Ο Θησέας αναδείχτηκε ως ο σπουδαιότερος μυθικός ήρωας της Αθήνας. Ήταν προικισμένος με δύναμη, γενναιότητα και μεγάλη ευφυΐα που την έθεσε στην υπηρεσία της Αρχής που για τους Αθηναίους ήταν η ελευθερία.
Ήταν ένας εκπολιτιστής ήρωας που ανοικοδόμησε πόλεις, σύνταξε νόμους, καθιέρωσε αθλητικούς ιερούς αγώνες και οργάνωσε ένα κοινωνικό σύστημα.
Μητέρα του ήταν η Αίθρα = "αγνός αέρας" (αιθέρας) κόρη του Πιτθέα βασιλιά της Τροιζήνας και πατέρας του ο Αιγέας = "το κύμα που κτυπάει στην ακτή". Ο ουράνιος πατέρας του ήταν ο Ποσειδώνας που συνάντησε την Αίθρα στο ναό της Αθηνάς την ίδια νύχτα με τον Αιγέα.
Εδώ έχουμε το πρώτο χαρακτηριστικό του Ήρωα. Ο κάθε ήρωας είναι ένα ον διπλής φύσης. Έχει ένα ανθρώπινο μέρος κι ένα θεϊκό. Το ανθρώπινο μέρος του (μητέρα θνητή), τον βοηθάει να πλησιάζει τους ανθρώπους και να τους κατανοεί εύκολα, αλλά επίσης τον οδηγεί στο να κάνει λάθη και να υποφέρει, όπως υποφέρουν οι άνθρωποι. Το θεϊκό του μέρος (Πατέρας Θεός), τον σπρώχνει στο να χρησιμοποιήσει τις υπερφυσικές του δυνάμεις προς όφελος της ανθρωπότητας. Στο ταξίδι αυτό επιλέγει το δυσκολότερο δρόμο αυτόν που ήταν γεμάτος ληστές.
Σαν αληθινός ήρωας διψάει για περιπέτεια και ρίσκο γιατί ξέρει ότι μόνο απ' αυτόν το δρόμο θα αποκτήσει τη σοφία και θα καταφέρει να νικήσει τα σκοτάδια του νου και της ψυχής. Ξεκινώντας για το άγνωστο αρχίζει η μάχη για την κατάκτηση του ίδιου του εαυτού του, μέσα από το ξεπέρασμα των δοκιμασιών.
Αρχικά τον βοηθά η μητέρα του στην οποία δείχνει εμπιστοσύνη και, ακολουθώντας τη συμβουλή της, σηκώνει έναν πελώριο βράχο για να πάρει από κάτω τα σανδάλια και το ξίφος που άφησε γι αυτόν ο πατέρας του Αιγέας.
Στο ταξίδι του γνωρίζει διαφορετικά μέρη, ανυποψίαστα τοπία που γίνονται μέρος του κόσμου του. Αντιμετωπίζει περιπέτειες και απρόοπτα, αλλά αυτό του δίνει καινούργια όπλα. Τα όπλα αυτά είναι οι αρετές που αναπτύσσει. Πάντα ξέρουμε ότι η δύναμη αποκτιέται μέσα από την ανάπτυξη της αρετής, αλλά χρειάζεται ο ήρωας να βρει τον τρόπο να δώσει δύναμη στους ανθρώπους και αν το κάνει αυτό αυξάνει και η δική του δύναμη.
Έτσι, η πρώτη του δοκιμασία έρχεται στη μορφή του γίγαντα Περιφήτη, ενός γίγαντα με τεράστιο ρόπαλο το οποίο ο Θησέας αφού τον σκοτώσει θα το πάρει μαζί του.
Μ’ αυτό το κατόρθωμα ξεκινά τη δικαστική, εκπολιτιστική του αποστολή που είναι να επαναφέρει τη δικαιοσύνη στη χώρα καθαρίζοντας το δρόμο από τους ληστές.
