Φωτογραφία της ανακατασκευασμένης Στάς του Αττάλου στην Αθηναϊκή Αγορά το 1956.
Ο διευθυντής της Αθηναϊκής Αγοράς, ο Καναδός αρχαιολόγος Όμηρος Τόμσον, οραματίστηκε αυτή την ανοικοδόμηση ως κατάλυμα για αρχαιολογικά ευρήματα, εργασία (Σάκκα 2013: 203, 208). Δύο Έλληνες συμμετείχαν επίσης στην ανοικοδόμηση: ο Γιώργος Μπίρης, συμβουλευτικός μηχανικός που διεξήγαγε την αρχική έρευνα και ο Τζον Τραυλός (Μέρετ 1984: 182).
Η φιλόδοξη πρωτοβουλία χρηματοδοτήθηκε με $2,2 εκατομμύρια, προμηθεύτηκε μεταξύ του Αμερικανού χρηματοδότη Τζον Ροκφέλερ και της (ASCSA) Βογκέικοφ-Μπρογκάν 2021; Σάκκα 2013: 213)6
Στην αποκατάσταση συμμετείχαν 198 εργάτες, οι οποίοι συνδύασαν αρχαίες τεχνικές με τα μέσα της δεκαετίας του 1950 .
Η ελληνική κυβέρνηση χαιρέτισε αυτή την ανασυγκρότηση, η οποία θα καταδείξει με κλασική αρχαιότητα και μνημεία την Ελλάδα.
Ομοίως, οι Ηνωμένες Πολιτείες επωφελήθηκαν επίσης από την ανοικοδόμηση της Στοάς, διότι βοήθησαν να καθιερωθεί η θέση της παγκοσμίως Η συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών έδωσε στην πόλη ένα επιβλητικό μνημείο με το οποίο το αρχαίο παρελθόν αγκάλιασε μια εκσυγχρονισμένη Αθήνα.
Φωτογραφία της ανακατασκευής της Στοάς του Αττάλου στην Αθηναϊκή Αγορά το 1956.
Δεν ήταν η πρώτη φορά που η Στοά του Αττάλου ήταν αποδέκτης ξένης ευεργεσίας που οδήγησε σε συνεργασία με τους ντόπιους. Κατά την Ελληνιστική περίοδο, η Αθήνα δεν ήταν τόσο ισχυρή όσο τον 5ο αιώνα π.Χ., αλλά παρέμεινε το πολιτιστικό και εκπαιδευτικό κέντρο.
Ως εκ τούτου, η πόλη γνώρισε μια αρχιτεκτονική άνθηση, που δημιουργήθηκε από άρχοντες βασιλείων σε όλη τη Μεσόγειο, με σκοπό να δείξει. Η φρενήρης οικοδομική δραστηριότητα στην Αθήνα από εκείνη την περίοδο φαίνεται στην κατασκευή του Πτολεμαίου ΙΙΙ (229 ΠΚΕ), Στοά Ευμένης (196415) Στο ίδιο πνεύμα, γύρω στο 150 π.Χ., ο Περγαμηνός βασιλιάς Αττάλος ΙΙ έστησε τη στοά του στην Αγορά της Αθήνας, όπου πέρασε τα χρόνια του .
Σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε από αρχιτέκτονες και εργάτες, η διώροφη στοά χρησιμοποιήθηκε για εμπορικές επιχειρήσεις, με 42 δωμάτια για κατάστημα .Με μήκος 116 μ. και ύψος 11,42 μ., κυριάρχησε στο ανατολικό άκρο της Αθηναϊκής Αγοράς για πάνω από 400 χρόνια, πριν την καταστροφή της από τους. Τα ερείπια της Στοάς ενσωματώθηκαν στο Τελευταίο Ρωμαϊκό Τείχος, που χτίστηκε λίγο μετά την λεηλασία των Ερουλων (Θεοχαράκη 2020: 213–215, 231–232).
Η Στοά του Αττάλου διαμορφώθηκε από την κίνηση των λαών και τη γεύση σε όλο το Αιγαίο. Αν και χτισμένο με τοπικά υλικά — Πεντελικό και Υμηττό μάρμαρο για την υπερκατασκευή και ασβεστόλιθος Πειραιάς — στο εσωτερικό Πέργαμο Οι οικοδόμοι της Περγαμου που ο βασιλιάς Αττάλος ΙΙ έφερε για την κατασκευή του ήταν πιο εξοικειωμένοι με τη χονδροειδή τοπική πέτρα Περγάμου. Ως αποτέλεσμα, παρόλο που οι δωρικοί κίονες της εξωτερικής κιονοστοιχίας στο ισόγειο της Στοάς του Αττάλου έγιναν με τοπικό πεντελικό μάρμαρο. Η κατασκευή της Στοάς του Αττάλου τον 2ο αιώνα π.Χ. μνημείωσε το ανατολικό τμήμα της Αθηναϊκής Αγοράς και συνέβαλε στη διαμόρφωση
Αν και κάποιες αλλαγές ήταν απαραίτητες για τη νέα λειτουργία — στον υπόγειο χώρο αποθήκευσης, σεβόμενη την αξία και την ιστορία. Το οικοδόμημα προκάλεσε αρνητικές αντιδράσεις από κάποιους Έλληνες αρχιτέκτονες και αρχαιολόγους όπως ο Αναστάσιος Ορλάνδος, ο Χρήστος Καρούζος (αρχαίοι τοίχοι Σάκκα 2013: 221). Σήμερα, όμως, η Στοά αποτελεί μια επιβλητική υπενθύμιση στην καρδιά της Αθήνας ότι η καινοτομία και η συνεργασία γίνονται μέσω της.
