Ένα επιτόπιο μωσαϊκό δαπέδου ανακαλύφθηκε στη Μονή των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στα Κοτύωρα Το έργο είναι το πρώτο ντόπιο μωσαϊκό δαπέδου που ανακαλύφθηκε στην επαρχία Κοτυώρων
Υπό τη Διεύθυνση του εκεί Μουσείου των επήλυδων . Το έργο που βρέθηκε κατά τις ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν είναι το πρώτο επιτόπιο μωσαϊκό δαπέδου που ανακαλύφθηκε στην Μικρασιατική επαρχία
Το κατα χώραν βυζαντινό ψηφιδωτό δαπέδου που αποκαλύφθηκε στην εκκλησία της Μονής των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης μπορεί να χρονολογηθεί μεταξύ του 5ου και 6ου αιώνα, λαμβάνοντας υπόψη την τεχνοτροπία και τη μορφή του.
Όταν τα εκεί ψηφιδωτά δαπέδου αξιολογούνται στο πλαίσιο της τεχνοτροπίας και της μορφής, είναι γνωστό ότι τα γεωμετρικά και φυτικά μοτίβα που χρησιμοποιήθηκαν ευρέως στην Πρώιμη Βυζαντινή περίοδο.
Τα βυζαντινά ψηφιδωτά προέρχονται από παλαιότερες ελληνιστικές και ρωμαϊκές τεχνικές και μορφές, αλλά οι τεχνίτες εδώ είναι στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία.
Ο ρόμβος, ο οποίος εμφανίζεται ως επί το πλείστον , φαίνεται να σχηματίζει ένα πάνελ εδώ.
Είναι δυνατό να δείτε παρόμοια πάνελ που δημιουργούνται με τον Ρόμβο και τους λαβυρούς γύρω του στην Βυζαντινή Μικρά Ασία
Είναι γνωστό ότι το κυρτό σχέδιο του άκανθου χρησιμοποιήθηκε και στην Πρώιμη Βυζαντινή περίοδο.
Φαίνεται επίσης ότι ο καμπύλος άκανθος, που προτιμάται γενικά στα όρια, είναι διανθισμένος με μοτίβα φρούτων και μορφές ζώων που αντανακλούν τη φύση.
Τα Κοτύωρα
Κατά την αρχαιότητα, και πριν από την περσική κυριαρχία, τα Κοτύωρα αποτελούσαν ανεξάρτητη δημοκρατική πολιτεία, ενώ ο Αρριανός, στο έργο του «Περίπλους Ευξείνου», κατά το 2ο αι. μ.Χ. τα αναφέρει ως μια μικρή πόλη. Κατά την εποχή του Φαρνάκη Α΄ (185-170 π.Χ.) η πόλη των Κοτυώρων υπέπεσε σε κατάσταση μικρού αλιευτικού οικισμού και μετά το 63 π.Χ. ο Πομπήιος εγκατέστησε εδώ μερικές αλιευτικές οικογένειες για τις ανάγκες των ρωμαϊκών λεγεώνων.Επί βυζαντινών τα Κοτύωρα δεν έχουν
Iδιαίτερα σημαντική παρουσία, ενώ το 1204 υπάγονται στην Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας. Το 1454 περιέρχονται στην κυριαρχία του Σουλεϊμάν, ο οποίος παρέδωσε την πόλη στον Πορθητή, το 1461. Να σημειωθεί πως διερχόμενος ο Πορθητής παρατήρησε πως οι Έλληνες κάτοικοί της εγκατέλειψαν την πόλη τους και έφυγαν προς διάφορες κατευθύνσεις, αφού προηγουμένως έκαψαν τα σπίτια τους για να μην τα χρησιμοποιήσουν οι επήλυδες Τούρκοι. Τότε διέταξε την εκ θεμελίων καταστροφή της για να εξαφανιστεί κάθε ίχνος της. Τα σημερινά Κοτύωρα, Ορντού, σύμφωνα με τη σύγχρονη των επήλυδων ονομασία, εικάζεται πως έχουν χτιστεί στην ίδια ή σε παρακείμενη με την αρχαία πόλη τοποθεσία, πράγμα που επιβεβαιώνουν και τα ευρήματα που έφεραν στο φως αρχαιολογικές ανασκαφές. Ο Παπαμιχαλόπουλος αναφέρει ότι στα Κοτύωρα, το 19ο αι., βρέθηκε άγαλμα ανδρός που παραπέμπει στο θεό Ερμή.
