Από το 6.600 π.Χ. οι πρώτοι γεωργοί στον Αλμυρό

Νέα ανασκαφικά ευρήματα στα Ζερέλια

«Νέα ανασκαφικά ευρήματα δείχνουν ότι η πρώτη κατοίκηση γεωργών στη θέση «Μαγούλα» στα Ζερέλια Αλμυρού πραγματοποιήθηκε γύρω στο 6.600 π.Χ. και είναι από τις παλιότερες της νεολιθικής εποχής σε όλη τη Θεσσαλία» τόνισε η αναπληρώτρια καθηγήτρια αρχαιολογίας στο ΙΑΚΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας μέχρι και το 2016, νυν συνταξιούχος, και υπεύθυνη του ανασκαφικού έργου από πλευράς Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κ. Αντίκλεια Μουνδρέα-Αγραφιώτη.

Η ίδια ανέφερε πως «από το 2005 αρχίσαμε ένα έργο ανασκαφής στη Μαγούλα των Ζερελίων με την ΙΓ’ Εφορία Αρχαιοτήτων. Οι μαγούλες στη νεολιθική εποχή ήταν σημαντικές για διάφορους λόγους, όπως οικονομικούς, συμβολικούς.

Τα Ζερέλια ήταν μια τέτοια μαγούλα. Εμείς δουλέψαμε εκεί έξι χρόνια με ανασκαφή και μελέτη. Αυτή η γνώση που είχαμε στο παρελθόν για την προϊστορική κατοίκηση της μαγούλας ενισχύθηκε από τη νέα ανασκαφή. Η ιδιοτυπία της μαγούλας αυτής είναι πως βρίσκεται ανάμεσα στις δύο λίμνες των Ζερελίων.
Ήταν ένα εξαιρετικά και σπάνιο παρθένο τοπίο. Μάλιστα οι δύο λίμνες αποτελούν έναν κηρυγμένο βιότοπο. Εμείς κάναμε μια στρωμματογραφική τομή που ξεκίνησε το 2007 και ολοκληρώθηκε το 2015. Ξεκινήσαμε από την οροφή και φτάσαμε μέχρι τη βάση της Μαγούλας.

Ως Πανεπιστήμιο είχαμε την έφεση στις νέες τεχνολογίες για την καλύτερη εκπαίδευση και των φοιτητών. Χρησιμοποιήσαμε βάσεις δεδομένων, συστήματα γεωγραφικών πληροφοριών και οι φοιτητές εκπαιδεύονταν στις ειδικές μελέτες όλων των κατηγοριών».

Η ίδια πρόσθεσε πως «ένα σημαντικό εύρημα που προέκυψε, όταν η ανασκαφή μας είχε φτάσει στο επίπεδο των χωραφιών, δηλαδή στην πρώτη φάση εγκατάστασης των νεολιθικών ανθρώπων στη λίμνη Ζερέλια, ήταν η χρονική κατοίκηση της περιοχής αυτής. Αυτό που λέγαμε βάσει και των παλιότερων δεδομένων, ήταν πως οι άνθρωποι εγκαταστάθηκαν εκεί στη μέση-λιθική εποχή, δηλαδή στα μέσα της έκτης χιλιετίας π.Χ.

Κάνοντας όμως καθαρισμούς ανακαλύψαμε πως υπήρχε μια επόμενη φάση εγκατάστασης, της αρχαιότερης νεολιθικής. Η αρχαιότερη νεολιθική αρχίζει από τα μέσα της έβδομης χιλιετίας και φτάνει μέχρι το 5500 π.Χ. Επίσης βρήκαμε συνεχείς εστίες, δηλαδή καμένα χώματα από φωτιές σε πάχος περίπου ενός μέτρου.