Φωτογραφία από το 2011 του εσωτερικού του ισογείου της Στοάς του Αττάλου στην Αθηναϊκή Αγορά.
Μιλτιάδης Κυλινδρέας
Πανεπιστήμιο Εμόρι -(Πανεπιστήμιο Emory )
Σχετική βιβλιογραφία
Η Στοά του Αττάλου διαμορφώθηκε από την κίνηση των λαών και τη γεύση σε όλο το Αιγαίο. Αν και χτισμένο με τοπικά υλικά — Πεντελικό και Υμηττό μάρμαρο για την υπερκατασκευή και ασβεστόλιθος Πειραιάς — στο εσωτερικό Πέργαμο Οι οικοδόμοι της Περγαμου που ο βασιλιάς Αττάλος ΙΙ έφερε για την κατασκευή του ήταν πιο εξοικειωμένοι με τη χονδροειδή τοπική πέτρα Περγάμου. Ως αποτέλεσμα, παρόλο που οι δωρικοί κίονες της εξωτερικής κιονοστοιχίας στο ισόγειο της Στοάς του Αττάλου έγιναν με τοπικό πεντελικό μάρμαρο. Η κατασκευή της Στοάς του Αττάλου τον 2ο αιώνα π.Χ. μνημείωσε το ανατολικό τμήμα της Αθηναϊκής Αγοράς και συνέβαλε στη διαμόρφωση
Αν και κάποιες αλλαγές ήταν απαραίτητες για τη νέα λειτουργία — στον υπόγειο χώρο αποθήκευσης, σεβόμενη την αξία και την ιστορία. Το οικοδόμημα προκάλεσε αρνητικές αντιδράσεις από κάποιους Έλληνες αρχιτέκτονες και αρχαιολόγους όπως ο Αναστάσιος Ορλάνδος, ο Χρήστος Καρούζος (αρχαίοι τοίχοι Σάκκα 2013: 221). Σήμερα, όμως, η Στοά αποτελεί μια επιβλητική υπενθύμιση στην καρδιά της Αθήνας ότι η καινοτομία και η συνεργασία γίνονται μέσω της.
Φωτογραφία από το 2011 του εσωτερικού του ισογείου της Στοάς του Αττάλου στην Αθηναϊκή Αγορά.
Μιλτιάδης Κυλινδρέας
Πανεπιστήμιο Εμόρι -(Πανεπιστήμιο Emory )
Σχετική βιβλιογραφία
Antonakaki, S, and Antonakakis, D. 2019. Interviews with Konstantina Kalfa and Stavros Alifragkis, December 4 and 12, Athens.
Athens City Council. 1878. Minutes of the Municipal Council of Athens, ‘Appointment of lawyers for the defense of the ownership of Voidolivado [Phaleron coast]’, Vol 11, July 15, 1878.
Athens City Council. 1885. Minutes of the Municipal Council of Athens, ‘Regarding Vathrakonisi plan under the French Mission’, Vol. 18, Act 1145, August 13, 1885.
French Ministry of Foreign Affairs, 1885. Tableau Général des Études et Opérations confieés á la Mission Française des Travaux Publics en Grèce, Mai 1885, Affairs diverses politiques, Grèce, v. 6, d 135, French Ministry of Foreign Affairs.
Lenormant, Francois. 1863. Letter to the Minister of Interiors. September 14/26, 1863. Archive of George I Ministry of Interiors (unclassified). General State Archives. Athens.
Ministry of Internal Affairs. 1874. General State Archives. ‘Submission of a diagram and budget for the construction of the first section of Phaleron Street.’ Letter of the Officer Ioannis Sechos to the Minister of Internal Affairs. Folder 67 (unsorted), Road Construction of Attica Prefecture, March 9, 1874.
Akcan, E. 2024. Architecture and Resettler Nationalism: Demographic Engineering during and after the Christian-Muslim Partition of 1923. Journal of Material Cultures in the Muslim World, 4(2), 253–278. DOI: http://doi.org/10.1163/26666286-12340049
Allen, J, Barlow, J, Leal, J, Maloutas, T, and Padovani, L. 2004. Housing and Welfare in Southern Europe. Oxford: Blackwell. DOI: http://doi.org/10.1002/9780470757536
Arendt, H. 1998. The Human Condition. Chicago & London: The University of Chicago Press.
