάρες αποτελούσαν το προ-ελληνικό υπόβαθρο της Ελληνικής2, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την πλούσια ονοματολογία στον ελλαδικό χώρο και το Αιγαίο.
Εύρωμος Καρία - Κούρος,ύστερη αρχαϊκή περίοδος
Η Εύρωμος ή Ευρώμη (Εὔρωμος) είναι αρχαία πόλη της Καρίας χτισμένη στις πλαγιές του όρους Γρίον στην Μικρά Ασία. Κοντά στην πόλη περνούσε ο ποταμός Κύβηρσος και κοντά βρισκόταν οι πόλεις Πριήνη, Μίλητος και οι εκβολές του Μαιάνδρου. Σήμερα βρίσκεται στην Επαρχία Μούγλων της Τουρκίας, διασώζεται τμήμα του αρχαίου θεάτρου , το τείχος, ο ναός του Διός , ερείπια της αγοράς κι άλλων κτιρίων.
Η πόλη είναι άγνωστο πότε ιδρύθηκε , πανάρχαια πόλη της περιοχής είχε το όνομα "Kanimca", που έχει σχέση με την λατρεία της μητέρας θεάς, ωσότου ο Μαύσωλος το άλλαξε σε "Εύρωμος" σε προσπάθειά του εξελληνισμού της Καρίας. Αναφέρεται στις πόλεις που πλήρωναν τον Καρικό φόρο στα πλαίσια της αθηναϊκής συμμαχίας αναφέροντας την και σαν Κύρωμος ή Ύρωμος.
Σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία την πόλη ίδρυσε ο ήρωας Εύρωμος εγγονός του Καρ. Κατά τον Απολλώνιο την πόλη ίδρυσαν Λύκιοι χωρίς περαιτέρω στοιχεία , ακόμα και οι σημερινές ανακαλύψεις δεν επιβεβαιώνουν κάτι τέτοιο. Ονομαστός για την πόλη ήταν ο ναός του "Διός Λειψηνού" που κατασκευάστηκε στα χρόνια του Ανδριανού.
Χωροταξική κατανομή Μ.Ασίας ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ
Προέλευση των ΚάρωνΘα μπορούσε κάποιος μελετητής να χρησιμοποιήσει με ευκολία την φράση - "βαρβαρόφωνοι" - και να δώσει μια σύντομη περιγραφή του αρχαίου έθνους γνωστού ως Κάρες.
Ξέρατε όμως ότι πολλοί διάσημοι Έλληνες ήταν πράγματι Καρικής προέλευσης;
- Ο "πατέρας της ιστορίας", ο Ηρόδοτος ήταν κατά το ήμισυ Κάρας από την πλευρά του πατέρα, ο οποίος ονομαζόταν Λυκέυς η Λυξέυς .
- Στράβων: Πολλῶν δὲ λόγων εἰρημένων περὶ Καρῶν ὁ μάλισθ᾽ ὁμολογούμενός ἐστιν οὗτος ὅτι οἱ Κᾶρες ὑπὸ Μίνω ἐτάττοντο͵ τότε Λέλεγες καλούμενοι͵ καὶ τὰς νήσους ὤικουν· εἶτ᾽ ἠπειρῶται γενόμενοι πολλὴν τῆς παραλίας καὶ τῆς μεσογαίας κατέσχον τοὺς προκατέχοντας ἀφελόμενοι· καὶ οὗτοι δ᾽ ἦσαν οἱ πλείους Λέλεγες καὶ Πελασγοί· πάλιν δὲ τούτους ἀφείλοντο μέρος οἱ Ἕλληνες͵
- Ο Κλεόβουλος ο Ρόδιος, ένας από τους επτά σοφούς της Ελλάδα, ήταν Κάρας από την πόλη της Λίνδου, που έχει αποδώσει ένα από τα πιο σοφά ποτέ γνωμικά "Η μετριοπάθεια είναι το καλύτερο πράγμα"? Μια φράση που έγινε το σήμα κατατεθέν της ελληνικής κουλτούρας.
- Θαλής το Μιλήσιος, ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους, και από πολλούς με τίτλο ο «πατέρας της επιστήμης», ήταν επίσης Κάρας.
- Ο Μαύσωλος, του οποίου ο τάφος του "το Μαυσωλείο", έγινε ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου.
- Ο πλουσιότερος άνθρωπος στην ιστορία της ανθρωπότητας και ο βασιλιάς της Λυδίας, Κροίσος, ήταν κατά το ήμισυ Κάρας. Φαίνεται τελικά, ότι οι Κάρες ήταν κάτι πολύ περισσότερο από την σχετικά φτωχή φήμη τους.
Στην αναζήτηση της προ-ιστορίας τους, θα ήταν για άλλη μια φορά δέον να εμπιστευθούμε τον Ηρόδοτο, ο οποίος ήταν μισό-Κάρας στο αίμα.
Αναφέρει που κατοικούν οι Κάρες, στα νησιά του Αιγαίου. Δεν πλήρωναν κανένα φόρο στους Κρήτες του Μίνωα, αλλά συμμετείχαν με πλοία και ναυτικούς όταν χρειάζονταν στις εκστρατείες του Μίνωα, όπου έγιναν γνωστοί ως δυναμικοί μισθοφόροι, στην πραγματικότητα το όνομα «Κάρες» έγινε σχεδόν συνώνυμο με την λέξη "μισθοφόρος" . Σε αυτό το σημείο του χρόνου, οι Κάρες ήταν γνωστοί ως οι Λέλεγες, ένα όνομα το οποίο είχαν, συγχέοντας πολύ τους ιστορικούς.
- Στην πραγματικότητα, οι Λέλεγες είναι μια ομάδα ανθρώπων που συνδέεται στενά με τους Κάρες. Με την προέλαση των Ιώνων και Δωριέων προς τα νησιά, οι Κάρες καταλήγουν στην ηπειρωτική χώρα. Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα απ΄ τον Ηρόδοτο και πάλι, οι Κάρες ήθελαν να θέσουν ως ιθαγενείς της Καρίας.
Καρική γραφή σε επιγραφή -Αίγυπτος
Είπαν ότι Λυδός και Μύσος, πατέρες της Λυδίας και της Μυσίας ,αντίστοιχα, ήταν αδέλφια . Ο Ηρόδοτος θεωρεί, ωστόσο, ότι οι ιθαγενείς της Καρίας, ήταν η Kaunians, ένα έθνος που υιοθέτησε το Καρική γλώσσα .Οι Kaunians με τη σειρά τους υποστήριξαν ότι έχουν έρθει από την Κρήτη. Ο Ηρόδοτος μας λέει ότι ήρθαν από την Κρήτη, αφού είχαν απελαθεί από το Μίνωα.
Πώς μπορεί η Μυσοί, οι οποίοι φαίνεται να έχουν μια διαφορετική γλώσσα από την Καρική 6, να σχετίζονται με αυτούς; Το γεγονός ότι συνεχώς εκδιώκονταν από τη γη τους, θα μπορούσε να δημιουργήσει την "ανάγκη για την αυτόχθονα καταγωγή". Η αλήθεια είναι ότι η σχέση τους με τα Βόρεια Ελληνικά φύλα πρέπει να έχει περάσει από πολλά κύματα «αγάπης και μίσους" .Πρώτα οι Ίωνες που εγκαταστάθηκαν στην Καρία δεν έφερναν μαζί τους γυναίκες, αλλά νυμφευόντουσαν με ντόπιες γυναίκες Καρίκης καταγωγής αφού υπήρχε το συγγενικό των φυλών. Αυτό σημαίνει ότι οι πληθυσμοί της Καρίας ήταν αρχικά μικτές και τα μετέπειτα κύματα των Ελλήνων αφομοίωσαν τους Κάρικους πληθυσμούς, χωρίς ωστόσο να έχουν πειράξει τη γλώσσα και την ταυτότητα τους.
 |
| Κάρας ιππέας μάχεται Γρύπα -Ζωγραφική σε αγγείο |
- Τώρα, αν οι Έλληνες συγγραφείς είχαν πράγματι δίκιο σχετικά με την μετανάστευση των Καρών στην ακτή της Μικράς Ασίας,πότε συνέβη αυτό; Στην άλλη πλευρά του Αιγαίου, βρίσκεται η απάντηση. Η γη της Karkisa όπως λέγεται στα αρχεία των Χετταίων μπορεί να είναι της Καρίας π.Χ. 14 ου αιώνα. Λαμβάνοντας υπόψη την καρική "KRK" και "Krka" που χρησιμοποιούνται από τους Φοίνικες και τους Πέρσες αντίστοιχα.