Στη συνέχεια βγαίνει γερός από τη δοκιμασία του Σίνη του Πυτιοκάμπτη ο οποίος λύγιζε ως τη γη πελώρια πεύκα.
Έπειτα σκοτώνει το αγριογούρουνο του Κρομμυώνα.
Στη Μεγαρίδα αφανίζει τον Σκείρωνα που αφού λήστευε τους ξένους τους έριχνε στη θάλασσα.
Στην Ελευσίνα τον Αρκάδιο Κερκύωνα.
Στον Κηφισό αναγκάζει τον Προκρούστη να περάσει τα ίδια βασανιστήρια που επέβαλε στα θύματα του. Τον ξαπλώνει σ’ ένα κρεβάτι και κόβει από το κορμί του ό,τι περισσεύει. Στον Κηφισό τον υποδέχτηκαν οι Φυταλίδες που τον υπέβαλαν σε γενική κάθαρση.
Έτσι, μέσα από την ανδρεία που έδειξε στις δύσκολες καταστάσεις, την επιδεξιότητα του στις κρίσιμες στιγμές, την επιμονή του και το γεγονός ότι δεν σταμάτησε εκεί που ο καθημερινός άνθρωπος θα το έκανε από φόβο ή απελπισία, κέρδισε την αναγνώριση των Αθηναίων. Μπήκε καθαρός στην Αθήνα, αναγνωρίστηκε από τον πατέρα του κι έγινε αποδεκτός.
Τα κατορθώματα του συνεχίζονται. Υπερασπίζεται το θρόνο ενάντια στους πενήντα Παλλαντίνες. Πιάνει τον ταύρο του Μαραθώνα και τον θυσιάζει στο Δελφίνιο Απόλλωνα. Όταν οι Κρήτες ήρθαν να ζητήσουν την ετήσια εισφορά που πλήρωνε η Αθήνα προς εξιλέωση του φόνου του Ανδρόγεω (γιου του Μίνωα) ο Θησέας προσφέρθηκε να πάει ο ίδιας σ’ αυτήν την αποστολή και να είναι ένας από τους επτά νέους και τις επτά νέες που θα κλείνονταν στο λαβύρινθο για να καταβροχθισθούν από τον Μινώταυρο. Φυσικά ο σκοπός του ήταν να σκοτώσει τον Μινώταυρο, να σώσει τους νέους και να απαλλάξει την Αθήνα απ’ αυτήν την εισφορά. Μ’ αυτή του την απόφαση κατάφερε να γίνει πολύ αγαπητός και δημοφιλής στους Αθηναίους οι οποίοι θαύμασαν το μεγαλείο της ψυχής του.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό τού ήρωα είναι το να έχει συντρόφους και να νοιάζεται γι’ αυτούς. Μπορεί μόνος του να ζει τις μεγάλες δοκιμασίες, αλλά ταυτόχρονα οφείλει να τις μοιράζεται με τους συντρόφους του. Διασχίζει τους δρόμους της ζωής δίπλα σ’ αυτούς που πρέπει να περάσουν από παρόμοιες καταστάσεις. Δεν προστατεύει τη ζωή του, αλλά τη ζωή των συντρόφων του. Ηρωισμός είναι να ξέρει κανείς να αναγνωρίζει τους φίλους και τους εχθρούς του.
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού για την Κρήτη ο Θησέας συγκρούεται με τον Μίνωα που συνόδευε τους νέους και τις νέες και όταν εκείνος τον προκάλεσε ρίχνοντας το δαχτυλίδι του στη θάλασσα, και λέγοντας του να του το φέρει πίσω αν είναι γιος του Ποσειδώνα, ο Θησέας ορμάει στα κύματα και με τη βοήθεια των δελφινιών και του αδερφού του Τρίτωνα φτάνει στο βασίλειο του Ποσειδώνα και της Αμφιτρίτης.