Athens Social Atlas. 2024. Digital Compendium of Texts and Visual Material. URL: https://www.athenssocialatlas.gr/en/, DOI: http://doi.org/10.17902/20971.9
Baird, C. 2004. Conrad N. Hilton, Innkeeper Extraordinaire, Statesman and Philanthropist. Journal of Hospitality & Tourism Education, 16(3): 5–17. DOI: http://doi.org/10.1080/10963758.2004.10696796
Bak Jørgensen, M, and Makrygianni, V. 2020. A Migrant’s Tale of Two Cities: Mobile Commons and the Alteration of Urban Space in Athens and Hamburg. In: Özkan, D, and Büyüksaraç, G (eds.), Commoning the City: Empirical Perspectives on Urban Ecology, Economics and Ethics, Abingdon, Oxon; New York, NY: Routledge. DOI: http://doi.org/10.4324/9780429021886-11
Bastéa, E. 2000. The Creation of Modern Athens: Planning the Myth. Cambridge: Cambridge University Press.
Biris, K. 1996. Αι Αθήναι: Από του 19ου εις τον 20ον Αιώνα [Athens from the 19th to the 20th Century]. Athens: Melissa.
Biris, K. 2017. Η Νέα Αθήνα. Πρωτεύουσα του Ελληνισμού [New Athens, Capital of Hellenism]. Edited by A Papageorgiou-Venetas. Athens: National Historical Museum.
Biris, M, and Adami, M. 2001. Νεοκλασική Αρχιτεκτονική στην Ελλάδα [Neoclassical Architecture in Greece]. Athens: Melissa.
Born, G. 2013. Introduction — Music, Sound and Space. Transformations of Public and Private Experience. In: Born, G (ed.), Music Sound and Space: Transformations of Public and Private Experience, 1–69. Cambridge: Cambridge University Press. DOI: http://doi.org/10.1017/CBO9780511675850.001
Camp, JM. 1986. The Stoa of Attalos. In: Camp, JM (ed.), The Athenian Agora: Excavations in the Heart of Classical Athens, 172–175. London: Thames & Hudson.
Camp, JM. 2001. Hellenistic Athens. In: Camp, JM (ed.), The Archaeology of Athens, 161–182. New Haven, Connecticut: Yale University Press.
Camp, JM, and Dinsmoor, WB, Jr. (eds.). 1984. Ancient Athenian Building Methods. Lunenburg: The Stinehour Press.
Census of 1928. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1930 [1931] [Statistic Yearbook of Greece 1930]. Athens: Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος.
Chateaubriand, FA. 1818. Travels in Greece, Palestine, Egypt, and Barbary, During the Years 1806 and 1807. Trans. by F Shoberl. Philadelphia: Moses Thomas.
Chatzikonstantinou, E. 2014. Αστικός Εκσυγχρονισμός, Οδικό Δίκτυο και Πόλη. Το Παράδειγμα της Λεωφόρου Συγγρού στην Αθήνα στον πέρασμα στον 19ο αιώνα [Modernization, Road Network and City. The Paradigm of Syngrou Avenue in Athens at the turn of the 19th century]. Unpublished thesis (PhD), National Technical University of Athens.
Chatzikonstantinou, E, Sakellaridou, A, and Samarinis, P. 2012. Road Construction in Greece during the Interbellum: the Makris Project. In: Carvais, R, Guillerme, A, Nègre, V, Sakarovitch, J (eds.), Nuts and Bolts of Construction History, Proceedings of the 4th International Congress on Construction History, 637–664. Paris: Picard.
Clark, B. 2009. Twice a Stranger: The Mass Expulsions that Forged Modern Greece and Turkey. Harvard University Press.
Clayer, N. 1994. Mystiques, état et société. Les Halvetis dans l’aire balkanique de la fin de XVe siècle à nosjJours. Leiden: E. J. Brill. DOI: http://doi.org/10.1163/9789004492783
Coulton, JJ. 1976. The Architectural Development of the Greek Stoa. Oxford: Oxford University Press.
Dodwell, E. 1821. Views in Greece. London: Rodwell and Martin.
Fatsea, I. 2011. Migrant Builders and Craftsmen in the Founding Phase of Modern Athens. In: Freitag, U, Fuhrmann, M, Lafi, N, and Riedler, F (eds.), The City in the Ottoman Empire: Migration and the Making of Urban Modernity, 190–217. London: Routledge.
Fedak, J. 2006. Tombs and Commemorative Monuments. In: Winter, FE, Studies in Hellenistic Architecture, Phoenix Supplementary, 42. 71–94. Toronto: University of Toronto Press.