Ηρόδοτος - 5ος αιώνας π.Χ.
Οι Κάρες είναι μια φυλή που ήρθε στην ηπειρωτική χώρα από τα νησιά. Στην αρχαιότητα ήταν τα υποχείρια του βασιλιά Μίνωα, και είχαν το όνομα Λέλεγες, κατοικούσαν μεταξύ των νήσων στην σημερινή Δωδεκάνησο και στα παράλια απέναντι, Υπηρέτησαν επί των πλοίων του βασιλιά Μίνωα κάθε φορά που τους καλούσε.! Ως εκ τούτου έχουμε πολυάριθμες μαρτυρίες που αποδεικνύουν την Ελληνικότητα των Κάρων
Από τις πολυάριθμες μαρτυρίες των δεδομένων ως τώρα, μία είναι γενικά αποδεκτή είναι ότι οι Κάρες υπόκεινταν υπό του Μίνωα, και ονομάζονταν Λέλεγες εκείνη τη περίοδο, που ζούσαν στα νησιά. Τότε, αφού μετανάστευσαν στην ηπειρωτική χώρα, πήραν στην κατοχή τους ένα μεγάλο μέρος της ακτής και του εσωτερικού, οι οποίοι ως επί το πλείστον ήταν οι Λέλεγες και Πελασγοί.
Ούτε έχει κανείς δίκιο όταν λέει ότι η γλώσσα των Καρών είναι πολύ σκληρή, αυτό δεν είναι αλήθεια, έχει πάρα πολλές ελληνικές λέξεις που αναμείχθηκαν και έβγαλαν τον τέλειο λόγο και γλώσσα.
Όταν ξεκίνησαν σουηδικές ανασκαφές στην έρευνα για τα δύο κτίρια, φάνηκε ότι δεν ήταν ναοί. Οι επιγραφές έδειξαν ότι ονομάζονταν Ανδρός , κτίρια για ιερά γεύματα των θυσιών, και έτσι μετονομάστηκαν στους Ανδρον Α και Ανδρον Β. Το Ανδρον Β είχε ανεγερθεί από τον Μαύσωλο, τον διάσημο κτήτορα του Μαυσωλείου στην Αλικαρνασσό και τον ηγεμόνα της Καρίας 377-352 π.Χ. Ο Άντρον Α χτίστηκε πιθανότατα από τον αδελφό του και τον διάδοχό του, πυο ήταν ο Ἱδριεύς (351-344 π.Χ.). Αμέσως βόρεια του Άντρον Α , ανακαλύφθηκε η πρόσοψη ενός άλλου κτιρίου, το οποίο επίσης φέρει παρόμοια επιγραφή. Δόθηκε η πληροφορία ότι το κτίριο αυτό, αποτελούμενο από δύο τετράγωνα δωμάτια πίσω από μια βεράντα, έφερε το όνομα Oikoi ("τα δωμάτια") και ότι χτίστηκε από τον Ἱδριέα.◄
Ο ναός του Κάριου Δία
Υπήρχε ναός του Κάριου Δία, το οποίο αποτελούσε κοινό κτήμα όλων των Κάρων, και στον οποίο, ως αδελφοί, τόσο Λυδοί και Μυσοί έχουν μερίδιο.Παυσανίας - 2ος αιώνας μ.Χ.
Οπότε εδώ έχουμε και το ομόθρησκον !!!
Λάβρανδα ή Λάβραυνδα Ζεὺς Λαβρανδεύς ο ναός μπροστά και το Άνδρον στο βάθος
- Χίοι και Εριθραίοι κατά τωι'το διαλέγονται, Σάμιοι δε επ' έωυτών -Ηρόδοτος ΙΣΤΟΡΙΑ 3
Οι Εριθραίοι λένε ότι προήλθαν αρχικά από την Κρήτη με τον Έριθρο υιό του Ραδάμανθη, και ότι ό Εριθρέυς ήταν ο ιδρυτής της πόλης τους. Μαζί με τους Κρητικούς στάλθηκαν εκεί στην πόλη Λύκιοι, Κάρες και Παμφύλιοι.
 |
| Θραύσμα από πηλό με Καρική επιγραφή |
Ο Λυκίων: οι Κάρες λόγω της συγγένειας τους με τους Κρητικούς , όπου ήρθαν από παλιά από την Κρήτη, που είχαν φύγει μαζί με τον Σαρπηδόνα... ;...Λόγω της αρχαίας φιλίας τους με τον Μίνωα;.
Θραύσματα αγγείων του 6ου π.Χ αιώνα στο Καραμπουρνάκι της Θεσσαλονίκης αποδεικνύουν πως τα γράμματα είναι τα πρώτα Ελληνικά γράμματα μετά την γραμμική ΄β μινωική και Μυκηναϊκή περίοδο .
Ο Παμφύλιος :επειδή επίσης ανήκουν στην Ελληνική φυλή, είναι μεταξύ εκείνων που μετά την κατάληψη της Τροίας περιπλανήθηκαν με τον Κάλχα.
Επίσης στην έρευνα προσθέτω και μια καινούρια αναφορά σε κάποιον Μελαγκόμα από την Καρία της Μικράς Ασίας που ήταν πυγμάχος και έλαβε μέρος στους ολυμπιακούς αγώνες! Άρα για να λάβει μέρος στους ολυμπιακούς αγώνες θεωρούταν Έλλην !
Τι γράφει ο Στράβων για τους Κάρες
Οὐδέ γε ὅτι τραχυτάτη ἡ γλῶττα τῶν Καρῶν· οὐ γάρ ἐστιν ἀλλὰ καὶ πλεῖστα Ἑλληνικὰ ὀνόματα ἔχει καταμεμιγμένα, ὥς φησι Φίλιππος ὁ τὰ Καρικὰ γράψας. Οἶμαι δὲ τὸ βάρβαρον κατ´ ἀρχὰς ἐκπεφωνῆσθαι οὕτως κατ´ ὀνοματοποιίαν ἐπὶ τῶν δυσεκφόρως καὶ σκληρῶς καὶ τραχέως λαλούντων, ὡς τὸ βατταρίζειν καὶ τραυλίζειν καὶ ψελλίζειν.Εὐφυέστατοι γάρ ἐσμεν τὰς φωνὰς ταῖς ὁμοίαις φωναῖς κατονομάζειν διὰ τὸ ὁμογενές· ᾗ δὴ καὶ πλεονάζουσιν ἐνταῦθα αἱ ὀνοματοποιίαι, οἷον τὸ κελαρύζειν καὶ κλαγγὴ δὲ καὶ ψόφος καὶ βοὴ καὶ κρότος, ὧν τὰ πλεῖστα ἤδη καὶ κυρίως ἐκφέρεται· πάντων δὴ τῶν παχυστομούντων οὕτως βαρβάρων λεγομένων, ἐφάνη τὰ τῶν ἀλλοεθνῶν στόματα τοιαῦτα, λέγω δὲ τὰ τῶν μὴ Ἑλλήνων.