Εκεί, βγαίνει στην επιφάνεια η ανθρώπινη φύση του, όταν βλέπει τη λάμψη των Νηρηίδων και για μια στιγμή αντιμετωπίζει το τέρας του φόβου. Κάθε ήρωας στη διάρκεια του ταξιδιού και των δοκιμασιών του, οφείλει να πολεμήσει σκιές, ελαττώματα, τις δικές του ατέλειες, τις δικές του αδυναμίες, αυτές που τον εμποδίζουν να κατακτήσει το δικό του κομμάτι θεότητας και είναι ο μόνος τρόπος για να κερδίσει την κατάσταση του ανθρώπινου όντος.
Το σημαντικό είναι να μην δειλιάσει. Μπορεί προς στιγμή να γονατίσει, αλλά ποτέ δεν εγκαταλείπει τη μάχη, τη δοκιμασία του, το σκοπό του. Κάποτε η ανθρώπινη φύση του παίρνει τα ηνία. Η δοκιμασία του φαίνεται πιο μεγάλη από ό,τι είναι. Οι δυνάμεις του φαίνονται μικρότερες. Όμως είναι γιος Θεού κι αυτός ο Θεός μιλάει μέσα του.
Η Βούληση του είναι ισχυρή και του επιτρέπει να συνεχίσει. Ο Θησέας «δειλιάζει» (Σ.Α- το ξανασκέφτεται .) προσωρινά, αλλά όταν αποφασίζει να συνεχίσει έρχεται (και ) η βοήθεια απ’ έξω. Η Αμφιτρίτη τον βοηθάει να πάρει το δαχτυλίδι. Του χαρίζει ένα πορφυρό μανδύα (δείγμα θείας καταγωγής) κι ένα ροδόπλεκτο στεφάνι, ή κατά άλλη εκδοχή μια χρυσή κορώνα, σύμβολο του δίσκου του ήλιου, κι έτσι αναδύεται από τα νερά όπως ο ήλιος την αυγή χωρίς μια σταγόνα να τον έχει βρέξει. Φτάνοντας στην Κρήτη, ο Θησέας, συναντά την Αριάδνη, κόρη του Μίνωα, η οποία τον ερωτεύεται κι αποφασίζει να τον βοηθήσει. Του δίνει το καθοδηγητικό νήμα που θα του δείξει το δρόμο της εξόδου από το λαβύρινθο. Μ' ένα διπλό πέλεκυ σκοτώνει τον Μινώταυρο, σύμβολο του τέρατος του ψυχικού του σκοταδιού, κι έρχεται σε επαφή με την ιερή φωτιά.
Ο Θησέας νικώντας το Μινώταυρο νικάει το χρόνο και αντιλαμβάνεται την ύπαρξη της αιωνιότητας. Συνειδητοποιεί ότι η χαρά και η λύπη είναι προσωρινές καταστάσεις, επειδή ό,τι σήμερα είναι μαύρο, αύριο θα είναι άσπρο κ.ο.κ. Βγαίνοντας από το λαβύρινθο δεν είναι πια ο ίδιος Θησέας που μπήκε σ’ αυτόν. Βγήκε νικητής του χρόνου, νικητής του εσωτερικού του εαυτού και πραγματικός γιος του Ποσειδώνα και όχι πια του Αιγέα.
Γι' αυτό και το ότι ξέχασε στην επιστροφή του στην Αθήνα να αλλάξει το πανί του καραβιού από μαύρο σε λευκό για να προμηνύσει τη νίκη του στον Αιγέα (όπως ίσως εκείνος του είχε παραγγείλει) ίσως δεν ήταν μια τραγική παράληψη επειδή στην πραγματικότητα ο γιος του Αιγέα είχε πεθάνει και είχε γεννηθεί ο γιος του Ποσειδώνα μέσα από τη μύησή του στο λαβύρινθο. Επιστέφοντας στην Αθήνα παίρνει μαζί του την Αριάδνη την οποία την αφήνει στη Νάξο, επειδή έτσι του ζήτησε στο όνειρό του ο Διόνυσος. Στην Αθήνα ο Αιγέας όταν βλέπει το μαύρο πανί πέφτει από ένα ψηλό βράχο στο Σούνιο και αυτοκτονεί. Από κει πήρε και το όνομά του το Αιγαίο πέλαγος.