Δεν εντοπίσαμε κεραμική, αν και ξέραμε πως ήταν μια περίοδος από γεωργούς και κτηνοτρόφους που δεν έφτιαχναν κεραμικά. Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας προς τιμή του χρηματοδότησε την προσπάθεια και πλέον έχουμε χρονολόγηση αυτών των στρωμάτων που είναι ακριβώς σε αυτή την κρίσιμη περίοδο μεταξύ των πιο παλιών περιόδων νεολιθικής εποχής που έχουμε στη Θεσσαλία. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό εύρημα.

Η χρονολόγηση για την πρώτη κατοίκηση των Ζερελίων είναι γύρω στα 6.600 π.Χ. και είναι η περίοδος που έχουμε τους πρώτους γεωργούς. Στον Αλμυρό είναι η πρώτη φορά που βρίσκεται αυτή η φάση. Έτσι ανακαλύψαμε πως οι πρώτοι γεωργοί στον Αλμυρό και ειδικότερα στη Μαγούλα Ζερελίων εγκαταστάθηκαν το 6.600 π.Χ.

Μέχρι πρότινος γνωρίζαμε ότι είχαν εγκατασταθεί πιο αργά. Αυτοί οι γεωργοί καλλιεργούσαν σιτηρά και είχαν αιγοπρόβατα».ΠΗΓΗ

Σημαντικούς καρπούς έχει αποφέρει το ερευνητικό πρόγραμμα που συνεχίζεται για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά στην θέση Μαγούλα Ζερέλια, στην περιοχή του Αλμυρού και υλοποιείται κατόπιν συνεργασίας του τμήματος Ιστορίας Ανθρωπολογίας Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και της ΙΓ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων.

Το ερευνητικό πρόγραμμα από πλευράς της ΙΓ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων ξεκίνησε ήδη και θα διαρκέσει έως και το τέλος Αυγούστου, ενώ η Πανεπιστημιακή ομάδα θα αναλάβει, αντίστοιχα, δράση περί τα τέλη Ιουλίου και μέχρι το τέλος Αυγούστου. Υπεύθυνη της ανασκαφής, η οποία πραγματοποιείται σε ισότιμη συνεργασία με την ΙΓ ΕΠΚΑ, από πλευράς Πανεπιστημίου είναι η Αντίκλεια Αγραφιώτη, αναπληρώτρια καθηγήτρια προϊστορικής αρχαιολογίας. Φέτος η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου θα πραγματοποιήσει μελέτη του υλικού που έχει έρθει στο φως τα τελευταία χρόνια και το οποίο είναι πολύ σημαντικό και περί τα μέσα Αυγούστου προγραμματίζεται παρουσίαση στην Ευξεινούπολη.

Το αρχαιολογικό υλικό που έχει ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα είναι πολύ σημαντικό και όπως εξηγεί η κ. Αγραφιώτη «έχουμε πραγματοποιήσει τομή και έχουμε εντοπίσει στρωματογραφημένο υλικό από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού, την Μέση Εποχή του Χαλκού και τα νεολιθικά στρώματα». Το κινητά ευρήματα που έχουν ανακαλυφθεί, είναι εξίσου αξιόλογα και περιλαμβάνουν κυρίως αγγεία, λίθινα εργαλεία, ειδώλια, ενώ παράλληλα έχει ανακαλυφθεί τάφος της Μέσης Εποχής του Χαλκού.

Εντύπωση προκαλεί εξάλλου, η ανασκαφή μιας πολύ ιδιότυπης κατασκευής που ανάγεται στην Εποχή του Χαλκού, καθώς και η ανακάλυψη καμένης καλύβας της Μέσης Εποχής του Χαλκού. Την Πανεπιστημιακή ομάδα απαρτίζουν σαράντα φοιτητές, οι οποίοι θα εργαστούν από τις 30 Ιουλίου έως τις 24 Αυγούστου, υπό την καθοδήγηση της κ. Αγραφιώτη.