Ἐκείνους οὖν ἰδίως ἐκάλεσαν βαρβάρους, ἐν ἀρχαῖς μὲν κατὰ τὸ λοίδορον, ὡς ἂν παχυστόμους ἢ τραχυστόμους, εἶτα κατεχρησάμεθα ὡς ἐθνικῷ κοινῷ ὀνόματι ἀντιδιαιροῦντες πρὸς τοὺς Ἕλληνας. Καὶ γὰρ δὴ τῇ πολλῇ συνηθείᾳ καὶ ἐπιπλοκῇ τῶν βαρβάρων οὐκέτι ἐφαίνετο κατὰ παχυστομίαν καὶ ἀφυΐαν τινὰ τῶν φωνητηρίων ὀργάνων τοῦτο συμβαῖνον, ἀλλὰ κατὰ τὰς τῶν διαλέκτων ἰδιότητας.
κακοστομία καὶ οἷον βαρβαροστομία, εἴ τις ἑλληνίζων μὴ κατορθοίη, ἀλλ´ οὕτω λέγοι τὰ ὀνόματα ὡς οἱ βάρβαροι οἱ εἰσαγόμενοι εἰς τὸν ἑλληνισμὸν οὐκ ἰσχύοντες ἀρτιστομεῖν, ὡς οὐδ´ ἡμεῖς ἐν ταῖς ἐκείνων διαλέκτοις. Τοῦτο δὲ μάλιστα συνέβη τοῖς Καρσί· τῶν γὰρ ἄλλων οὔτ´ ἐπιπλεκομένων πω σφόδρα τοῖς Ἕλλησιν, οὔτ´ ἐπιχειρούντων ἑλληνικῶς ζῆν ἢ μανθάνειν τὴν ἡμετέραν διάλεκτον, πλὴν εἴ τινες σπάνιοι καὶ κατὰ τύχην ἐπεμίχθησαν καὶ κατ´ ἄνδρα ὀλίγοις τῶν Ἑλλήνων τισίν· οὗτοι δὲ καθ´ ὅλην ἐπλανήθησαν τὴν Ἑλλάδα μισθοῦ στρατεύοντες.
Ἤδη οὖν τὸ βαρβαρόφωνον ἐπ´ ἐκείνων πυκνὸν ἦν ἀπὸ τῆς εἰς τὴν Ἑλλάδα αὐτῶν στρατείας· καὶ μετὰ ταῦτα ἐπεπόλασε πολὺ μᾶλλον, ἀφ´ οὗ τάς τε νήσους μετὰ τῶν Ἑλλήνων ᾤκησαν, κἀκεῖθεν εἰς τὴν Ἀσίαν ἐκπεσόντες οὐδ´ ἐνταῦθα χωρὶς Ἑλλήνων οἰκεῖν ἠδύναντο, ἐπιδιαβάντων τῶν Ἰώνων καὶ τῶν Δωριέων. Ἀπὸ δὲ τῆς αὐτῆς αἰτίας καὶ τὸ βαρβαρίζειν λέγεται· καὶ γὰρ τοῦτο ἐπὶ τῶν κακῶς ἑλληνιζόντων εἰώθαμεν λέγειν, οὐκ ἐπὶ τῶν καριστὶ λαλούντων.
Οὕτως οὖν καὶ τὸ βαρβαροφωνεῖν καὶ τοὺς βαρβαροφώνους δεκτέον τοὺς κακῶς ἑλληνίζοντας· ἀπὸ δὲ τοῦ καρίζειν καὶ τὸ βαρβαρίζειν μετήνεγκαν εἰς τὰς περὶ ἑλληνισμοῦ τέχνας καὶ τὸ σολοικίζειν, εἴτ´ ἀπὸ Σόλων εἴτ´ ἄλλως τοῦ ὀνόματος τούτου πεπλασμένου.
 |
| Η μορφή ενός τσεκουριού διπλής όψης είναι χαρακτηριστικό πολλών νομισμάτων της Αλικαρνασσού . Τα νομίσματα στο μουσείο του Αλικαρναίου φέρουν το κεφάλι του Απόλλωνα στην εμπρόσθια όψη και στην πίσω πλευρά το όνομα του βασιλέως Καριανού ηγεμόνα που είναι εγγεγραμμένο δίπλα στην μορφή του Δία Λαβρανδέα που φέρει τον Καρικό διπλό πέλεκυ |
ΕΚΑΤΟΜΝΟΣ ΜΑΥΣΩΛΟΣ ΙΔΡΙΕΥΣ ΠΙΞΟΔΑΡΟΣ Από αριστερά προς τα δεξιά
►◄
Έλληνες πήγαν στην αμερικανική ήπειρο;
- Λέει ο Ηρόδοτος [7.92.1] ………Κάρες και Λύκιοι φορούσαν στο κεφάλι τιάρες που γύρω γύρω είχαν στεφάνι από φτερά, και κρατούσαν κοντομάχαιρα και πολεμικά δρεπάνια. Οι Κάρες και οι Λύκιοι, που η καταγωγή τους κρατούσε από την Κρήτη……….
- Έξαλλου υπάρχει αναφορά για κάποιον Μελαγκόμα από την Καρία της Μικράς Ασίας που ήταν πυγμάχος και έλαβε μέρος στους ολυμπιακούς αγώνες! Άρα (οι Κάρες )για να λάβει μέρος στους Ολυμπιακούς αγώνες θεωρούταν Έλλην.
Μεταξύ των αυτοχθόνων πληθυσμών της Ονδούρας στο κέντρο και στα νότια της,σε μια τεράστια γεωγραφική περιοχή ζουν οι φυλές του caricos, carihos, caripunos, carayas, Carus, κάρυ, Karai, caribos, CarIos, carannas, caribocas, Cariocas, caratoperas, carabuscos, cauros, caricoris, cararaporis, carararis, κλπ όλες αυτές οι φυλές προέρχονται από τους Κάρες.
Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης (90-21 π.Χ.), γράφει το 50 π.Χ., ότι οι Καρχηδόνιοι ακολούθησε τα ίχνη από τους Κάρες και φτάσανε στις δυτικές θάλασσες.
Μεσαίωνας Κάστρο Αλικαρνασσού,Καρία
Η αρχαία Καρία
Η Καρική είναι μια από τις γλώσσες του Αιγιακού χώρου που παραμένουν ακόμα άγνωστες.
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, που καταγόταν από τα μέρη αυτά, οι Κάρες ήταν αρχικά εγκατεστημένοι στα νησιά του Αιγαίου, οι Έλληνες τους έδιωξαν και τους υποχρέωσαν να περιορισθούν στη νότια Μ. Ασία όπου και τελικά συνυπήρξαν ειρηνικά για τα επόμενα χρόνια. Θεωρούνταν δυνατοί πολεμιστές και κάποιοι απ αυτούς κλήθηκαν από τους Φαραώ της Αιγύπτου ως μισθοφόροι.