Εδώ τελειώνει ο ηρωικός κύκλος του Θησέα, που ενθρονίζεται ως βασιλιάς και μυημένος πια αρχίζει τις οργανωτικές, πολιτικές, νομοθετικές και κοινωνικές του μεταρρυθμίσεις. Καθιέρωσε τα Ίσθμια, τα Παναθήναια, τα Οσχοφόρια, προσάρτησε τα Μέγαρα στην Αθήνα, ίδρυσε το Πρυτανείο και τη βουλή και ένωσε όλα τα χωριά της Αττικής σε μια Πόλη-Κράτος. Από τα παραπάνω φαίνεται πως ο Θησέας δεν έχει ολοκληρώσει ακόμα το δρόμο του. Αν και ο ίδιος έχει κατακτήσει ανώτερες ψυχολογικές δυνάμεις παραμένει στην κοινωνία για να βοηθήσει την ανθρωπότητα.
Οι άθλοι του συνεχίζονται με τη μάχη εναντίον των Αμαζόνων. Αργότερα παντρεύεται τη Φαίδρα, αδερφή της Αριάδνης.
Ο Θησέας βοηθά τον Πειρίθους, στην μάχη κατά των Κένταυρων
Οι Κένταυροι, θεωρώντας τους εαυτούς τους νόμιμους κληρονόμους του Ιξίονα, είχαν βλέψεις στο βασίλειο του Πειρίθοου, επίσης γιου του Ιξίονα, και γι’ αυτό εχθρεύονταν μόνιμα τους γείτονές τους Λαπίθες. Όταν σε σπήλαιο δίπλα στις εκβολές του Πηνειού γινόταν ο γάμος του Πειρίθοου και της Ιπποδάμειας, στη διάρκεια του γαμήλιου γεύματος οι προσκεκλημένοι Κένταυροι ήπιαν πολύ κρασί, μέθυσαν και προσπάθησαν να βιάσουν τις γυναίκες των οικοδεσποτών τους παραβιάζοντας όλους τους νόμους της φιλοξενίας, προπάντων ο Ευρυτίωνας, ο πιο άγριος από τους Κενταύρους. Μεθυσμένος από το κρασί δεν μπόρεσε να συγκρατήσει τη μέθη που του προκάλεσε η ομορφιά της νύφης Ιπποδάμειας, της κόρης του Άδραστου, και την άρπαξε από τα μαλλιά, ενώ οι άλλοι Κένταυροι επιτέθηκαν στις κοπέλες και τις γυναίκες που ήταν στη συνοδεία της νύφης. Στη μάχη που ακολούθησε χρησιμοποιήθηκαν ως όπλα τα σκεύη του γαμήλιου συμποσίου, κρατήρες, υδρίες, κύλικες κτλ. Θησέας και Πειρίθοος υπερασπίστηκαν την Ιπποδάμεια κόβοντας τη μύτη και τα αυτιά του (Οδ., φ 295-304δεσμός). Τον Κένταυρο αυτόν ο Βακχυλίδης τον ονομάζει Εύρυτο και τον διαχωρίζει από τον Ευρυτίωνα (Σχ. Οδ. φ 295)· το ίδιο και ο Οβίδιος
Στη συνέχεια βοηθά το φίλο του Πειρίθους, βασιλιά των Λαπιθών στη μάχη κατά των Κένταυρων και τολμά να κατέβει μαζί του στον Άδη για να τον βοηθήσει να κλέψει την Περσεφόνη, αφού εκείνος του είχε βοηθήσει να κλέψει την Ελένη. Ο Βασιλιάς του Άδη δήθεν τους καλοδέχεται και τους βάζει να καθίσουν σε θρόνους όπου τους τύλιξαν φίδια δένοντάς τους γερά.