Το όνομα Κοτύωρα προέρχεται από το βασιλιά της Παφλαγονίας Κότυο και την ώρα (φρούριο). Μετα την ίδρυση του βασιλείου του Πόντου από τους Μιθριδάτες, τα Κοτύωρα υποτάχθηκαν σ' αυτούς. Ο Στράβωνας αναφέρει ότι οι κάτοικοι των Κοτυώρων αποίκησαν την Φαρνακία, γεγονός που μας δείχνει ότι την εποχή εκείνη τα Κοτύωρα είχαν πολύ μεγάλο πληθυσμό.
Κατά το 2 ο αιώνα τα Κοτύωρα ήταν ένα μικρό χωριό. Όταν το 1461 αλώθηκε η Πόλις, τα Κοτύωρα ερημώθηκαν από τον Ελληνικό πληθυσμό τους. Τότε η πόλη ονομάστηκε από τους τούρκους Ορντού που σημαίνει στρατόπεδο, γιατί εκεί συγκεντρωνόταν ο στρατός του Μωάμεθ Β΄ του Πορθητή.
Ψωμιάδειος Σχολή
Γύρω στα 1770 χριστιανικές οικογένειες από την Αργυρούπολη, τα χωριά Κορόξενα, Γαργάαινα, Δέσμενα, Κασσιόπη κ.ά., εγκαταστάθηκαν σε τοποθεσία ΝΔ των Κοτυώρων και σε απόσταση μίας ώρας από αυτά υπο την διοίκηση τούρκου διοικητή, του μουσελίμη.
Εκεί έζησαν περί τα 60 με 65 χρόνια και αργότερα εγκαταστάθηκαν στην Ορντού όπου μετ' ολίγον ήρθαν να προστεθούν σ' αυτούς και κάτοικοι της Τραπεζούντας υπο τον φόβο πιθανού εξισλαμισμού τους.
Τα κυριότερα προϊόντα που παρήγαγε και εξήγαγε ήταν το καλαμπόκι, τα φασόλια, τα φουντούκια, τα καρύδια, το δέρμα, το μαλλί, το λινάρι, τα αβγά το βούτυρο και η ξυλεία.
Καρυπίδειος Σχολή
Κατά τις αρχές του 20ου αιώνα η πόλη είχε περίπου 12.000 κατοίκους από τους οποίους οι 6.000 ήταν Έλληνες. Το 1917 ο πληθυσμός τους φτάνει τις 17.000 εκ των οποίων οι 7.000 ήταν Έλληνες.
Η έξωση και ο αφανισμός του Ελληνικού στοιχείου από την πόλη των Κοτυώρων άρχισε τον Σεπτέμβριο του 1917. Στις αρχές του 20ού αιώνα λειτουργούσαν εκεί 9τάξιο Γυμνάσιο ( Ψωμειάδειος Σχολή ), 4τάξιο δημοτικό σχολείο, νηπιαγωγείο ( Καρυπίδειος Σχολή ) και παρθεναγωγείο. Ο ελληνισμός των Κοτυώρων και των 57 γύρω ελληνικών χωριών, όπως, άλλωστε και ολόκληρος ο ελληνισμός του Πόντου, υπέστη τα πάνδεινα από τους Τούρκους που είχαν στόχο την ολοσχερή εξαφάνισή του. ΑΠΟ://www.pontiaka.gr/
ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