[1] Τὰ δὲ πέραν ἤδη τοῦ Μαιάνδρου τὰ λειπόμενα τῆς περιοδείας πάντ´ ἐστὶ Καρικά, οὐκέτι τοῖς Λυδοῖς ἐπιμεμιγμένων ἐνταῦθα τῶν Καρῶν ἀλλ´ ἤδη καθ´ αὑτοὺς ὄντων, πλὴν εἴ τι Μιλήσιοι καὶ Μυούσιοι τῆς παραλίας ἀποτέτμηνται. Ἀρχὴ μὲν οὖν τῆς Καρίας ἐστὶν ἡ τῶν Ῥοδίων περαία πρὸς θαλάττης, τέλος δὲ τὸ Ποσείδιον τῶν Μιλησίων, ἐν δὲ τῇ μεσογαίᾳ τὰ ἄκρα τοῦ Ταύρου μέχρι Μαιάνδρου. Λέγουσι γὰρ ἀρχὴν εἶναι τοῦ Ταύρου τὰ ὑπερκείμενα ὄρη τῶν Χελιδονίων καλουμένων νήσων, αἵπερ ἐν μεθορίῳ τῆς Παμφυλίας καὶ τῆς Λυκίας πρόκεινται· ἐντεῦθεν γὰρ ἐξαίρεται πρὸς ὕψος ὁ Ταῦρος· τὸ δ´ ἀληθὲς καὶ τὴν Λυκίαν ἅπασαν ὀρεινὴ ῥάχις τοῦ Ταύρου διείργει πρὸς τὰ ἐκτὸς καὶ τὸ νότιον μέρος ἀπὸ τῶν Κιβυρατικῶν μέχρι τῆς περαίας τῶν Ῥοδίων
Αρχαία Καρική γλώσσα
Αφορμή για την μελέτη της Καρικής γλώσσας –μιας σπάνιας και εν πολλοίς ελάχιστα μελετημένης γλώσσας των αρχαίων κατοίκων της Μεσογείου αποτέλεσαν δυο ασυνήθιστα κεραμικά σπαράγματα (θραύσματα αγγείων του 6ου π.χ αιώνα) που εντοπίστηκαν στη διάρκεια ανασκαφών των τελευταίων ετών στο Καραμπουρνάκι της Θεσσαλονίκης . Τα εξαιρετικά περιορισμένα οικονομικά μέσα που είχαν στη διάθεση τους οι ανασκαφείς στο Καραμπουρνάκι της Θεσσαλονίκης έγιναν η αφορμή για την ουσιαστική διακοπή της ανασκαφής αλλά και την παράλληλη μελέτη δυο παλαιότερων (του 1997) και εξαιρετικά σπάνιων για τον ελληνικό χώρο ευρήματων (κεραμικά σπαράγματα με εγχάρακτες επιγραφές) που χρονολογούνται στα αρχαϊκά χρόνια και φέρουν επιγραφές σε καρικό αλφάβητο. «Για την ανάγνωσή τους συνεργαστήκαμε με καθηγητή Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης Ignasi-Xavier Adiego, έναν από τους πλέον ειδικούς μελετητές της καρικής γλώσσας. Ο καθηγητής Adiego διάβασε στην πρώτη επιγραφή τρία τυπικά καρικά κύρια ονόματα (Υσωλ δηλαδή Ύσσωλλος, Υλιατ δηλαδή Υλίατος/Ολίατος, και την κατάληξη -υδιγος).
Η αναγνώριση πολλών μεμονωμένων γραμμάτων ως αριθμητικών συμβόλων ενισχύει το ενδεχόμενο να έχουμε και στις δύο περιπτώσεις εμπορικές καταγραφές ή κάποιου είδους υπολογισμούς» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο επικεφαλής της ανασκαφικής ομάδας στο Καραμπουρνάκι και καθηγητής της κλασσικής αρχαιολογίας στο ΑΠΘ Μιχάλης Τιβέριος, συμπληρώνοντας πως «οι Κάρες είχαν από παλιά στενές σχέσεις με τους γείτονές τους Ίωνες και μαζί επιδόθηκαν σε διάφορες δραστηριότητες και είχαν κοινά εμπορικά ενδιαφέροντα, σύμφωνα με τις αρχαίες πηγές». «Στο Θερμαϊκό κόλπο πρέπει να τους έφεραν, λοιπόν, οι Ίωνες, αφού κατά τους αρχαϊκούς χρόνους η παρουσία των Ιώνων στο λιμάνι της αρχαίας Θέρμης ήταν ιδιαίτερα έντονη, όπως μας βεβαιώνουν τα σχετικά ευρήματα», συμπληρώνει ο κ. Τιβέριος.
Λέλεγες
Οι Λέλεγες ήταν πανάρχαια φυλή στην Ελλάδα (Εκείνων των χρόνων)στην εποχή των Πελασγών, μία από τις αρχαίες ελληνικές φυλές που ζούσαν στην Ελλάδα, στην περιοχή του Αιγαίου και τη νοτιοανατολική Μικρά Ασία, πριν τον ερχομό των κυρίως ελληνικών φύλων.
Κατά τον Στράβωνα[1] ο αρχαιότερος βασιλιάς αυτών ήταν ο Λέλεξ από τη Λευκαδία ή τα Μέγαρα ή τη Λακεδαίμονα ετυμολογόντας το όνομα από το λέγειν, συλλέγειν. Ήταν λαός πλανώμενος ιδιαίτερα μέσω θαλάσσης, συγγενείς των Ταφίων και Τηλεβοών και συναντούνταν στην Ακαρνανία, Λευκάδα, Λοκρίδα, Φωκίδα, Εύβοια, Μεσσηνία, Ήλιδα, Βοιωτία και σε διάφορα νησιά του Αιγαίου και της Κρήτης καθώς και στα παράλια της Μικράς Ασίας
Στην Ιλιάδα βρίσκουμε τους Λέλεγες να είναι σύμμαχοι των Τρώων (Κ 429), μολονότι η πατρίδα τους δεν προσδιορίζεται. Διακρίνονται από τους Κάρες, με τους οποίους τους συγχέουν μεταγενέστεροι συγγραφείς. Ο βασιλιάς τους είναι ο Άλτης και η πόλη τους, η Πήδασος καταστρέφεται από τον Αχιλλέα. Ο Αλκαίος (7ος ή 6ος αιώνας π.Χ.) ονομάζει την Άντανδρο στην Τρωάδα «Λελέγειο», αλλά αργότερα ο Ηρόδοτος το υποκαθιστά με το επίθετο «Πελασγικός», και έτσι ίσως οι δύο όροι ήταν σε μεγάλο βαθμό συνώνυμοι για τους Έλληνες.
Ο Παυσανίας λέει ότι ο διάσημος ναός της Αρτέμιδος στην Έφεσο ήταν πανάρχαιος και οι Λέλεγες και οι Λυδοί τον χρησιμοποιούσαν πριν την άφιξη των Ιώνων για τη λατρεία της «Κυρίας της Εφέσου», που οι Έλληνες αργότερα ονόμασαν Άρτεμη.
Ο Φερεκύδης (περ. 480) γράφει ότι οι Λέλεγες κατοικούσαν στην παραλιακή ζώνη της Καρίας, από την Έφεσο ως τη Φώκαια και στις νήσους Σάμο και Χίο, τοποθετώντας τους Κάρες νοτιότερα. Ακόμα και ο Στράβων, αιώνες αργότερα, αποδίδει στους Λέλεγες μία ξεχωριστή ομάδα μικρών κάστρων, τύμβων και κατοικιών από την Αλικαρνασσό μέχρι τη Μίλητο στα βόρεια. Ο Πλούταρχος επίσης υπονοεί την ιστορική ύπαρξη Λελέγων ως υποταγμένων δουλοπαροίκων στις Τράλλεις στο εσωτερικό.
Στον κατάλογο του Ησιόδου, ένα μοναδικό σπάραγμα (Kinkel, Epicorum Graecorum Fragmenta I, 136 - Leipzig, 1877) τοποθετεί τους Λέλεγες κατά την μυθολογική εποχή του Δευκαλίωνα στη Λοκρίδα της κεντρικής Ελλάδας. Αλλά μέχρι τον 4ο αιώνα π.Χ. κανένας άλλος συγγραφέας δεν τους τοποθετεί δυτικά του Αιγαίου.
Η σύγχυση με τους Κάρες (μετανάστες κατακτητές όπως οι Λυδοί και οι Μυσοί) οδήγησε στο συμπέρασμα του Καλλισθένους ότι οι Λέλεγες συμμάχησαν με τους Κάρες σε επιδρομές στα ελληνικά παράλια.Ο Ηρόδοτος αναφέρει πως παράδοση, προερχόμενη από τους Κρήτες, ταυτίζει τους Λέλεγες με τους Κάρες. Η παράδοση αυτή αναφέρει πως ήταν λαός των νησιών του Αιγαίου, υποτελής στον Μίνωα όχι με υποχρέωση καταβολής φόρου αλλά με την υποχρέωση να επανδρώνουν τα πλοία του.