Fessa-Emmanouil, E. 2001. Δοκίμια για τη Νέα Ελληνική Αρχιτεκτονική [Essays on New Greek Architecture]. Athens: Idiotiki.
Foucault, M. [1967] 1986. Of Other Spaces. Trans. by J Miskowiec. Diacritics, 16(1): 22–27. DOI: http://doi.org/10.2307/464648
Fowden, EK. 2019. The Parthenon Mosque, King Solomon and the Greek Sages. In: Georgopoulou, M, and Thanasakis, K (eds.), Ottoman Athens: Archeology, Topography, History, 67–95. Athens: The Gennadius Library and The Aikaterini Laskaridis Foundation.
Frampton, K. 2020 [1980]. Modern Architecture: A Critical History. 5th ed. London: Thames & Hudson.
Fregonese, S, and Ramadan, A. 2015. Hotel Geopolitics: A Research Agenda. Geopolitics, 20(4): 793–813. DOI: http://doi.org/10.1080/14650045.2015.1062755
Frieden, J. von. 1983. Oikia Kurrestou, Studien zum sogenannten Turm der Winde in Athen. Roma: G. Bretschneider.
Frog, Μ. 2020. Otherworlding: Othering Places and Spaces through Mythologization. Signs and Society, 8(3): 454–71. DOI: http://doi.org/10.1086/710159
Gandy, M. 2014. Acoustic Terrains: and Introduction. In: Gandy, M, and Nilsen, BJ (eds.), The Acoustic City, 7–13. Berlin: Jovis.
Giakoumakatos, A. 2000. Προσφυγικές Πολυκατοικίες [Refugee Apartment Buildings]. In: Kontaratos, S (ed.), Αρχιτεκτονική του 20ου αιώνα: Ελλάδα [Architecture in the 20th C: Greece]. Athens: Hellenic Institute of Architecture/Deutsches Architektur Museum.
Giamarelos, St. 2022. Resisting Postmodern Architecture: Critical Regionalism before Globalisation. London: University College London Press. DOI: http://doi.org/10.2307/j.ctv1v090hv
Giedion, S. 1944. The Need for a New Monumentality. In: Zucker, P (ed.), New Architecture and City Planning, 549–568. New York.
Gkiotsalitis, Κ. 2013. Οι Προσφυγικές Πολυκατοικίες του ’30 [The Refugee Apartment Buildings of the ’30s]. Unpublished diploma thesis, National Technical University of Athens.
Government Newspaper. FEK 30, 22.08.1834, FEK 30, 17.08.1863, FEK 34, 08.02.1889. Athens.
Gropius, W. 1925. Vorwort. In: Gropius, W, and Moholy-Nagy, L (eds.), Internationale Architektur Bauhausbücher 1, 5–7. München: Albert Langen Verlag.
Gropius, W. 1943. Scope of Total Architecture. New York and Evanston: Harper & Row, Publishers.
Hadjimichalis, C. 2014. Crisis and Land Dispossession in Greece as Part of the Global ‘Land Fever’. City, 18(4–5): 502–508. DOI: http://doi.org/10.1080/13604813.2014.939470
Hadjimichalis, C. 2017. Crisis Spaces: Structures, Struggles and Solidarity in Southern Europe. London: Routledge. DOI: http://doi.org/10.4324/9781315645131
Hadjiosif, C. 2002. Το Προσφυγικό Σοκ: Οι Σταθερές και οι Μεταβολές της Ελληνικής Οικονομίας [The Refugee Shock: Staples and Transformations in the Greek Economy]. In: Hadjiosif, C (ed.), Ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα: Ο Μεσοπόλεμος 1922–1940 [History of Greece in the 20th Century: The Interwar 1922–1940], τ. Β1, 9–57. Athens: Bibliorama.
Hamilakis, Y. 2007. The Nation and its Ruins: Antiquity, Archaeology, and National Imagination in Greece. New York: Oxford University Press. DOI: http://doi.org/10.1093/oso/9780199230389.001.0001
Hobhouse, JC. 1817. A Journey Through Albania, and Other Provinces of Turkey in Europe and Asia, to Constantinople, During the Years 1809 and 1810. Vol. 1. Philadelphia: M. Carey and Son.
Kalfa, K., 2021. ‘Giving to the World a Demonstration’ US Housing Aid to Greece, 1947–51. Journal of the Society of Architectural Historians, 80(3): 304–320. DOI: http://doi.org/10.1525/jsah.2021.80.3.304
Karampatsos, Ch. 2017. Efrosini Crossing Syngrou Avenue: Automobile Accidents and the Introduction of Automobile in Greece (1900–1911). History of Technology, 33: 255–279. DOI: http://doi.org/10.5040/9781474237260.0016
Karidis, DN. 2014. Athens from 1456 to 1920: The Town under Ottoman Rule and the 19th-Century Capital City. Oxford: Archaeopress. DOI: http://doi.org/10.2307/j.ctv1850hwc
Kasparek, B, and Speer, M. 2015. Of Hope: Hungary and the Long Summer of Migration. Bordermonitoring.eu. Online at https://bordermonitoring.eu/ungarn/2015/09/of-hope-en/. Last accessed 28 February 2014.
