Αγγείο με την Σαπφώ- Από τη Βάρη, της Ομάδας του Πολυγνώτου (440-430 π.Χ) Ε.Α.Μ.
Τὸν 1ο αἰῶνα π.Χ. στὴν Ρώμη ζοῦσε ἡ πατρικία Κλαυδία Μετέλλα, ἀδελφὴ τοῦ δημάρχου Κλαυδίου Πουλχερίου καὶ σύζυγος τοῦ Κόϊντου Καικίλιου Μέτελλου Κίληρ, ἡ ὁποία ἦταν ἰδιαίτερα μορφωμένη καὶ γνώριζε πολὺ καλὰ τὴν Ἑλληνικὴ φιλοσοφία καὶ ποίηση.
Ὅμως, ὅπως ἦταν ἡ «συνήθεια» τότε, εἶχε καὶ αὐτὴ πολλοὺς ἐραστές, σκλάβους καὶ Ρωμαίους. Ἕνας ἐξ αὐτῶν ἦταν καὶ ὁ καλὸς ποιητὴς Κάτουλλος, μέγας θαυμαστὴς τῆς ΣΑΠΦΟΥΣ, ὁ ὁποῖος μιμήθηκε τὴν μεγάλη ΠΟΙΗΤΡΙΑ, καὶ ἐμπνευσμένος ἀπὸ τὸν ἔρωτά του πρὸς τὴν Κλαυδία, ἔγραψε μερικὰ ἀπ᾿ τὰ ὡραιότερα ποιήματά του, ἐκφράζοντας τὴν ἀγάπη του ἀλλὰ καὶ τὸ μῖσος συγχρόνως, γιὰ τὴν ἄστατη ἐρωμένη του.
Γιὰ νὰ τὴν κολακεύσει μάλιστα, ὁ ἐρωτευμένος Κάτουλλος, τὴν ἀπεκάλεσε ΛΕΣΒΙΑ, θέλοντας νὰ τὴν τιμήσει, συνδέοντάς της μὲ τήν, πασίγνωστη τότε στὴν Ρώμη, μεγάλη ποιήτρια ΣΑΠΦΩ.
Ἡ Κλαυδία ὅμως, ἂν καὶ γνώριζε τὴν ποίηση τῆς ΣΑΠΦΟΥΣ, δὲν τῆς ἔμοιαζε σὲ τίποτα.
Διότι, σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν συντηρητικὴ ΣΑΠΦΩ, ἐπρόκειτο γιὰ μία γυναίκα φιλήδονη καὶ ἐρωτομανή, ποὺ εἶχε ἐθισθεῖ στὸ ποτὸ καὶ στὴν χαρτοπαιξία, ἐνῶ παράλληλα εἶχε κατηγορηθεῖ ὅτι εἶχε ἀποπειραθεῖ νὰ δηλητηριάσει τὸν αὐτοκράτορα Τιβέριο, γιὰ ἄσκηση μαγείας καὶ γιὰ ἀνηθικότητα. Ἦταν δηλαδὴ φορτωμένη μὲ ὅλα τὰ «καλά».
Οἱ Ρωμαῖοι λοιπὸν, ἀφοῦ τὸ «παρατσούκλι» τῆς Κλαυδίας ἔγινε εὐρύτερα γνωστό, ἄρχισαν νὰ ἀποκαλοῦν ΛΕΣΒΙΑ ὁποιαδήποτε γυναίκα εἶχε παρόμοια συμπεριφορά, μὲ τὴν ἔννοια τῆς φιλήδονης, τῆς ὁμοφυλόφιλης καὶ τῆς ἐρωτομανοῦς καὶ ἐννοώντας ὅτι ἔμοιαζε μὲ τὴν ἡδυπαθὴ Κλαυδία Μέτελλα.
Ἀργότερα οἱ πρῶτοι χριστιανοί, ἀγράμματοι καὶ διαφόρων ἐθνικοτήτων πλὴν Ἑλλήνων, ὅπως ἦταν, ταύτισαν τὸν ὅρο μὲ τὴν ποιήτρια ΣΑΠΦΩ τὴν ΛΕΣΒΙΑ (τὴν ἐκ ΛΕΣΒΟΥ καταγόμενη δηλαδή), ἀγνοώντας τὴν πραγματική του σημασία.
Ἡ συνέχεια εἶναι γνωστή. Οἱ ἀγράμματοι ἐξακολουθοῦν νὰ συγχέουν τὴν Ρωμαία Λεσβία μὲ τὴν ἐκ Λέσβου.
Σὲ πεῖσμα ὅλης τῆς λάσπης ποὺ ἔχει πέσει ἐπάνω στὴν σπουδαιότερη, γιὰ μένα, γυναίκα τῆς ἀρχαιότητος, φαίνεται πὼς ἐκτὸς ἀπὸ τὸν Ἀλκαῖο, τὸν Ἀνακρέοντα καὶ ἄλλους, ἕνας νεώτερός της ἄνδρας ἦταν ἐρωτευμένος μαζί της καὶ τὴν ζήτησε σὲ γάμο.
Ἐκείνη ὅμως ἀρνήθηκε μὲ πολὺ κομψὸ τρόπο, δίνοντας ἕνα διαχρονικὸ μάθημα καὶ λέγοντας τὰ ἑξῆς:
«ἀλλ᾿ ἔων φίλος ἄμμι
λέχος ἄρνυσο νεώτερον·
οὐ γὰρ τλάσομ᾿ ἔγω συνοίκην
ἔοισα γεραιτέρα…»
μὰ ἂν μὲ ἀγαπᾶς
ὁμόκλινη νεώτερη διάλεξε·
διότι δὲν ἀντέχω νὰ ζῶ (μὲ ἄνδρα)
ποὺ νὰ εἶμαι μεγαλύτερή του.