Οι Λέλεγες στη Μικρά Ασία
Ο Παυσανίας λέει ότι ο διάσημος ναός της Αρτέμιδος στην Έφεσο ήταν πανάρχαιος και οι Λέλεγες και οι Λυδοί τον χρησιμοποιούσαν πριν την άφιξη των Ιώνων για τη λατρεία της «Κυρίας της Εφέσου», που οι Έλληνες αργότερα ονόμασαν Άρτεμη.
Ο Φερεκύδης (περ. 480) γράφει ότι οι Λέλεγες κατοικούσαν στην παραλιακή ζώνη της Καρίας, από την Έφεσο ως τη Φώκαια και στις νήσους Σάμο και Χίο, τοποθετώντας τους Κάρες νοτιότερα. Ακόμα και ο Στράβων, αιώνες αργότερα, αποδίδει στους Λέλεγες μία ξεχωριστή ομάδα μικρών κάστρων, τύμβων και κατοικιών από την Αλικαρνασσό μέχρι τη Μίλητο στα βόρεια. Ο Πλούταρχος επίσης υπονοεί την ιστορική ύπαρξη Λελέγων ως υποταγμένων δουλοπαροίκων στις Τράλλεις στο εσωτερικό.
Οι Λέλεγες στην Ελλάδα και το Αιγαίο
Η ίδια παράδοση έλεγε ότι οι Λέλεγες, οι οποίοι επινόησαν πολλά από τα στοιχεία της μετέπειτα πολεμικής εξάρτυσης των Ελλήνων, τελικά διώχθηκαν από τις αρχικές τους εστίες από τους Δωριείς και τους Ίωνες, οπότε και κατέφυγαν στην Καρία και ονομάσθηκαν Κάρες.
Όμως ο Ηρόδοτος παραθέτει και την εκδοχή των σύγχρονών του Καρών, οι οποίοι απέρριπταν την προαναφερθείσα παράδοση και θεωρούσαν τους εαυτούς τους αυτόχθονες που έφεραν το ίδιο πάντοτε όνομα.
Μετά το 400 π.Χ. περίπου, άλλοι συγγραφείς ισχυρίσθηκαν ότι είχαν ανακαλύψει τους Λέλεγες στη Βοιωτία, στη δυτική Ακαρνανία - Λευκάδα και αργότερα πάλι στη Θεσσαλία, την Εύβοια, τα Μέγαρα, τη Λακεδαίμονα και τη Μεσσηνία. Στη Μεσσηνία υπήρχε ο θρύλος ότι ήταν οι μετανάστες ιδρυτές της Πύλου και ότι σχετίζονταν με τους θαλασσοπόρους Τηλεβοείς του Ομήρου, διαχωριζόμενοι από τους Πελασγούς.
Ωστόσο στη Λευκάδα τους θεωρούσαν αυτόχθονες. Έτσι, ο περιηγητής Παυσανίας (2ος αι. μ.Χ.) γράφει ότι, σύμφωνα με την παράδοση των Λακεδαιμονίων, υπήρχε ένας αυτόχθονας βασιλιάς της Λακωνίας, ο Λέλεξ, του οποίου εγγονός ήταν ο Ευρώτας. Από τον βασιλιά αυτόν, οι υποτελείς του ονομάστηκαν Λέλεγες. Τέτοιες παραδόσεις στην ελληνική μυθολογία υπάρχουν για όλα σχεδόν τα πανάρχαια φύλα της Ελλάδας.
Κατά τον Απολλώνιο τον Ρόδιο,ο Λέλεγας ήταν αυτόχθων της Λακεδαίμονος, γιος ναϊάδας νύμφης. Γιος του Λέλεγα ήταν ο Ευρώτας, του οποίου η κόρη Σπάρτη, νυμφεύτηκε τον Λακεδαίμονα, γιο του Δία και της Ταϋγέτης.
Όμως ο Ηρόδοτος παραθέτει και την εκδοχή των σύγχρονών του Καρών, οι οποίοι απέρριπταν την προαναφερθείσα παράδοση και θεωρούσαν τους εαυτούς τους αυτόχθονες που έφεραν το ίδιο πάντοτε όνομα.
Μετά το 400 π.Χ. περίπου, άλλοι συγγραφείς ισχυρίσθηκαν ότι είχαν ανακαλύψει τους Λέλεγες στη Βοιωτία, στη δυτική Ακαρνανία - Λευκάδα και αργότερα πάλι στη Θεσσαλία, την Εύβοια, τα Μέγαρα, τη Λακεδαίμονα και τη Μεσσηνία. Στη Μεσσηνία υπήρχε ο θρύλος ότι ήταν οι μετανάστες ιδρυτές της Πύλου και ότι σχετίζονταν με τους θαλασσοπόρους Τηλεβοείς του Ομήρου, διαχωριζόμενοι από τους Πελασγούς.
Ωστόσο στη Λευκάδα τους θεωρούσαν αυτόχθονες. Έτσι, ο περιηγητής Παυσανίας (2ος αι. μ.Χ.) γράφει ότι, σύμφωνα με την παράδοση των Λακεδαιμονίων, υπήρχε ένας αυτόχθονας βασιλιάς της Λακωνίας, ο Λέλεξ, του οποίου εγγονός ήταν ο Ευρώτας. Από τον βασιλιά αυτόν, οι υποτελείς του ονομάστηκαν Λέλεγες. Τέτοιες παραδόσεις στην ελληνική μυθολογία υπάρχουν για όλα σχεδόν τα πανάρχαια φύλα της Ελλάδας.
Κατά τον Απολλώνιο τον Ρόδιο,ο Λέλεγας ήταν αυτόχθων της Λακεδαίμονος, γιος ναϊάδας νύμφης. Γιος του Λέλεγα ήταν ο Ευρώτας, του οποίου η κόρη Σπάρτη, νυμφεύτηκε τον Λακεδαίμονα, γιο του Δία και της Ταϋγέτης.
Άλλα στοιχεία
Λέλεξ, σύμφωνα με την παράδοση των Λακεδαιμονίων κατά τον Παυσανία, ο γενάρχης της φυλής των Λελέγων, μετέπειτα Λακεδαιμονίων.Απέκτησε με την Κλεοχάρεια τρία παιδιά, τον Μύλη, τον Πολυκάωνα και την Θεράπνη.
Ο Μύλης τον διαδέχθηκε και επινόησε το μύλο, για το άλεσμα των σιτηρών.
Στην Λακωνία, που είναι ουσιαστικά, η φάτνη των Λελέγων, με το πρώτο αλεύρι μετά από το άλεσμα των σιτηρών παλιότερα έφτιαχναν τα «Λαλάγγια», έθιμο που διατηρείται και σήμερα, όχι φυσικά με το πρώτο αλεύρι πια.
Τυχαία η ονομασία, ή μήπως πανάρχαια βιώματα από εκείνη την εποχή.
Τα «λαλάγγια» είναι αλεύρι μυρωδικά και νερό σε ένα υδαρές μείγμα, που κουταλιά-κουταλιά τηγανίζεται σε καυτό λάδι.
Άλλη ονομασία «κουταλίδες»
Τον Μύλη διαδέχτηκε ο γιος του Ευρώτας, σε μεταφορική σημασία, αποσύρθηκαν σταδιακά τα νερά, και στο στερεό πλέον έδαφος γεννήθηκε η κόρη του, η Σπάρτη.
Στην συνέχεια εμφανίζεται ο Λακεδαίμων, γιος του Δία και της Ταϋγέτης, και παντρεύεται την Σπάρτη.
Δύο σημαντικοί σταθμοί στην όλη διαδρομή της περιοχής και των όντων που την κατοικούσαν είναι ο «Λελεξ», και σε ανάλυση «Λελεκς», και ο «Λακε-δαίμων».