Kaye, N. 2016. The Dedicatory Inscription of the Stoa of Attalos in the Athenian Agora: Public Property, Commercial Space, and Hellenistic Kings. Hesperia, 85(3): 537–558. https://www.ascsa.edu.gr/publications/hesperia/article/85/3/537-558. DOI: http://doi.org/10.2972/hesperia.85.3.0537
Kidder Smith, GE. 1962. The New Architecture of Europe. New York: Penguin Books.
Kiel, M. 1991. Atina. TDV İslâm Ansiklopedisi. Online at https://islamansiklopedisi.org.tr/atina#1. Last accessed 19 December 2023.
Kiel, M. 2002. The Quatrefoil Plan in Ottoman Architecture Reconsidered in Light of the ‘Fethiye Mosque’ of Athens. Muqarnas, 19: 109–122. DOI: http://doi.org/10.2307/1523317
Kienast, HJ. 2014. Der Turm der Winde in Athen. Wiesbaden: Reichert Verlag.
Kleiner, D. 1983. The Monument of Philopappos in Athens. Rome: Giorgia Bretschneider Editore.
Koulouri, C. 2020. Φουστανέλες και Χλαμύδες: Ιστορική Μνήμη και Εθνική Ταυτότητα 1821–1930 [Fustanellas and Tongas: Historical Memory and National Identity 1821–1930]. Athens: Alexandreia.
Kracauer, S. 1995. The Hotel Lobby. In: Levin, TY (transl. & ed.), The Mass Ornament-Weimar Essays, 173–185. Cambridge, Mass. & London: Harvard University Press.
Kreichauf, R. 2018. From Forced Migration to Forced Arrival: The Campization of Refugee Accommodation in European Cities. Comparative Migration Studies, 6(1): 1–22. DOI: http://doi.org/10.1186/s40878-017-0069-8
Kyramargiou, Ε. 2019. Δραπετσώνα 1922–1967 [Drapetsona 1922–1967]. Athens: NHRF.
Lafazani, O. 2018. Homeplace Plaza: Challenging the Border between Host and Hosted. South Atlantic Quarterly, 117(4): 896–904. DOI: http://doi.org/10.1215/00382876-7166043
Lampropoulou, D. 2009. Οικοδόμοι. Οι Άνθρωποι που Έχτισαν την Αθήνα, 1950–1967 [Construction Workers: The People who Built Athens, 1950–1967]. Athens: Bibliorama.
League of Nations. 1924. Greece: Quarterly Report of the Refugee Settlement Commission, Γενεύη, 1924–1930.
Lee, MK. 2023. Diaspora’s Disorientation: Representing Korean Migrations. In: Rakes, R, and Dourron, S, eds.), This Too Is a Map, 12th Seoul Mediacity Biennale, 147–57. Seoul and Miami: Seoul Museum of Art and Name Publications.
Lefebvre, H. 1991. The Production of Space. Oxford: Blackwell.
Leontidou, L. 1989. Πόλεις της Σιωπής: Εργατικός Εποικισμός της Αθήνας και του Πειραιά. 1909–1940 [Cities of Silence: Workers’ Settlement of Athens and Piraeus, 1909–1940]. Athens: Πολιτιστικό Τεχνολογικό Ίδρυμα ΕΤΒΑ.
MacDonald, E. 2002. Structuring a Landscape, Structuring a Sense of Place: The Enduring Complexity of Olmsted and Vaux’s Brooklyn Parkways. Journal of Urban Design, 7(2): 117–143. DOI: http://doi.org/10.1080/1357480022000012203
Maclean, M, Harvey, C, Suddaby, R, and O’Gorman, K. 2018. Political Ideology and the Discursive Construction of the Multinational Hotel Industry. Human Relations, 71(6): 13. DOI: http://doi.org/10.1177/0018726717718919
Makrygianni, V. 2023. Αστικός Χώρος και Χειραφετικές Πρακτικές: Μετακινούμενοι Πληθυσμοί στο Κέντρο της Αθήνας την Περίοδο 2010–2019 [Urban Space and Emancipatory Practices: Mobile Populations in Athens’ City Center during the Period 2010–2019]. Unpublished thesis (PhD). Aristotle University of Thessaloniki.