Από κει κατάφερε να ξεφύγει με την βοήθεια του Ηρακλή ενώ ο φίλος του παρέμεινε πίσω.
Αυτό συνέβη έτσι, επειδή ο Πειρίθους συμβολίζει τις κατώτερες ορμές ζωικού τύπου του Θησέα (γι' αυτό και οι τόσες αρπαγές γυναικών) ο οποίος τελικά πεθαίνει κι έτσι ο Θησέας απελευθερώνεται από τα κατώτερα πάθη του.
Από τα παραπάνω βλέπουμε ένα άλλο χαρακτηριστικό του ήρωα που είναι το πάθος στην κατώτερη έκφρασή του. Το βλέπουμε στις αρπαγές των γυναικών. Στην ανώτερη εκφράζεται με την αναζήτηση της αλήθειας, της αγάπης και της σοφίας. Στο δρόμο του εμφανίζεται η Αφροδίτη στα πρόσωπα των γυναικών που τον βοηθούν και ο Ποσειδώνας, επειδή η Θεότητα είναι ένα βοηθητικό μέσο για την αφύπνιση της ψυχής.
Όταν ο Θησέας επέστρεψε απ' τον Άδη τον θρόνο του είχε πάρει ο σφετεριστής Μενεσθέας και η Αθήνα βρισκόταν παραδομένη στη μανία των φατριών. Απελπισμένος καταφεύγει στην Σκύρο όπου ζητάει βοήθεια από το βασιλιά Λυκομήδη.
H Σκύρος οφείλει το όνομα στη «Σκυρία ποικίλη λίθο»,το περίφημο σκυριανό χρωματιστό μάρμαρο, με το οποίο στόλιζαν τα αρχοντικά τους οι Ρωμαίοι.Η Σκύρος στην πορεία των αιώνων από την αρχαιότητα και στα μετέπειτα χρόνια, είχε ποικίλες ονομασίες, που οφείλονται στην προέλευση, τη μορφολογία, το έδαφος, τους λαούς και τη φύση. Ονομάστηκε Αιγίβοτος (αυτή που τρέφει αίγες), Ανεμόεσσα (λόγω των ανέμων της), Πελασγία (νησί των Πελασγών, καθώς κατοικήθηκε από τους Πελασγούς), Δολοπία, (νησί των Δολόπων), Περίρρυτος, (περιβρεχόμενη από θάλασσα), Πελαγία (νησί του πελάγους).Η Σκύρος κάνει αισθητή την παρουσία της κατά την ελληνική μυθολογία Τέσσερα μυθικά πρόσωπα συνδέονται με τη Σκύρο. Ο Θησέας, Ο Λυκομήδης, ο Αχιλλέας και ο Νεοπτόλεμος.Ο Θησέας, ένας από τους μεγαλύτερους ήρωες της ελληνικής μυθολογίας, μετά τους άθλους του και την επιστροφή του από τον Άδη, απογοητευμένος από τον βασιλιά Μενεσθέα που του είχε πάρει το θρόνο, αποφάσισε να πάει στη Σκύρο, από όπου και καταγόταν και είχε περιουσία από τον πατέρα του Αιγαία. Στη Σκύρο βασιλιάς ήταν ο Λυκομήδης, ο οποίος όταν κατάλαβε ότι ο λαός αγαπούσε και θαύμαζε τον Θησέα άρχισε να φθονεί τη δόξα και τον ηρωισμό του και αποφάσισε να τον εξοντώσει. Μια μέρα ο Λυκομήδης οδήγησε τον Θησέα στο ψηλότερο μέρος του Κάστρου για να του δείξει τα κτήματά του και από εκεί τον γκρέμισε στους πρόποδες, όπου βρήκε τραγικό θάνατο.