Η ερευνητική ομάδα της ΙΓ΄ ΕΠΚΑ απαρτίζεται, αντίστοιχα, από τους αρχαιολόγους Βάσω Ροντήρη, Κώστα Βουζαξάκη, δύο εξειδικευμένους εργάτες και μια αρχαιολόγο, η οποία εκπονεί πρακτική εργασία. Οι έρευνες της ΙΓ Εφορείας θα επικεντρωθούν στα νεολιθικά στρώματα και όπως αναφέρει ο κ. Βουζαξάκης, «η περιοχή παρουσιάζει μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον, διότι έρχονται στην επιφάνεια τμήματα του προϊστορικού οικισμού, που ανάγονται στην Εποχή του Χαλκού, αλλά και προγενέστερα».

Το ερευνητικό πρόγραμμα στην προϊστορική θέση Μαγούλα Ζερέλια του Δήμου Αλμυρού αποτελεί το πρώτο ανασκαφικό πρόγραμμα Προϊστορικής Αρχαιολογίας του ΙΑΚΑ, και διενεργείται σε συνεργασία με τη ΙΓ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων.
Κύριος στόχος του ανασκαφικού προγράμματος είναι η εκπαίδευση των φοιτητών Αρχαιολογίας του Τμήματος στη σύγχρονη προβληματική και μεθοδολογία ερευνών πεδίου των προϊστορικών θέσεων, στη συστηματική έρευνα συστημάτων προϊστορικής εγκατάστασης σε μικροκλίμακα τοπίου, στη χρήση των νέων τεχνολογιών στην αρχαιολογία (γεωγραφικά συστήματα πληροφοριών, βάσεις δεδομένων, δικτυακές εφαρμογές, πλασματικές αναπαραστάσεις) και στις αρχαιομετρικές εφαρμογές (μαγνητικές επισκοπήσεις, χρονολογήσεις, παλαιο-περιβάλλον, αναλύσεις υλικών κ.τ.λ.).
Τα τμήματα αρχαίων οικιών που έρχονται αποσπασματικά στην επιφάνεια, ανοίγουν πεδίο περαιτέρω διερεύνησης στην πολυμελή επιστημονική ομάδα, που προσδοκά ότι το μέλλον θα φέρει κι άλλα σημαντικά δεδομένα στο φως. 2012 ://www.taxydromos.gr/

Βρέθηκαν ίχνη κατοίκησης 8.500 χρόνων!

Σπάνιος τάφος με χρυσά ευρήματα στην Κεφάλα της Σκιάθου (φωτο: αρχείου)

Στην περιοχή Μαγούλα - Ζερέλια - Ευρήματα που αποδίδονται στους πρώτους κατοίκους του Αλμυρού και τάφο με χρυσά κοσμήματα στη Σκιάθο αποκάλυψαν πανεπιστημιακές έρευνες

Ιδιαίτερα σημαντικά είναι τα δεδομένα που προκύπτουν για την περιοχή μας από το ερευνητικό έργο του Τομέα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, τα οποία μεταφράζονται σε ευρήματα 8.500 χρόνων που αποδίδονται στους πρώτους κατοίκους της Μαγούλας Ζερέλια αλλά και σε τάφο του 11ου αιώνα π.Χ. με χρυσά κοσμήματα στην Κεφάλα της Σκιάθου.

Ρεπορτάζ: ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ

Η εκδήλωση παρουσίασης του ανασκαφικού έργου από διδάσκοντες του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας πραγματοποιήθηκε χθες στο αμφιθέατρο Σαράτση και περιελάμβανε εισηγήσεις βαρύνουσας σημασίας, που φέρνουν στο φως νέα αρχαιολογικά δεδομένα.

Η Αντίκλεια Μουνδρέα - Αγραφιώτη παρουσίασε, ειδικότερα, την ανασκαφή της Μαγούλας Ζερελίων για το 2015 και την παλαιότατη φάση κατοίκησης που έρχεται στο φως.