Αν επιχειρήσουμε να συνθέσουμε τους δύο τύπους ονομάτων, απλά όπως θα έκανε ένα νήπιο, έχουμε ένα απλό αποτέλεσμα. «Λελεκ» «Λακε».
Το ότι νήπια ονομάζουν την μουσική «Λαλά», δείχνει την αξία τής συλλαβής «Λα» .
Βαθύτερη ανάλυση, θα ερμήνευε το «λελεξ», ως το αυτόχθων προϋπάρχον γήινο, και το «Λακε», το προσληφθέν μέσω του Διός, που ήταν πατέρας του Λακεδαίμονα.
Μεταφορικά λοιπόν και με την συγκεκριμένη ερμηνεία, την αναπόδεικτη μέχρι στιγμής, το συμπέρασμα είναι :
Στην Λακωνία, την προγενέστερη Λελεγία, έγινε η σημαντικότερη σύνθεση για την εξέλιξη της ανθρωπότητας.
Η ουράνια ουσία «μπόλιασε» την γήινη, και δημιουργήθηκε η αρχή του έλλογου ανθρώπου.
Λέλεγες λοιπόν, προγενέστεροι ακόμη και των Πελασγών, σε ημιορεινές περιοχές, την εποχή που αποσύρονται τα ύδατα και εμφανίζονται στέρεα εδάφη.
Πελασγοί, οι κάτοικοι περιοχών που πλημμύρισαν μεταγενέστερα.
Να θυμηθούμε και την αρχαία πόλη Λάαν, που ίδρυσε ο «μυθικός» Λάς.
Και σε αυτό το όνομα κοινά στοιχεία «Λα», αποδεικνύουν την σημασία του «Λ» για τους αυτόχθονες, που το αποτύπωναν και στην ασπίδα τους αργότερα.
Να θυμηθούμε τον Λαοκόωντα, ιερέα στο ιερό του Απόλλωνα της Τροίας.
Τον Απόλλωνα, που ήταν κυριότερος θεός και στην Λελεγία, τον Κάρνειο Απόλλωνα κατ εξοχήν.
Την συμμαχία των Τρώων με τους Λέλεγες.
Την Ελένη, γνήσιο τέκνο της Λελεγίας, που έφυγε με τον Πάρι, για να βοηθήσει την φυλή της στον πόλεμο με τους φερτούς Δαναούς.
Τον φερτό "σώγαμπρο" και κληρονόμο της Σπάρτης Μενέλαο.
Να φανταστούμε την Τροία, αλλά και άλλες πόλεις του Αιγαίου και τής απέναντι ακτής που αναφέρονται Λέλεγες, αποικίες της Λάας από την Λελεγία.
Να φανταστούμε την Λάαν, κυριότερη και αρχαιότερη πόλη των Λελέγων, με αγαστές σχέσεις με την επικράτεια της Ατλαντίδας. και Αιγιίδας
Τον Απόλλωνα θεό των μεν, και την Αθηνά θεά των εταίρων, μετά την απόσυρση του Ποσειδώνα.
Την Σπάρτα, τόπο ουράνιας σποράς, το Γύθειο φάτνη κύησης, και την κοίλη Λακεδαίμονα μήτρα.
Νεότερες θεωρίες
Ευρωπαίοι φιλόλογοι του 19ου αιώνα ανέπτυξαν τις εξής θεωρίες για τους Λέλεγες:H. Kiepert, "Über den Volksstamm der Leleges", (in Monatsber. Berl. Akad., 1861, p. 114) θεώρησε τους Λέλεγες αυτόχθονες και τους συνέδεσε με τους Ιλλυριούς - Αρβανίτες.
K.W. Deimling, "Die Leleger" (Λειψία 1862), ορίζει την κοιτίδα τους στη νοτιοδυτική Μικρά Ασία και τους φέρνει από εκεί στην Ελλάδα (ουσιαστικά η ελληνική άποψη).
G.F. Unger, "Hellas in Thessalien" (Philologus, supplement. ii., 1863), τους θεωρεί Φοίνικες.
Ο E. Curtius, Griechische Geschichte. (Βερολίνο 1878, τ.1), έφθασε στο σημείο να διακρίνει μία «Λελέγειο» φάση του Αιγαιακού πολιτισμού.
Οι «Ευρωπαίοι Λέλεγες» πρέπει να συνδεθούν με την ανεύρεση σε διάφορα μέρη τοπωνυμίων όπως «Πήδασος», «Λάρυμνα» και «Άβαι», τόσο στην Καρία όσο και στα παραπάνω μέρη της Ελλάδας. Αυτό ίσως υπήρξε το αποτέλεσμα κάποιας πρώιμης μεταναστεύσεως, ίσως, αντίθετα, ήταν η αιτία για τις θεωρίες περί Λελέγων. Πιθανότατα, τέλος υπήρχε, κάποιος διαδεδομένος προ-ινδοευρωπαϊκός πολιτισμός που συνέδεε χαλαρά αυτές τις χώρες, μία πιθανότητα πάνω στην οποία βασίσθηκαν πολλές σύγχρονες υποθέσεις.
ΛΕΛΕΓΕΣ ΚΑΙ ΤΗΛΕΒΟΕΣ ΟΙ ΠΡΩΤΟΛΕΥΚΑΔΙΟΙ ΠΡΩΤΟΕΛΛΗΝΕΣ
O αρχαιότερος βασιλιάς αυτών ήταν ο Λέλεξ από τη Λευκαδία [Λευκάδα] ή τα Μέγαρα ή τη Λακεδαίμονα, ετυμολογόντας το όνομα από το λέγειν. Ήταν λαός πλανώμενος ιδιαίτερα μέσω θαλάσσης, συγγενείς των Ταφίων και Τηλεβοών [Μεγανησιώτες Λευκαδίτες] και συναντιούνταν στη Λευκάδα, Ακαρνανία, Λοκρίδα, Φωκίδα, Εύβοια, Μεσσηνία, Ήλιδα, Βοιωτία και σε διάφορα νησιά του Αιγαίου, τη Κρήτη καθώς και στα παράλια της Μικράς Ασίας.
Ανασκαφές στη Λευκάδα δείχνουν ότι οι Λέλεγες ήταν εκεί το 3000 πΧφαίνεται και από τον κοινό τρόπο κτισίματος του ταφικού μνημείου.
Ιστορικό της ανασκαφής
Το προϊστορικό νεκροταφείο στο Στενό Νυδριού αποτελεί το σημαντικότερο αρχαιολογικό χώρο της Λευκάδας και σπουδαίο μνημείο της Προϊστορικής Εποχής στον αιγαιακό κόσμο.
Οι 33 τύμβοι που έφερε στο φως ο W. Dorpfeld στις αρχές του 20ου αι., πριν από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, είναι οι πρωιμότεροι τύμβοι στον ελλαδικό χώρο, συγκροτώντας ένα ιδιαίτερο ταφικό σύνολο της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού (2900 π.Χ. - 2200 π.Χ.), που προσφέρει σημαντικές πληροφορίες για την προϊστορική κοινότητα, στην οποία ανήκε.
Η επιλογή του τύμβου, ως ταφικού μνημείου, και ο τρόπος ανάπτυξης του νεκροταφείου στο χώρο, όπου ο ένας τύμβος τέμνει τον προγενέστερο, φανερώνοντας τη χρονολογική ακολουθία των ταφών, μαρτυρούν υψηλό επίπεδο κοινωνικής οργάνωσης.
Ταυτόχρονα, τα ταφικά έθιμα και κτερίσματα μαρτυρούν την ύπαρξη μιας ελίτ που είχε την οικονομική και κοινωνική δυνατότητα να δημιουργήσει μια ξεχωριστή νεκρόπολη για τα μέλη της, η οργάνωση και κατασκευή της οποίας απαιτούν χρόνο, ανθρώπινο δυναμικό και τεχνογνωσία.