Σύμφωνα με άλλο μύθο η μητέρα του Αχιλλέα, η Θέτιδα, που ήξερε πως το παιδί της θα σκοτωθεί στον Τρωικό πόλεμο για να αντιστρέψει την μοίρα, τον έντυσε γυναίκα και με το όνομα Πύρρα (ξανθιά), τον έκρυψε στη Σκύρο στο παλάτι του βασιλιά Λυκομήδη. Εκεί ο Αχιλλέας ερωτεύθηκε την κόρη του Λυκομήδη Δηιδάμεια και από τον έρωτά τους γεννήθηκε ο Πύρρος (ξανθός), που αργότερα ονομάστηκε Νεοπτόλεμος και του οποίου απόγονος ήταν η Ολυμπιάδα, η μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ο Αχιλλέας δεν απέφυγε το πεπρωμένο του. Ο μάντης, ανακάλυψε πως κρυβόταν στο παλάτι και οι Έλληνες έστειλαν τον Οδυσσέα να τον φέρει από τη Σκύρο για να ηγηθεί του πολέμου με την Τροία. Ο πολυμήχανος Οδυσσέας μπήκε στην αυλή του Λυκομήδη μεταμφιεσμένος σε έμπορο. Στο πανέρι του (κάνιστρο) είχε κοσμήματα, υφάσματα, αρώματα και όπλα και ενώ οι γυναίκες επέλεξαν να θαυμάζουν τα κοσμήματα ο Αχιλλέας περιεργαζόταν τα όπλα. Σύμφωνα με άλλη παραλλαγή του μύθου, ο Οδυσσέας πρόσταξε να ηχήσουν οι σάλπιγγες και ο Αχιλλέας αντί να δειλιάσει, άρπαξε ένα δόρυ να αντιμετωπίσει τους εισβολείς και έτσι αποκαλύφθηκε. Συνοδευόμενος από τον εξάδελφό του και καλύτερό του φίλο Πάτροκλο και το δάσκαλό του, Φοίνικα, ξεκίνησε για την Τροία ορμώμενος από το Αχίλλι, τον μικρό όρμο της Σκύρου που σήμερα φέρει το όνομά του.Μετά το θάνατο του Αχιλλέα, ο γιος του Πύρρος, σε ηλικία μόλις 12 ετών, πήγε στην Τροία, πάλι με την ανάμιξη του Οδυσσέα, και πολέμησε γενναία, για αυτό και ονομάστηκε και Νεοπτόλεμος ( νέος στον πόλεμο ). Σχετικά με το ΛΥΚΟΜΗΔΗ είναι φανερό, ότι πρόκειται για δύο διαφορετικούς βασιλείς.Source:Goevia.com
Αυτός προφασιζόμενος ότι θέλει να του δείξει την έκταση των κτημάτων του, τον οδηγεί στην κορυφή ενός απόκρημνου βράχου και τον σπρώχνει.
Αυτό είναι το τέλος του Θησέα, που σ’ ένα κλειδί ερμηνείας (αστρολογικό) συμβολίζει την πτώση του ήλιου που ολοκληρώνει το δρόμο του κι χάνεται πίσω από τα ψηλά βράχια. Στο μύθο του Θησέα βλέπουμε καθαρά ότι ο ήρωας αποφασίζει ελεύθερα να ακολουθήσει το πεπρωμένο του που είναι να πολεμήσει τους εξωτερικούς εχθρούς που εμφανίζονται μπροστά του κι έτσι δυνατός, σοφός και εξαγνισμένος να υπηρετήσει την ανθρωπότητα, να πολεμήσει για ένα καλύτερο κόσμο με αφοσίωση και αφιλοκέρδεια.
ΠΗΓΗ ://www.nea-acropoli-athens.gr/ΦΩΤ . ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Ζ. ΡΙΣΠΕΝ "Μεγάλη Ελληνική Μυθολογία"
Ρ. DECHARME "Ελληνική Μυθολογία"
JOSEPH CAMPELL "Ο ήρωας με τα χίλια πρόσωπα"
ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α. ΠΛΑΝΑΣ "Ο Ζωδιακός κύκλος στην παγκόσμια Μυθολογία"
Κ. Κέρενυϊ "Η Μυθολογία των Ελλήνων"
