Η τοποθεσία του κρητικού τάφου μπορεί να έχει ενισχύσει την εδαφική αξίωση
Εξετάζοντας τη θέση που καταλαμβάνουν οι τάφοι στο τοπίο τους στην Προανακτορική περίοδο στην Κρήτη, μας δίνουν νέες γνώσεις για το ρόλο που διαδραματίζουν οι ταφές, οι νεκροταφικές πρακτικές και ο νεκρός στη ζωντανή κοινωνία.
85 Κυκλικοί τάφοι της πρώιμης και της μέσης εποχής του Χαλκού είναι αυτοί που βρέθηκαν μέχρι σήμερα στην Κρήτη.
Ένα πρόσφατα δημοσιευμένο άρθρο συμβάλλει στην κατανόηση του Θόλου Α στο τοπίο και στο χρονολογικό του πλαίσιο, προσφέροντας παράλληλα την ευκαιρία να αντιμετωπιστούν ερωτήματα σχετικά με την κοινοτική ταυτότητα, τις στρατηγικές εκμετάλλευσης του τοπικού ανάγλυφου και τις περιφερειακές αλληλεπιδράσεις στην Προανακτορική Κρήτη.
Ο Θόλος Α ανασκάφτηκε κατά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο από τον Α.Schorgendorfer, αυστριακό αρχαιολόγο και αξιωματικό στην Βέρμαχτ (Wehrmacht), αλλά παρέμεινε αδιάκοπη μέχρι πριν από λίγα χρόνια, όταν ξεκίνησε ένα νέο ερευνητικό πρόγραμμα από την Δρ. Γεωργία Φλουδά του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου.
Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος χρησιμοποιήθηκαν από το Δρ. Dederix τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (GIS) για να εξεταστεί το ενδεχόμενο οι προβληματισμοί της έρευνας περί της ορατότητας και της αόρατοτητας να έχουν επηρεάσει την τοποθέτηση της Θόλου Α στο τοπίο στο Απεσωκάρι της Εποχής του Χαλκού .
Ο Θόλος A στο Απεσωκάρι χτισμένος σε πλαγιά στον γκρεμό ενός πεδίου με θέα στην κοιλάδα της Μεσαράς , καταλαμβάνει ένα ασυνήθιστο (και αρκετά ενοχλητικό) τοπογραφικό σκηνικό σε σύγκριση με τους περισσότερους κυκλικούς τάφους.
Το άρθρο εξετάζει αναλύσεις προβολής βασισμένες στο GIS που λήφθηκαν για να εκτιμηθεί κατά πόσο μια τέτοια τοποθεσία είχε σκοπό να μεγιστοποιήσει την οπτική επίδραση του τάφου και να διασφαλίσει (ή αντιστρόφως, να παρεμποδίσει) μια αναπαράσταση με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά στο τοπίο.
Τα αποτελέσματα των αναλύσεων αποδεικνύουν ότι, παρόλο που ο Θόλος Α ήταν ιδιαίτερα ορατός στο τοπικό του ανάγλυφο, ήταν αόρατος από την τοποθεσία κατοίκησης των ανθρώπων της περιοχής τότε ,την μινωική εποχή και από έναν δεύτερο κυκλικό τάφο γνωστό στο περιβάλλον αυτό .
Οι Κρητομινωίτες επέλεγαν κατά την Προανακτορική περίοδο τα σημεία των Θολωτών τάφων για ορισμένους κοινωνικούς αλλά και για στρατηγικούς λόγους. Τίποτε δεν ήταν τυχαίο...!
Εξετάζοντας τη θέση που καταλαμβάνουν οι τάφοι στο τοπίο τους στην Προανακτορική περίοδο στην Κρήτη, μας δίνουν νέες γνώσεις για το ρόλο που διαδραματίζουν οι ταφές, οι νεκροταφικές πρακτικές και ο νεκρός στη ζωντανή κοινωνία.
85 Κυκλικοί τάφοι της πρώιμης και της μέσης εποχής του Χαλκού είναι αυτοί που βρέθηκαν μέχρι σήμερα στην Κρήτη.
Ένα πρόσφατα δημοσιευμένο άρθρο συμβάλλει στην κατανόηση του Θόλου Α στο τοπίο και στο χρονολογικό του πλαίσιο, προσφέροντας παράλληλα την ευκαιρία να αντιμετωπιστούν ερωτήματα σχετικά με την κοινοτική ταυτότητα, τις στρατηγικές εκμετάλλευσης του τοπικού ανάγλυφου και τις περιφερειακές αλληλεπιδράσεις στην Προανακτορική Κρήτη.