Το νεκροταφείο των τύμβων εντοπίστηκε σε απόσταση περίπου 280μ. από τη θάλασσα, ανάμεσα στις εκβολές του χειμάρρου Δημοσάρι στη θέση Στενό. Πρόκειται για πεδινή θέση, στο στενότερο σημείο της εισόδου στον όρμο του Βλυχού.
Στο νεκροταφείο εντοπίστηκαν 33 κυκλικές κατασκευές - τύμβοι, εκ των οποίων ο Dorpfeld αποκάλυψε πλήρως 22. Ο Dorpfeld υπολόγιζε άλλους 10-17 επιπλέον πιθανούς τύμβους.
Όλοι οι τύμβοι ανήκουν στον ίδιο αρχιτεκτονικό τύπο: πρόκειται για σχεδόν τέλεια κυκλικές κατασκευές, η διάμετρος των οποίων κυμαίνεται από 2,70μ. έως 9,60μ. Η περίμετρός τους είναι κατασκευασμένη με λίθινες πλάκες σε στρώσεις, το εξωτερικό μέτωπο των οποίων χαρακτηρίζεται από την καθετότητά του.
Η ομάδα Δαίπερφελδ 1913
Στο κέντρο κάθε τύμβου υπήρχε μία κύρια ταφή και έως 3 δευτερεύουσες στην περιφέρεια του. Οι τάφοι και ο χώρος ανάμεσά τους καλύπτονταν από χώμα και άτακτα τοποθετημένους ακατέργαστους λίθους. Το συνολικό ύψος του τύμβου, της κρηπίδας συμπεριλαμβανομένης, έφθανε σε ύψος 1,20μ.
Είναι πολύ πιθανό η τελική μορφή του τύμβου να ήταν μία σταδιακή-δυναμική διαδικασία κατά τη διάρκεια μίας ή δύο γενεών. Αρχικά, ο τύμβος θα κατασκευαζόταν σε δεδομένο ύψος ως πλαίσιο μίας πρώτης ταφής και με το πέρασμα των χρόνων και την πρόσθεση μεταγενέστερων τάφων η κατασκευή θα μεγάλωνε καθ' ύψος.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η ανάπτυξη του νεκροταφείου στο χώρο και η αλληλοδιάδοχη επαφή των τύμβων. Ο Dorpfeld υποστήριξε εξαρχής ότι οι δύο μεγαλύτεροι και περίοπτοι τύμβοι του νεκροταφείου, R1 και R26, που βρίσκονται στο ΒΑ και ΒΔ πέρας αντίστοιχα του νεκροταφείου, είναι και αυτοί που κατασκευάστηκαν τελευταίοι και γι' αυτό είναι περίοπτοι.
Ανάμεσά τους διατάσσονται ομάδες εφαπτόμενων τύμβων πάνω σε γραμμικούς άξονες. Ο προγενέστερος τύμβος στο σημείο της επαφής με τον επόμενο είναι άρτιος ως προς τον κύκλο και συνεχής ως προς τον τρόπο δόμησης. Αντίθετα, ο μεταγενέστερος στο ίδιο σημείο ή δεν ολοκληρώνεται ως πλήρης κύκλος ή δομείται με λίθους ακατέργαστους.
 |
| ΛΕΛΕΓΕΣ: προϊστορικός τύμβος του 3000 πΧ στη Λευκάδα, |
Στο κέντρο κάθε τύμβου βρίσκεται η κύρια ταφή (πρωτεύουσα), πάντα ενηλίκου ατόμου, συνήθως άνδρα, ενώ σε 5 περιπτώσεις ανήκε σε γυναίκα, με μία μόνο εξαίρεση, όπου ο κύριος τάφος περιελάμβανε διπλή ταφή άνδρα και γυναίκας (R26). Εντός του τύμβου βρίσκονται έως και τρεις επιπλέον τάφοι - δευτερεύουσες ταφές κυρίως παιδιών - που συνοδεύουν σε μεταγενέστερο χρόνο την κύρια ταφή.
Εκτός των ορίων των τύμβων υπάρχουν οι περιφερειακές - γειτονικές ταφές.
Οι ταφές γίνονταν σε πιθάρια (εγχυτρισμοί), σε κιβωτιόσχημους τάφους και σε απλούς λάκκους. Στους δύο μεγαλύτερους τύμβους του νεκροταφείου, R1 και R26, οι κεντρικοί τάφοι είναι επιμελημένες θαλαμοειδείς κατασκευές, ένας συνδυασμός ουσιαστικά εγχυτρισμού και λακκοειδούς τάφου με επιμελημένη κτιστή πλαισίωση. Καθιερωμένη ταφική πρακτική είναι η καύση της κύριας - αρχικής ταφής. Οι δευτερεύουσες και περιφερειακές ταφές είναι συνήθως ενταφιασμοί.
Οι ταφές γίνονταν σε πιθάρια (εγχυτρισμοί), σε κιβωτιόσχημους τάφους και σε απλούς λάκκους. Στους δύο μεγαλύτερους τύμβους του νεκροταφείου, R1 και R26, οι κεντρικοί τάφοι είναι επιμελημένες θαλαμοειδείς κατασκευές, ένας συνδυασμός ουσιαστικά εγχυτρισμού και λακκοειδούς τάφου με επιμελημένη κτιστή πλαισίωση. Καθιερωμένη ταφική πρακτική είναι η καύση της κύριας - αρχικής ταφής. Οι δευτερεύουσες και περιφερειακές ταφές είναι συνήθως ενταφιασμοί.
Ιδιαίτερα σημαντικά, λόγω της σπανιότητάς τους κατά την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού, είναι τα χρυσά αντικείμενα. Πρόκειται για χάνδρες περιδεραίων, περίαπτα, ενώτια, αλυσίδες, καθώς και επενδύσεις λαβών. Τα ασημένια κοσμήματα περιορίζονται σε 4 βραχιόλια σπειροειδούς σχήματος. Τα χάλκινα ευρήματα υπερτερούν αριθμητικά και αφορούν σε όπλα και εργαλεία. Στα εργαλεία εντάσσονται τρία μαχαίρια, τρεις σμίλες, ένας πέλεκυς, δύο βελόνες, λαβίδες κρέατος, καθώς και ένα αγκίστρι, ενώ κατά τη φάση της ανάδειξης βρέθηκε και μία χάλκινη τριχολαβίδα. Τμήματα ενός ή δύο οστέινων σωληνόσχημων αντικειμένων που βρέθηκαν στον γυναικείο R4 ταυτίστηκαν με θήκες καλλυντικών και έχουν παράλληλα σε ταφές των Κυκλάδων (Πολιτισμός Σύρου-Κέρου) της ΠΕΧ.
Η κεραμική αποτελεί την πολυπληθέστερη ομάδα κτερισμάτων και περιλαμβάνει ολόκληρα αγγεία ή τμήματά τους, που προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες για τις επαφές με σύγχρονες κοινότητες του αιγαιακού χώρου. Από το νεκροταφείο του Στενού διαθέτουμε κατηγορίες επιτραπέζιων αγγείων, κυρίως φιάλες, σαλτσιέρες, ασκούς και πυξίδες. Πρόκειται για το τυπικό σχηματολόγιο της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού που όσον αφορά στις φιάλες και σαλτσιέρες της ΠΕ ΙΙ φάσης, φανερώνει πρωτοτυπία και υψηλό βαθμό εξειδίκευσης των κεραμέων της περιόδου. Οι υψίποδες φιάλες των τύμβων R16 και R12 βρίσκουν παράλληλα στις λεγόμενες «φρουτιέρες» από τις Κυκλάδες (ΠΕ Ι και ΙΙ) και από το ΒΑ Αιγαίο. Η εγχάρακτη διακόσμηση της πυξίδας από τον τύμβο R26 θυμίζει αντίστοιχες από τις Κυκλάδες και την Κρήτη και οι ραμφόστομες πρόχοι («σαλτσιέρες»), το πλέον χαρακτηριστικό σχήμα της ΠΕ ΙΙ περιόδου, έχουν παράλληλα από τη Λέρνα ΙΙΙ, τη Βοιωτία, την Αττική και τις Κυκλάδες.