Maloutas, Th. 2007. Segregation, Social Polarization and Immigration in Athens during the 1990s: Theoretical Expectations and Contextual Difference. International Journal of Urban and Regional Research, 31(4): 733–58. DOI: http://doi.org/10.1111/j.1468-2427.2007.00760.x
Maloutas, T, and Karadimitriou, N. 2001. Vertical Social Differentiation in Athens: Alternative or Complement to Community Segregation? International Journal of Urban and Regional Research, 25(4): 699–716. DOI: http://doi.org/10.1111/1468-2427.00340
Margariti, F. 2005. Η Λ. Συγγρού και η Αθήνα της Γενιάς του ‘30 (Γ. Θεοτοκάς – Γ. Σεφέρης) [Syngrou Av. and the Athens of the Generation of the 30s (G. Theotokas — G. Seferis). In: Ελευθέριος Βενιζέλος και Eλληνική Πόλη. Πόλη. Πολεοδομικές Πολιτικές και Κοινωνικοοικονομικές Ανακατατάξεις, 311–324. Χανιά: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών Ελευθέριος Βενιζέλος, Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο – Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών.
Markou, AS (ed.). 2015. Μνημεία και Πολιτισμός των Ελληνικών Πόλεων κατά την Οθωμανική Περίοδο μέσα από τα Κείμενα του Machiel Kiel. Η Συμβολή στην Οθωμανική Κληρονομιά στον Ελλαδικό Χώρο [Monuments and Culture of the Greek cities during the Ottoman era through the Texts by Machiel Kiel. Contribution to the Ottoman Heritage in Greece]. Trans. by PD Touloumakos. Athens: Irodotos.
Massey, D. 2001 [1994]. Space Place and Gender. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Mauzy, CA. 2006. The Stoa of Attalos Reconstruction. In: Mauzy, CA (ed.), Agora Excavations 1931–2006: A Pictorial History, 31–73. Princeton: The American School of Classical Studies at Athens.
Mehmed Haşîm. 2022. Îmâ-yı Törehât-I Büldânân. Edited by FM Emecen and İ Şahin. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
Melampianaki, E. 2006. Οι Πλατείες της Αθήνας: 1834–1945: Διαδικασία Διαμόρφωσης, Λειτουργία, Πολεοδομική Σημασία [The Squares of Athens 1834–1945, Formation Process, Function and Urban Planning Significance]. Unpublished thesis (PhD). National Technical University of Athens.
Meritt, LS. 1984. The Athenian Agora Excavations. In: Meritt, LS (ed.), History of the American School of Classical Studies in Athens, 1939–1980, 175–202. Princeton: American School of Classical Studies in Athens.
Miller, SG. 1995. Architecture as Evidence for the Identity of the Early Polis. In: Hansen, MH (ed.), Sources for the Ancient Greek City-State, Acts of the Copenhagen Polis Centre 2. Historisk-filosofiske Meddelelser 72, 201–244. Copenhagen: Munksgaard.
Mommsen, A. 1868. Athenae Christianae. Leipzig.
Mpersis, G. 1936. Εκτελεσθείσαι Εργασίαι Κατά τα Οίκον. Έτη 1934–36 Παρά της Τεχν. Υπηρεσίας του Υπουργείου Κρατικής Υγιεινής και Αντιλήψεως [Implemented Works during the Fiscal Years of 1934–36 by the Technical Department of the Ministry of State Hygiene and Perception]. Technika Chronika, (109): 607–614.
Mylonas, P. 2017. Η Νεοκλασσική Αθήνα του Παύλου Μ. Μυλωνά [The Neoclassical Athens of Pavlos M. Mylonas]. Αthens: Academy of Athens.
Ntiniakos, I. 2007. Αστικός Xώρος και Iστορική Mνήμη: τα «Προσφυγικά» της Λεωφόρου Αλεξάνδρας [Urban Space and Historical Memory: The ‘Prosfygika’ of Alexandras Avenue]. Unpublished diploma thesis, National Technical University of Athens.
Pagedas, CA. 2006. Ellis O. Briggs and the US Embassy in Greece, 1959 to 1962: A ‘Relentless Struggle’. Mediterranean Quarterly, 17(4): 93–120. DOI: http://doi.org/10.1215/10474552-2006-025
Panourgiá, N. 2009. Dangerous Citizens: The Greek Left and the Terror of the State, Fordham University Press. DOI: http://doi.org/10.1515/9780823237531
Passing Images. Neon Asty, 28 December 1901.
Phaleron Park. Scrip, 22 February 1901.
Philippidis, D. 1984. Νεοελληνική Αρχιτεκτονική [Neohellenic Architecture]. Athens: Melissa.
Phokaides, P, Samarinis P, Triantis L, and Tournikiotis P. 2021. Claiming the Countryside: Ekistics, Socio-Political Conflicts, and Emerging Cold-War Geopolitics During Greek Reconstruction. Architectural Histories, 9(1): 1–21. DOI: http://doi.org/10.5334/ah.460
Pyla, P. 2022. Leisure and Geo-Economics: The Hilton and Other Development Regimes in the Mediterranean South. In: Aggregate Architectural History Collaborative (eds.), Architecture in Development: Systems and the Emergence of the Global South, 381–400. London: Routledge.
Radt, W. 2011. Das Athena-Heiligtum. In: Radt, W (ed.), Pergamon: Geschichte und Bauten einer antiken Metropole, 2nd ed., 159–168. Darmstadt: Primus Verlag.
Raimondi, V. 2019. Resisting the Camp: Migrants’ Squats as Antithetical Spaces in Athens’s City Plaza. In: Darling, J, and Bauder, H (eds.), Sanctuary Cities and Urban Struggles, 191–216. Manchester: Manchester University Press. DOI: http://doi.org/10.7765/9781526134929.00015
Sakka, N. 2013. ‘A Debt to Ancient Wisdom and Beauty’: The Reconstruction of the Stoa of Attalos in the Ancient Agora of Athens. Hesperia, 82(1): 203–227. https://www.ascsa.edu.gr/publications/hesperia/article/82/1/203-227. DOI: http://doi.org/10.2972/hesperia.82.1.0203
Salles-Djelic, ML. 2002. Exporting the American Model — Historical Roots of Globalization. In: Hollingsworth, RJ, Müller, KH, and Hollingsworth, EJ (eds.), Advancing Socio-Economics: An Institutionalist Perspective, 351–380. New York, Toronto, Oxford: Rowman & Littlefield Publishers Inc.
Sarigiannis, G, and Papadopoulou, Ε. 2006. Συνοπτική Έκθεση για τις Προσφυγικές Περιοχές του Λεκανοπεδίου Αθηνών [Abridged Report on Refugee Areas in the Athens Valley]. Unpublished research project summary, National Technical University of Athens.
Siddiqi, AI, and Lee, R. 2019. On Margins: Feminist Architectural Histories of Migration. ABE Journal, 16. DOI: http://doi.org/10.4000/abe.7126
Sielhorst, BMA. 2011. Hellenistic Agorai: Formation, Reception and Semantics of an Urban Space. In: Giannikouri, A (ed.), The Αgora in the Mediterranean from Homeric to Roman Times, International Conference Kos, 14–17 April 2011, 31–46. Athens: Ministry of Culture and Tourism, Archaeological Institute of Aegean Studies.
Skouzés, P. 1975. Apomnimonevmata. I Tyrannía tou Chatzi-Ali Chaseki stin Tourkokratoumeni Athina (1772–1796) [Memoires. Chatzi-Ali Chaseki’s Tyranny in Athens Under the Turkish Rule]. Athens: Kedros.
Smith, DE. 1987. The Everyday World as Problematic: A Feminist Sociology. Boston: Northeastern University Press.
Spanaki, A (ed.). 2021. The Elliniko: A Trip Through Time from Prehistory to the Present. Athens: Lamda Development.
Stuart, J, and Revett, N. 1762. The Antiquities of Athens. London: John Haberkorn. DOI: http://doi.org/10.5479/sil.197192.39088003519543
Syngrou Avenue. Acropolis, 21 November 1904.
The Opening Ceremony of the Aquarium. Empros, 24 May 1903.
Theocharaki, AM. 2020. The Period after the Herulian Invasion (A.D. 267). In: Theocharaki, AM (ed.), The Ancient Circuit Walls of Athens, 213–215. Berlin, Boston: Walter De Gruyter. DOI: http://doi.org/10.1515/9783110638202
Theocharopoulou, I. 2017. Builders and Housewives and the Construction of Modern Athens. London, UK: Artifice Books on architecture.
Theodorakis, G. 1960. Δραπετσώνα. Ώρα Μηδέν! [Drapetsona. Zero Time!], Δρόμοι της Ειρήνης, 35: 5–14.
Thompson, HA. 1992. The Stoa of Attalos II in Athens. AgoraPicBk 2. Lunenburg: The Stinehour Press.
Triantis, L. 2021. Το «Ελληνικό» ως Πολιορκητικός Κριός για τις Διαδικασίες Ανάπτυξης/Ιδιωτικοποίησης του Αστικού Χώρου [The Ellinikon Project as a Siege Ram for Urban Development and Privatization Processes]. Geographies, 37: 3–10.
Triantis, L. Forthcoming. Le Projet Ellinikon à Athènes: les Implications d’un Développement Urbain à Grande Echelle. In: Rivière, D (ed.), Les Métropoles d’Europe du Sud à l’Épreuve des Crises du XXIe Siècle. Paris: L’École Française de Rome.
Tsavdaroglou, C. 2018. The Newcomers’ Right to the Common Space: The Case of Athens during the Refugee Crisis. ACME: An International Journal for Critical Geographies 17(2): 376–471. Online at https://acme-journal.org/index.php/acme/article/view/1463. Last accessed 14 March 2024.
Urban Environment Lab and History and Theory of Architecture Lab. 2016. Νεότερα Μνημεία Αεροδρομίου Ελληνικού και Ακτής Αγίου Κοσμά. Έκθεση Ιστορικής, Αρχιτεκτονικής και Τεχνικής Τεκμηρίωσης Κτιρίων και Εγκαταστάσεων [Modern Monuments of Athens Hellinikon Airport and Aghios Kosmas Coast. Report on the Historical, Architectural and Technical Documentation of Buildings and Facilities]. Athens: National Technical University of Athens (NTUA).