Η Σαπφώ, η φημισμένη λυρική ποιήτρια από την Ερεσό της Λέσβου, πήδηξε από τα λευκά βράχια του λευκαδίτικου ακρωτηρίου Λευκάτα και αυτοκτόνησε, όταν ο ωραιότατος νέος Φάων, ακόλουθος της Αφροδίτης, αποποιήθηκε τον έρωτά της.
Λευκά απόκρημνα βράχια δεσπόζουν σε ύψος 60 μέτρων από τα νερά του Ιονίου πελάγους. Είναι ένα τοπίο άγριας ομορφιάς που μνημονεύεται στα έργα αρχαίων ποιητών. Είναι το νοτιότερο σημείο του νησιού της Λευκάδας που ονομάζεται Ακρωτήρι της Λευκάτας από τα διαδοχικά λευκά βράχια και Κάβος της Κυράς ή της Νιράς από την αρχαία ποιήτρια Σαπφώ που λέγεται πως αυτοκτόνησε πηδώντας από τα ψηλά βράχια στη θάλασσα.
Η Σαπφώ αυτοκτόνησε πέφτοντας από βράχο στη Λευκάδα για έναν θαλασσινό που ήταν ερωτευμένη, γιατί δεν δεν βρήκε ανταπόκριση; η μεγαλύτερη Ελληνίδα ποιήτρια της αρχαίας Ελλάδος... !
Σύμφωνα με τον μύθο η Σαπφώ, η λυρική ποιήτρια από τη Λέσβο, ερωτεύτηκε ένα θαλάσσιο δαίμονα και ακόλουθο της Αφροδίτης, τον Φάωντα, ο οποίος χάρη στην Αφροδίτη ομόρφυνε και έγινε ελκυστικός στις γυναίκες.
Ανάμεσα σε εκείνες που δεν μπόρεσαν να αντισταθούν στην ομορφιά του ήταν και η Σαπφώ, η οποία τον ερωτεύτηκε και έγιναν εραστές. Κάποια στιγμή ο Φάων δυσαρεστήθηκε μαζί της και την εγκατέλειψε. Η Σαπφώ από τη θλίψη της ανέβηκε στα απόκρημνα βράχια της Λευκάδας και έπεσε στη θάλασσα....
Ἀπόστολος Γονιδέλλης
Η σημαντικότερη λυρική ποιήτρια της αρχαιότητας, αφού αναγκάστηκε πρώτα να καταφύγει στη Σικελία (τέλη 7ου αιώνα π.Χ.) λόγω πολιτικών και κοινωνικών ταραχών, ίδρυσε στη Λέσβο μουσική και ποιητική σχολή.
*
Κυρία της Λευκάδας, η ομορφότερη γυναίκα όλων των αιώνων. Η Θεά Αφροδίτη. Ω, ναι! Η Θεά Αφροδίτη θα έρθει στα απότομα αυτά βράχια και θα πηδήσει στο κενό απελπισμένη από το θάνατο του θεού Άδωνη. Του ωραιότερου Θεού και άνδρα. Από τον έρωτά της, στο νεκρό πια Άδωνη, ήθελε να θεραπευτεί η Αφροδίτη όταν πηδούσε από τα βράχια του Λευκάτα, μα σαν θεά που ήταν…. Δεν πέθανε. Οι δύο επόμενες όμως, «κυρίες της Λευκάδας», άφησαν την τελευταία τους πνοή στη σκιά του Ναού του Θεού Απόλλωνα.
Από την Στερεά Ελλάδα -Ακαρνανία- που από τα αρχαία χρόνια μια στενή λουρίδα γης την ένωνε με το νησί της Λευκάδας, πέρασε στο νησί ένα νέο όμορφο κορίτσι, η Καλύκη και ήρθε εδώ στο Ναό του Απόλλωνα και ….. γκρεμίστηκε από τα βράχια. Η Καλύκη είχε αγαπήσει με πάθος ένα νέο, τον Εύαθλο, εκείνος όμως την περιφρόνησε κι έτσι η Καλύκη απελπισμένη αυτοκτόνησε στα Λεύκατα. (Τραγούδι για την Καλύκη, έγραψε ο Στησίχορος, ένας από τους πιο γνωστούς αρχαίους Έλληνες ποιητές. «Ύμνος στον Δία», το πιο γνωστό έργο του).
Από την κορυφή του ίδιου ακρωτηρίου λίγους αιώνες πριν την Καλύκη, έπεσε στη θάλασσα και αυτοκτόνησε, μία άλλη κυρία. Αιτία; Ένας ανεκπλήρωτος έρωτας. Η κυρία; Η μεγάλη ποιήτρια της αρχαίας Ελλάδας, η Σαπφώ (6ος αι. π.Χ.). Όταν ο νεαρός Φάωνας αρνήθηκε τον έρωτά της, η ποιήτρια απελπισμένη έθεσε τέρμα στη ζωή της εδώ, στον δημοφιλή στην αρχαιότητα τόπο αυτοκτονίας, στο ακρωτήρι Λευκάτα που λέγεται και: Άλμα της Σαπφούς. (Είναι η μία από τις υπάρχουσες εκδοχές για τον τόπο θανάτου της ποιήτριας).
ΠΗΓΕΣ
Δημοσίευση στο fb ΤΕΤΡΑΚΤΥΣ
www.mixanitouxronou.gr/
J. Paul Getty Museum
https://aromalefkadas.gr/
ΔΕΙΤΕ :