Μιλώντας στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ η κ. Αγραφιώτη ανέφερε ότι τα νέα ευρήματα είναι καρπός του ερευνητικού προγράμματος που πραγματοποιείται κατόπιν συνεργασίας του ΙΑΚΑ του Π.Θ. και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας.

Σε τομή βάθους 7 μέτρων στην περιοχή Μαγούλα - Ζερέλια, εντοπίστηκε, ειδικότερα, το παλαιότερο στρώμα κατοίκησης, που ανάγεται στη Νεολιθική εποχή, στα μέσα της 7ης χιλιετίας και χρονολογείται σύμφωνα με τα πρώτα δεδομένα γύρω στο 6.500 πΧ.

Ουσιαστικά βρέθηκαν, όπως προαναφέρθηκε, τα ίχνη των πρώτων κατοίκων που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή του Αλμυρού και το εύρημα είναι σπάνιο.

Συγκεκριμένα, εντοπίστηκε ένα στρώμα που αποτελείται από διαδοχικές εστίες, δηλαδή κατάλοιπα εστιών, τουλάχιστον επτά, η μία πάνω στην άλλη, τα οποία ερμηνεύτηκαν ως υπαίθριες εστίες, διότι βρέθηκαν κάρβουνα και στάχτες.

Η τομή είναι μικρή όπως και η επιφάνεια που ερευνήθηκε, αλλά το εύρημα είναι πολύ σημαντικό και όπως επισημαίνει η κ. Αγραφιώτη «στον Αλμυρό ήταν άγνωστο ότι υπάρχει τόσο παλιά φάση κατοίκησης και η ακριβής χρονολόγηση θα δοθεί μετά από την έκδοση των αποτελεσμάτων της μέτρησης με ραδιοάνθρακα».

Τάφος στη Σκιάθο

Στη διάρκεια της χθεσινής εκδήλωσης, εξάλλου, ο καθηγητής κλασικής αρχαιολογίας Αλέξανδρος Μαζαράκης Αινιάν και ομάδα φοιτητών του ΙΑΚΑ παρουσίασαν τα αποτελέσματα των ανασκαφών στην Κεφάλα της Σκιάθου, κατόπιν συνεργασίας με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Μαγνησίας.

Ο κ. Μαζαράκης παρουσίασε ένα πολύ σημαντικό, πρόσφατο εύρημα, δηλαδή ασύλητο κιβωτιόσχημο τάφο, που περιείχε οστά, πιθανότατα γυναίκας και παιδιού, καθώς επίσης και αρκετά κοσμήματα, χάλκινα, σιδερένια αλλά και τέσσερις χρυσούς σφηκωτήρες, κοσμήματα, δηλαδή, που τοποθετούνταν στα μαλλιά.

Αναλύοντας τα ευρήματα του τάφου, ο ίδιος επεσήμανε ότι το εύρημα σε πρώτη ανάγνωση χρονολογείται στη μετάβαση από τη υπομυκηναική στην πρωτογεωμετρική εποχή, γύρω στα τέλη του 11ου αιώνα π.Χ. και στις αρχές του 10ου αιώνα π.Χ. και βρέθηκε στην περιοχή του νεκροταφείου της περιοχής Κεφάλας της Σκιάθου. «Δεν έχουν βρεθεί κατά το παρελθόν τόσο πρώιμοι τάφοι, με τόσο πλούσιο περιεχόμενο και δεν είναι καθόλου συνηθισμένο να βρίσκει κανείς χρυσά σε τάφο αυτής της εποχής» όπως υπογράμμισε ο ίδιος, παρουσιάζοντας το σπάνιο εύρημα. -- http://www.taxydromos.gr/

ΕΠΙΣΗΣ ΔΕΙΤΕ
«Σαρώνουν» τους νεολιθικούς οικισμούς 9,000 ετών στην Θεσσαλία

Κρασί Καβάλας... 6.500 ετών...!

Μακεδονία :Πριν 6000 χρόνια έφτιαχναν μπύρα, πλιγούρι και τραχανά..!