- Το άρθρο του Δρ Sylviane Dederix του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης στη Γερμανία έχει δημοσιευθεί στο περιοδικό ανοιχτής πρόσβασης του De Gruyter, Open Archaeology .
Ο Θόλος Α ανασκάφτηκε κατά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο από τον Α.Schorgendorfer, αυστριακό αρχαιολόγο και αξιωματικό στην Βέρμαχτ (Wehrmacht), αλλά παρέμεινε αδιάκοπη μέχρι πριν από λίγα χρόνια, όταν ξεκίνησε ένα νέο ερευνητικό πρόγραμμα από την Δρ. Γεωργία Φλουδά του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου.
Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος χρησιμοποιήθηκαν από το Δρ. Dederix τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (GIS) για να εξεταστεί το ενδεχόμενο οι προβληματισμοί της έρευνας περί της ορατότητας και της αόρατοτητας να έχουν επηρεάσει την τοποθέτηση της Θόλου Α στο τοπίο στο Απεσωκάρι της Εποχής του Χαλκού .
 |
| Η Θόλος Α στο Απεσωκάρι, στη κεντρική-νότια Κρήτη . |
Ο Θόλος A στο Απεσωκάρι χτισμένος σε πλαγιά στον γκρεμό ενός πεδίου με θέα στην κοιλάδα της Μεσαράς , καταλαμβάνει ένα ασυνήθιστο (και αρκετά ενοχλητικό) τοπογραφικό σκηνικό σε σύγκριση με τους περισσότερους κυκλικούς τάφους.
Το άρθρο εξετάζει αναλύσεις προβολής βασισμένες στο GIS που λήφθηκαν για να εκτιμηθεί κατά πόσο μια τέτοια τοποθεσία είχε σκοπό να μεγιστοποιήσει την οπτική επίδραση του τάφου και να διασφαλίσει (ή αντιστρόφως, να παρεμποδίσει) μια αναπαράσταση με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά στο τοπίο.
Η Θόλος συνδέθηκε οπτικά με τους ζωντανούς αλλά και τους νεκρούς
Τα αποτελέσματα των αναλύσεων αποδεικνύουν ότι, παρόλο που ο Θόλος Α ήταν ιδιαίτερα ορατός στο τοπικό του ανάγλυφο, ήταν αόρατος από την τοποθεσία κατοίκησης των ανθρώπων της περιοχής τότε ,την μινωική εποχή και από έναν δεύτερο κυκλικό τάφο γνωστό στο περιβάλλον αυτό .
Ωστόσο, η επιλογή της θέσης του Θόλου A μπορεί να έχει ως στόχο τον οπτικό έλεγχο αγροτεμαχίων που βρίσκονται στην κάτω κοιλάδα και ή να αυξήσει την ορατότητα του τάφου από το βέλτιστο μονοπάτι που διασχίζει την περιοχή.Τον τοποθέτησαν επίτηδες εκεί για να είναι ορατός από ορισμένα επιλεγμένα σημεία ...!
"Στην αιχμή της αναπτυσσόμενης συνεργασίας μεταξύ της ανάλυσης GIS και της προϊστορικής επιτόπιας εργασίας, ο Dederix απευθύνει μια συγκεκριμένη ερώτηση σχετικά με την τοποθέτηση ενός μινωικού τάφου, για να διερευνήσει πώς η ψηφιακή τεχνολογία μπορεί να λειτουργήσει στην αρχαιολογική υπηρεσία αντί για το αντίθετο", δήλωσε η Lucy Goodison*, με την δωρεάν υποτροφία «Phyllis ans Eileen Gibbs» που ταξιδεύει μαζί του σε αυτή την αποστολή του Newnham College Cambridge.
* Η Lucy Goodison είναι αρχαιολόγος και συγγραφέας από το Dorset στο Ηνωμένο Βασίλειο. Είναι κορυφαίος εμπειρογνώμονας στην αρχιτεκτονική των μινωικών τάφων και στις ιερές πρακτικές και έχει γράψει επίσης πολυάριθμα βιβλία γενικού ενδιαφέροντος για τη μυθολογία , την προσωπική και κοινωνική αλλαγή .
* Η Lucy Goodison είναι αρχαιολόγος και συγγραφέας από το Dorset στο Ηνωμένο Βασίλειο. Είναι κορυφαίος εμπειρογνώμονας στην αρχιτεκτονική των μινωικών τάφων και στις ιερές πρακτικές και έχει γράψει επίσης πολυάριθμα βιβλία γενικού ενδιαφέροντος για τη μυθολογία , την προσωπική και κοινωνική αλλαγή .
©ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ
