Σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα έφεραν στο φως οι ανασκαφές του καλοκαιριού. Κοσμήματα, οπλισμός και σπάνιοι σφραγιδόλιθοι από ασύλητες ταφές προσθέτουν νέες ψηφίδες στο παζλ της Ιστορίας. Στο ανάκτορο του Ψηλορείτη, στη Ζώμινθο, η αρχαιολογική σκαπάνη θα παραχωρήσει σύντομα τη θέση της στην ανάδειξη του σπουδαίου αρχαιολογικού χώρου. Στη Σίκινο, το εντυπωσιακότερο μνημείο του νησιού απέκτησε όνομα…
Ήταν, ίσως, μια απρόσμενη χρονιά για την αρχαιολογική έρευνα. Στην περίπτωση της Σικίνου οι αρχαιολόγοι δεν πίστευαν στα μάτια τους. Η ασύλητη γυναικεία ταφή, που βρέθηκε «κρυμμένη» ανάμεσα σε διπλό τοίχωμα, περιείχε ιδιαίτερα σημαντικά και πλούσια ευρήματα: χρυσά περικάρπια, δαχτυλίδια, περιδέραιο, πόρπη με ανάγλυφο cameo (ανάγλυφη παράσταση σκαλισμένη στην πέτρα), γυάλινα και μεταλλικά αγγεία, καθώς και οργανικά σπαράγματα της ενδυμασίας της νεκρής. Δικαίως ο επικεφαλής της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, Δημήτρης Αθανασούλης, δήλωσε στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής πως «βρέθηκε η αρχόντισσα της Σικίνου».
Το εύρημα εντοπίστηκε κατά τη διάρκεια των εργασιών για την αποκατάσταση του ναόμορφου μαυσωλείου της Επισκοπής, που χρονολογείται στην όψιμη αρχαιότητα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον ως προς την ταυτότητα του μνημείου παρουσιάζει η πέτρινη επιγραφή που βρέθηκε στον ίδιο χώρο στην οποία αναγράφεται το όνομα της νεκρής: Νεικώ.
Αλιβέρι Ευβοίας-Δύο ασύλητους τάφους της προϊστορικής εποχής με πλούσια ευρήματα και δεκάδες ακόμη των ιστορικών χρόνων έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στο Αλιβέρι Ευβοίας. Η χρήση του νεκροταφείου ήταν συνεχής για περισσότερα από 2.500 χρόνια. Ιδιαίτερα σημαντική χαρακτηρίζεται η αρχαιολογική «σοδειά» στον έναν από τους δύο ασύλητους τάφους που χρονολογείται στη μυκηναϊκή εποχή. Σύμφωνα με το διευθυντή των ανασκαφών, αρχαιολόγο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Εύβοιας, Κωνσταντίνο Μπουκάρα, ο τάφος περιείχε και «τρεις εξαιρετικής καλλιτεχνικής αξίας σφραγιδόλιθους». Ο πρώτος φέρει εγχάρακτη παράσταση αίγαγρου που δέχεται επίθεση από δύο λύκους και ο δεύτερος απεικονίζει ελάφι σε συνεστραμμένη στάση. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, σύμφωνα με τον ανασκαφέα, παρουσιάζει ο τρίτος σφραγιδόλιθος που είναι από σάρδιο. Παριστάνεται σ’ αυτόν όρθια μιξογενής (υβριδική) δαιμονική μορφή που μεταφέρει στους ώμους νεκρό ελάφι.
Ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσαν τα ευρήματα του προανακτορικού και παλαιοανακτορικού νεκροταφείου στον Πετρά Σητείας (2800-1700 π.Χ.). Είκοσι έξι ταφικά κτίρια και πέντε ταφικοί λάκκοι περιλαμβάνονται, μέχρι στιγμής, στο μεγαλύτερο για την εποχή του νεκροταφείο της Κρήτης που ανήκε αποκλειστικά στις ελίτ οικογένειες του ανακτορικού οικισμού. H ανασκαφή διενεργήθηκε υπό τη διεύθυνση της επίτιμης διευθύντριας του ΥΠΠΟΑ, Μεταξίας Τσιποπούλου, και στα σημαντικότερα ευρήματά της περιλαμβάνονται οι δύο πλουσιότατες ταφές που βρέθηκαν σε λάκκο της Μεσομινωικής Εποχής (2100-2000 π.Χ.).
Πρόκειται για μια ανδρική ταφή κτερισμένη με χάλκινο εγχειρίδιο και μια γυναικεία με μεγάλο αριθμό χρυσών χανδρών εξαιρετικής τέχνης, όπως και χανδρών από ασήμι, ορεία κρύσταλλο, καρνελίνη και ίασπι. Ιδιαίτερα πλούσια αποδείχτηκε μια ακόμη ταφή που ανήκει στην Πρωτομινωική Εποχή (2600-2300 π.Χ.). Τον νεκρό συνόδευαν, επίσης, πολλές χρυσές και ασημένιες χάνδρες.
Σε ελαιώνα, στη θέση Ρουσσές, κοντά στην Ιεράπετρα, βρέθηκε ασύλητος θαλαμοειδής τάφος της Υστερομινωικής Εποχής (1400-1200 π.Χ.). Ο τάφος εντοπίστηκε τυχαία από αγρότη, όταν υποχώρησε το έδαφος κάτω από το όχημά του. Το εσωτερικό του χωριζόταν σε τρεις λαξευμένες κόγχες όπου εντοπίστηκαν πολλά αγγεία καλής τέχνης και άριστης διατήρησης, σύμφωνα με το υπ. Πολιτισμού.
Σκηνές ερωτιδέων που παίζουν διάφορα παιχνίδια με κύκνους περιλαμβάνει εντυπωσιακό ψηφιδωτό δάπεδο, του 4ου αιώνα π.Χ., που αποκαλύφθηκε κατά τις εργασίες ανάδειξης του μικρού θεάτρου της αρχαίας Αμβρακίας. Το ψηφιδωτό έχει κυκλικό σχήμα και καλύπτει κεντρικό τμήμα λουτρικής εγκατάστασης που προϋπήρχε στη θέση όπου αργότερα κατασκευάστηκε το μικρό θέατρο.
Στο ακατοίκητο Δεσποτικό, απέναντι από την Αντίπαρο, ο ανασκαφέας Γιάννος Κουράγιος αποκάλυψε τρία ακόμη κτίρια επί συνόλου 22 που έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα. Τα κτίρια πλαισίωναν το Ιερό του Απόλλωνα που ήταν από τα σημαντικότερα στο χώρο του Αιγαίου. Πλούσια όμως ήταν η αρχαιολογική «σοδειά» και στην Κύθνο. Από τη συστηματική ανασκαφή στην αρχαία πόλη της Κύθνου (σημερινό Βρυόκαστρο), που διενήργησαν το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων υπό τον καθηγητή Αλέξανδρο Μαζαράκη Αινιάν, ξεχωρίζουν τα ευρήματα στην περιοχή του αρχαίου λιμανιού, στη βραχονησίδα «Βρυοκαστράκι», όπου, μεταξύ άλλων, «για πρώτη φορά τεκμηριώθηκε πρωτοκυκλαδική εγκατάσταση της 3ης χιλιετίας π.Χ.».
Στην Ολυμπία οι αρχαιολόγοι ήλθαν αντιμέτωποι με ένα συγκλονιστικό όσο και απρόσμενο εύρημα. Η πήλινη πλάκα που εντόπισαν πέρυσι στη διάρκεια επιφανειακής αρχαιολογικής έρευνας, με επικεφαλής την προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας, Ερωφίλη-Ιρις Κόλλια, διαπιστώθηκε -μετά την πρόσφατη συντήρησή της- πως «αποτελεί το παλαιότερο σωζόμενο απόσπασμα των Ομηρικών Επών, σε σκληρή ύλη» και «το παλαιότερο της συγκεκριμένης ραψωδίας». Το σπάνιο εύρημα διασώζει 13 στίχους από τη ραψωδία ξ της Οδύσσειας όπου περιγράφεται η επιστροφή του Οδυσσέα στο νησί της Ιθάκης, μετά από δεκαετή περιπλάνηση…
Στόχος να γίνει προσβάσιμο το ανάκτορο της Ζωμίνθου
Ύστερα από είκοσι χρόνια ανασκαφών στο ανάκτορο της Ζωμίνθου, στον Ψηλορείτη, δρομολογούνται σχέδια για την ανάδειξη του σπουδαίου αρχαιολογικού χώρου προκειμένου να καταστεί προσβάσιμος στο κοινό. Σύμφωνα με την επίτιμη διευθύντρια Αρχαιοτήτων, Εφη Σαπουνά-Σακελλαράκη, ο στόχος αυτός μπορεί να επιτευχθεί σε ένα χρόνο.
Το καινούργιο στοιχείο της ανασκαφής που ξεκίνησε ο Γιάννης Σακελλαράκης και συνεχίζει η Εφη Σαπουνά-Σακελλαράκη είναι ο τύπος του ανακτόρου. «Το έχτισαν πάνω στο βράχο, ο οποίος από το 2000 π.Χ., περίπου, λειτουργούσε ως χώρος λατρείας. Στα κοιλώματά του τοποθετούσαν τα λατρευτικά αγγεία που εντοπίσαμε φέτος. Υπάρχουν και άλλα Ιερά κορυφής αλλά δεν έχουμε εντοπίσει να έχουν χτιστεί επάνω τους μεγάλα οικοδομήματα», σημειώνει η ανασκαφέας. Οι φετινές έρευνες διεύρυναν τη συνολική ανασκαμμένη επιφάνεια κατά 100 τ.μ.
Το μινωικό ανάκτορο της Ζωμίνθου είχε χώρους διώροφους και τριώροφους και συνολική έκταση 1.700 τ.μ. Η ανάδειξή του θα δημιουργήσει ένα νέο, σημαντικό πόλο έλξης για χιλιάδες επισκέπτες, στην περιοχή των Ανωγείων.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΡΑΤΖΑΦΕΡΗΣ Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής
ΔΕΙΤΕ
Νέοι αρχαιολογικοί χώροι ανακαλύφθηκαν στην Ελλάδα κατά την κατασκευή του αγωγού ΤΑΡ