Μία πολυάριθμη κατηγορία μεμονωμένων ευρημάτων είναι και τα λίθινα εργαλεία από οψιανό και πυριτολίθο. Η ύπαρξη των λεπίδων από οψιάνο είναι άμεση απόδειξη για την επικοινωνία της Λευκάδας με τον αιγαιακό χώρο και συγκεκριμένα με τη Μήλο, όπου και αφθονεί αποκλειστικά η σχετική πρώτη ύλη. Ο πλουσιότερος τάφος συγκέντρωσης λεπίδων οψιανού είναι εκείνος του R1. Εντός του κεντρικού τάφου βρέθηκαν 18 λεπίδες και η παρουσία τους σε ένα γυναικείο τάφο, ίσως φανερώνει την κομμωτική χρήση τους στην καθημερινότητα. Αντίστοιχα, η ύπαρξή τους σε τάφους ανδρών θα μπορούσε να αποδοθεί σε ανάλογη καλλωπιστική χρήση (ξύρισμα, κόμμωση). Τέλος, τα εργαλεία από πυριτόλιθο επιλέγονται ως κτερίσματα σε ανδρικές ταφές, και είτε αποτελούν αιχμές βέλους, σύμφωνα με τον Dorpfeld, είτε προϊόντα λάξευσης, σύμφωνα με νεώτερες μελέτες.-Δρ. Ολυμπία Βικάτου, αρχαιολόγος - Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Αιτ/νίας και Λευκάδος
ΓΕΝΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΕΛΑΣΓΙΚΩΝ ΦΥΛΩΝ
Άονες, Άβαντες Αιγιαλείς Δόλοπες Καύκωνες Κουρήτες Κραναοί Μινύες Τέμμικες Τηλεβόες (Ταφίοι) Φλεγύες
Άλλα πρωτοελληνικά φύλα
Αθαμάνες Αιολείς Αινιάνες Αιτωλοί Δερσαίοι Δωριείς Επειοί Κάρες Κίκονες Λαπίθες Λέλεγες Μάγνητες Μαίδοι Μαλιείς Μυρμιδόνες Οιταίοι Ύαντες
Ο χάρτης των πολιτισμών της ευρύτερης περιοχής την εποχή των Λελέγων και των Πελασγών
ΤΕΛΟΣ -ΑΡΧΙΟΓΝΩΜΩΝ
ΠαραπομπέςΣτράβων Γεωγραφικά Ζ, 321
Ηρόδοτος, Ιστορίες - Κλειώ, 171 (1.171).
Όμηρος, Ιλιάδα Κ
Παυσανίας, Λακωνικά, Γ 3.1.1.
Απολλώνιος ο Ρόδιος, Επιτομή, 3.10.3. Ανακτήθηκε 22/11/2009. (Αγγλικά)
Ηρόδοτος, Ιστορίες - Κλειώ, 171 (1.171).
Όμηρος, Ιλιάδα Κ
Παυσανίας, Λακωνικά, Γ 3.1.1.
Απολλώνιος ο Ρόδιος, Επιτομή, 3.10.3. Ανακτήθηκε 22/11/2009. (Αγγλικά)
Bιβλιογραφία Πηγές :
- -tovima.gr
- https://eleusisdiagoridon.blogspot.gr/2012/06/blog-post_26.html
- https://arxaia-ellinika.blogspot.gr/2017/04/indianoi-antegrapsan-arhaioys-ellines.html
- https://el.wikipedia.org/wiki/
- ΣΤΡΑΒΟΝΟΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΙΔ'
- http://www.palaeolexicon.com/Carian ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ an experimental tool
- Α.Σ.Α. (Απ. Αρβανιτόπουλος) (1930). «Λέλεγες». Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν. 8. Αθήνα: Εκδοτικός Οίκος Ελευθερουδάκη. σελ. 584.
- Γιαννόπουλος, Θεόδωρος Γ. (2016). «Πόθεν και πότε οι Έλληνες;» Οι υπεύθυνες απαντήσεις της επιστήμης και η παρούσα κατάσταση της έρευνας για την πρώτη αρχή του ελληνικού πολιτισμού. (Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών). Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. ISBN 978-960-524-393-7.
- Carless Unwin, Naomi (2017). Caria and Crete in Antiquity: Cultural Interaction between Anatolia and the Aegean. Κέιμπριτζ: Cambridge University Press. ISBN 9781107194175.
- Dowden, Ken (1992). The Uses of Greek Mythology. Λονδίνο & Νέα Υόρκη: Routledge. ISBN 0-203-13857-0.
- Gschnitzer, Fritz (Heidelberg) (2006). «Leleges». Brill’s New Pauly (πρώτη online έκδοση). Λέιντεν: Brill. ISBN 9789004122598, 20110510 Check |isbn= value: invalid character (βοήθεια). Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2018.
- McInerney, Jeremy (2014). «Pelasgians and Leleges: Using the Past to Understand the Present». Στο: Ker, James και Christoph Pieper. Valuing the Past in the Greco-Roman World: Proceedings from the Penn-Leiden Colloquia on Ancient Values VII. Λέιντεν: Brill. ISBN 978-90-04-26923-1.CS1 maint: Uses editors parameter (link)
- J.L.M. (John Linton Myres) (1911). «Leleges». Encyclopædia Britannica (11η έκδοση). Cambridge University Press.
- Σακελλαρίου, Μιχαήλ Β. (1971). «Οι γλωσσικές και εθνικές ομάδες της ελληνικής προϊστορίας». Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Α΄. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών. σελ. 357.
- Smith, William, επιμ. (1854). «Le´leges (Λέλεγες)». Dictionary of Greek and Roman Geography. Λονδίνο: John Murray. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2018.
- Sourvinou-Inwood, Christiane (2003). «Herodotos (and others) on Pelasgians: Some Perceptions of Ethnicity». Στο: Derow, Peter και Robert Parker. Herodotus and his World: Essays from a Conference in Memory of George Forrest. Οξφόρδη & Νέα Υόρκη: Oxford University Press. doi:http://dx.doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199253746.001.0001 Check |doi= value (βοήθεια). ISBN 9780199253746.CS1 maint: Uses editors parameter (link)
Βιβλιογραφία-πηγές -Συντάκτες.
J.L.M. (John Linton Myres) 1911.
Ηρόδοτος, Ιστορίες - Κλειώ, 171 (1.171).
Α.Σ.Α. (Απ. Αρβανιτόπουλος) 1930.
Παυσανίας, Λακωνικά, Γ 3.1.1.
Απολλώνιος ο Ρόδιος, Επιτομή, 3.10.3. Ανακτήθηκε 22/11/2009. (Αγγλικά)
Στράβων, Γεωγραφικά Ζ, 321.
wikipedia λήμμα: Λέλεγες, Κάρες, Πελασγοί, Μικρά Ασία, ΑνατολίαEγκυκλοπαίδεια Δομή: Λέλεγες, Κάρες, Πελασγοί, Μικρά Ασία, Ανατολία
Ηρόδοτος: Ιστορίαι Κλειώ, Ντεαγκοστίνι
Κων/νου Παπαρρηγόπουλου: Ιστορία του Ελληνικού έθνους, τόμος πρώτος,εκδόσεις Λυμπέρης
Αρχαιολογικό μουσείο Λευκάδος
http://vlicho.blogspot.com/2016/10/blog-post.html
https://kariopoliskontostavlifokades.blogspot.com
Νίκος Δ.Ε. Καββαδάς
Δρ. Ολυμπία Βικάτου, αρχαιολόγος - Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Αιτ/νίας και Λευκάδος