Vaiou, D, Mantouvalou M, and Mavridou, Μ. 2023 [2004]. Αθήνα 2004. Στα Μονοπάτια της Παγκοσμιοποίησης [Athens 2004. In the Paths of Globalization?]. In: Mantouvalou M, Η Παραγωγή του Αστικού Χώρου ως Κοινωνικό και Πολιτικό Διακύβευμα. Αφηγήσεις από την Ελλάδα της Μεταπολεμικής Ανάπτυξης. 270–291. Athens: Angelus Novus.
Vasileiou, Ι. 1944. Η Λαϊκή Κατοικία [The Low-Cost Residence]. Athens: P.A. Dialisma.
Venizelos, I. 1986. Ιστορία των Αθηνών, με Προλεγόμενα Ιωάννου Γενναδείου [History of Athens, with an Introduction by Ioannis Gennadios]. Edited by I Kokkona and I Bokou. Athens: Ekdotiki Athenon.
Versluys, MJ. 2017. Visual Style and Constructing Identity in the Hellenistic World: Nemrud Dağ and Commagene under Antiochos I. Cambridge: Cambridge University Press. DOI: http://doi.org/10.1017/9781316494035
Vlachos, G, Giannitsaris, G, and Hatzikostas, E. 1978. Η Στέγαση των Προσφύγων στην Αθήνα και τον Πειραιά στην Περίοδο 1920–1940. Προσφυγικές Πολυκατοικίες [The Housing of Refugees in Athens and Piraeus in the Period 1920–1940. Refugee Apartment Buildings]. Architektonika Themata, 12: 117–124.
Vogeikoff-Brogan, N. 2021. Financing the Reconstruction of the Stoa of Attalos, 20 March 2021. From the Archivist’s Notebook. Online at https://nataliavogeikoff.com/2021/03/20/financing-the-reconstruction-of-the-stoa-of-attalos/?fbclid=IwAR3LYPiJHpl-uNqxbxOA9ReUMM9vc0kT5EKuzj7vyxc4_LGY2k4r5IdzK70. Last accessed 14 March 2024.
Voglis, P. 2015. The Politics of Reconstruction: Foreign Aid and State Authority in Greece, 1945–1947. In: Kott, S (ed.), Seeking Peace in the Wake of War. The Reconfiguration of Europe, 1943–1947. 277–296. Amsterdam: Amsterdam University Press. DOI: http://doi.org/10.1515/9789048515257-013
Vrychea, A. 2004. Χωρικές Συγκρούσεις σε Ασύμβατες Διαδρομές. Σκέψεις με Αφορμή Εμπειρίες Αντιστάσεων στα Προσφυγικά της Λεωφόρου Αλεξάνδρας [Spatial Conflicts on Unconventional Routes. Reflections on the Experiences of Resistance in the Refugee Housing Complex of Alexandra Avenue]. Geographies, 7: 141–150.
Wassenhoven, L. 2018. ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ…Πάθος: Η Ανάπτυξη του Πρώην Αεροδρομίου Ελληνικού [Hellenic… Pathos: The Development of the Former Hellinikon Airport]. Athens: Sakkoulas.
Webb, PA. 2017. The Tower of the Winds in Athens: Greeks, Romans, Christians, and Muslims. Two Millennia of Continual Use. [Philadelphia]: American Philosophical Society Press.
Western, T. 2021. Notes on an Anticolonial Athens, dëcolonize helláş. Online at https://decolonizehellas.org/en/notes-on-an-anticolonial-athens/. Last accessed 21 May 2024.
Wharton, AJ. 2001. Building the Cold War: Hilton International Hotels and Modern Architecture. Chicago & London: The University of Chicago Press.
Wycherley, RE. 1957. Stoa of Attalos. In: Wycherley, RE (ed.), Literary and Epigraphical Testimonia, 46–47. Agora 3. Princeton: American School of Classical Studies at Athens.
Yerolympos, A. 2003. Inter-war Town Planning and the Refugee Problem in Greece: Temporary ‘Solutions’ and Long-Term Dysfunctions. Ιn: Hirschon, R (ed.), Crossing the Aegean: an Appraisal of the 1923 Compulsory Population Exchange Between Greece and Turkey. Vol. 12, 133–145. New York: Berghahn Books. DOI: http://doi.org/10.2307/j.ctt1x76f3x.19
Zeller, Th. 2001. Staging the Driving Experience: Parkways in Germany and the United States. In: Hvattum, M, Brenna, B, Elvebakk, B, and Kampevold, LJ (eds.), Routes, Roads and Landscapes, 125–138. Farnham: Ashgate.
ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ
full-width
